16 Ağustos 1940 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 3

16 Ağustos 1940 tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

blümiş olacak; Almanya harbi İübiniş, Alman ördüm serbönt n ÂAv- "Apüya hâkim olmuş: istediği ka- ' müstemleke sahibi olmak, is- kdiği kadar refaha ermek, asır- huzur içinde yaşamak için İak kazanmış sayılacaktı! Hİ Ağustosta bütün bu islerin Uğarlacağına dair ileri sürüler aet 15 Haziranda Parisin ö l edilmiş olacağına dair iler Hrtülen kehanetin mütemmimi Parize taallâk &den kehanet. | hhakkuk etti ve Paris 15 Hazi. da Almanlar tarafından isga'| ildi. Parisin işgaline takaddüm en hâdiselerin birleşerek Fran- :ıı. silâhı bırakmasına ve şeref olduğu iddin edilen bir müta Ntkeyi imzalarasına sebep oldu. "c.:î: 15 Ağustos gelip gectiğ unların biri de tahakkuk #inedi. Acaba neden? ** * 'terenin Bukavemeti En birinci sebebi İngiliz muka- Göetidir. Almanya 18 Haziran- labi beri, bu mukavemeti hava si larile kırmak için uğraşıyor ve Yüzden iki taraf arasında fa- :.ı.... denilecek derecede sık mu- ,_;'belev vukubuluyor. Bu mu- ebeler, bilhassa geçen per- İizbeden başlıyarak çok genis *' Slçü almış. Almanyanın kâh Yüz, kâh beş yüz, sekiz tayyare ile İngiltereye taarruz Bü Bi. fakat İngiliz kuvvetlerinin ıfııı bu taarruzları püskürttüğü Eörülmüştür. İş bu kadarla kal- ** olsaydı vaziyet yine Alman r'“_ ünlüğüne delâlet ederdi. Fakat d_tılıd.ı. her taarruz mukabilin- Alman topraklarına ve Alman | li altındaki sahalara karşı t ı'vıı geçmişler, ve son günler $ bu taarruzları İtalyan toprak- —"nı da teşmil etmişlerdir. Tw İngilizlerin taarruza gmukabil dafan - vi #tliklerini gösteri f ; İfsilterenin —harbi uzatmasını, * muvaffakıyet şeklinde kaydet- Ri in sebebi, bu âmilin ona ge- * fırsatlar temin etmesidir. Bir Taltan Avrupa — önümüzdeki müle bir sefalet ve felâket mevsi- '_'[k-ıııı..m.ı. üzere iken diğer tarlakın İngiltere bütün impara- uk kaynaklarını azami dere- kaş, (Seferber etmek, —Amerika m""fiıkl tının vetiminden en ge- vddeifüde istifade ederek barbi tançetlendirecek ve asıl mühimmi l""'- geçecektir. Ba Eltere Harbiye Nazırı Mi hazl, dünkü nutkunda herşeyden ___ı' M noktaya işaret etmiş ve bakiki harbin, İngiliz taarru- ü l karyılamak için beklemeğe ta- | Blihinin doha ziyade bizde olmanı te- bin Fanlısacağını sövlemekle har- | bammül edemiyen “birçok Sivasldar |Neplerinden biri ve vurmak srası bize Röcireceğ x v& ötemçbillerle Yüdizeli (Roli lerin olü. Heri hat grE ' eceği —safhaları saydın. | e ea TeT N aalmol Betymda, Çölmdere vini bekliyen busurt teenlerinin önünde | yada, Norveçte, Dunimarkada, Ho- lâsa 15 Ağustos İngiltereyi / duruyorlar. Eiraflarını omuz omuza | sndada. Belcikada, Franca ve Avus- e lit edilmiş “ermış alar, büyük bir halk kütleei, |türyoda bulduğu dostları nerede bula- tine vemetinin i bir mahiyet almak üzere ettiğine gahit olmakta ve Dün bir nutuk; süyliyerek — bazbin alacağı istikameti anlalar Mister E- den, İngiltere har biye nazırıdır. Da İrer euç halinda bu ceza verilir. Ekmek Meselesi Belediye cezaları fırınlar arasında taksim ediliyor Fırıncılar şirketi kapatılmalıdır rincı şirketleri nereden bakılsa halk için zararlı birer teşekkül olmuş ve| elmaktadırlar. Ne yapmak lâzım? lüyor ki, bunlarla mücadele Ihtar, ceza, şiddet ve bütün bun ra benzer tedbirler falde verme mektedir. Çönkü frme girketleri bu tedbirlerin üstünde tedbirler simış bulunuyorlar. — » Bu vaziyet karşısında — yapılacak iş Belediyenin fırim işletmesini üze- rine ahmszıdır. Şüpbesir Nelediye bu igi kendi teşkilâtlle yapamaz. Paka kooperatife havale etmesi veya bun- aa m, vine fırıncılara vırz| lara benzer bir teşkilât yapması, ya- Çünkü verilen ceza yüzlerce| hut da kendi mürakabesinde bir $i nda taksime uğramakta -| Htte vermesi mümkündür. Gerçi Belediye, pek yerinde ola - ak mödem ekmek fabrikaları aç mağe karar verimişlir. Fakat bepi z biliyoruz ki, bir çok zerwretler bo karann tatbikini ezün zaman ge Ma-/'ciktirmiş ve geciktirecektir. Binaen- alesef bu oozayı fırınlara tatbik et-|aleyh, modern ekmek fırınları açı- mek kuluy değildir. Çönkü fırıncı| lmcıya kadur Belediyenin bugünkü şirketleri zaten şehirdeki forınlarım| basit şekli kabul edip tatbikata geç- öçte birinl kapamışlar, © (fırınların | memesine sebep yoktur. Hattâ mo sahiplerini iki w lira aylığa bağ- | dern tesisat için çok para lâzımdır. amışlardır. Mevcat fırmlara da set| Buçünkü vesait ise hiç şüphesiz di cezasi vermek, — ekmek - tedarikinde | gerine nazaran nisbet kabul etmiye- halkın büsbütün müşkülüta uğrama-| cek kadur az parayla temin edilebi- sına sebep olacaktır. İşte böylece f İ lir. .| (Birinci sahifoden devamı) olön malsemeyi gelİirtme- miza mâni oldu. Yoksa şehir çok abbi ve çok temiz ekmeklere kavu-| şacak ve çocuklar temiz süt içecek-| lerdi. Zamanın müzaadesini bekler -| ken ekmeklerin temda ve iyi çeşnide, aabilmesini sıkı kontrol ve teftişle- rimizle temine çalışmaktayız.r Kontrol fayida vermiyor Dün de yazdığımız gibi, siki ko rolün bozuk ekmek yaş olmasına imkün kal, kadar kontrol — edilirse edilsin, ne miktar ve hem de her gün oeza ya Set kararı Belediyenin bir de <muvakkat sete namında ağır verisi vavdır. Mül Milli İŞefin : seyahatinden intıbalar İnönünün köylülerle hashıhalleri (1 inci sahifeden devami Etendim. gimdi. hasadi mevei Hikâyetli bir eda ile bizi takip etmek|dir. Kağnılar ber sene bu mevsimdi tedir. yolları bözarler, toz endandır. diyor ve Uzakta bir nekta halinde bir karaltı |'lâve ediyor: Tek ekin bol olsun da ve höreket eden diğer bir. kazaltılar | yollar bozulsun. gözükmektedir. Yaklaştıkça, bunl Mili Şefi yakından görmek için ka. bir çadırla, etrafını saran köylüler ol- | latalığı yarmak — istiyen Röylü. hilâ Suğunu gördük Balbüki. Milit Sefin h- Milli Şefin otomobili dürüyor. ve ni, Sivas ürtikametinde yol al- kendileri aşağı niyorlar, Alkışlar a-|Mağa bile başladı rasında: Safa gekdin. Diye bağıran küylüler. ana biraz da- ha yakın bülanabilmek emelile birair- derini itiyorlar. İnönü, kendileri için hazırlanan ça- dura giriyorlar Çadırın ortarında bi masa ve üzerinde şerbet, su ve ayran İNGİLTERE taarruza geçecek ( incl sahifeden devam) bizim yapmak istediğimiz de budür. Alınan propagandası harbin 1940 ya. — Deminki köylüler pancardan bah Bu mesele nedir? diye xsoru- ) Ekinler dursun, pancar toplan-. zn denmiş, Sivas valisi meseleyi izah - ediyor et pancar bu mevsimde toplanacak dlursa, kalite: itibarile daha iyidir ve| kilo ağırlığı fazla elacağımdan köylü- duha çok kazı arı mümkün Büu başka türlü düşünüyoruz. Bize gö re, İngiliz kuvvetini ortaya kayacağı hakıki harp | üncak beşlamıştır. Madem harpler dünya kaynaklarına malikiyeti iztilzam eder ve bu maliki yet için de ilk eee âmil deniz kudre- üĞir Deniz kuvvetinin menzil ve. çu mulü itibarile tahdit edilmiş olan kara küvvetinden olmuştur. Ve dalma sabit olacuktır. Aj manlar bunu pek iyi