17 Mart 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

— SAYFA: 2 erbiye Ve Ruhiyat: Zekâ Ve Değeri.. Her — tarihin — dayana - cağı bir varlığın bulunması nasıl zaruri bir icapıa, var- olanın, var olmuşun da ta rih sahibi bulunması o kuv. vette bir kanundur. İlme ve müsbet hakikat lara dayanan arâştırma ve incelemelerde, ilim ve haki kat, izzeli nefistir. (İlim ve hakikat izzeti nefis) — milli kültürün asaletidir. Kültürün özlü olarak mi Mileşmesine başlıca — sebep hür ilim, hür hakikat, hür sanatlır İümden, hakikattan, san atten korkmuıyan otorite İd. eal cemiyeti ve onun kanu nlarını, prensiplerini, ideo lojisini yaratmış, kurmuş de mektir. Zekâlı bir otorite — zeki cemiyetlere — muhtaç — ol- olduğu gibi, zekâlı cemiyet zeki otoriteyi sever. Cemiyet zekâsı ne vakit zaiflemiş veya böyle olma- sına çalışılmış ise otorite il imden, sanattan, bakikatten korkmuştur İlim, sanat ve cemiyetin Bu üç serveti ancak zekâ sultstimal etmez Bir inkılâbı yaparken önce cemiyetin zekâsı yaratılır Türk inkilâbının, — Türk kurtuluşunun — mucize oluşu millt zekânın yeniden yara- tılmasındadır Cihan tarihi bir çok inki- lâplar yazmıştır. Eşi ve ben zeri yazılmıyan ancak Türk inkilâbıdır ki işe yeni ve hül bir (cemiyet zekâsı) yarat- makla başlamıştır. 'S_oıyıl zekâ, güneşi ilk olarak (Anadolu — Rumeli müdafaai hukuk cemiyetleri| nin yalçın tepelerinde şafak söktü. (Halk Partisi) yaratı lan cemiyet zekâsının terbi ye edildiği beslendiği yer dir. Cemiyet zekâsının kemali öraya millet ferdlerinin ek siksiz zekâlarını katmakla kabildir. Bu prensibin - tatbikatını (Halkevleri) üstlerine almış bulunuyorlar, Bu suretle en yakın zamanda en köşe Türk köyünde |(sosyal zeka| nn kizil sabahlarını seyre. deceğiz ' Zekâlı milli Türk cemiye Hi ilimden, sanaattan, haki kattan en hür şekilde milli varlığını ve ideolojisini istifa- delendirecek çağa erişmiş- tir. İlmin hakikatin, sanatın istiklâli Türk içlimaı yapı- sında “İdealine, kavuşmuş tur. Bu istiklâl |onılli zekâ) nın enerjik yaratıcılığında arsı ulusallaşmak hedefine yürü: mektedir Türk milleti, yük insanlık cemiyeti| nin refahı yolunda kendisini ha. zırlamıştır. Onun her milli davası in sanlığın menfaatidir Tarih ve dil inkılâbile ar- sıulusal bir vazifenin başarı cısıyız Türk milleti, insanlığa en büyük bizmeti insanlık için bir medeniyett yaratmakla ya pmıştir. Ve şüphe yökki med. niyet zekâ mahsulüdür. Bu hakikat datma |bü- zekâsındadır. | mahsül Türk eseridir. Bu ha- kikat — üstünde şüpheye düşmek son müsbet tarih ayıp ve gülünç bir şey olur. Bütün delillerile hazırlan- mış ve isbat edilmiş olan bu davayi burada tekrarla- miyacağız. Zekânın medeniyet ve tarih yaratan, yazan yegâne kuv. vet olduğunu — anlamakta dahi gecikmemek İlâzımdır Buna göre tarih ve medeniyetle isbat ederiz ki Zekâ Türkltür. Sonra, hemen ilâve etme- liyiz ki, tarihi ve medeniyeti teşkilâtlandıran şüphesiz dil- dir. Ve bugün Türk dilinin bütün dünya — lisanlarına *ana, ve “kök, olduğu teo- risinin kanun olması zamanı gelmiştir. kanunlarını bilmemek gibi | İlk konuşulan dil eğer Türkçe ise ilk konuşanın Türk olduğu inkâr edilemez. Konuşan zekâdır. Tek hücrede husule gelen elektrik, ki biz ona zekânın ilk hali diyoruz, ilk defa Türk