31 Ağustos 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

BÜ SODASI, TLENDİÜMLMUŞ TÜ K Tabii Gazozdur. li: KIZILAY SATIŞ DEPOSU Telefon: 20062 Ba DA TA PAZARTESİ 31 AĞUSTOS 1942 * NEVİ, İstanbul Ânkara Cad, No . 102 Telgraf: TAN İST, Telefon4 24310, 24318, 24319 - *& Sekizinci Yıl 2528 5 KURU Istanbulda 30 Ağustos Zafer Bayramı: Solda Vali ve komutan askeri teftiş ediyor. Orfada genç bir subay nutuk söylerken, Sağda : Geçit resminde topçularımı: Haialarr ğ Hindistan millt birliğe malik ol- madtkça JTâpon istilâsına karşı ko- yamıyacağı gibi, istiklâline kavuş- Mmak'için lâziım olan en büyük si- lâhtan da mahrum — kalacaktir, Hindistan istiklâlinin daha kuv- yetli garantisi, İngiltere, Ameri- ka, Sovyet Rusya ve Çin ile mey- dana getireceği beynelmilel anlaş- Mmadır, Böyle milli ve enternasyo- mnal bir birlik meydana gelmedik- çe, Hindistanın kurtuluş ve istik- dâli çok daha tehlikeli bir safhaya girecektir, y yapon kuvvetlerinin Bingala körfezinde biriktiği, Bur. ma'dan Hindistanı tehdit ettiği bugünlerde Hindistanda cereyan eden hâdiseler gerek Hindista. nın, gerek İngilterenin mukadde- ratı üzerinde müessir olacak hâ* diselerdir. Hindistandaki kıyam« ların zaman zaman bastaırılması da meseleyi kökünden halle kâ fi değildir. Faşizme karşı açılan mücadelede İngilterenin mütte* fiki olmiyan bir Hindistan Ingil* tere için her zaman bir zaaf kay* nağıdır, bundan istifade edecek olan da mihver devletleridir. ,İngilizlerin bir anlaşmıya var» mak üzere Hindistana gönderdik leri Mr. Cripps'in, müsbet bir anlaşmaya varamamasında iki ta* rafiın da müşterek hataları var* dir. Bu hataları şöylece hülâsa edebiliriz: 1 — İngilizlerin Hindistana Verilecek istiklâli harp sonuna bırakmaları, 2 — Her millete hürriyet ve istiklâl vaat eden Atlantik be. yannamesinde Hindistandan bah. sedilmemesi, 38 — Hintlilerin, gerek müs. lümanlar, gerek diğer Hint gu: ruplariyle birleşerek milli bir birlik meydana getirmemeleri. 4 — Gandi, Nehru gibi Hint liderlerinin Faşizmle anlaşmağa gösterdikleri temayül. Bu müşterek hatalar, Hindis. tan meselesinin müttefik kuvvet- ler lehine halledilmesine ma.- ni olmuştur. Bundan zarar gör recek olan da herhalde mihver devletleri değil, Hindistan ve İnsilteredir. * * Japon istilâsının Burma - ka. pilarma dayandığı bir de. virde Gandinin, milli kongrenin, müslüman gurupunun istiklâlle. rini kurtarmak için her şeyden * evvel meydana getirecekleri şey milli bir birlikti. Bugün Çan - Kay - Şek'in kumandası alçmda Çin beş senedenberi' harbediyor * Dumlupınar'da Meçhul Asker Abidesi '3 önünde Muhteşem Bir Merasim Yapıldı Şehrimizde yapılan geçit res minde motörlü birliklerimiz leriyle süslenmişti, Rjev'deki Muharebe Siddgllendî Berlin ve Daha Bazı Alman Şehirleri Bombardıman Edildi Don - Volga Arasındaki Sovyetlerin Vaziyeti Düzelmişe Benziyor Moskova, 30 (A.A.) — 29: A- ğustosta neşredilen Sovyet tebli. ğinde, cephelerde mühim