biliyorlar. Takat bu müşkülât havalara hâkim olmak. da iktiham edeceklerini ümid ediyor- lardı. Almanyada, kahir bir hava kuvveti- nin deniz kuvveti olmadan da zaferi is- tikanl edebilecek bir vamta olduğunda vefa€ oden Ki uttur. Fakat deniz küvveti bava küyvetine çok fai tir İşte bizim vaziyetimiz. İşte zafer ap bakıp düa ediyorlar, Bir deylet n görülmemiş bir tevazula aca- tarında bolunması, onlarla MeşgLİ öl- mam, kendilerine hayretle karışık bir rermnuniyot vor:yor. Otamobiller tekrar Milli Şefin sıhhat ve kesilen kurbanlar, a tanda, yatmaktadırlar, Yüklü kağnıların dağlarda akisler Yapan l okguyıcı serleri arasında Yıldızçline giriyoruz. — Kasaba baştan İstasyonu büyük bir abalık dekdurmuş. — Kendilerini Si- hüreket ediyar. hyetleri için rın kenarla- Tinda mihâyet bulacağını ilân etmişti. | imparatarluğunun — bütün | . )lerdir. Ba takrirde Arnavutlukta İTALYAYA KARŞI İSYAN (1 inci sahifeden devam) vuthoce beş dela da müebbed küreğe kader giden mühtelif bapis cezalarına mahküm iştir. Hakkındaki poliğ döosyası Davutbocanın derine kurban elani manlar hem de hurisi göstermektedir. Davudhoca meselesi Atina, 15 (AA) — Atina ajansı bil- diriyor İki ay evvel Arnavutluk taprakla- rında iki Arnavut tarafından kalledilen Davutkocanın adliyedeki dosyarından aşağıdaki malümat çıkarılmışlır 1 — Preveze cinayet mâhkemesinin 38 numaralı ve 9 teşrinlevvel 1010 te- rihli karartle Davuthaca ve seç artak darı olan hiristiyan Vasil Golzda, müs- Iüman Malyo Osmân ve heristiyan Tu- € mo ke Nilomani. müslüman Vehip idle yine müstüman Zakir Rehap'ı tan üden katlettiklerinden dolayı giya- 'a mücbbed küreğe muhküm olmuş- .| tardır. 2 — Yanya cinayet mahikemesinin 14 numaralı ve M teşrinisani 19)9 Gçihi kararile hecâ Bir suç ortağile birlikte müslüman Zakir Seko'yu ve yine müs- düman Beşit Mübib beyi taammüden aldürdüklerinden dol Re mahküm edilmiştir. — Preveze mahkemesiain 30 nu- marali ve 10 haziran 1921 tarihli kara- rite boca ve suç ortakları olan hiristi- yan Take Nikomuni ile yine hıristiyan pAStamtin ve müslüman Malyo Busi, müslüman Ahmet Haşim, müslüman Balup Mebmet, müslüman — Wüsayin |Yakup ve hırkıtiyan Vasil Çuval'e kaör- n Bakavel hareketinde bulundukların- dan ve yasak silâhlar taşıdıklarından dolüyı gıyaben 17 aeneye mahiküm edil- müşlerdir. 4 — Preveze cinayot mahkemesinin J8 kânünüevvel 9Zİ tarihli kararile boca, şantaj yaplığından döleyi dürt sene hapse mahküm otmuştur. $ — Yanyâ mahkemesinin 14 numa- | rah ve T9Z) tarihli kararile hoca, vuç arlakları hıristiyar Platsika ve hiris- tıyan Take Zoga ile birlikte kati) teşeb- büsünden dolayı güyaben 18 seneye İmshküm olmuşlardır. Bir müddet sou- tutulan şaki Zoga idam edilmiştir. 6 — Yanya mahkemesinin 9 numaralı ve G mayas 1925 tarihli kararile hoca suç ortağı Hiristo Sola ile birlikte| şantaj, adam kaldırma ve yasak #i- |lah taşıma mnddelerinden — giyaben mahküm olmuştür. 1 — Yanya mahkemesinin 211 numa- ralı ve 8 leşrislevvel 1925 tarihli kö- rarile. hoca suç orlağı hiristiyan Tüke Nikomani ile birlikte şakavet madde- sinden giyaben idama mahküm edil- miştir. Bötün bu malâmattan — anlaşıldığı vechile boca, me kurbanları ne de suç artakları bakımından — beristiyanlarlar müslümanlar aramında fark gözetme- mekte idi, 'İngiliz mebusları ikmak içir takrir imzalıyorlar | Londra, 15 (AA.) bildiriyor — Tef ajandı mite vasıtasile — Avrupaya — yiyecek | gönderilmesi tasavvuru harlamento mahfillerinde ebemmiyetle —mevzuu bahsolmaktadır. — Butler tarafından da öğleden sonra yapılan beyanatta merika — hükümetinden — bir tebligat almadığı bildirildikten sonra, akşam üzeri bütün partilere mensup 180 parlamento âzası aralarında bir top-| lantı yaparak bir takrir imza etmiş- kümetten Av- rupaya nit yiyecek kiyatına ili - şilmemezi kanda yapılacak bütün | Türkiye bütünlüğünün bir timasli ha- Hindedir. Gerilerde kalmış bir. köyüü, | memieyetler, tıpiı ellerinde aDâh ölü MÜU Şefi daha yakadan görebilmek Dİ kale emelile kalabalığı yarmak ve öna yak. N Hlerdin di laşmak- istiyor. bundar sonra İngillerenin mü. Milli Şef, bir köylüye: ıklarından bahsederek de- — Yollarmız çok tozla diyor. ©& » gaktır? Bir. müddet için — zaptettiği aaasanlan . (— Hikâye D Raganm Can Arın sergida teşhir etti- Hi son ihi leblasunu. görenler 'de, gör. miyenler de, methede ede biliremiyor- aĞ — Şâheser! — Sedövr. moanger! — «Günühkâr kadınlar cehennemi», üyenlerden değildim; fakat, bi atfak olacağını, pek de um- mamışlım. Çünkü, muvaffakıyetin bu derecesi, zamana hağlı bir işti. ©, daha İsenç sayılırdı. Genç yaşta, algun eser yverebilmesi «Prekase bür istidat sayı. Nrdr. ha önce İngiltere bariciye nazırıydı, 198T de değda- Kuna göre hentiz kırk dört yaşında- dır. Tahsilini Oks Biç fordda — yupmış ve Nı',..“’“" Harpte harbe iştiraklı n k"'b-ıııı olmuştu. 1023 Ste Eden 1906 a aa. soçilen anlar bükı Hat dahs sönra Hariciyo Müste- İA Ketirilmiş, 1986 dan başlı- 'iltere Harleiye Naxırı Sir Yapmış Bamberlatn'in — kütipliğini hğına u"_ 1904 de Mührühüş Nasır- ada ea Çi olunmuştu. Onun bu s- )ı':'. mMeşgyul olduğu İş, İngeil-| !'“"E(Iııvnlyohndı temsil den daha sonra Haj Sarlığıma tayin olunmuş ve harkiyeiYan anlaşması üzeri -| Taştı, “Peden çekilmeğe meebur k: K be d'ln?ı'u Avrupanın böyük bir bar- b , #üratle yürüdüğünü ve ona yan satirlanmak Tâzmgeldiğini : Tazmdala bt Daşlı İngiliz rizalı M de Dahfliye Müsteşar.| a-İbedi. adlı tabloru, bir hârika' Sergide, tablolara bukmaktön, kendi. — Bvet, aztırap çeken / kodinların mi alamıyordum. «Günankâr kadınlar yüzlerindeki leri, hakikaten cehennemi, ndeki kadınların sızlanır dane bir kudretle tesbit edilmiş. Vei balışları, — kıvranışları, » meşbür — Cün Arın sansükâr olduğu mu- | «Dantenin sanı lan pek de uşağı hakkak, Fakat, bu iki eserile, yüksek kalraıyordı. Ağızdan ağıza dolaşan de- bir sanatkâr olduğunu ispat etti. |dikodulara — izanmistim: Bunda, bir — ©O medelleri nereden bulmuş? «SanAt sirrir vaztl. — Mabaret, modellerde değil, sant- | Can Ara, bir gün yolda Teslâdım kdrın fırçarında, Modeller, birer kuk- ebrik etliklen sonra, merakımı yene- Ür. medim, — muvaffakiyetinin sirmimi sör- — Evet, müdeller kukladırlar amma, dum: yine bir parça olsun, hayatiyet güstes ——— n Tetilbulidirler, Ardlalia hayalkadan. b y masala eanbDa insamferal. Yekit, derece hakiki, yahut hakikate yakın dellerini artistlerden seçmişsin. Bu, izlarap ekeyresyonu geçse bile, fırçasi- çok güzel bir buluş. Yalnız, bu artiti- la, bükadar küvyetle tesbil etmesine | Jeei, nereden, nazıl buldun?' imkân yoktur. Bunda, bir sanat sarrı İi tt Nes'eliydi. Muvaffakıyetin, göhretin ü de, pek yabana atilacak bir. YETdİRİ bir hakla, kendine güvenerek, fikir değil. İnsan, bu iki tahlaya bakar. Gülüyordur. Ken, içinde, Dif Gda, bir azap Güyüyor | — Medellerim, artist değili Bunda bir sarat sırrt olmasına inan- SESUCU yank: İlaim. — Vallahi şaka değil. Can Ar, arkadaşımdı. Onun