3 Eylül 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

| Yabancı gazetelerde gördüklerimiz. İ TürkiyeninPamuk YetiştirmePlânı Büyük Bayram Her ««Şan iki yıldanberi Türkiye tarımının nazik drumunun hafiflediği iddia olunabilir. Hükümet köylünün borçlarını yüzde üç faiz ile on beş yıllık bir vadeye hağlemıştır.» Türkiye dış teciminde ye- miş ve hernevi cenup mey veleri (Narenciye ihracatı, büyük bir yer alır. Türkiye nin en büyük müşterisi olan Almanya, 1932 yılında 1589 milyon RM değerinde 26 709 ton ve 1933 — yılında da 1.676 milyon RM değerinde 34912 ton kuru üzüm, in cir, taze üzüm. kabuklu fındık, ceviz ve kabuksuz fındık almıştır. Son iki yı'danberi, Tür kiye tarımınıınazik durumu nuün hafiflediği iddia oluna bilir. Bundan az bir zaman evel hükümet, köylülerin borçlarını, yüzde üç falizle on beş yıllık bir vadeye ba> glamıştır. Umum — borcun yekünu takriben 20 milyon Tür lirasını bulmaktadır ki, bu da 40 milyon RM yapar Şimdi takip edilen — gaye, tarım ürünlerin fiyatını yü kseltmektir. Bugün bir köy- Tü 100 kilo sult anın için 6 Türk lirası, yani 12 RM alıyor. Eğer bu — yüz kilo — sultanını elde etmek için 800, 1000 kilo taze üzüme ihtiyaç olduğu düşünü'ecek olursa, © zam- an — bu altı. liranın ancak maliyet fiyatını karşılıyabi leceği anlaşılır. İngiltere ile Türkiye ara- sında yapılan bir anlaşma- dan sonra, İngilizler, Türk incirleri üzerinden — alınan gümrük vergisini yüzde 30 nisbetinde indirmişler — ve aynı zamanda, sultanın, in cir ve kabuksuz fındık alma yı taahhüd — eylemişlerdir. Bu yıl 20.000 ton mikdarın da sultanın salılacağı ve in- cir ve kabuksuz fındık ihra: catının da yüzde 5Ü nisbetin de fazlalaşacağı tahmin olu- nuyor. Bundan bir müddet evel normal bir mahsul yılı be klenirken, şimdi haylıdanbe. ri devam eden — sıcakların karşısında, yapılan tahmin- ler de biraz daha ihtiyatkâr olunmağa başlanmıştır, çün- kü şimdiye kadar elde edi len tecrübelere göre bu gibi tiddetli sıcaklardan — sonra, çok zarar veren şiddetli ya- Bışların gelmesi, hemen mu- hakkaktır. Bu sebeple önü- müzdeki yılın —sultanın re- koltesi 55 60.000 ton olarak hesap edilmektedir. Fındk ve ceviz rekoltesi ihtimalle- ri de pek müsait değildir Gerek Romanyanın ve ge- rek cenubi — Slavyanın bu yıl hemen hemen shde ceviz ihrac edecekleri Türkiyece de malüm olduğu için. Tü rk ihracatcıları, daha uzun vadeler için, ofers yapmayı tehlikeli buluyorlar. Çekos lovakya, Avusturya, Maca- ristan. İskandinav memleke tleri ve Hol'anda ile yapılan kuru yemiş işleri, çok müsa id bir şekilde inkişaf etme ktedir. Türkiye — hükümeti son günlerde, Milli Mudafaa ve Kültür Bakanlıklarının İspirto ve İıplr(-olı.