kafasının taşıdığı hüc- relerde, Türk — vücudunun | bütün bücrelerinde mütekâ- mil gösterilerini vermiştir. Ve ilk olarak bir Türk ağ- zından “a, sesi çıktı. Niha. yet güneş dil teorimiz pek güzel ortaya koymuştur ki Zekâ Türktür. Bundan başka idyotizm li- r| veciz, çok — defa istiareli oluşu, daha çok da realiteye uygun olduğunu gösterecek- tir Olgun ve güzel sayılması lâzım gelen — Fransızcada Galisizm (Gallicismes) de- nilen bir takım — ifadelere dikkat ediniz. Ve Türkçele rini düşününüz. İddiamızda ki — neticeye pek — kolay ulaşırsınız Zekânın miyarı düşünce dir. Ve düşünceler ifadeler le anlaşılır. İdyotizm bize anlatmıştır ki en realist lrik, en lakonik, en en zeki düşünceler — Türk dilile ifade edilmiştir. Di- gerleri bemen kopye biçi mindedir. Türk dili, yüksek ve ideal Türk zekâsının dü- şüncesi demek olduğuna göre ve gene zekâ yetiştir- mekte düşünce kabiliyetini büyültmek esası bulunduğu na göre zeki olmak için ilk olarak Türkçeyi ve — onun ruhununu öğrenmelidir. Bu- ndan dolayı da her — Türk çok zekidir. Artık zekânın Türk oldu | ğuna bu akisli dan sonra şüphe gerek,. şâlr, münakaşa kalmasa Bu her milletçe ve herkesçe çok eskiden bilinen ve bi- lindiğini tatbikatında isbat eden fakat bir türlü kanun halinde bir ifade — ile itiraf “edilmiyenaçık hakikattir Tarihin hangi- betbaht devrine bakarsak bakalım Türk imha edilmek istendi- san bilenlere Türk dilinin diğer| dillerden daha keskin manalı mi daima ilk olarak zekâ sınının ortadan kaldırılması, meflüç bırakılması hedettir. e| Atatürk bütün — bunları sezerek bir tanrı kuvvetile ü # iLİMiİZDEN HABERLER Soyadı 'Gönende Yakalanan Almıyanlar cııılımhıılı:ııkl Tütün Kaçakçıları ğ Bu kaçakçılardan n biri kadındır kaçtığı için aranıyor. Verilen emir üzerine, nü- fus dairelerinin şimdiye ka - dar her nasılsa soyadı almı yanların listelerini tanzim etmekte olduklarını yazmış- tık. Dahiliye vekâleti soyadı almamış olan vatadaşların az bulunduğunu ve esasen onların da soy adlarını al mak üzere müracaat etmek te olduklarını nazarı dikkate alarak bu gibiler hakkında mühim bir karar ittihaz et- miştir. Dahiliye vekâletinin ta- mim ettiği bu karara göre her vilâyet ve kaza merkez lerindekildare heyetleri şimdi- ye kadar soyadı almamış olan- ların vaziyetlerini tetkik ede cektir. Bu tetkikler gayet dikkatli yapılacak ve bundan sonra karar verilecektir. Ve- kölet eğer bu vatandaşların şayanı kabul bir mazeretle- ri varsa tecziyeleri cihetine gidilmemesini — bildirmiştir. Eğer hiç bir mazeretleri yok- sa soyadı almamak hususun daki ihmalleri derecesine göre tecziyeleri için Vilâyet ve kaza heyetleri bir karar verecektir. Bu idari karar derhal tatbik mevkiline ko nulacaktır Mali _ye%—“w Dairelerinin . lf 1935 senesi faaliyeti Maliye Vekâleti memle - ket içindeki bütün teşkilâtı nın 1935 senesine ait faali> yet ve verimini araştırmak tadır. Vekâlet bu malümat la yeni yıl için alınması lü zumlu tedbirleri tesbit ede- | cektir. 