21 Ocak 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

BAYFA: 2 FOLKLOR Muallim Balıkesirdehalk âdetlerinden: Löhusulık ve ilk meme. Çocük döğluktan üç ezan Besi meme #onra duyulmayınca verilmez — Löhusanın başındaki 1htiyar' — kadınlar kurandan — Bazı — parçeler okurlar ve her sahife başı- nda parmaklarını şekere ba- tırarok bunu çocuğun uğzı- na sürerler.> Sebebi 186: Ço- cuk terbiyeli ve sevimli ol sun imiş... Bundan sonra; soğan kıri- hır. Löhasanın arka tarafına atılır. Ve üç kero besmele çekilir ve jilk meme verilir. Löhuso; evinde, üçüncü günü yıkanır. Löhusanın sü tü üçünecü günü gelir. Fazla gelirse süt sağılır. Ve bu süt asoğtan» sarımsak kabu- ğu, bir çivi, bir. parça ke- mik, çöcekotu ila beraber itcir ağacı dibine dözülür ve gömüsür. — Gömülmezse şeytan karışırmış. Bu — ise Töhusa için çok fena imiş.. Löhusa kadının; Löhusa bulunduğu müddetce ayağı ucuna emzikli diğer bir ku- dın gelip çocuğunu emzire moz. Emzirirse — löhusanın tek süölü kesilir diye itikat edilir. . Löhusaya «Allaha ısmarla- dık» diyen bir kadina alLö- husap egüle güler yahud aUğurlar — olsun» diyemez, Cuiz değilmiş. Çünkü sütü gesilirmiş. Bazun — İöhusa — Bun arkası ve — kolları üşürse şer, Buna — ka- arasında uMaemeye * kil dürmüşe denir, Çaresi Köhusayı arka üstü yatırıb | memesin) yavaş yavaş oğ- mak, saçını suya ve me mönin üstüne — taramakdır. Tll'llll'.l memenin 'l'slll- ği inermiş diye — atikat edilir. Büzi zamanlarda löhusa- nin sütü kesilirse: Bvvelâ (sıyahlamak - sıvazlamak) tabir edilen iş yepılir. Bun. dab üç gün sonra — kurşün dökülür — Nusha — alınır. Daha olmazsa — (böğrülce) kaynalılır. Ve — torba içine koaulur, Humumda — 1öhü Sunü arkasına sıcak sicak konur, Hamıamdan üövüşde yıne arkasına, fırından taze çıkanş ekmek koymak ta â- | det ve jukuddir. Bazan — lohusanın sü- tüvü — kasden — kesdirmek içib düşmanlık yoparlar. Bu ç tüşaanüği yapmak iBtiyen bir. kadiın; iöhusanin me mesjne koyduğu «bezlere den| — Gövdeden — gözieri — bakı- yor, yüreği çarp.yor, ayak dari — gövüsenl gölürüyor Yultiz. tek bir essiği var: hufası işlemiyor. Uü, mö giderken de onün — için bu kadar — sonsüz sevinç duüyuüyor... Bene: kafası — işlemiyen adım oğlu bu dinç boylu, poslu dansdan hiç de daha fuzlu değerli değildir. Çünkü; onu da uyakları öl- üma bile götürse işik — dolü gözlerile o da onu görmiyec- ek va kemlisini dirliğin kuc- ağına at yorüm sanacaktır. Bu doğrudür. Doğru oldu- ğu içinde acıdır amma kafa- 8: işlemjiyen adımın kasaplık dunadan hiçde üstün olmudı - gını söylemek ve buna inan- muk g | K, ÖZER ' birisini çalar Çöplüğe, p's liğe atar. Ve bittabil? işe şeyten karıştığı — için sütde kesilirmiş?” Buna — meydan vyermemek İçin, alınacak ye. güne tedbir, löhusanın sütlü «bezlerini», gömleğini çok eyi saklamakla beraber, bun leri yıkadıkdan sonra suyu- nu temiz bir. çeşme ahırina dökmek jcab edermiş!. Löhusanın sütü kosilirse