17 Eylül 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
ğ Şıyh: 1 Ecnebi matbuat: Türk Dili İnkılâbı. «Metropola Anvera gazete- si yazıyor.» Türk - inkılâbı, diğer bü tün inkılâplar gibi, faali yet sahasını, esasen — vâsi olan — siyasi, jktısadi ve içtimaf nizamlara — inhisar ettirmemiştir, Asyalı bir hükümdarın kudretine tâbi müteaddit ırk ve kabilelerden hür, asri | ve bir dereceye kadar me- | denileşmiş bir devlet yarat- mak, çürümüş bir — saltanat | devrini yıkıp yerine zamanın ihtiyaçlarına göre bir Cümhu riyet kurmak, geniş bir iktısadiyat plânı tesis etmek. Bu plânı şimdiye —kadar takip etmek, ve — bunu Türkiyenin mağlüp, — yaralı ve fakirleşmiş olarak çık- mış olduğu bir harpten son. ra tatbik edilmek, işte (Mus. tafa Kemal ve arkadaşla rının muvaffakıyetle meyda. na getirdikleri mühim işler,.. Fakat asri Türkiyeyi idare edenlerin — çalışıması bu kadarla kalmadı. Mem- leketlerinde kültürlü büyük bir degişiklik vücude ge tirdiler. Türk dili bile onların ce sur programından kurtula madı. ÖÜyle ki, bugün mübalâğasız olarak Kemalisi hareketine bağlı hakiki bir dil inkılâbından bahsrdile- bilir. lik hedef alfabenin elahı oldu. Bazı kimseler, belki biraz ileri giderek, alfabenin dini | temsil ettiğini, Romalıların Lâtin harflerini, ortodoksla hadaki çalışmayı tanzim et- , ve «inkilâba iman ve yetperverlik» fikrile yeni lisanı kanuni bir şek koymuştur. Böyle bir yo lan üzerinde artık — durmak olamazdı Hele, Dil cemiyeti umumi | | katibi İbrahim Necmi beyin şu izahatını dinledikten son ra: «Dil inkılâbının eskiden müteaddit defalar tasavvur olunmuş, fakat lâzım gelen inkılâp fikrile yapılmadı- ği için bütün tecrübeler neticesiz. kalmıştır. Sonra dil işi — ile uğraşanlar ecnebi ve Türkçeleşmiş istil- lahları derin bir —arabaya koydular. Avam İisanında lehçelerde ve eski kitaplarda bunlara yerli birer karşılık arandı. Tahkikat resmi da- irelerin yardımile yapıldı ve nihayat 130,000 kelime bu- lunarak, bunların - 18,000 i resmen ecnebi wtıllaha kar- şilik — olarak kabul edildi Kemalistler, daha ileri gitmek ler. - Belki d fazla idi ikte, kimyado, tıpda, mekanikte, bütün fon- sco. İâtin esası olan beylenmilel ıstılahlar buldu lar, Bu mübalâgalar dışarda ga rip telâkki edilmiştir. Türkiye Posta ve Telgraf İdaresinin «Ankaray ve «İstanbul» ye- rine «Angora» ve «Constantı- nople» isimlerini taşıyan me- ktupları «Semti — meçhul» kaydile ihde etmesi ile lâtife edildiği gibi bu Kamalismi anlamamak demektir Yeni genç; — cesur ve şev. | İhtıgârla Mücadele ( Üst tarafı birinci sayfede ) fevkalâde —bir kâr olarak | bazı eşhas elinde — topla- nmakta bulunduğu anlaşılı - yor. Diğer taraftan, seyahat zu ve maksadini uyan dırmak kastı ile tertip edi- len tenezzüh trenlerine ra- gbet edenlerin tenezzüh ye- rlerinde istirahat imkânlar ından mahrum bulundukları oralardaki esnaf ve — sat ıcıların — hiçbir