Otuzdördüncü sene, Sayı- 5184 : 827 FOTO MAG 9linci sayısı AZİN | çıktı Ercüment Ekrem Talü — Sadri Ertem ve sinema haberleri Bayilerden isteyiniz! MÜSTAKİL YEVMİ GAZETE Çarşamba 23 Eylül 1942 Harp, Bugünün felâketlerile yarının musibetlerini satın alır. Benjamin Constant Telefon : 20520 'Telg. Tasviriefkâr, İstanbul (Şerhi £ nel sahlfemlizde) Memurlara verilecek gıda maddeleri Tevziata önümüzdeki şeker bayramından evvel başlanacak — Hükümet bu ayın sonunda Ankara,'olan vatandaşlar, Belediyenin temin ettlği unlardan yapılacak ve ser- dünü kaldıra- | bestçe satılacak olan ekmekleri caktır. Diğer taraftan karneyi, bu üç vilâyet kinde geliri mazyyen bir| Zimiz gibi küçük memur ve müstahdemlere verilecek gıda madı seviyenin altında olan vatandaşlara hasretmek İçin tetkikat yapılmak- zırlıkları da sona ermek üzeredir. Tahmla edildiğine göre Ğ bir seviyenin üstünde| Şeker Bayramından evvel ba maddelerin dağıtılmasına bar (Gıda maddelerinin fiyatı| Fintandiya Arkara, 22 (Tasviri Efkâr) İzmir ve İstanbuldan maada dğer Vi tadır. Bu vaziyet karşısında gelirle: Günün yazısı İnanılmıyacak iki rakkam| BÜYÜK ve ciddi bir sabah gazetesinin dünkü nüshasın da okuduğumuza göre birkaç gündür pirincin fiyatı Viyolinn tinsinden olursa 235 kuruşa, âdi Tosya cinsinden olursa 180 ku. ruşa çıkmıştır, Pirinç fiyatının, saiy bütün gı- da maddeleri gibi alabildiğine yükseldiğini görmekle ve yük. zi hayretlere, hattâ endişelere düşünmekten hâli kalmadı. Bu fevkalâde ticaret usulü , gösteriyor, ki Saracoğlu hükü. | metinin bütün hüsnüniyetine, alış verişe ferahlık vermek - ve halka kolaylık göstermek için aldığı serbestlik tedbirlerine rağ men, fırsattan istilade etmek is. tiyenlerin cür'etine, şımarıklığı. na ve açgözlülüğüne bir had ta. yin etmek imkânı bulunamıya. caktır. Son zamanlarda bazı tüccat. lar, «yakında yeti mahsul çıka, caktır, o vakit fiyatlar düşere beyanatta bulunmuş. lardı, Bu beyanata biz de inana. rük sevinmiştik, Şimdi fiyatların böyle çılgınca bir. yükselmek 8. seyri aldığını görünce «muhle. rem tüccarlarımızın sözleri aca. | ba bir yem borusundan ibaret | miydi, maksatları halkı oyala. Yıp avutarak ellerindeki pirinç- leri dört beş misli fazlaya sat. mak mıydı?» diye düşünmekten nefsimizi menedemiyoruz. Türkiye bir milyarderler mem | leketi olsaydı, yine pirinç 235 kuruşa satılamazdı. Bizde bu fi. yata satıldığına ve müşteri de bulunduğuna göre, memleketi. mizde Amerika milyarderlerini de geçen bir zenginler zümresi zahur ettiği anlaşılıyor. İşin endişeyi asıl arttırncak ciheti ise havaların güzel oldu. gu, Anadoludan her türlü erza. kın bol hol gelmek imkânları mevcut bulunduğu bu de 295 kuruşa çıkan pirincin,| | kış gelip de yollar kapandığı va. | * kit, acaba hangi fiyatlara kadar fıtlayacağıdır. Serbest ticaretin bu kadar insaf sızca ve hayâsızca sulistimal edil diğini gördükçe iİnsanın, meclis azasından bazılarının muhtekir. lere karşı ölüm cezası