bir de- Bişiklik olmadığı kaydedilmekte. dir. Kalinin cephesinde, teblife göre, bir Sovyet teşekkülü Alman ed | mukavemetini kırmış ve düşman mükabil taarruzlarını geri püs- kürttükten sonra ilerlemiye de- a etmiştir. Stalingradın şimali garbi ke. ninde, Kletskaya bölgesinde, lnikovonun şimali şarkisinde ozdok kesiminde ve Riev böl- ginde şiddetli muharebeler de. h etmektedir. ondra, 30 (A.A.) — Rus cep- nden alınan, haberlere göre, alingrat sehri için tehlike azal- mamışsa da, şehrin dışında Rus müdafaası muvaffakıyetler elde tetmistir. A Devamı Sa, 2, Sü, 4 Stalingrat Mevzileri de Yf_ı_rıldı Riev'de Sovyetler Son | Ayda Ağır Kayıplara Uğradı Bu Kesimde Cephenin Yarıldığı Asılsız Berlin, 30 (A.A.) — Alman or- duları başkumandanlığının tebli. &i: Aşağı Kubanın cenubunda Al. man - Rumen kıtalarr düşmanım kuvvetli bir mukavemetine rağ. men sarp arazide ilerlemektedir- ler. Stalingrat bölgesinde büyük tayyare kuvvetleriyle desteklen. miş piyade tümenleri ve hızlı teşekküller düşmanın kuyvetli mevzilerini yarmışlar ve inatla yapılan carpısmalar arasında düş. man istihkâmlarmda bir gedik aç. mıslardır. Kaluganın doğu cenubunda düsman piyade ve zırhlı tesek. küllerinin veniden yahptıkları hü- cumlar püskürtülmüstür. Riev yakınında düşman harbe büyük kuvvetler sürmüş ve dün de cephede bir yarma teşebbü. sünda bulunmuştur. Hava kuv. vetlerinin yardımile yapılan kar. Binlerce Kişinin İştirakiyle Yapılan Bu Törende, Muzaffer Başkumandan Atatürkün Ölmez Hâ'trası Aziz Ş |Şehitlerimizle Birlikte Bir Kere Daha Minnet ve Tâzimle Anıldı —— Emekli subaylarımız Ordu evinde dün sapılan toplandıda Neş'e İçin MANİFATURA T.A.Ş. d i (İZMİR) İSTÂANBUL ŞUBESİ Bahçekapı, Anadolu hanı altında No, 43.45-47 de AÇILDIĞINI Sayın halka bidirir ç - MÜNÜRİYET Bütün Yurtda Büyük Zaferin 20 nci Yıldönümü Dolayısile — Tezahürler Yapıldı Ankara ve İstanbuldaki Geçit Resmi Parlak —| Oldu - Emekli ve Malül Subaylar Bayramı Ordu Mensupları Arasında Kutladılar — £ Ankara, 30 (TAN) — Dumlu, © pınar baskumandanlık meydan muharebesinin virminci vıldönü- mü, bugün bütün vurtta heye. j canla kutlanmıştır. Bu mürsse. betle Ankarada vapılan tören de ı | | cok canlı olmustur. Sehir bastan basa donanmış bulunuyordu. " — Sehrin ana caddelerinden başta sanlı sancakları olduğu halde tö. ren yerine gitmekte olan muhte. lif birlikler bütün bu vollar iize. lanmakta idi. Hinpodrom ise rak erken saatlerde, kesif ha'k veem. | ları ile dolmuş bulunuyordu k Törenin başlans'c saati olan saat 10 da basta Vekillerle me- | buslar olmak üzere bütün mülki ve askeri erkân kendilerine ayrı. lan tribünlerde yerlerini almıs. lardı. Seref tribününde şehrimizi — de bulunmakta olan Vekillerderi Hariciye “Vekili Numan Mene, mencioğlu, Sıhhive Vekili Hulüsi Alatas, İktısat Vekili Sırrı Day, — Afyond'a "İnönü : Günü,, Heyecanla Kutlandı Dumlupınar, 30 (TAN), — 30 Ağustos Zafer bayramı bu zaferin kazanıldığı tarihi yerlerde yur- dun her tarafından gelen heyetler ve yakın kaza ve köylerden gelen on binlerce - halkın iştirakiyle eoşkun tezahürlerle kutlandı. Meçhul asker âbidesinin etrafı başta Milli Şef İnönünün, Büyük Millet Meclisinin, Başvekâletin, ve diğer birçok resmi ve hususi müessese ve teşekküllerin çelenk. İstiklâl marşını müteakip sanlı bayrağımız ağır ağır direğe çe. kildi ve bunu 30 Ağustos zaferi. nin ehemmiyetini belirten nutuk.