3 Temmuz 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
Türkiye Etnoğraf 'ya ve Folklor Sözlüğünün gereçleri Yazmanı: M. Şakir Ölkütaşır. —4 Bu ayinlerde edep ve uh- lâk dışında kalan — işlerden hiç birinin — olması imkânı yoktur. Çünkü bu gicebilmek için üzkes olmak yol, erkân edevlerine ikrar vermiş, girmiş bulun- mak görektir. Bunlar arası- nda bacıların namusu emni- ayinlere evli yet altındadır erenle Aynı zamanda erin ruhaniyetida ayinde haz r bilindiği için ulak bir saygısızlık yapılamaz. Cem ayinlerinin sonunda gündüz-| den hazırlanmış olan yemek lor yenılir. gülbanklar çeki. Ayin bu ha kadar sürer Tan yeri ağa rmayn başlayınca — herkes yüksek bir tinel neşve ile ayrılırlar Abdallar, Sofıyan arkânı- nın adâp ve şartlarından ayı- tar aRisalei Şeyh Safıyüddin Bedebili rahmetullah » yazına bir kitaptan başka a«Monakıbi Evliyan — denilen ve erenler, evliyalar üzerine düzülüp kuşulmuş — birçok epik destanları içinde bulu- nduran dergileri de kudaal ve müleber nesne olarak tu- tarlar. Bu arada — bilhassa «Şah Hatayi», «Abdel Musan vej «Kaygusuz Sultan» tarafıarı. ndan söylenmiş nelaslere ve menkıbelere fazla değer ve. rilir; bunlar büyük sayğı ile söylenir lir. suüretle saba- adhı Ahdal oymaklarının Güyen- aİr ğın denilen « vardır. oyma olup kendi aralarında atala- rdan kalıma menkihe, apik dostanları suzlarile çalar, sö ylerler, Alılallar, köylü Sofiyan sürekleri ve Bektaşiler gibi, vaktile Hacı Bektaş merkezindeki çelebi leri, dele babaları tinel uy raç sayarlardı. Abdel dede leri, Haci Beklaş çelebisin- den izin dedelik yepamezdı. Bununla beraber Konya ve Adana gibi mer- kezlerdeki büyük dedeleri araçile çelebilere yaklaşabi lirlerdi. Konyadaki aKara yağmur dede» Horasan soyu. na mensup ve kudsal - sayı lan bir zat olarak tanıtmış tır arı aları ozanları diğer — Anadolu almadan Türkiye içinde bu gibi Bugün sınırları sel ayinler bir kanunla yasak edilmiş. tir. Fakat, devamlı hükümet kontrolünden uzak Alevi kömeler oturan köyle- rde böyle ayinlerin halâ gi zlice yapılmakta olması ih timalini varit sayabiliriz. #& Abdal düğünden, çocuk | oyundan usanmaz. #& Abdılın karni doyduğu | zaman gözü yolda olur. e Abdalın bir ekmeği var, ha karnında, hn koynunda. #F Abdalın korkağı taşın büyüğüne sarylır. # Abdul Horasanı geçti, 00 tarıkat arıyorsun ##Abdaldan paşa, tahtadan maşa olmaz. Abdal masalı bi der viş gelmiş kapıya bak dimiş. | da hista surette | | ldiğine dir, Kapı tak kınalı elli kız çıkmış: Evde kimse dimiş. İçerden yok, di- Evde ayva turuç çöğgise biri bana hak dimiş O da Git derviş baba — ye na, somun vireyim eline, dal na bir beline, paya bak dimiş, Dervişin uzun dimiş, gelir yaz.n, gıder gü zün, senin gibi kadin kızin benim kapıda çok Ordan kapıyı örtmüş, çık- maiş bi konşunün kapısin varmış; Sail z.bir. Bi kadın it yapıyormuş. - İldir ilekdir iliniz, şe- btmi yapıyon yalınız, kapıya geldi kağın.cı kulunuz, savun- cak bakın neyinen kiısa yoğise, kı yirdeki