teklif et. mekte cidden haklı olduklarına | hükmeyliyeceği geliyor, Ölüm cczası hakikaten çok şid. detlidir ve telâfisi kabil olmuyan cezalardandır. Binaenaleyh tat- bikında değil, hattâ teklifinde ve bahse karıştırılmasında bile ihtiyatlı ve ihtirazlı davranmak akkı selim muktezasıdır. Bununla beraber, muhtekirle- re karşı çok şiddetli ve merha. metsizce davranmak icup etti. iinde de herkes müttefiktir. Meselâ Rumanyada - tatbik | edildiğini Ajans Reuter'in duyup da işac eylediği «İaşe işlerinde sulistimal yapan memurun bir kazığa bağlanarak altı gün teş. hir edilmesi» gibi cezaların çok müessir olacağı şüphesizdir. A. Jans Renter'in bu baberi işaaden maksadı, belki de Mihver dev. | Tetlerinde halka işkence yapıldı. gu dünyaya — İlân' eylemektir. Halbuki fevkalâde zamanlarda fevkalâde tedbirlere müracaat eylemek her memlekette, hattâ €n medeni geçinen memlekette bile âdet olduğunu Ajans Re. TASVİRİ (Devamı sahife 3, Sütun 1 de) laskere davet di ATMACA aeRaRaAmamaRN, lüyetlerden karne Ti muayyen mütema_diygg yü!seliynr Bazı vurguncular pirincin kilosunu 230 kuruşa kadar çıkardılar Son günlerde belli başlı bütân yi- yecek maddeleri — fiyatlarında yeni den bir teraffü görülmektedir. Bir hafa, on gün evvelin kadar| optan 150 kuruşa satılan pirinç bu ün 180 kuruşa, 140 kuruşa safılan | * zeytinyağı 160 kuruşa kadar yüksel. miştir. 385 kuruşa, * Trabzon kontrol ekiplerini Urfa 445 kuruşa, nobud 72 ye. pa- lex 39 kuruşa kadar yükselmiştir. Bu vmmumi hayat pahalılığı karşı- sında Belediye İktasd Müdürlüğü seferber — edetek bütün piyasayı kontrule çalışmakta- dir. Bu arada bazı pirinç tacirlerile Devem sahife 4, sütum 1 de) MISIR. HARBİ 'Calo vahasına yapılan bir Ingiliz Roma, 22 (A.A.) — İtalyan ordular: umumi karargâhının 48 numaralı tebliği: 16 Eylülde şafakla beraber Calo vahasındaki kuvvetlerimiz Trablusgarp sahrasından gelen | düşmanın Üüstün motörlü zırtılı| kuvvetlerile şiddetli bir savaşa tutuşmuşlardır. - Kalabalık bir topçu kuvvetinin desteklediği ilk tasrruz püskürtülmüş, garnize. nun mukavemeti, İtalyan ve Al. man hava teşkillerinin mükerrer| müdahalelerile tesirli surette| İzmirdeki İtalyanlar olundular 2 (Telefor ) — İzmirde yaşından 34 yaşına ka- lar İtalyan tebaalılar askere çağı- rılmışlardır. İtalyanlâr hazırlı ni yapmıya başl rini Konsolosluk d WiliT futbol takımımız a8 maç y;pı;ı;; lzere Almanyaya ıdavoi edild Ankaradan bildirlidiğine göre, Al- man spor teşkilâtı tarafından. Tür- Putbol takımı, TMilliRoman PERİDE — CELAL | liklerimizden bir tanesinin uçak 'taarruzu akim kaldı destoklenerek ertesi günler inat ve metanetle devam etmiş ve düşman insanca ve motörlü va. stalar bakımindan ağır kayıp. lara uğramıştır. Dün takviye va. zifesi görmek üzere gönderilen motörlü kollarımızdan - birinin yaklaşması üzerine düşman mu. harebeden çekinmiş ve Mihver hava teşkilleri tarafından takip ve bombardıman edilerek cenu. ba doğru sür'atle ric'at etmiştir. Misir. cephesinde kayda değer hiçbir hâdise yoktur. Büyük bir. savar topçusu bir İngiliz tayya. resini düşürmüştür, İki İngiliz tayyaresi daha Tobruk üzerinde kalenin uçaksavar topçusile hir v uçağımızın uçaksavar topla. ci r tarafından dü: ülmüştür. labileceklerdir. Ayrıca ewvelce bildirdi- | Bu bal BARAŞCAR GA S GAS L aa ğ ve sulh neticesi Amerikada hararetle bekleniyor Hull sorulan ııllı.