muvat- |— Ş, © halde, ertirt ruhlu kadınlar, fakiyetine sevindim ve morak ettim, — Yine güldi sergye gittim, Söylenenlere hak ver. — — Hayı 'dim. Can Arın «Günahkâr kadınlar e durse celtanemle adlı tahlosu «İztrap mas Bi bilml ; bakikaten — birer gaberdrdi. Ben, Cai Arın sanalını tak- Artistlik. artist ruhlı doğru dürüst konaşması. Adi kaldırım karıla FParmağım ağzımda, gerilemişim: — Ne diyorsun? tekliflerin reddedilmesi İslenmekte - dir, Nihayet — parlamente — mahfilleri bizzat Hitlerin İngillix ublukasından müteeselr olmadığını söyliyerek ö - vündüğünü, buna bnaen ihlyacı ©- TİNİ tedarik e- nektedirler. pek ziyade tesri odilmiş ve mayış ayın. — Sen, benimle alay ediyorsun. — Hayır, alay etmiyorum. Şimdi. ne süyleseri inanmıyacal andıramı- yacağım. Hoş bir gününde — atölyeme Bel, sana, bü sarran anahtarını göstere- yim, Boşunu geçmiş, boguna geçen ve bu €ek olan bir ömrün dolu günü olur mut Betesi gün, #illyeye damladım. Can Ar, beni suvlaçle kargıladı: — Bugün gelişir oldu. Çalışa- cıımıı.w gelişin iyi Çalışa- İssanın, birşeye merak sardığı za- manlar, ve tukaftır, iltifatlar, İkram- lar canımı sikiyor. ©, benim, sabisazlandığımı anladı: — Yalnız, darılmiyecakan, zana, bu *Sanat gümür bi bir şartla ifşa edece- ğim ; Buü söz, o gün, âdela namusuma do- kundu: — Ben, sır saklamaz olur muyum? Omuzumu / okgiyarak . gülümsedi.: ğer, sen, Hir saklıyacak olursan, sermayenden kaybederain. Cün Ar, artist gibi değil, «Ruhiyat- çılar» giLİ könuşuyordu. Beni mat et- mişti. Faks$ © gün, bol ahenkti — Beti, ele versen de ehemmiyeti iyok. Fırçıma güvenebiliyorum! Ve beni, atölyenin salundaki dölsba doğru götürdü. dolabın kanadımı açtı — İştel dedi. Dolapta, uyun Ükçeli, kadın Jekar- iDinleri vardı. Birşey anlamamıştım. |Diyarıbek |Anadolu İngiliz bükümetinin bu hususta A-|Bu — Rakikat bul! I #idişle pek tabii olarak boşuna geçe- (önüne çağırdı: < İçtimai Türk Ne idi, ne evvel kasaba tipinden muasır Ortaçağşebirlerimiz, kasabaların bayatımızı yaşıyabilmek için han, tetkik edeceğiz.| ün G z “Türk şehirleri, ya bir bourg (İç kole — Abmedek, müstahkem bir saray) ve bir siteden mütek- kepti: Ankara, Konya, Kayse h.. gibi.. ya ekseri ssabaları gibi — yalnız bir siteden — ibarettir, yahut ta bir Bourg, bir esaslı siteyle ona mülhak birkaç kasabadan mürek- keptir. Bunlar Türkiyenin biribiri arkasına payitahtı hirlerdir: Bursa, Edi Mevzuumuz umuümiyetle olduğu için. Türk payitahtlarının hususi wasıflarından bahsetmiyeceğim. Türk şehirleri imparatorluk ta- n kurulmüş, askeri ve lar tarafından idare edil miştir. Bundan dolayı imparator- luk feyiz ve inkişaf ettiği müddet- çe tekâmül etmişlerdir. Avruna- daki Municipium ve Cotmune'le- ve benzer (Guilde. hanse, ilâh..) bir şehir teşekkülüne rastlıyama- yız. Ancak - Selçukilerin inkırazı zamanımda ve Osmanlı İmpara - torluğunun — kat'i teşekkülünden evvel böyle bir teşekkülün izleri görülüyor. Bu zamanda, bazan Ahir denilen zanaâtkâr ve kö- cük tüccar tarikatleri taralından idare edilen şehirlere tesadüf « - diyoruz. Arap seyyahı İbni Batu- te bize, bu şehirlerin örl ve âdâtı lümat veriyor. lan Ankara, Birinci Murat tara - fından zeptedilmişti. Osmanlı İm- paratorluğunda bu idari ve sınai . devletin hükmü altına girdi. Halbuki Avrupada Roma- nın sukutundan sonta imparator- luk yalaız ismen devam etti ve muhtar şehirlerin inkişalına mâni olamadı. Bizde şehir. hukuki (Kazai), idari ve beledi iktidarı temsil e- den Kadı tarafından