so borusu dimiş sayvocün (savacağın) dimiş O da di — Üküzümün boyau ala, do- ğru get geldiğin yola, gel öyle )se küllüğümü yal., Üyle diymec:k: —Ko,hisırdan tuttum yu— küm, kağn: — gelir büküm, küllüğün ağzına tü kürim dimiş. Ondun sonra dönüvlüümiş. — Kocasının yü künün değirmene hazırlan- dığımı görmüş. Herif hayvanı yükledir. Allah ismarladık. Emi halanın kızınan yat, yalı: ben elhirim dir ne nız yatına, günden övü iörüt O gidenden sonra olur. Fikara apdol Eksikli Emne kızını — Virsem iyi emme, darılır dir. Üstü olur dir. Bu & fer de Fadima hüluya - İsimail ağa dirmuce gitti, lenecek kızıtla Yalvar n yavrum, da- r.lma yavrum, bön korkarım babası derilir dir Kahirlenir, eva gelir bebe sini emzirir. O gelenecek b dal girmiş içeriye, ekmeğini yir. yirine yatar Oh çok şükür Allahıma, karkman yatarım, bi Allahım var bi de bebem var. D rviş saklandığı yirden: — Bi de ben dir, O köpek k zları virme diler bebelerini dir. Bi Alla hım vardır. Derviş: Bid lenir, Hayalım mı, düşüm mü, çık bakalım kim isen dir. Abdal hemen açar kapıyı gırivirir, aksom Jenekler halaya Kiter, ister. ba- bası açılır gider, yataca- ğgın dir Gücenme ben diye ses büküm | | sı rupa Kadın görünecek b li vi- | rir, sabahk; abdalı Ya son bana şebit vir- medi idin, ben de gelmedim | mi? Gördün mü dir Oh ne iyi oldu geldin dir, şinliklice yatarız, karnın aç mı dir AÇ Darılma, ya dir. ktvandım ge- senin gelece- ğini bile illerin kapısına varmazdım, kakıyım sana bir höşmerim yapıyımdir. yuğlıca idim | | beyanatı / TÜRKDİLİ Her gün beş kelime: | Otuz dokuzuncu İiste Hitab etmek Hilap — Ayta | Hitap — Aytaç Örnek Güzel bir ayta bir orduluk iş gürür Bir sözmenle bir aylucı çoğun biribiründen ayırd !'Ill!lyllfılî Muhatap Aytlıç Örnek: Bu meselede siz benim — aylacım — ola- | mazsınız | Menfaalperesi -- Asığcıl | Örnek: Memlekel işleri nde asığcıl olmayınız; öz geçi (Tferagal) gösterin Hissi kablelvüku — Önsez Örnek: Bu felâketi, bir önsezi ile, çoklan bek liyordum. Facia Örütek: rsilya acınını unutam Not: Güzetemize gönderi. Acın Yugoslavya Ma- lecâk yazılarda bu kelinitle- rin Osmanl calürı küllanılma- masını rica ederiz, Edenin Paris ve Romada - yaptığı görüşmeler. Eden avam kamarasında izahat yerdi. Londra, 2 (A.A.) — Eden Paris ve Romadaki görüşme - ter hakkındaki avam kamı. Bit diyevda bulutmuş tur. Paris konuşmuluri. ha va hava küvvet leri ortu. Av. kara gibi için andlaşmız azılulması, andİsşmas silâhları meselelerin kotarılması iki devlatın şefi bir elbirli- ği yapması gerektiğini gös uzlaşması termiştir. Alman - ingiliz deniz anlaş- ması «Doutsuhe Politisehe Diplamatiseh Korreshendenze İngiliz deniz masımin nihayete uzun senelerdenberi yapılan bir takım semeresiz müza- kere ve koaferansından son. ra elde edilen pratik bir ne- tica bir çok bakımdan her. kes için faydalı bir hAdise nazarile bakılma- lıdır. Bunun için bu esere beraberce duyulan bir düyüm. dan kurtulmak gayesile Av- rupanın diğer memlekatleri