ııi cevapsız bıraktı Finlandiya meselesi hakkında beyanatta bulunmaktan çekinen Amerika . Harlciye Nazır, Cordell Hull Vaşington, 22 (A.A.) — Hat. tahk gazeteciler toplantısında Hariciye Nazırı Hull, Finlandi. yanın vaziyeti hakkında mufas. sa) malümat veremiyeceğini göy lemiştir. Rus . Fin hududu bo. yunda cereyan eden muharebe. ve Finlerin taarruza geçtik. lerine dair gelen haberlerin doj ru olup olmadığı hakkında so. rülan suallere — Huli, bu saatte yeni bir haber #imamış olduğu vabim vermiştir. ün diğer haberleri Sa 3, Sü t de M.nyatür halinde bütün Rusya LMAN . SOVYET harbi başladığı zaman - bizim tahmin pehlivanları iki bölük oldulardı: Bir takımı Kazılor. dunun on beş günde rusu gibi dağılacağını, kumı da, tam tersine, karakış bastırınca Mihver ordularının Napol&on orduları gibi darma. dağın olacağını yazmışlardı. Bizse bu sütunda, o zaman. lar, birçok defalar iki tahmini de itidal ölçüsüne vurduk; Rusyanın Polonya ve Fransa ile, Mitler'in Napolson'la kı. .)ı”ı edilemiyeceğini yazıp dur. luk. Stalingrad, Doğu cephesin, de, şimdiye kadar yapılmış ve bundan sonra yapılacak savuş. ların bütün karakterlerini ta. şıyan, Mihver . Sovyet harbi. nin kaderine ait keskin işaret. lerle dolu bir örnektir: Bü. tün Rus mukavemetinin tarzı. ni ve kudretini temsil ve hu. lâsa ettiğine şüphemiz yok ve şüphemiz olmadığına göre de Stalingrad, minyatür halinde, bütün Rusyadı Onun alınmasile, yüreği sö. külmüs bir gövde gibi bütün SAFA Rusyanın derhal çökeceğini j dia etmekten çok uzağım; fa. ki Stalingraddaki harp tipi, xafhalüira ve âkıbetleri. lduğu kadar geleceği de aydınlatan bir hulâsasıdır, Stalingrad da bültün Rus. ya gibi kalb sektesinden öL medi ve ölmiyecek, Onun has. talığı dört nala giden bir ve. remdir. Hiç kimse onun kur. tulmıyacağını İddia edemez; çünkü #p edebiyatında da, harp edebiyatında da hârika, lar fashı kapanmamıştır. Fa, kat Stalingrad çok kan kusu. yor, ateş içindedir ve öylesi, ne erimektedir ki daha bugün. den anu bir canlı cenazeden a- yırmak çok zor, Stulingrad, ki buudları kü. çülmüş bir. Rusyadır, eğer harp edebiyatında pek sayılı bir kurtuluş hamlesinin mu. zaffer örneğini verebilirse tem sil ettiği Kızıllar dünyasının bahtını da gel e çıkarabi. lir; yoksa bu şanh mukave. metin sonu kanlı bir hezimet. tir, Fin Elçisinin beyanatının | “mandanlığının tebliği: Stalingrad'da aşmalar bütür letile devam ederken Alman lar Grozni petrol sabasına doğru .ı.n:..wıı"ı.'