ı İçkiler | İnlıu_ııı tarafn oku lw ve umumi müessesererde istihlâk olunmak üzere, ey- la!, ikinciteşrin aylarında, önem'i mikdar da sultanın almaları karar- birinci ve laştırılmışdır. Ziraat bankası sonbaharda fazla mikdarda kuru yemiş — arzedilmesine meydan bırakmamak . için, üzüm, incir, fındık ve ceviz ürünlerine mutedil bir narh koyarak piyasa fiatını evel- den tesbit edecekti yıldan kalma stokların da Geçen harcandığına göre, — önü müzdeki aylar — içinde bu maddelerin fiatının hafif- ce yükseleceği tahmin olun- maktadır. 1Yine bu mevzula alâka dar o'mak Ber'inde çıkan Fachblattfür Textil İndustrie adındaki gazetede, “Türkiyede beş yıllık -pa- muk yetiştirme plâmı,, üzere ser- lavhasile bir yazıya tesadül ettik aynen alıyoruz.) Türkiye Ekonom:! Bakan- lığı , beş yıllık — endüstri plânı mucibince, dokuma fabrikalarının. ham madde ihtiyacını yerli mahsulâtla karşılamak ve pamuk eki minin inkişafını temin et- mek maksadile şimdi ikinci yı'ına basan beş yıllık pa muk yetiştirme plânı hazır lamıştı. Daha geçen yıl Kı- likya ovalarında 6400 hek tarlık bir arazi — üzerinde, elyafının uzunluğu 32 mili- metre o'an bir nevi Ameri kan pamuğu — ekilmiş'ir. Bu tecrübelerle e'de edilen tohum'ar ise, Tarım Bakan'ığı tarafında Ki ikya ovasında 13000 hektar ve çiftçiler tarafından da 30 - 000 hektar üzerine pamuk yetiştirilmesinde kullanılmı şlir. Aymı zamanda İzmir hinterlanında aynı iş için 500 hektar tahsis olunmuş” tur Sakarya ovasında da pamuk ekimine daha büyük bir yer ayrılmışdır. 1936 yı- hnda Sakarya ovasında 25, O0U hektarlık bir toprakda köylüler tarafından pamuk yetiştiriecek, bu 1937 yılında 130,000 — hek- tara çıkacaktır. Kilikya — ovasında i936 yılı içinde 200.000 hektar | | rin izler bıraktı. Sürekli al- araziye yeni tohumlar eki lecek, aynı yıl içinde İzmir hinterlandında — da hiç ol nrazsa 8600 hektar pamuk yetiştirdikten — sonra, bu miktar 1937 yılında 150,00 hektara çıkarılacaktır Türkiye Tarım Bakanlığı bu plânların takibi ve kon trolu için Alman pamuk mütehassıslarından w We berin yardımını — temin et- miştir. Uzun yıllardanberi Alfrikada bulunduktan son ra bu alanda büyük tecrü beler elde eden w. Weher pamuk yetiştirme meselesi nin incelenmesi için geçen yıl Türkiyeye giden komis yonun üyelerindendir. | miktar GÜLT YST ĞNN GAAA7 GARADARTR » T ZMN Yerde Sevinçle Geçiti. Gönanda heyecanlı söylevler varildi. Bandırmada Hava ku.umu mıntakasına büyük bir deniz gezintisi yapıldı. Ayvalıktada bayram aynı coşkunlukla kutlulandı. Bandlırmandan Gönen, 2 (Özel aytarımız- dan) — 30 Ağustos bayramı Gönende coşgun bir sevinç içinde kululandı. Hazırlanan zengin program tatbik edildi. Memleket baştan başa bay pek güzel raklarla süslenmiş ve bezen- mişti. Saat 8 de yeni cad düde , » tonlatr (. bağladi Halk jandarma İlar ve işyarlar büyük bir alay teşkil ediyordu. Muzıka “önde olduğu halde askerlik dairesine gidildi. Orada or dunun en genç sübayların- dan Naki güzel bir söylev verdi Buna değerli gençle- rimizden tıbbiyeli Osman karşılıkta