ne önderlik eden Alman İngiliz devlet an onluş ermesine ve önemli darelerinin itıraz kabul etmez bir mu- | vaffakiyyetidir. Ümid odilir ki bu hareket zananı gelmiş bir — takım ağır möselelerin öle alınına. sı için bir teşvik mahiyetin -| de olsun Bu anluşmada birturafıan | Führer ve Şansülye Halerin mucibince — İngiliz donanmasının dünya denizl- D eri üzerindeki faik ve haya a l ti ehemmiyeti haiz rolü ka- bul edilmiş ve diğer - taraf: tan da Alman donanmasının itbalât yollarının emniyatten sarfınazar, düz ve uzun olan Versay müahedesile parça: lanmış bulunan Alman sah- illerinin muhafazasile bu sa hillerde muvasaln ve irliba Un arzısızca ifasının bahasına — olursa her ne olu Aylıııııakâ artık hallolma| Göz ıı Önünde bulundurulacak. iş | Silinan- veya bozulan- devha- ları hükümela h:ber vermelidir. | 20 İlkteşrin 935 de yapıl acak, genel harırlık olmak üzere meml eketimizin her tarafında ol- duğü gibi — şarımızdada ev ve dükkânlar numaralanmı. nüfus sayımına |eti Son günlerde bu numaral. | | arın bazı düşüncesizler tar- efindan buzulmakta olduğu görülmektedir. Bu gibiler hak- ,nılı. beş liradon başlıyarak yir | mi beş İra kadar | zası alınacaktır. para ce- Halkımızın bu hususu gözönünde bulun- durarak silinen veya bozu- | el hükümete y> veya belediye- haber vermeleri lüzımdır Kanınlar kalemi direktörü | Kamutay kanunlur kalemi | direktörü Muzafler gelmiştir. Hamşerimiz müddet Balıkesirde aktır Kihrit veuzlaı, Kibrit fiatları bir temm uzdan itibaren ucuzlamıştır. şarımıza oturac- Evalce altmış paraya alinan büyük kutu kibritler elli ve küçük kutu kipritler kırk | paraya satılmfaktadır Kapotaj, Şenlikleri Güzel oldu. (Öst taralı birinci & ktörü Ali Rızu, Akay 1ö.ü Cemil, ve daha direk- | kimseler buluumuş İstıklâl Jdireğa bayrak marşı haıtken asılm.ş ve sirasile deniz Said tecim sonra yol latından kaptan okulundun Hayri birer söylev vermiş lerdir Daniz tecim okulunun ilk kurucusu ve oski denizciler- den Hamid de kısa bir söy lev vererek — denizcilerin A latüke derin soyg deniz rıni nmalarını ve bu alkığlarda. — karşılanmıştır. Bugüa saat 13,30 da niz yolları direktörü S din, Akay direktörü Cemil Şirketi Hayriye — direktörü Yusuf Ziya, vapurcüaluk xos- sü önergemis yetesinde Rizn ve liman iş- gönel birektörü Ali Ri za ile kaptanlar sogyetesin- den Sajd va Hasan kaptan | lar Atatürke Türk denizci- |liğinin saygılarını sunacak dır leri | un temibi ıl—rılılmk ettirilmiş oluyor. Aynı zaman: da gerek böyle bir muahe denin akdedilmesi ve gorek deniz kuüvvetlerinin temdidi vakaları, mukabil Tar tehdit edilmediği tukdir- de, bir mewmlokette milli ha- yet zaruretlerinin umumun ihtiyaçlarına uydurulubilece- menfast- ni isbat eder Bu nokt İngiliz sulhü istihdaf öoden bir ha | cekset nazarile bakılabilir nazardan Alman- derix — anlaşmasına birçok | çör-memmıumammm KENTTE VE VİLÂYTTE Ve Parti Başkanımız — dün Ayvalıktan geldiler. Bir gün Ayval ga İlbayımız B. Salim Gündoğanla Parti Başkanı