.' Bu ıı-ıı-ı: =ı ve Vladimirevski şehirleri Almanların eline geçmişlir. Yu. karıdaki haritada bu şehirlerin mevkileri görülmektedir. CA ALE DÜUT Alman kıtaları İskoje şehrini işgal ettiler Stalingrad'ında silolar kısmı ele geçirildi. Von Bock yeni bir hücuma hazırlanıyor Alman tebliği Rus tebliği Moskova, 22 (A.A.) Öğle tebliğine ektir : Stalinğrad çevresinde Almanların müker. Düşman 21 Eylül gecesi torpido muhripleri- | rer taarruzları püskürtülmüş ve Sövyet kıt'aları le hücumbotlarının himayesinde — Novorosisk'in | bazı noktalarda ilerlemiştir. Ehemmiyetli bir şimal batısında bir noktaya asker çıkarmıya te. | Sovyet birliği 400 Alman öldürmüştür. Mozdak Cdevamı sahile 8. sütun # ter (Devamı sehife 8. sütun vler Sırp çeteleri Berlin, 22 (A.A.) — Alman Orduları Başku. Hindistanda — anlaşma temayülleri Cripps'in tekliflerini tetkik etmek üzere bir toplantı yapıldı Lendra 22 (Radya, S. 19.45.) — Bugün, Kripps'in tekliflerini ye. jhiden tetkik için Hindistanda bir toplantı yapılmıştır Toplantıyı, Umumi Vali namı. na Sir Mohamed açmıştır. Sir Bosnanın şimalinde Caz'n şehrini almışlar Moskova, 22 (A.A.) — Bovyet Ha- berler Börenn göre, Yugvalav çete grapları Bozmadaki Banajaluka şeh- ri diş mahallelerinde yapılan savaş- larda 900 İtalyan subay ve erini öl- dürmüşlerdir. Çete grupları geçenlerde mübim- |mat yüklü bir trea; ele geçirmişler- dir. <Hür Yugoslavyas Tadyosu tara- fından bildirilen muvaffakiyetler a- Tasında Bosaanın batısındaki Cazin (esbrinim aapt; da vardır. Sloven çete çruplarından biri Zağ- İzdb yakınında — Sisak - Luka babtı üzerinde Mübverin bir sireh, trenini yoldan çıkanmı Boanadaki Tarenik ve Bugonfo şe- £ hirleri yakınlarında savaşlar devam ediyor. Mohamed bu münasebetle bir nu tuk irad etmiş ve demiştir ki «— Kongre Partisinin kararı Polig bazı müşkülâta uğramışsa da yine vaziyete hâkim olmuş. tur. M ekserisi, Kongrenin t (Devamı sahife 3, .w Basın Bîrlıgı İIstanbul merkezinde toplantı Dün Basıa Birliği İstanbal Mere közinde yeni Parti İdare Heyeti Ro- isi Susd Hayri Ürgüblü ile basja mensuplarığın — tanışmasını — temin maksadile bir çay ziyafeti verilmip tir. Bu toplantıda Vali Doktor Lütfi Kırdar da hazır bulünmüş ve mühe telif meseleler hakkında görüşülmüş- tür. Gazeteci arkadaşlar İstanbul b kını yakındı adar eden müe: leler etrafını ler sormuşlardır. Vali tarafından kengilerine gereken izahat verilmiştir. Şehir halkını alâ- kadar edeceği çihetle bu Izahatı okuyacalar;mıza bildirmeyi — faydalı Bulayoruz. Sırp çelelerinin kumandamı General Mihailoviç Yeni Parti Başkanı Saad Hayri Ürğüblü ile matbuat mensuplarının tanışmalarını temin maksadile yapılan içtimada İstonbulun odun, kömür ve nakliyat işleri de gö üşüldü ODUN si İstanbulun senelik odun sarfıyati 400 N4 450 bin çeki arasındadır. Buzdan çok evvel İLutanbul Be ktar odunu temin at ünden icap ettiği kadar k: pamadıklarını bildirmişle t ya etelik münakale — İmkânların'n (Devamı sahife 8. sütun 5Ste) Dün Basın Birliğinde yapıla n toplantıya istirâk edenler