gelmezse hemen her yorde olduğu gibi Bulıkesirde de sütnine tutmak âdet * ol- muştur, Bu — hususda alına- cak sütninede aranılacak bazı vas flar vardır. Sütnine — olacak kadının soyu, sopu, Bülülesi — çok temiz olucacaktır. Aksi ev- safı haiz olanlar çocuğun istikbuline müessir olurlar. Çocuk ileride fena bir in- san olur. — Sütninenin kötü huylarım alır. Çocuk «süte çekdi» denir. Sütoiveler; annelerin ye- rini tutarlar. ve çocuğu me- moden — kesilinciye — kadar emzirirler. Müddet biıtince kendisine para ve — birçok hediyeler — verilir. Sütnine ölünciye kadar çocuğun sil- esi tarafından himaye görür, Al basması «Al basması» demek; İö- husayı yalnız bırakmaktan mütevellit ve löhusanın çar- pilması ve uğraması demek- ur. Balıkesirde movout iti- kada göre! Bir löhusa yalnız kalır ve biraz da uyursa (canı geçe- rse) mutlaka — uğramaca olür; şeytan çarpar, şeytan korkuturmuş. Bunun için 1ö- busalar (40) gün ve katiyen gece gündüz evde, odasında yalnız bırakılmaz. Yanında herhalde bir kimse bulunm. ası lâzımdır. Hutta bir çoo- uk bulunsa kâfidir. Löhusalar (40) gün kay- nar, su bulüşik - suyü gibi suları hıçbir yere dökemez lor. Bu sulurın” üstünden atlıyamazlar. Dökerlerse, at- larlarsa şeytan çarpar, (uğ ramaca) olurlar, Al basar.. M baglama Çocuk doğdukdan sonra Iöhusaya, çocuğuna — (40) | gün umum yetle vo al renk- de bir kordelâ — veyahud bez buğlanır. Sebebi — ise çocuğu nazardan suklamık, göze gelmeme temin etmek — için sini imiş... Çocuğun yüzüne (40) gün | ve suri Tenkde bir. (bez) örtülürse ©o çocuğun benzi sararmazmış — diye — itikat | edilir. İki lohusa (40) gün için de — karşılaşırlarsa çocukla- | ni (40) basar diye yoru- | lur. — Netice itibarile bu | kargılaşmadan — dolayı — ço- | cuklar — hastalanırlar. — Ve ölüneiye kadar hasta bü. | yürlermiş. | Şayet — karşılaşırlarsa — şu | tedbirler alınır: l MHemen iki taraf biribir. lerile — para ve — yahud yerden birer taş alıh de- gişirler. — Taşlar — arkalara atılır. Bandan sonra artık Olöhusalura zarar — gölmez- | Dürdane, diğer oğulları An | gindeki Soyadı Alanlar. | Sahri Sözen— Erkek orta mekteb fransızca — okutanı, | (Kardeşi Zonguldak davavekili A. Fehmi, oğulları Bandırma inhisarlar çevirgenliği zirant memuüru — Sezai ile rafıkası kara — metcoroloji enstitüsü müdür muavini Hadi, Balıke- sir liso ve orta mekteb ta- | lebelerinden Enver, Talha | ve kızı Tahire Sözen soyadı- ni almışlardır.) İbrahim ÖZEL — Sındırğı camii — cedit mahallesinde Kadı - oğlu (Oğlu Yağcılar nahiyesi nüfus memuru Halit Özel soyadımı almışlardır.) — Marmara Zelzelesi ÇÜst tarafı birinci sayfada) rile Marmara — adasına gitmişlerdir. Haber aldığı- mıza göre — felâketzadelere yeni yapılacak — evlerin bir çatı altında — iki ev olarak kurulması — düşünülmüştür. Her birisinde iki oda, bir müutbak, bir helâ ve bany- | val ? 