bulundu. Memle- ketin, çelik ordusuna karşı duyduğu derin sevgi ve say- gılarını sundu, İstiklâl sava- şımızi çok — içten bir he- yecanla anlatan bu genç arkadaş çok alkışlandı. Alay saat 9,5 de Hava Kurulu önüne geldi. Burada da söylevler verildi. Taya- reciliğimizin amaçladığı yük- sek gidişin varlığı hakkın- daki öğretmen Nefinin söy- levi halk üzerinde çok de kışlarla Harşılandı. Gece şehrin her yerinde eğlentiler tertip edildi. Mem- leket büyük bir n şe içinde sobahlara — kadar yaptı . Bandırma, (Özel aytarı mazdan) — 30 Ağustos bay- ramı burada bayram candan teza- ' hüratla kutlulandı. Bandır ma eşsiz bir yaşadı. Öğleden sonra Hava Ku. rumu tarafından bir deniz gezintisi tertip edilmişti. Ku- rüm tarafından tutulan Gül bayram günü nihal vapuru halkı Marma- rada gezdirdi. Saat on üçte iskeleden ayrılan vapur on B N oku: | bir. gö yedide geriye döndü. Gece de bir fener alayı ile ordu- evinde parlak bir balo ter- tip edildi Böylece Bandır- malılar hem güzel bir gün ve gece geçirmişler hem de Hava Kurumuna büyük ya- rdımda bulunmuşlardır. Başta avukat Bürhan bu lunduğu halde Hava Kuru- çok büyük bir Ffaali- yet göstermektedirler. Ken- dilerini kutlularız. Ayvalıkta Ayvalık, (Özel aylarımız- dan — 30 Ağustos Zafer ba yramının 13 ncü yıldönü mü parlak bir şekilde kut- lulandı. Ogün Cumuriye alanında toplanan — Ayvalıklılar duy- dukları sevinci açığa vur dular. Kamutanlarımıza bu sevinçlerini, bu günü yara- tan büyüklerimize telyazı- larile bildirdiler Askerin, — Jandarmanın, okulların ve halkın iştiraki le öğleden #onra büyük bir geçit resmi yapıldı. Gece de bir fener alayı tertip edilmiştir. Halkevinde de ayrıca güzel bir müsa mere verilmiştir. Ayvalıklı lar bu neşes ile bu tarihsel günlerinde geç — vakıtlara kadar eğlenmişlerdir. Sanat nlılıîimılınııı işi bugün sona eriyor, İimizden Ankara — yapı | ustası Okulu ile Edirne sanat okuluna girmek okul İşihe bugün son verilecektir. Bu okulara girmek üze isliyen ilk mezunlarının — yazım re kayıtlarını yaptıranların beş eylül perşembe — günü sınaçları yapılacaklır. Güçlüler ı izmirde Altayla bir maç yapacaklar. Evelce İdmangücünün Al- tay kulübü ile bir maç ya- pmak üzere İzmire gitmek isteğini taşıdığını yazmıştık. Son günlerde bu yolda iki kulüp anlaşmış gibidir. Yal. nız bazı noktaların tamam- ile aydınlanması için Güç Altaya son bir müracaat da- Bu da her iki tarafın — arzusuna uyar şekilde netice verdiği taktir de Öüçlüler ayın on birine doğru İzmire gideceklerdir. Gücün birinci takımı bu maça hazırlanmak maksadi eksersiz ha yapacaktır. le pazar günü bir maçı yapmıştır - Susığırlık Köylerinde dikkatsizlik yü- zünden yanan arazi parçaları Susığırlık, (Gezgin aytarı- mızdan — Burada iki köyün arazisinde epeyce zarar veren iki yangın çıkmıştır. Kurucaoluk köyü ile Maz köyü arasında çıkan 'yan gında kurü