1935 iş bilânçosu teşkilâ tının aksıyan taraflarını be lirtecek ve Vekâlet bilhas sa bunları islâh ile uğraşa caktır. Vekâlet verilecek ce vapların hakikati tam ola rak anlatmasına dikkat edil. mesini teşkilâtından istemiş Ur, Maliye Vekâletinin en | tır. Seçim sonunda | ayene neticesinde icap eden , ehemmiyetli ve halkla te mas halinde bulunan kısmı olması itibarile ilk olarak muhasebe teşkilâtının duru mu tesbit edilmektedir. Her Vilâyet ve kaza kendisine sorulan suallere mart niha yetine kadar cevap verecek. lerdir. Vekâlet gelecek bu cevaplara göre icap eden tedbirleri alacaktır. önce (içtimal zekâ) yi yarat: | mıştır. “Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur.. Derken Türk hitap etmiştir Çünkü zekâ bütün hücre lerde kaynaşan bir ele trik kuvvetidir. lemizde izeah etmiştik. Ve kanda da ayni zekâ cereyan- ları mevcuttur. Kandaki asa- let budur ve zekâ Türktür. zekâsına | rinci gelen koşucular arasında Bunu bir maka- | Şükrü Galip Gönende iki vakası olmuştur 1 Gönenin Akçapınar köyünden Şaban oğlu Çolak Ahmet evinde tütün kıyar ken cürmümeşhut halinde yakalanmıştır Evde bulunan bir havan, bir bıçak, 48 kilo tütün mü sadere ediln iştir. Ahmedin 930 senesinde de yine böyle bir ıııçlı yakalandığı ınlı.ıl kaçakçılık B. Hayrı Karan Ankaraya Gitti Bir müddettenberi şehri- mizde ve kazalarımızda tet kiklerde bulunmakta olan mebuslarımızdan B. Hayret tin Karan dünkü trenle An karaya hareket etmişlerdir Kendileri istasyonda birçok zevat — tarafından uğurlan mışlardır —— brerbt heasan —— Halkevi Halk dershaneleri kongresi Halkevi dershaneler şube sinin kongresi dün yapılmış: komite başkanlığına — başöğretmen Ralf Erdem, öğretmenler den Sadberk Erdin. Adalet Cansel, B Ramazan Kor kut, B Naci Erçevik ayrıl mışlardır. ömfrkö yde Yapılmakta olan işler Ömerköy, 16 (Hususi) — Nahiye köylerindeki hayvan- lar baytar tarafından mua yene edilmektedir. Bu mu tedbirler — alınmaktadır. Nahiyeden geçen gün ka çırılan Ömer — kızı Naciye Alibey muhtarı tarafından yakalanarak — jandarımaya teslim edilmiştir Reşadiye ve Batak köy lerinde iyi çalışmalar — göze çarpmaktadır. Merkezde inşa ndilmekte olan beş sınıflı okul binasını | bitirmek için nahiyemiz bü yük gayret sarfetmektedir. Bu okulun ioşaatını ya kından görmek üzere Kül- tür Direktörü B Emin Er gun bu pazar günü buraya gelmiştir. Kendisine lâzım gelen izahat verilmiştir SPOR: Ankaraya Gidecek Sporcular Balıkesir, Ankara, İstanbul, ve İzmirden kır koşularında bi-| mart nihayetinde müsabaka yapılacaktır Böylece Türkiye birincisi — belli olacaktır Bu dört vilâyetten koşu cularla birlikte birer idareci | lerine, | muhtar ve ihtiyar meclisleri de gidecektir. maktadır. Hakkında tahkikat yapılmaktadır. 2 — Tuzakçı köyünden Kâmile isminde bir kadın da sırtında bir çuvalla giderken şüphe edilmiş, bunun üzeri- ne kendisi takibe beş'anmış- tır, Kadın eve girmiş ve çuvaldaki havanı saklamak üzere iken yakalanmıştır. Kâmile kaçtığı için aran: maktadır Dalulıye Vekâleti Mülkiye mülettişlerinin sa- Tâhiyetlerini arttırıyor Dahiliye vekâleti, Mülk- ye teftiş heyetinin teşkilât ve salâbhiyeti hakkında bir kanun projesi hazırlamıştır. Bu projeye göre, mülkiye teftiş heyeti, Dahiliye Vekâ- leti teşkilâtı arasında olup, bütün dahiliye işlerini dahi liye vekili namına tetkik ve teftişe ve dahiliye memur ları ile bu vekâlete bağlı daireler ve memurları hak- kında tahkikat yapmağa sa- | lâhiyetlidirler. Bu salâhiyet | dahiliye vekilini alâkalıyan bütün kanuni - teşekküllere, cemiyet ve