idare edili - yordu. Fakat şehir onun vasitasi- le asıl askeri iktidara. yani Sul: |tan'a tâbidi. Şehir Naip'ler tarafından idare edilen nahiye'lere, ve nahiyeler |de imam'lar tarafından idare edi İlen mahalle'lere ayrılıyordu. İs - Hoover tarafından teşkil edilen ko| tanbulda, esaslı site (Belde) den | İmaada üç belde daha vardı: E - İyüp, Galata, Üsküdar. Bundan dolayı İstanbula eskiden «Dersa- İadet ve bilâdı selâser — derlerdi dört site mühtedilerden mü - rekkep hassa ordüsü (Yeniçeri) sayesinde Sultanın — müstahkem sarayının (Topkapı) mutlak kimiyeti alında bulumuyordu. Şehrin loncalarının bir daimi meclisi, ve bir de muhtelif zana atlara mensup Aza tarafından in- tihap edilen muvakkat ve umum! meclisi vardı. Her zanaatın kendi Nâzır'ı, mali müdürü (Mütevel- K), smaj reisi (Kethüda), ve 'muhtelif yardımcıları ( Yiğitbaşı) yardı. Lonca reisi şeyh veya Pir idi; ve bu zat lonca teşkilitı tara- fından inilhap ayni zumanda — kendi sahasında Sultanın iktidarını teşkil ederdi. Bütün bu mücsseselerde kanunun ——— .N ....——-....!!!!!!|| Bir San'at Sırrı ——— Mahmut Yesari —) — Biraz bekle. dedi, Şimdi, iki mo- del gelecek, zana gösteririm. Çok geçmedi. atölyeye iki model ka- İkisinin de yüzleri güzel, , Jakat vücütleri kun guza yakın sayılabilecek kadar endam- laydı. Ressara, © gün, İbaşlamadan ev ödelleri, dalabil — Su iskerpirleri giyin, Modeller, dolaptan iskarpinleri aldı- lar, denediler, Reseam sorüyordu. — Ayağına tamam geldi mi? — Evet. — Öyleyse çıkar onu. Dahâ kücüğü- ni giy. Ve iki model, ayaklarına mürla ge- çirdikleri umun topuklu İskarpinler üzerinde, şüyle bir doğruldular. Yürü- mek istediler. İkisi de xallandı, tutuna. cak yer aradılar. . bir azaptı. Biri, bir çığlık kopar- arünün gözlerinden yaşlar geldi. Ressam bağırdı: — Yürüyünüz! Kodkalar, sdım utamıyorlardı. Yüzle- İfi, işkenceye konulmuş imsanların ua vi Tuhi ihtilâçlarile takallüs ediver- mişti Ressam, bana: — Dikkat ediyor musü dedi. Onun sormasına kacet yoktu. Dikkat ediyordum ve kar ken kadınları değil, et ha *Günsükâr kedınlar cehe nemi> ile Jetirno mabedir ni görü. yordum! Yazan edilmekte olup| Bahisler & Şehri olmalıdır. ? TMülli hayat mütemerkiz ve kesif şebirlere dayanan bir hayat- “Wocur, Tevfik tır.İş bölümü, yeni içümal sınıflar orada teşekkül eder. Türk ce- | Hüsameddin Güreli, Nurt Kasut, Ali miyetinin en canlı milli faaliyetini gösterebilmesi için herşeyden şehir tipine yükselmesi lâzımdır. birleşmesinden doğan eski site- leri andırır. Milli cemiyet bu şehirler üzerine kurulamaz. Hakiki 5i şehir tipine suradığımızı bilmeli yiz. Bu makalelerde eski Türk şehri ve cnun yıkılışını, bugünkü | şehir buhranımızı ve muhtaç olduğumuz- modern şehir vasıflarını | Kadı'ya - bavale edil - |tatbiki mişti. | we 'Türk şehrinin dahili mücssese- |lerine gelince, onları başboa iki- ye ayırabiliri «) kslâmi kanuna (Şeziat) wy- gun olarak teessüs etmiş, askeri olan kumandanlar) kurulmuş ve onların halefleri ta- rahından idare edilmiş olan asıl taralından gite b) Saltanatın — muvalakatile kendi Patrikhanelerinin dini oto- ritesi altında, ve mahalli değilse de, hiç olmazaa beledi ve kanuni rafından idare edilen hiristiyan İveya Yahudi müesseseleri. Site askeri resler — tarafından tesis edilmişti. Bü reis tarafından İkurulan ve umumun menisatine vakfedilmiş olan —müesseselere İmaret (Civitas) —deniyordu. İ - |maretlerin idaresi, taksımalı ve |devamı bu. müesseseye mevkuf lolan arazi ve binaların (Akar) i- d temin edilmişti. Civitas'ın i- daresi müessisin — baleflerine sil olup bunlara Mütevelli deniyor- hik muayyen bir maaş ahyordu. Bir imaret mücssesesi yu wn - surları ihtiva ediyordu: | — Cami; Müslüman cema- atinin dini, siyasi merkezidir. Ay- v zamanda umuümü tedrisat ma- orada hutbeler, nutuklar ve diğer günler umumi dersler verilir. 