mura- kabeye tâbi — olmaması yüzünden — seyahat — eden- lerin mutazarrır — oldukları | da — anlaşılmaktadır. Milli iktısadiyatımızı canlandırmak | şehir ve köy halklarını bir- birine yaklaştırmak makaa- dile yapılan tenzilâtın tam randıman verebilmesi. Yuka rıdakj hususların — mahalli idarelerce yakından takip edilerek ve murakabe altı. na alınmasile kabildir.» —D0 YoK - Anketimize Gelen Cevaplar ( Üst tarafı birinci sayfede ) tırılmalıdır. Sebze hali için Abahane hanı ve kasap lar için İğneci medresesi münasip olur fikrindeyim 4 — Şehrin kenarında 0- | dun ve kömür pozarı ya- pılmalıdır. Köylü odun ve | | kömürünü buraya getirme- | di şehirli odun ve kömürünü buradan almalıdır 5 — Çay deresinin kapa tılması işine biran evel baş- lanmalı ve bu arada dere üzerindeki bozuk köprüler tamir ettirilmelidir. Nahiye düdürleri yarın şehrimiz- de toplanıyarlar. Vilâyet tarafından yapılan tepleri işi görüşü Icı—ektır. Yali ve Fırka Teisimiz | « , iır Kaydedilen yor ki halkımız | tiştirmek sanat den) — Vali Salim ve yet Fırka reisi Tevfik Fikr dönmeleri muhtemeldir. hayvanların pu Ovaköy Pankayırı 24 Eylülde acılıyor. Ovakoyd- jeİıı Hastalığın önüne geçildi. Ovaköy hayvanlarındı ŞEHİRVEMÜLHAKATTA aa GHaa MN Te YA CU NE AA KE NU MURU TU KARENE NO RCEEERNE NU TERE HUNN UUT NUNERERRELAĞ Hayvan Sergisi. Gergiyo kaydü kabul haşladı, Sergiye fazla & Yar. Halkımız hayvancılığa çok ehemmiyet veri Bu açılacak lar nt başlanacak muam ki gün sül tir. Cüma günü sı rş.!' rak eden hayvanlar alanında umuma teştiif lecektir Edirme Sanatlar müb imtıhânında kazanalı Edirne senatlar N€ açılan — imtihan i kazanmiştı. Bu maarif idaresint ö dip muamelelerili emmül etlirmeleri vE teşrinievelde Edirnedt amaları lâzım gelmek 2Bır Yıldönül ürhani Kurtuluşunu — içtet tezahüratla — kutlkl Bürhaniye, (Muhabif” irtuluş busatli reisi Muhittir *»";' hş natku takip n Muhittin bey bilhassa Ş mücadele anlarında M? mizin giriştiği başti büyük sav 8 rın Cyrillipues veya Glsgo- | kli Kemalist inkılâbı Türk- stalık çıkmış ve köye kor- | hastalık dolayısile tehir edi- | ni ve Bürhaniyenin bül litipuos harfleri lutiheriens- | jiyeyi, asrt bir 1memleket lerin gothipue harfleri terecih | nümune olacak bir Cümhuri- ettiklerini — ve Müslüman- | yet, hür, müstakil — canlı ların Arap harflerine sadık | ve — Avrupai bir — hale | Yeni belediye heyetinden dün konmuştu. Alınan ted- | len Ovaköy panayırının 24 | manlardaki degerli fatli isteklerim bu kadardır. Bil- Ka birler sayesinde hastalığın | oylül pazarertesi yünü açıl hi izah — etmiştir. - Bil vesile sayğılarımı sunarım önüne geçilmiş ve kordun ması takarrür etmiştir. Pa kaymakamı beyin Mf efendim 5 . ” dünden itibaren kaldırılmıştır. nayır dört gün sürecektir. , irat eltiği beyacanl 8 t 9 ışuıılıhın çoğalması — gibi Jarla karşılanmıştır. H iscilerin — böyle toptan ve | Yollarında faaliyet. — | Köyü bir