müesseselere de şamildir. Dabiliye vekâletine bağlı dairelerin ve müetseselerin muamele ve teşkilâtına ve vilâyet dahiliye dairelerile mahalli idareler ve beledi diyelere ve bunlara bağlı müesseselerin ve memurla- rinin — çalışmalarını — teftiş, dahiliye teftiş heyetinin baş hea vazifeleri arasında bu lunmaktadır. Projenin bir başka mad desine göre, mülkiye müfet tişleri memur oldukları yer lerde bütün dahiliye müesse- selerini, askeri ve teknik iş leri müstesna olmak üzere jandarma ve polis kuvvetleri de dahil olmak üzere bütün | zabıta teşekküllerinin idare heyetlerinin, nüfus daireleri nin vilâyet mahalli idarele rinin | ve — belediyelerinin her — türlü — işlerini, — fa aliyetini. hesaplarını, | kararlarını ve bunlara bağlı | sıihhi vesair teşekkül ve mü- esseselerin dahiliye vekâleti bakımından olan bütün işle rini teftiş ve tetkik edebile | ceklerdir.. Mebus - seçimile vilâyet ve belediye meclis - köy derneklerine, | ne ait seçim işlerine bak mak da müfetlişlerin vezi felerj arasından bulunmak tadır. Kızılayın yıllık- toplantısı | Kızılay merkez - beyeli bu ayın on sekizinde, umu mi koöngre de 24 martta to planacaktır. Demir Ve çelik Sanayiimiz Ankara, 16 (Hususi) — İk- tisat Vekâleti kurulmakta olan demir ve çelik sanayi- imiz için çok ehemmiyetli olan bir kanun projesi ha zırlamaktadır. Alâkadarların — üzerinde çalışmakta bulundukları bu projenin adı “Devlet tarafın: dan kurulacak demir ve çe“ lik fabrikalarının haiz ola- cakları muafiyet hakkında kanun, dur. Bu dört maddelik kanunla demir ve çelik fabrikaları İ için teşviki sanayi kanündâ |f konulmuş olâan mualiyetlere şa haklar ilâve - edilmekte- dir. Çelik ve demir fabrikala- rının yapılacağı yerler de let arazisinden ise fabrika- (? ların mebani — müştemilâti |P için parasız olarak verilecek- tir. Bu binalar ve tetibati ilt yahüt müesseselerle devlet şebekesi arasında hususi te lefon ve telgraf hatları ku rulabilecek, kavaldi muhar rikelere âit hatlar devlett Aft araziden parasız istifa edebileceklerdir. Memleket dahilinde luomıyan veya hâfi miktaf da istihsal veya imal edil miyen maddeler gümrük Ti minden muaf tutulacal Bu maddeler bu mü: müştemilâtinin tesis ve il şası ve lerfilerine mu inşaat malzemesi, bu müct” seselerin imalâtına ve m! amelâtına lâzım olan | dsi maddeler, her nevi kine ve âletler, bunların dek ve yeni parçları, müesseselere ait olarak vi cuda getirilecek nakliye tah mil ve tahliye ve kuv' muharrike istihsal, nakil tesisatına lâzım olan bilcü le malzeme vesaiti mu rike ve yine gümrük minden muaf tutulacaktır. Projeye bir liste ek miştir. Burada yazılı olan ve şardan getirilen işletme zemesi de gümrük resmi buna munzam vergiler | muaf olacaktır. Demir ve çelik fab rının inşaat ve tesisat zemeleri ile makine ve resi memleketin bir yerler.ne gönderecekleri mul, maddeler, demiry0” hariç olmak üzere, diğ€? devlet taşıma — vasıtaların liman ve rıhtımlarda, “de elli tenzilâta tabi t lacaktır. Devlet demiryo için ayrı bir. tarife - tal? olunacaktır. Fabrikaların ihtiyacı keresteler devlet — orma! dan tedarik olunacak bunlardan da yüzde elli sim alınacaktır. Evlenme Bürhaniyede Ali Cavit ? lâvcı — ile — Bayan manin nikâhları — bel salanonunda yapılmıştır. F” , lularız.