2 — Medrese: İlk medrese İz- nikte Süleyman Paşa tarafından kurulmuştu. — Fatih Sultan Meh - met İstanbulda — «Sahm seman> ve Kanuni «Süleymaniyer med- reselerini kurdular, - Her talebe (Danişment) için ayır bir oda vardı. Müderrisler ve muavinleri lzm ediyorlardı. 3 — Şifahanet: Osmanlılardan evvel Gazneviler, Selçukiler ve Hhanilerin büyük «Darüşgifas Ta- vı vardı. Bunlara merbut hastaha- ne ve tıp medreseleri de vardı ki Bimaristan, Mâristan, Şilahane, Darüşşila, ilâh.. isimlerile tanılır. 4 — Aşhanc: İmaretin memur- |ları ve müstahdemleri, talebeler, İnihayet yeni gelen ve hanüz yer- |leşmemiş olan fıkara için meçca- İni ve umümi yemekhanelerdir. 5 — Tabhane: Muhacirlerin yerleşinciye kadar oturması için ve fakir seyyahlar için meccani oteldir. 6 — Kervamaray: Arabalar için meccani gar. Bilhassa bü; lerde kurulurdu. Tamumun istifadesine açıktır. 8 — Tekke ve hankah: Tari - katlerin merkeri ve islâmi kültü- |rün esaslı kaynaklarından biriydi. 9 — İmalâthaneler : Maden, mensucat, ilâh.. 10 — Pazı glar (Arasta |loncaları takviye etmek için bun- İlar en iyi vastalardı. Pazarlar, ya üstü açık tek bir yol olur; yahut kemerler ve kubbeler örtülü biri- birini kateden birçok yöllardan baret muazzam. binalar olurdu. Eski Türk gehirlerinde bu tarzda arastalar en mühim yeri işgal e - derdi. Kapan ve han: Runlar t için depa İveya Hall vazifesini görürdü: kapanı, yağkapamı, ilâh.. gibi. 12 — Sü tevziatına ait bina - Tar: Bentler, tonozlar, çeşmeler, sarnıçlar, sebiller, şadırvanlar. 13 — Umumi hamamlar: Si - tenin en çok ve en mühim mücs- sezelerinden biriydi. 14 Meydanlar ve bayram yerleri: ki kahveler bunların et - İrafında kurulurdu. 15 — Muvakkithane ve rasat- hane: İstanbulda ilk defa Fatih Sultan Mehmet, Türkistandan ge- İlen Takiyüddin Tâsıdın tetkikatı İiçin bir rasathane yaptırmıştı. 16 — Meşruta evler adile t nılan ve imaretin memurları, mü- detris ailelerine tahsis edilen ev- ler. |. Bütün bu tesi | muhtariyetleri olan cemaatler ta- halliydi. Toplanma günü (Cuma) | yollar üzerinde kâin olan şehir - 7 — Kütüphane: Talebenin ve Un- ' farklaşması başlıyord Te SPOREİ! |a senmseşurenmmnamasarecinaü eai Yüzme teşvik müsabakaları datanbul Su Sporları Ajanlığın « danı 1 — Yüzme teşvik müzabakaları - mın 4 üncüsü 17 ağustas cumarteri Künü aaat 15.30 da Büyükderede Be- yaz Park havuzunda yapılacaktır. 2 — Hakemler: Rıza Sueri, Bekir , Bitki Eryar, Riza Sözenelp. Yukaoda İslmleri yazılı — hakem arkadaşların muayyen saatte havnz- da hulunmaları rica olumur. İngiltere ve | Afrikadaki | harekât | (Birinci sahifeden deram) Kremn a Bi göstermiştir. Hücuma 300 den fazla Alman tayyaresi iştirak elmiştir. İngi- a avcı tayyareleri bunlara karşı Çık- Alman avcıları dikine uçuşla harbe girmişlerdir. İngi- diz müdafaasının siddeti bu hicumları hirçok defa pilekürtmüştür. Müdufsa- dan sıyrıltan Alman bombardıman tay- İyereleri Nmanlardnki gemilerin direk- Terine sürtünürcesine dikine Bücume dazda buluamuşlardır. Ayrıca (Baraj) mudalna — balonlarına ga Rücumlarda bulurarak bazılarını düşürmüşlerdir. Afrikada