- lar takip etti. , Parti namına söz alan Gümüş- hane mebusu ve parti umumi i. dare heyeti azasından Şevket Er. doğan, tarihin emsalini ve mis. Nni pek az kaydettiği muazzam bir zaferin kutlanmakta olduğu. nu söyliyerek 30 Ağustos 1338 te vüukubulan bu hadisenin Türk dünyasının halâsı ve büyük in- kılâbpm ve de mübeşşiri olduğu. nü isaret etmiş ve bu zaferden sonra başarılan — işleri sayarak: “Askeri zaferlerden hiç bir ha. dise bunun kadar velüt ve fey. yaz semereler vermemiştir.,, de- miştir. Hatip bu kadar güzel bir zaferin elde elildiği bir yerde bu- nun nasıl kazanilmiş olduğunu bir defa daha yaşatmayı ve genç nesillere şanlı mazilerini ve bü. yük Türk destanını hatırlatmayı faydalı bulduğunu işaret etmiş ve ancak bu hususta en salâhi. yetli lisanın bu essiz zaferi yara. tan Atatürk olabileceğini söyli. yerek Atatürkün Dumlunmar A9E” Devamı Sa, 2, Sü. 5 Roma'_ia_ Göre İngilizler - Girit'te Bir Adaya Asker Çıkarmak. İstedi Roma; 30 (A.A:) — .“Tebliğ,.: 28 Ağustos gecesi Giridin şimal batısında Cerigotto adasına kü- cük bir düşman kuvveti çıkmak teşebbüsünde bulunmuştur. Ada muhafızleri, süratle müdahale e- derek düşman kuvvetini püskürt. Başvekilimiz tnakalât Vekili Amiral Fahri — (| Engin, parti idare heyeti ve par> — | ti müstakil grup reisi Ali Rans Tarhan ile Genelkurmay ve Mi —| li Müdafaa Vekâleti ve diğer Ve. — | kâletler erkânr ve Ankara valisi — Nevzat Tandoğan hazır bulunu. Hdrekef E*'H ]_IOıdu- Terli ğ vorlardı. .© Tören Ankara garnizontu — >u, Sivastan Erzincana DF Deem &n A SSLESEELENDETÜNDNN | Saracoğlu Dedi ki: * Görerekİşleri Yerinde Olmuşlardır. Ben de B Listesi Askeri terfi listesinin geri ka.: lan kısımlarını bügün 2 inci sayfamızda bulacaksınız, 'Şefierimîz. Gezerek, TetkikEtmekte Rehber u Yolda Yürüyorum.., Sivas, '30 (A.A.) — Başvekil Saracoğlu dün de burada kala. Tak tetkiklerine devam etmişler. dir. Bu arada Yıldızeli köy ens- titüsünü tetkik eden Şükrü Sara. coğlu, yanlarında kaza kaymaka. mı ve belediye reisi olduğu hal. de Yıldızeli kazasmın bazı köyle. rine giderek bu köyler halkı ile görüşmüşler, köy eğitmenlerine, yapılan — hazırlıklardan — dolayı memnuniyetlerini bildirmişlerdir. Başvekilimiz, —dönüşte çimento ÂZE” Devamı Sa. 2, Sü. 7 - İkinci Cephe : Meselesini Saran Esrar — Bir İngiliz Devlet Adamı, İşin İçinde İş Var, Diyor Lodra 30 (A.A.) — Bahriye na- zırlığının maliye müstesarı par. lâmento azasından M. Gall dün aksam söylediği bir nutukta ikin- ci cephenin hemen acılmasını