mektep yaptırıyor,| balerı körsüye — cöğ ugünün nekadar az uyarsa, Arap | — Mefkürelerini hakikate alfabesi de Türk diline o ka- | ördirmek istiyean GAZİ ve dar mugayirdi. Bukadar arkadaşları, “bazan mugayir olan bir alfabenin | iç tedbirler almak ve ba- bugüne — kadar Türkiyede | g kararlarda ifrato git- muhafazasına, işte bu gibi | mek mecburiyotinde — kal- dint telâkkiler sebep olmuş- | mışlardır. —— cebron memlekettan — ihracı. İ BAA İ H ni bittabi tecviz etmemiş- | Dalmi öncümence altı köprü- | mektebin temeli alıldı. 1 “ettiği heyecan VEğ vağ Zira, böyle | gün tamirine karar verildi. Bandırma, (Muhabirimiz- | Stlatınt izher — el bilhassa münsa- bir hareket, Fransanın diğer Vilâyet Daimi Encümeni * den) Koçugöl — köyünde | memleketlerle aktetmiş ölde | dün Vali muavini Ekrem | bir mektep bınası inşusına | “*zacı L uğu itilâflarla tearuz etmek- | beyin rejsliği altında to- | başlanmıştır. Bu mektop kö. | Bazarı caliptir Ge Pl'_' J tedir. Seine belediyesi şim. | planarak geçen toplantı - | ylüler tarafından maarif idar. | İdm du gençleri di bir beyanname neşretmi- | da yarıda kalan — işleri | **inin plânına tevfikan Mi rlak bir fener nlayı ştir ki bunu aynen aşağıya imüzekere aldiğ “ve “ ker ptırılma r. Bina h - | etmişlerdir. Bunu mütüğ İü şeraiti cami olm raber köyün e sı olacaktır Fransa resmi makamları k'“’""“"““ silindirajının | Bu mektebin temel at a | l Brı venebi ameleleri cebren me- | yapılması, Silindirlerin mu- | yerusimi iki gün evel yap- | “İtrak (Zafer yıldızlı tur. Kemalist inkılâbının bir Memleketini lâik bir şekle parçasını teşkil aden Tü koyan Gazi, ona «Lâik» bir | ek dili inkılâbı, — bütün alfabe vermek istedi. Buta- | diğer sahalarda olduğu gibi dilât 1928 de yapıldı. Esas | kültür sahasında da genç olarak umumileşmeğe — yüz Türkiyenin verimli ıılıiuğ;ınu tutan Lâtin harflerini aldı gösteriyor lar. Bunları birköç alâmeti iek Si Bi D0 farika ile değiştirdiler ve | FlaNsada Benebi İşçilere kar- sonra bunun — sırf Türkçe | $İ yazadilen Şid“"ı !akylüil olduğunu kabul ederek «Türk| — «Parisor Tügeblatt» den; alfabesi» ismini — verdiler. Fransız iktısadiyatı için Bu sahada moydana golen | de senelerdenberi ekmekle işin mühim olduğunu tasdik | rini kazanan mühim miktar etmek İâzımdır. Rüosayada | daki ecnebi işçilerin mevcudi aynı'cesaretj gösteren l:uvı a- | yeti fkârı umumiyeyi çoreki, bu işte muvaffak | daima endişe ve hoşnutsu olmamıştır. İlk — güçlükler | ga sevkeden bir âmil olmus bertaraf edilerek, Türkçeye | tu. Sou zamanlarda Fransa- hemen tamamile tatbik edi- | da işsir adedinin — çoğal len birsadalı alfabe veril- | ması üzerine bu endişe yazlık sinemada umut? nakletmeyi faydalı buluyor- | ara bağlamıştır. 1 uz Bigadıç yolunun 11 - 19 | temsil — verilmiştir ğ günün — maksadına © mleketten ıı.nq edemezlor, HN için garaj inşa- | ılmıştir simi ” Tiyayek | l bir P' zira böyle bir hareket, Fra- | &, Köy yolları için di- | e amımız - Rağıp | (Sapan oğlu) komedisl nsa huhmnılnm bu amele- | Namit mübayaası, — İvrindi | bi utuk söyle- | Sahne edilmiştir, Müsö rin mensup olduğu memleke- | yolunda Kınık, Edremit . Ş ürü î' proğramı muzik ve *â'r tlerle aktottiği itilâflar ah. | yolunda Dertiviran, Susı. | na cevap — vermiştir. Köy YAK SN f"ı,u ayir olur. Ve | gırlik yolunda Yayaköy :ı_'rıîıınnuî' tle w;n—-g:'ıılıı'lvl le ka ile karfi memleketlerin protestolarını | köprülerile M. Kemalpaşa | "?ürata sadine Olmuş ve muvaflakıyetlo davet eder. Bununla be. | yolundaki üç köprünün tam ISth fF'IfE"İ“İ edilen (Zafer y .mr'."( y raber — işsiz — kalan ve | iri, Hisar ılıcasının müzaye " 'j | beyenilmişt Ia r d ı deye konulması, hastaneye müddettir Sursada | esnasında coşğun nlk*_» 699 liralık ecza mübayaası | bulunan Islahı hayvan müfe. | mukabele görmüştür Gef ve hastohane — düvarlarının | t ehmi bey avdet etmi- | Ahmet, Kâzım i memleketlerine görderilmesi arzusunu izhar eden cenebi amelelerin — memleketlerine avdetlerini — kolaylaştırmak | '9sası ve bazı mekteplerin Mahti için tedbirler ittihaz edilmi- | *amiri dün Encümende gör Rahz qasmh ilisi — | bübesan ş! üşülüp karsra bağlanan işl | müaşlardır. H>l dikten sonra, bazı kelime | ve memnuniyetsizlikler ar lerin — yeni ı.vguuuılmu tarak böyle - çok miktard görülmüştür. Bu inkılâp | ecnebi işçilerinin çalışma aleyhtarı telâkki ediletek der | s'na — karşı mübtelif yer hal genç Türkiye cümhuri- | lerden protostolar yapılınş yeti hudatları haricine çı. | tı. Paris belediye mec karılmiş lügatlerdön silinmiş | si ozası CopigneauX, scr ve yerlerine tamamile Türk- | işçilerinin " tamamen 0 çe kelimeler kahul edilmiş- | leketten — ihracımı Seine be- tir. lediyesinden talep etmiştir 1932 Dil Kuraltayı bu sa- | Soine beleliyesi Fransada B ş H6 Vilâyet Nafına bagmühen- | K FAŞ N G şenel” Banun için Fransada işsiz | *t arasındadır. : ti bey büküek ânka” | HO YaSa LAt yare kulan ve memleketlerine dö- tobrik ederiz. nmek istiyen ve — Fransız g"md" m mpldm Sİ _V!'.'İ)İ”' hududundan kendi memleke Ikmektep ’uşvım Ilimler (8 ae P tlerine kadar yol masraflar dün maarif müdürü Y İ ını kendileti — ödiysceklerini | beyin nezdinda — toplanarak | tebin î _..;ıw.:ıa ' İrak meclisi gaglldlı lon sekiz ı:pa. edecek olan bütün ec | ders yılının başlaması dol 'endi telip olmuş va imti- İrak Krali — birinti şçilerin Fransız hudut- | yısile mekteplerin vaziyetini | hanları yapı .. İmtihan | bir emirnama ile Mt ( Dnvımı üçüncü sayfada ) | görüşmüşlerdir. kaldıklarını ileri — sürerek | koymıya yemin etmiş ve bu BROĞ B MN iea aa TTT GÜSA L <T e alk inde derin bif iddia — etmişlerdir. yolda pek çok mânilere te. « V . t 0 I ra etmiş sürekli © Lâtin alfabe Fransız diline | sadüf etmiştir -- - ı aye | Kcugo aK | neticesj henüz belli değildir. | meclisini dağıltmıştır.