5 i Ekmek Fatları yükselecek mi? | Yardım komitesi Ekmakci esnafı narkın yeni- den değiştirmesini İstedi. — ketzedelerine yardım ko akşam toplan- Ekmekci nlerde enafi son gü un fiatlarının çu başında kırk, elli ku- rüş yükseldiğini ileri sü- rerek ekmeklera — yeniden nark konulmasını belediye- den — istemiştir. Ekmekcilerin bu isteği belediye tarafından tetkik süülmektedir | Belediye sınırlarında kasablık. hayvanlar — otlatılmıyacak Kasablık hayvanların be- lediye sınırları içinde otla- tılması — belediyece yasak edilmiştir. Belediye sınırları içinde ancak şehir halkı ta. rafından süt için beslenen sığır, koyun ve keçi gibi hayvanlar otlatılbilecektir. Yeni tayinler Memurlar arasında yeni osu bulunacaktır. Hükümetin bu — yakın ve candan olan alâkasından do. layı halk sonsuz şükranlar- ı arzetmekle beraber «Allah devlete milleto zeval verme- sin» diyerek binlerce el se- maya kalkarak mütemand- iyen dua etmoktedir. Dün valimiz Bay Salim Gündoğan Bandırmadan 6 numaralı gümrük motörile Marmara adasına geçmişler ve ve orada yapılan — işleri yakından tetkik — ettikten sonra geç — vakit Ban. dırmaya hareket etmişler- dir. Kazamızın çok — çulışkan hükümet tabibi Mustafa Demren Marmara adasında felâketzedelerle meşgul bu- lunduğundan kaza merke- hükümet ve - bel ediye — işlerinin — bakılması için İstanbül belediye ta- | biblerinden döktör bay Sa- ' bri dün kazamıza gelerek yazileyo — başlamıştır. Bugün Gönenin Sarıköy nahiyesi yardım — kolundan Marmara felâketzedeleri için 128, kilo buğday unu, 444 kılo misir. unü ve 175 | kilo bulğur gönderilmiştir. Felâketzedelere yardım. İstanbul.20 (ALA.) — Yer | sarsıntısındın — mustariblere | yardım için bugün Marmara adalarına 3000 kereste, 240 ,çuval un gönderilmiştir. ae e Samsun kadınlarının tap - Jantısı Samsun, 20 (A A.) — Sa. msun kadanları soysal bir kurum yapmak için Hulke- | vinde toplanmışlar ve ida. re kormtesini seçmiştir. Bay Eden'n bir söylevi Cenevre, 19 (AA ) — İn giliz heyeti murahhasasın- dan bay Edon bir söylevinde demiştir. ki: —Si yasamızın Avrupaya ka rşı biricik istaği komşuları mızla açık dostlük - bağları mın yeniden kurulmasını, yü tayinler yapılmıştır. Osman köy nüfus memuru Mehmet Ali belediye ayar memurlu- ğuna, Belediye ayar memuru | Ismet Dürsünbey — tahrirat kâtibliğine, Yağcılar nahi- yesi tahrirat kâtibi — Zühti | müst sayılarak — yerine Ömerköy tahriret kâtibliğin- | den açıkta Nesib tayin edi- 1mişlerdir. Diğer bazı memurlar ara- sında da değişiklikler olaca- ği anlaşılmaktadır. Vilâyeta gelen kanunlar Taşınması yasak — olmiy- an ejlâhların alım ve sa- | Umi, askeri ceza kanunun bazı maddelerinin değişti. rilmesi ve iki maddesine birer fıkra eklenmesi, gü. mrük kanunun 29 maddesinin ve — memürin — kanununun 75 incj maddesine bir fi- kra öeklenmesi hakkındaki kanunlar - vilâyete - bıldırıl- miştir. Levhalara soyadı - eklen- mesi ve danğa resmi. Maliye Bakanlığından vil- üyete gelen bir buyrukta le- vhalara