mız B. Lütfi Kırdar dün şa rımıza dönmüşlerdir kanlarımız kapotaj şenliklo. rinde Ayvalıkta evel giden Buş- bulunmuşlar ve bu arada İ:çeyi ilgilendi- ren işler üzerindetetkik ya- pmışlardır ' Tüzede atağamalar lan levhaların: sayımdan ev- | bir | Cumuriyet muavinliğ a erek eski müstantiği Cevd. etin atanma emri gelmiştir. bir ka başlaması ygenel savaman anan Çölem- Kendisinin de güne aylıklı Gönen ne Sultanıye orkut ulun # 30 Lira hakye hakım mıştır. # Bal.kesirde arclık ç kân ve sonredan kapanan Savaş gaz tesinin sahibi. Es- bir at Adil Müstecaplıoğlu cum. üriyet — genel savamanlığı muavinliklerinden birine at- Atanma anmışlır emri gel- | miştir Gönenin Telefon hattı” yaptd Balya ve Gönen ilçeleri ÜT enlar birbirine bağlanmış *” lunuyor. Balyadan itibaren * Üçpnar köyüne kad fon hattı çekilmiş V€ retle Gö onla birbirine Şimdi bu köyün onarılmaktadır bittikten sonra en kısza yoldan & bağlanm'$ ga Göneli telbi f""ı merkezine caktır. Balıkesir- Gönen * kırk beş kilometre idi di yüz kilometreye İ? lısılılenn :î! Dün akşam Necatibt esi fen kolu mezunlA 'i“ ötmenleri esenine © bir çay ştir ayni zamanda Haeliler” rilik toplantısı olmuş!? 'Üııimuhısebıdiııkll'!!, Yeni özel nılhn“ ktörümüz Hosvn Fe | nkü trenle şar:m za | ştür. Yeni direktör itibaren işe başlıya0t ğ r Judt çef in O7 verm $ erin *? KapotaıSenlıkle"' | Firemit ve Ayralıkta yapılan şenlikler parlak oli Halk çok — güzel eğlendi. 2 Rdremit, 2 (Ö: ızdan) — Türk & bayrağımıza bağ arını ganlı yan kapo | taj zaferinin yıldönünü dün | burada kutlulanm ştir Hor taraf buyraklarla süslendiği | gibi türlü eğlenceler de ya ! halk çok güzel 2 (Özel ayturım- Türk sularının Tü ağının eg|menliğine giriminin onuncu yıldönümü buruda güzel bir suretde Denizdeki sandallar raklarla ğru halk toplan onda kutlulunmıştır. mavna ve taraf — ba vapur ve ber Ona da alanında Tam süslenmişti cumuriyet mıya başlamıştı alandakı şanlı bayrak direğina bayrağımızın çekilme- sile törene başlandı veren hutipler kapotaj hak kım zin yi nımak hususunda Söylev avcı uluslara ta- Türp de Türk ekonc. nizçiliğinin ve Habesistan (Davamı ği gibi, değildir. Habeş imparatoru, ecnebi bir di ikinci sayfada) kişi beş yüz bin gazetevilere verdiği yevde, HHabeş İtalya mesele- misinin larla selmesine yarad ğini | ndan sonra deniz ymiz | enceleri yapıldı. Do Te | rinde yüz meltre Bi muükaveme gl dirt ça yüz metre t"k şiarı bilhasa yağ celi oldu. li Saat 16 da denizdi ç halde — İK eğle ru'l' la — bir c ederek bayram! Akyam da Limant v n bütün gemiler, 5*7 Çi motörleri! Va bir | | | | | | mavnular, [ı— deniz üze alavı vap di le suvar? yöne rinde « sib ler l unda bir & |libay ile Paesi ile 3 rulu Başkanının vö selerin bulunduğ! çok güzel oldu V? n çirildi. I-l bu # ge bir gece ge Velhasıl A_vvnlıbkg Hai bayramı münast y salgiz hir gün yn, e Meselesi şi üzeriddeki nazar ni izah ııılf'rellıl beşistaf al gün mîıedrl altın Fi mecbur kalırsa her halde İtalyi", nlmıyucntıır 4