is- tevenleri “habersizler,, diye va. sıflandırmış ve bilhassa demiştir ki: “Avrupa kıtasımda ikinci cep. henin acilacağından hiç kimse süphe edemez. Ancak bunun ne. rede ve:ne vakit açılacağı belli değildir.!' Öyle; zannediyorum ki Stalini memnun eden şeyin bi. zim memleketimizin halkmı da memnun etmesi gerektir. Komü- nistlerle ikinci 'cephenin açılma. gında ısrar edenler bundan mem. nun olmiıyorlar. Herhalde işin i. 237 Devamı Sa, 2, Sü. 4 müşlerdir, Günler Geçerken Bize Yakışmıyan Masraflar ir şoförle iki arkadaşr bir meyhaneye git. REFİK B mişler; içmişler, yemişler, fakat bakmış. — HALİD | lar ki henüz keyifleri tamam olmadan ceplerin. deki para borçlarını ödemeğe yetişmiyor, elle- — | rinde bulunan başkasının malı bir kamyon lâs« — tiğini hemen oracıkta 90 liraya satıvermişler — ve bunu da aynı meyhanede tüketmişler. En aşağı hesapla ön.- ceden otuz liraları olduğunu farzedelim, doksan lirayı da ek. — leyince demek oluyor ki üç ahbap çavuşlar bir meyhanede tam 120 liralık bir hesap görmüşler... Yani adam başma kirk lira! Ne içtiler, ne yediler, daha doğrusu ne kadar içtiler ve ne — derece yediler ki hesap bu raddeyi buldu? Hayli düşündüğüm — uzun uzun listesini yaptığım halde halledemediğim bilmece ve — bulmaca budur. Bârbunya tavasi, Kılıç iskarası, havyar ve İs. — takoz salatası, her birine birer litrelik yüksek gradolu rakı, bira- — lar, kebaplar, meyvalar, bol bahşiş, ne olsa hesabı 120 liraya doldurmak yine zordur. Hattâ bu üç kafadarın karmlarını, — sattıkları kamyon lâstiği kadar şişirdiklerini düşünsek bile' Daha tuhafını söyliyeceğim: Müddeti ömrümde, hiçbir devirde, hiçbir memlekette, hele öyle bir yerde böyle azman bir hesap tesviye edildiğine şahit olamamışımdır. Hattâ şu sırada dahi en pahalı gazinoda üç kişinin adam başına kırk lira masraf ettiğini görmedim. Ben mi yaşamasını bilmiyorum, yahut yaşa« — masını bilen hovardalarla bulunmuyorum? Belki! : Arnavutköyü meyhanelerinde birkaç yüz liralık hesaplar — — görüldüğünü ve çalgıcılara ellişer liralıklar atıldığını seyretme. — dim değil; fakat bunları yapan vurgüncular ne bizdendir, ne de , işçi kısmından. Üç kişiye 120 liralık rakı ve meze hesabı efen. diden adama yakışmaz... Am€le takımına da! Böyle masraflar ancak içtimai seviyyeden hiç birine giremiyen geçici harp Za, manı mikroplarının arsızca kârıdır. Fakat meselede dikkate ali- nacak ciddi nokta şudur: İçkili lokantalarda ve meyhanelerde yemek ve meze çeşitlernin azaltılması hakkında çıkmasını bekle. diğimiz karar görülüyor ki yalnız gida maddelernin israfıni öne lemeğe değil, fertlerin kesesini korumağa ve bu bakımdan ahlâ, ki bir fayda teminine de yarayacak. Sanıyorum ki meyhanede üç türlü mezeden başka yiyecek bulunmasaydı şimdi kamyon lâs. — tiği bir hirsız kumpanyasının elinde olacağına tekerleğin KARAY çinde iş var.; de ve şoför de hapishane koğuşunda pinekleyeceğine o 3;& : nun direksiyonunda bulunurdu! — - n