soyadı. eklenmesin- den ötürü yenidan — damğa uncü | değiştirilmesi | resimi alınmıyacağı bildirilm- işlir. Kadın hamamlarının vaziyeti Dün bir okuyucumuzdan şehrimizdeki kadın hamamları hakkında — bir mektub oldık. Okuyucumu. za göre, kadın hamamla- rında kurnaların çoğu ha- mamcı turufından — yük'sek ücret mukabilinde bir. kı- sım müşterilere tahsis edil.. mekte bir iki kurna da VJi- ğer müşterilere bırakılmak- dadır.” Çok defalar kurna başlarında yirmi otuz kadın toplanmakta — bu suretle Tâyıkile temizlenilememekde. dir. t Sağlık işi olan bu mese- le hakzkında sıhhat mütür- lüğünün nazarı — dikkatini celi z Si öi ? tere 21 gea nn ca Ka GU MA RDUNEE AA DU BU DENANA YA CU GA KUHU NENE N AA Ki GU NANAA ŞEHİRVEMÜLHAKAT | 55 G cE En N0 a G6 GA BU UU NU SA HE DA N DA NU TU GA MA SA GA RANUNANENE Hama CANEN Felâketg_örenl_ ün toplanaral da iş bölümü yaptı ve kararla Erdek mitesi dün tır. vye | mış — ve komiteye sid işler | üzerinde kararlar Valimizin olan komite sında Erdek Marmara lâliahmer — eemiyeti iş bölümü muhasebeciliğe Felâketgörenle havalisi felâ- | hasebeciliğine vermiş başkanlığında azaları ara- yapmış l defterdar aliyetinin ©! müş bunun Ü rarlar — alınm! Halkımızın yardı merkezine Jistesini yazmakta devam ediyoruz: Kuruş ç . ' Kebsüt nahiyesi ve köyleri N” Lira 202 200 59 85 54 19 16 10 15 Loid Corç Ne yapmak 80 16 95 80 27 50 22,5 Gazi T 35 20 83 89 75 Yağcılar / Giresun Bigadıç » » » » v » Bay — Behçet. | hasebe müdürü kâtibliğe Bey “E felâketzodeleri namına — vakubular Bahkesir memleket hastanasi a homşire, momur ve müstahde Balıkesir. Kız orta mektebi allim ve talebelerinden. Ali Şuuri ilk mektebi müdür, lebelerinden » 5 İstiklâl —» M tatpaşa Alteylül Dumlupınar Kayabey Numık Kemal » Balıkesir muhasebei memurları tarafından hususi; Derici Riza mahdumları Uncu Remzi, Gaz acentesi Emin Dikili oğlu Yemişci Nail Kasab İsmail Safa . Rılat Otelci hayri Sarfaklarlı Yemişci İsmail ve Ahmet Bakırcı Mehmet bakkal Asım Kebabcı Ahmet bakkal hasan Kasab hasan Yagcı Mustafa » mehmet Emin Kasab mehmet Kebabcı mustafa Terzi büsnü Yemişci Arslan berber mustafa Yağcı halil İbrahim Yemişci mehmet İsti iyor ( Üst tarafı birinci sayfada) İogiltere bankasını da şıddet- le tonkid ederek demiştir ki: — İngiltere bankasının geç-| mişte verdiği tavsiyoler bızi hayata —düşürmüştür. Çün- bu tavsiyeler, çok kı« görüşlü — fikirlerls kü sa Fakat sanayi kin bir idare htar ve Ju bulunmakta bankası — bir (et müessesesi olmamalıdır. ıyrıcn arasında temas edecek bir kurmalıdır. B. Loyd Corç m uluslaştırılmasını aley- olduğunu sözünü teklifierinin hiç İngiliz Sıyasd (Üst tarafı niyetin — istik ten — yardım suk her türlü yetişecek mış olmalıyı? do- İngil- hüküm Italyar İhtilâfi (Üst tarafi akdi İâm larca k nun için kanı bay * ldar namiınâ idi ticaret — ile daha ya bankalar bildirmiş görüşmüş bir firka zihniyetile mün- asabeti olmadığını yli leri bakaf! p