va çalı'ık olmak üzere 300 dönüm kadar arazi tutuşmuş ve yanıp kül olmuştur Buza köyü civarında ça'ı: lıklar ateş almış, civar kö- ylerden gelen halk ve jan- darma ile yangın güçlükle söndürülebilmişse de bura- dada iki yüz dönüm kadar arazi yanmaktan kurtrıla- mamıştır. Bu güzel yerlerin yanmasına sebep bazı dik- katsiz kimselerin cigara gi bi şeyleri rast gele atmala- rından ileri geldiği anlaşıl- maktadır. z Sarıköy ebeliği. Ebe okulu 934 yılı me- zunlarından Cavidan açık bulunan Sarıköy uray ebe- liğine atanmıştır. Halkevinde sinama Dün gece Halkevi müsa- mere salonunda halka (Ran- gu! adını taşıyan bir film gösterilmiştir. Ortaokul îıtıııınlırinlıı kıdem zamları. Şehrimiz orta okulların dan kıdem zammı alan bir kısm öğretmenlerin adlarını geçenki sayımızda - bildir- miştik. Yeniden kidem slan öğ retmenlerin adlarını bikdiri- yoruz: Erkek öğretlmen — okulu tedris usulü öğretmeni, Zi ya, yine aynı okuldan Fran- sızca öğretmeni İsmail Ma hir, erkek öğretmen — okulu Felsele — öğretmeni Sa dettin ile Tarih Cografiya öğretmeni Kâzım ve erkek orta okulu müsiki öğretme- ni Halidın maaşları bir de- rece yükselmiştir. Çağışda Bir kiz kaçırma nkgıl-h Çağış kamununa Aslahan köyünden Ali kiz! Vahide, annesi ile ıı:;ı"' dan gelirken aynı Çakır oğlu Hasan önlerine çıkarak Vahideyi kaçır için sürüklemeğe başlamif” tır. Kız ve annesi W;:: çağırmağa bı'lıyıll“-v.'eı san her ikisini de dö' İşi ortadan — kaybolmuştur- duyan jandarma wçluy“- çok geçmeden yıh"'":. tır Vahide — ile annesi muayeneye nvkıdllıl"' Kebsüt köylerinde çilif yangın Kebsüt Kamununun Örenli köyleri arasında dalıklarda önemli bir G' gin çıkmışsada yetişen şön” kın yardımı ile hemen * dürülmüştür. Yanginın kimin ll"*":. an çıkarıldı anlaşıla? mişlır. —— *| Sontatar at yarışının İltE eh Ş miyesi geldi. Şehrimizde her yil yal makta olan sonbahar at * rışlarında dağıtılmak M'd_ yarış ve ıslâh eııclllll"":'._ a Tarım Bakanlığı 14 vi ndan 1145 liralık bir hav le gönderilmiştir Erkek - ortaokulunda tüf malar. Şehrimiz erkek 0'“:::; lu Türkçe stajerliğine & orta öğretmen okulu "ıl çe itim enstitüsünün bu * kanlarından Fazılın ok öğretmenliğine, yin€ aypl ğ uladan çıkan Melike de yi> rih — Cugrafiye öğret ğgine atanmışlardır Lise, ınıııı_ıı'ıııı "’İ'.' Necatibey Lisesile kız erkek Ortaokulların'" ol yıt olma işine 31 ağus son verilmiştir. v Neşriyat Gürbüz Türk çocuğ! İK Ayda bir defa Ç““k:d,, tara » y pil " ka geme Kurumu çıkarılan — bu 103 üncü sayısı muştur. İçinde değ€! lar bulünan . bu - MeT e okuyucularımıza cdeviı* " ge Yuııanistandlı Kralla Çeldaris grasında anlaşmazlık Y0 la Başbakan Çaldari* lt"“"ı' Dışışleri Bakanı Ma Klll görüşmüş, kendisiy © dU" ! Jorj arasında ihtilaf ol külr. nu yalanlamasını! MO:"ı—. Maksimos pazarltt' " vç ve yolda Viyana nunda Yunanistana te olan Çaldaris'e cektir. & « & gmek v