20 Ocak 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

İstiklâl Marşı Şâiri| Mehmet Âkif. Ustadın Şiir Cephesi.. XV H. Basri Çantay Üstadın a tıacı kitabını teşkil eden (Âsım) ındaki şu mu- haveresi ne kadar müte vâüzi, fakat ne derece hazindir: — Sen dua et Hocadan (I| topladığın mir Hep onun himmetidir üç satır ilmin va Üç satır hem de, ilâhi ne tükenmez irfa; Hadi üç yüz satır olsun mütehammilse kafan Babanın kâbına yükselmen için dağlar var. Tırmanırsam?. Hadi tırman, bakalım işte dıyar ksin. c Bu bacaklarla mı? — Hay hay! Belli ! , elli mi? D BaRlaRin d SER SÜ Tenra Yöktür elli. ı p Aştınız. kırki ya — Kırk altıyı bulduk, — Âlâ Yüzü bulsan yine “hâlâmı bu mektup, hâlâ, Arzı olmazsa hayatın ne çıkar tülünden Hani kırk altı yılın eldeki mahsulünden? Hangi fenlerde teâli edebildin, evlât? Hangi san'atte rüsuhun göze çarpar? Anlat! Ülemâdan mi sayıldın, fukahadan mı? Ya siyasi mi nesin? Kendine bir meslek ayır! Şâlrim. — Olmaz olaydın: One yüzler karası! Bence dünyadaki işsizlerin en maâskarası Afvedersin onu! - İmkânı yok etmem, ne demek? Şire meslek diye oğlum verilir miydi emek' Ah, vaktile gelüp bir danışeydin Kösene, Senin olmuyu buügün bell ! o kırk altı sene. Ama pek hırpaladın şiri. — Evet; hırpaladım: Çünkü merkep değilim, ben de mürekkep yaladım. Ben de tarih okudaum. Âlemi azçok bilirim. “Şüara, dendi mi, birdenbire oynar sinirim # ö LiMiZDEN HABERLER İ ——_ B Matbuat Kanununda | Bir Çocuk Otobüs Al Değişiklik Teklifi.. Giresun mebusu Hakkı Tarık Üs matbuat kanununun dört maddesinin değiştirilmesi için teklif yaptı. Matbuat kanununun dört maddesinin değiştirilmesi ha. kkında Giresun mebusu Ha- kkı Tarık Us tarafından Bü- yük Millet Meclisine bir te- klif yapılmıştır. Giresun me busu ve İstanbul basın Ku- rumu Başkanının kanunda yapılmasını istediği değişik - lik şunlardır: I) Kanun, isbatı caiz ol mıyan hakaret ve — sövme davalarında zabıllarla şikâ- yetnamelerin hulâsaten da- bi neşrini yasak etmiştir. Halbuki bu maddenin esba bi mucibesi davaya sebep olan sozün, muhakeme ve- silesile tazelenip tekrar ya zılmasına mahal vermemek- ten ibaret olduğu için, yazı lışına göre, zaten — tatbiki kabil olmıyan bu maddenin (sövme veya yapılan isna din isbatı kabul - edilmemiş hakaret davalarına ait yazı- larda davayi — mucip olan sözler — hulâsatan da olsa neşredilemez) suretinde de- giştirilmesi teklif olunmak- tadır. Hem senin şire taraftar oluşun manâsız: Sana şüir diyen, oğlum, seni gördüm yalnız! Kimi mevlidci diyor.. *ecişirmez ki; (Süleyman Dede) yükseklerde. - Kimi bid'atci diyor. Duyduğum ancak bunlar, Başka yok miydı? — Hayır. Var, var unuttum baytar Keşge baytarlık edeydim.. N — Yine et mümkünse, — Yapamam. — Belki yapardın be.. — Unuttum be Köse, Keşge zihninde kalaymiş, ne kadar Tâzımmış; Beni dinlermisin evlât, yine kabilse çalış: Çünkü bir tecribe etsen senin aklın da yatar, Bize Insan hekiminden daha lâzım baytar Beni Aıür.düıı ya, 'ıu 'hı;ı l-(ıç paralık ılı.ncm. Senin ilmin de odür, nafile uğraşma Kösem | | “Şâir, diyemedi! Eslâfının ve muasırlarının benlik fış- kıran o soğuk (fahriyye) leri yerine o, meselâ, en sevgili Âkif bize (Âsım) nı sat' atin en yüksek şahikaları üzerinden vermişti. Ondan sonra İnltişar eden eserleri ise bilâhilâf (şiir) der. Öy- | talebesinden Mehmet Aliye leyken Üstad yine kendine gu güzel hitabı yazıyordu: Bir nüshal kübra idin, oğlum, elimizde. Sen benden okurdun seni, ben senden okurdum. Yükseklik idrakimi yorgun bırakınca, Kalbimle yetişsem diye şâirliğe urdum Şiirin başı hilkattaki âhengi ezelmiş Lökin, ben o âhengi ne duydum., ne duyurdum! Yıktım koca bir ömrüde, baykuş gibi geçtim, Kırk beş yılın eyyamı hârâbında oturdum. Sen, başka ufuklar bularak, yükseledurdun? Ben, kendi harabemde kalup çırpına durdum! Mağmum iki üç nevhâ işiddise işiddi; Bir hoşca sada duymadı benden hele yurdum. Âkif kadar hiç kimse ken- de gaip etmeye çalışmamıştır. dini bu derece yüksek maâh- İşte — fotoğrafisine yazdığı viyetler, yüce tevazular için | kıt'alar: Toprakta gezen gölgeme toprak çekilince, Günler heyulâyi de er geç silecektir. Rahmetle anılmak, ebediyyet budur amma, Sessiz yaşadım, kim beni nerden bilecektir? * Dış yüzüm böyle uğardıkça ağarmakta, fakat, Sormayın iç yüzümün rengini: Yüzler karastı! Beni kendimden utandırdı, hakikat, şimal, Bana hiç benzemiyen suretimin manza IJ Mehmel Âkifin babasıdır. Konuştüğü (Köse im am) da o (Hoca) nın talebesindendi. j eyhine dava açılan gazete | va açmışlarsa?... Bu vaziye | yazılmasına müsaade edebi | lir. Bu halde de 2) Bir gazete veya mec mua aleyhine bir dava açı- ! lırsa o gazele <ve mecmua yazamadığı gibi kanundaki ibareye göre (müşteki de yazdıramaz). Değişiklik tek. | lifinin biri de bu nokta üz: | erindedir. Giresun mebusu. (müşteki yazdıramaz) demek (müşteki yazamaz) demek olmadığı gibi, yazdıramaz şekli tezvire de müsa - it olduğundan, bunun (mü şteki de neşredemez) sureti- nde değiştirilmesini isteme- ktedir ve bundan başka, al. ©o yerde tek bir gazete ise veya bir yerde cıkan iki ga- zete birbirinin aleyhinde da tte (muhakemenin cereyan ınmdan halka haber verecek ortada bir vasıta kalmamış | olacağı gibi herhangi — bir şahıs veya bir gazete sade- ce böyle bir dava açmak suretile de muhakemelerin aleniliğini bütün yurt ölçü sünce ganişleten ve belkide hakikati halka bildiren bir | ağızı kanun elile kapatmak kolaylığı bulunmuş olur.) İş te bunun için Hakkı Tarık Usz şu teklifi yapıyor: (Da va edilen, davanın açıldığı ( yerde tek çıkan bir gazele | veya mecmun ise veya da vada iki tarafı gazete veya mecmua mesuülleri teşkil ed iyorsa Cumhuriyet müddei umumisi muhakemenin ce | teyanına ait malümatın bi . risinde veya her ikisinde de | dava edi- len tarafa taallük eden ya Zi ve resimler davacıya ta allük edenlerden daha faz. | la ve daha maz.) 3) Değişme teklifinin üç gösterişli ola:- üncüsü cevap hakkına ait- tir. Kanun cevap — hakkını memurlardan başkaları için mutlak bırakmıştır. diyenler vardır. Bu telâkkiye göre herhangi bir kimse bir ga: zete veya mecmua yazısında kendisine telmih - edildiğini zannettirerek, eğer yazılan iki sütunluk bir makale ise, dört sütunluk bir cevabın basılmasını istiyebilir. Eğer o yazı kendisini methetse bile... Benim daha fazla metholunmak hakkımdır di- yebilir! Hakkı Tarık Us, bu- na karşı diyor ki: (Cevabın, kanun teyidile derci mecb. uriyetinin kabulü vatanda pın ancak şeref ve haysiye- tini esirgemek maksadile ol- up böyle bir şaibe taşımıy- an neşriyat özerine bir ga- zete veya mecmuanın cevap addiyle kendisine gelecek her türlü yazıyı — basmıya mecbur tutulması, yalnız va zifesine müteallik fiillerden dolayı olan neşriyata cevap vermek hakkı olan bir me ıııııdı_ı daha büyük bir ha- Kka malik sayılması demek olur ve sütunlarını faydalı YAK Slart Bir'gazdik veye mecmüayi evham ve haya- Tâtın doğurabileceği abes DeL. riyat ile zararlanmak ve bu. nuda istemeksizin kanun hi. | mayesine koymak manasını alır.) Bunun için gazete veya mecmuada çıkan yazıda ce' vap veren kimsenin bir fiili ne dokunur ve bir. hakaret ve sövme davası açılmasını müstelzim olabilir. bir yer yokken verilmiş cevapların, yine müddelumumilere gös- terilecek ve onların takdirile neşrinden imlina edilebile ceğinin de kanun maddesine konulması teklif olunmuştur, 4) Dördüncü — değişiklik teklifi matbuat davalarının muhakemesinde — eblivukuf raporu alınmasının usul ol- masıdır. İki taraftan bici da- vaya sebep olan hâdiseyi bir de ehlivukufun tahli! ve tet kikinden geçirmek isterse mahkeme bu talebi kabul etmeli kararını ondan sonra vermelidir Hakkı Tarık Usun teklifi muhtelit encümenin müzake- resine verilmiştir. Marif ve ziraat vekâlatle- Tinin açacağı kurs Köy eyirtmeni yetiştir- mek üzere Maarif ve Zira at Vekâletleri delegelerin | den mürekkep komisyon ça- lışmalarına devam etmekte- dir. Kömityon bu sene me- | mleketin muhtelif yerlerin de açılacak kursların yer leriyle bu kurslara alınacak köylülerin mikdarını tesbite - çalışmaktadır. tında Can Verdi.. Şoför, _;ıiıpılîn muhakeme sonunda sekiz ay hap mahküâm oldu.. Balya, 19 (Hususi)— Ba- hkesir ile Çanakkale arasın da işliyen bir otobüs Balya- dan geçerken büyük bir ka- za çıkarmıştır. Hâdise şöyle ceryan etmiştir: Kemalpaşanın Şevketiye mahallesinden Hakkı 26 nu- maralı öotobüsün şoförüdür. Pazartesi günü Çanakkale seferini yapmak üzere Balı- kesirden hareket etmiştir. Saat 13 sıralarında Balyaya varan şoför caddeden geçer ken feci bir kazaya sebep olmuştur. Balyanın Anverpaşa ma hallesinden nafıa yol ça: larından Seferin 7 yaşlı da Orhan adındaki çocı caddede oynarken - otobi şiddelle üzerine gelmiş çarpmıştır. Yere düşen O hanın üzerinden otobüs miş ve param parça tir. Derhal şoför — yakala muhakeme olunmuş ve hâdisede — suçu — bir. ka: olduğundan 8 ay hap mahküm olmuştur. Küçük Orhanda mekteb giderkan bu kazaya kurbal gitmiştir. Adana fılüılııdî;ıî;ııhıtiıı yapılar maçlar Adana (felâketzedelerine yardım maksadile Mıntaka tarafından tertip edilen fut bol müsabakaları neticelen miştir. Bu müsabakalar sayesin - için 23 lira 50 kuruş toplanmıştır. Bu para şehrimiz Kızıl- ayına teslim edilmiş ve ora- * Cesla n ue LUsTsi dan da İş Bankası vasıtasile Adana Kızılayına gönderil- miştir. İplik Fiatları İniyor.. Piyasada başgösteren iplik buhranını önlemek maksadi yle dışardan getirilen iplik ler üzerine mevzu gümrük | resimlerinde yapılmış olan tenzilâtın mevcut darlığı gi- deremediği anlaşıldığından bu ihtiyacı karşılamak üzere gümrük tarifesinin 366 A ve B pazisyonlarına giren iplik lerin on numaraya kadar ol anlarına (on numara dahil) mevzu tenzilâttan evvelki gümrük resminin yüzde do ksan ondan yirminumaraya | kadar olanlarına (yirmi da hil) mevzu tenzilâttan evv- elki gümrük resminin yüzde elli yirmiden yirmi dört nu mareya kadar (yirmi dört dabil) olanlarına mevzu te nzilâıtan evvelki gürarük re sminin yüzde otuz tenzili ve daha yukarı numaralaıla 367 368, 369 ve 370 nci mad- delere dahil - iplikler iça 2-5570 numaralı kararnana. me ile kabul edilen tenzilât nisbetlerinin muhafazası ic ra vekilleri heyetince kabul edilmiştir | Balyada 4 Kızılay iıîh.iı— Üsamer verildi. Balya, 19 (Hususi) — zılay menfaatine dün ak, bir müsamere verilmiştir. Bu müsamereye Bal: kaymakamı Hakkı Ö başta olmak üzere kalabalı halk gelmiştir. Kızılay için müsamet epeyce hasılat temin edil Devlet Tahsilât yekunu Haziran 1936 dan kânu nevvel 1936 ayı sonuna ka dar 7 aylık devlet tahsilâ! yekünu 149,624,000 liradır: Geçen senenin aynı ayları! göre bu — seneki tahsilâtt& | 16,000,000 lira bir fa: Dyardır. 7 —aylık tahsilâ | 139,383,000 lirası 1936 ma” |Hi yılı tahsilâtı, 10,241,000 lti da geçen senelerin ba kaya — tahsilâtıdır. 7 aylık tahsilâtta her — vergide ve | bilhassa istihlâk vergilerin de bir fazlalık göze çarp' maktadır. fi H amemi a Be Soyadı ' Yazdırmıyan aile reisleri Zevce ve reşit olmıyan çe cuklarını soyadı. beyanna” mesine yazdırmıyan aile re” islerinden soyadı. kanunun” da yazılı para cezası aranıp aranmıyacağı Dahiliye Ve- kâletince incelenmektedir. Kâğıt - kontenjanı Kırtasiye depolarının ihti* yacı için Norveçten getirile- cek 138,208 kilo kâğıdın köntenjan dışında memleke- te sokulması ile İzmit kağıd fabrikasının faaliyete geçme" sinden evel inhisarlar idare Si tarafından Finlandyaya sipariş edl'en elli dört tof kâğıdın Türkiyeye sokulmâa” sına vekiller heyetince mü” saade edilmiştir. 4 --. edi lapı