Kabirez Samalide İngiliz - İtalyan çarpışmasanı yakın görmekte ve İngi- Yiz kuvvetlerinin zayıf elmaları yüzün. den Ralyanların yolaylıkla Kızıl deniz İzahiline — çıkabileceklerini — mümküm yermektedir. | İtalyan tebliği İtalyan Gmumi karargiinin €7 mük marahı tebliğinde şöyle denilmektedir. Tagiliz Somalisindeki harekât hava kuvvetlerinda müessir bir turette işfi- rak ettiği çetin müharebeler arnaında tam bir inkişaf halindedir. | , Etirler alımmış, silâhlar zaptedilmiş- tir. | Misirin istilâsı olmyacak m? On gün evvel İtalyanların sabah ak- du. mülemtezenin n 'çam Misıra saktırması beklenirlen bu ğ tiaydı: fakat |çün Litya hududunda tam bir sesizlik B bt ;:'— Yardır. Malyanın Masri istilâ teşebbü- vü durmuş eibidir. sebebi de İngiliz İsayyareciliğinin kuvvetlenmesi, ve Al- manlarla İtalyanlara verdirdiği zayiat- tır. Her çarpışmada İtalyan filasü Ja giteide azalmaktadır. Dobel Kenyada mıntakamıdaki kuyu- lar efvarına gönderilen bir İngillz hes $if kobu, giddetli mitralyörz ateşine mar ruz kalmış, gark ve güzp tepelerinda mevri almiş olan İtalyan kuvvetlerile İsarpaşmaştır. Debet, Kenya hız'uduna (S0 ilometre mesülededir ç İsveç vapuru batırıldı Stekhelm, 13 (AAJ — Gothembourg. 'dan alınan haberlere göre Varria -1200 tön- ve Cantoa 140086 ton- adındaki Bveç gemileri dün batırılmıştır. Bun- kardan bürlecisi Manç denirinde taya (Dersiâm) orada islâm ilmimi ta-'yarder larafından atılan Bombalurla, diğeri da İrlanda denizinde tarpillen- İmek süretile batırılmaştır. Mürettebatlarından bir kısmı kurtak sımıştir. 28 kişimin telef almuş olma- #ından karkulmaktadır. Sıekholm, 15 (AA) — Kiel koyanda 2111 tonluk İsveç Mongolla vapuru bir İlnfiük veticesinde batmıştır. Müret- tobatı kartarılmıştır. haman aai hanainen NNK maballeler kurulur — ve şehir bu suretle site etrafında inkişaf eder- di. İmparatorluk bu suretle istilâ yolu üzerinde ayni modelde yüz- İlerce şehir kurmuştu. Seyit Lok- man'ın Silsilename'sinde İran hu- |dudunda (Birecek) bir şehrin kuzuluşu hakkında ver. izabat bu munzzam inşa devrinin en şa- yanı dikkat nümunelerinden bj - Bu binalar, zanaatkârlar ve tüccarların evlerile berabar o.ka- dar vâsi bir saha kaplıyordu ki, onları ir site telâkki et mek doğru olur. Orhan Gazi ta - rafından İzniğin tesisi, Çoban Mustafa Paşa tarafından Gebze- tesisi bu müessese hakkında beriz misallerdir. İstanbulda muh- telif devirlerde sultanlar tarafın- dan kurulan birçok imaretler bi- zibirini tamamlamak suretile pa- yitahtı vücude getirmiştir. Bu sı- retle şel biribirine — eklenmiş İmuhtelif kasabalar mecmuu ha » linde görünmektedir. İstanbulda nüfos, Kanuni za - manmda çok kesif olduğu için, Sadrazam İbrahim Paşa, Antdo- Tudan gelen muhacereti tahdit et- mişti (Selâniki Mustafa tarihi). |. Mıntakalar &rasında fonksiyon İhallede hususi bir pazar ve bir küçük sanat dalı varzdı. Bazan zas İnaatkârlar uzak mahallelerden geliyorlardı. 'Tanzimattan sonra — azlıkların inkişafı ve garp sermayesinin te- #iri, ecnebiler mahallesinin (Ga- lata - Beyoğlu) — büyümesine ve kuüvvetlenmesine sebep oldu. Bu kusm, asıl şehrin aleyhine olmak üzere bir asırdanberi genişlemek- te devam ediyor. Bu hâdise yal- nız İstanbula münhasır değildir. Diğer büyük şark şehirlerinde de ayni vaziyetle karşılaşıyoruz. Es- ki Türk şehrinin inhilâlini hazıt - |yan bu hâdise, bugüakü şehir- lerimizin esaslı buhranını izah e- decek başlıca sebeplerdendir. Bu- Her ma-

Bu sayıdan diğer sayfalar: