12 Şubat 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

TAN EVI İSTANBUL, Ankara onddesi Me, 102 TELGRAF: TAN, ISTANBUL TELEFON; 24310, 24318, 24319 Perşembe 12 ŞUBAT 1942 YEDİNCİ YIL — No, 232$ S5 KURUŞ İDEAL BÜRO Yazan: İktisat Doktoru GASSON GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Diyor ki, “Az masrafla iyi istiyorsanız “İDEAL BÜRO, Sabış Yeri: TAN PIYATI 60 Kr. ' Pulluk Tevziine Başlanıyor iraat Makinelerinden Husus razi Sahipleride Faydalanacak BEYANA TABİ UNLAR a Ziraat Vekili Muhlis Erkmen Şark . Cephesinden Bir Kaç Sahne Artan ordusu çark cephesinde getin bir kaş geçiriyor, Dinlenme. ye vakit ve imkân ( bulamıyo, Kar, soğuk ve cephede hüküm si © ren korkumg #üküt oum etnirleri ni yaruyor. Cepheden Alman a» i kerleri tarafından gönderilip Ber Mn gezetelerinde neşredilen mek tuplar bu mücadelenin o dehşef hakkında bir fikir verecek mahi yettedir, M. Zekeriya SERTEİ İsviçrede çıkan Gazette & Lausanne'ın Berlin muhab- Ti, bu defa da gazetesine şark ce ; besinde bulunan Alman ordust nün ruhi hâletini gösterir bir ye Zi göndermiştir. P ihabir bu yazısında, Berlir. de aliz ay durmadan çekilen w birçok defalar yok edildiği ilâ €âilen Sovyet ordusunun nasıl « Tup da terütaze ve üstün kuvve" lerle taarruza geçebildiğine şaş' dığım söylemekte ve Almanları bu hayretini izah için cephede Alman askerleri tarafından gör derilip Berlin gazetelerinde neş reilen mektuplardan bazı par çalar nakletmektedir. Bu mektuj| lar bize Alman ordusunun kıştaı| nasıl yıldığı, nasıl yorulup yıpraı! dığı bakkında da bir fikir ver mektedir, : Ki* Joset Ollig isminde bir zabi Şark cephesinde kışın şiddetir Şöyle anlatıyor: “Bizden altı defa daha kalabalık b düşmanla harbediyorus, Bizimkiler » lerlediğimir yolun kenarına dizilmi- ler, Bunlar üç gündür, hatlarını Yarmaya çalışan düşmana karşı de. 'dukları için yorgun ve takatsizdiri:, Bu toprağın her santimini kanla m dafaa ettiler, Onların ilerleyişini se- ediyoruz, Soğuktan yüzler kararı, de bir alev gibi giren soğuk ri. #ördan gözleri yanmış, eller donm;, bacaklar vücude buz parçalar Gi takılmış. Yürüyemiyorlar. o Karars bir ufukta dolaşan bu askerler, kaş kar tabakaları arasmda barınacak b Yer arıyorlar, Geceyi açıkta ve ayaz) Erçirmişlerdir. Geceyi dışarda geçi Mek!,, Bu üç kelimeyi, biç bir # değilmiş gibi söylüyor ve yazıyork Fakat piyade için bu üç kelime, bütü hislerin uyanık o olduğu uzun saatk lerdir. Öyle geceler ki. nsk, her an düşman birdenbire fırlap çıkabileceği karanlık boşluklara, ke Ku veren şüküna çevrilmiştir. Rörgü dan çatırdayan her ağacın çıkardı ses bir şüphe, bir korku yaratır Et dakika tetikte ve'uyamık olmak lârr- dır. Ba bitmek bilmeyen geceler kalbin çarpı duyular. Gerilmiş - nirler gözönünde size doğtu koş. Gir çöküp üstünüze atlayan hayalet Yaratır. Bu askerler garkta şimde kadar çetin hayatın en feci sahne- Tihi yaşacuşlardır.., “4 Valkiseher Beobachter gaze- sinde binbaşı Soldau yazıyor. AFP Sonu; Se: 4; Sü: İİ Evlerdeki Bütün Hububat İçin Beyanname Verilecek - Bu Hububatın Nüfus Başına Birer Kilo Unları Beyana Tâbi Değil Ankara, 11 (TAN) — Başve -| rak yalnız bu mahsule hasredilecektir kil Dr. Refik Saydam bugün öğ» leden sonra ziraat ve ticaret ve kâletlerine giderek muhtelif me - Seleler üzerinde vekillerle bera - ber uzun müddet çalışmıştır. Ankara, 11 (TAN) — Ziral is tihsalâtı arttırmak yolunda alı - nan kararlar cümlesinden olmak üzere, köylüye pulluk dağıtılma- sına bir iki güne kadar başlana - caktır. Diğer taraftan devlet çiftlikle- rinin ekimine ait hazırlıklar da bitirilmiştir. Bu toprakların ekil- mesi işinde elde mevcut ziraat makineleri kullanlacakır. Ayr» ca, hususi arazi sahiplerinden o- lp da bu makinelere toprağı sür dürmek istiyenler olursa muay İyen bir ücret ödemek süretiyle bu makinelerden istifade edebile ceklerdir. Ziraat Vekâleti, tohum islah istasyonlarında çalışmakta olan mütehassısları Ankaraya davet €tmiş ve kendilerine ziraat seter berliği ile ilgili olarak mühim vazifeler vermiştir. Öğrendiğimize göre, şimdiye İkndar memleketimizde 150 dönüm patates e- kilmekte ve bu araziden 250 bin ton mahsul alomakta idi, Yeni tedbirler neticesi olarak patates ekilmeyen mın takalarda de ekime başlanacak ve en âz bir hesapla 300,000 dörümlük top- dl . Donetz'de Muharebe Kızıştı İki Tarafta Hücum- ların Ağır Zayiatla Geri Püskürtüldüğünü İddia Ediyor Moskova, 11 (A.A) — Sovyet gece tebliği: 10 şubat günü kıta- larımız, savaş yaparak ilerlem devam etmişler vs birçok meskün mahalli işgal etmişlerdir. 9 şubat ta 4 düşman tayyaresi tahrip ek ik. Püskürtülen hücumlar Moskova,'11 (A.A) — Sovyet sabah tebliği eki: Cenup cep hesinde mühim tekviyeler alan İ Almanlar, bir sıra karşılık taar- ruzlar yapmışlarsa da, ağır kayıp larla püskürtülmüşlerdir. Düş - man sâvaş meydanında, araların Ar Soru; Se: 5 Sik 7 Bu vaziyete nazaran patates imahsa. 15, en az 500.000 tona yükselecektir Merinos kongresi dağıldı > Sonu; Sa: 3; Sü: 4 Bir Kısım Bulgar Kuvvetleri Alman Kıtaları İle Değiştirilmek İçin Sırbistana Sönderildi Ayrıca 3 Tümen Daha İsteniyor Bulgar Harbiye Nazırt General Daskalof Beme, 11 (A.A.) — Britanova İsviçreye gelen haberlere göre, Alman kıtalarmı değiştirmek ü- zere Yugoslayyaya günderilmiş bulunan Bulgar (askerlerinden büyük .bir kımı © general Mihailoviç kevvetlerine | iltihak için kıtalarında kaçmışlardır. Diğer taraftan, Çetmik safları nı kuvvetlendirmek için Bulga- ristanın başka Bulger mütrez€ - leri de Yugoslavyaya gelmiştir. İyi haber alan belkan kaynakls- rından sızan başka haberler, Rus cephesinde vücutlarına acele lü- zum gösterilen Alman birliklerile değiştirilmek üzere Yugoslavya- Sonu; Sa: 2; Sü: 6 HM (AA) — Ziraat Veli zsisliğinde toplsa- 8 kongresi 10 gilin sü- NECATİ Singapur düşmek üzeredir. Bunun &n birinci sebebi müttefiklerin Surat ra adasındaki havi © meydanlarında Singapara müdafaa cözbilecek mik- darda hava kuvvetleri | toplryamamış olmalarıdır. Bugünkü mubarebelerin malzeme şartlarına ve ateş kuvvetine mariran Singapur gibi dar bir sahada fazla muharip İnsan kuvveti toplamak doğru olmazdı, Çünkü bu bul bunları göz göre güre feda etmek demek 0- Yurdu. Fakat ba halin hiç olmazsa bol otomatik silâhlar ve bilhassa Tanen hava kuvvetlerine Üstün bir hava kur- veti ile telâf: edilmesi icap ederdi ki, © zaman Japonların adaya çıkmam gok zor olur ve hatti çıkmaya mu sr bile gerek otomatik silâh- ların atsa kuvveti, gerek hsva müdu. halesiyle derhal geriye atılabilirdi Böyle dar bir sahaya çıkmış bir mü- e nöfunmda İngiliz Güçleştirdiği Sşikâr &r, Fakat Singapur o bilhassa hav» kavveti kifayetsizliğinden dolayı: düş mek özeredir. Japonlar, Borneo adasının batı kı- yılanına da bir hafta evvel çıkartma yaparak rükim Jimanları ve tayyare meydanların işgal etmişler ve bu sa. retle Singapar İçin nisbeten açık kal- mış Bitavya deniz yolunu da kon trolleri altına; almışlardı. Bu variyet dahilinde Japonların saylatı mucip olacak çe ir hücum. la zaptetmekten ziyade Malaya yartın adasmın cenup sahillerinden, boğazm ar kısmından bir gece kurşrdaki Su- matra kıyıl akarak Sumatra sa- hillerini tutmaları ve böylece Singa- puru tam bir daire İçine almaları çok daha doğra olurda. Tam hir dairenin muhitinden merkezine yaprlacak mit. hiş hava ( bombardımanlam © altında (Sonu 4 üncü sayfadı) Pasifikteki Japon Üsleri Tazyik Altında Tutulmazsa Felemenk Hindistanı Yakında Tamamen Jponların Eline Geçebilir | Bir Çok Adalara (neca Emekli Deniz Subayı” | YASMUT. Amerikanın Vichy büyük e | Amiral Leahy . Vichy İle İhtilâf Alevlendi Amerika, Rommel'e Yardımından Dolayı Bir Nota Verdi Berlin, Fransa İle Harp Çıkarmak İstiyorlar, Diyor Felemenk Hindistanını teşk Anker çıkarmışlardır. Cava Ile Sumatra'da hareküt: andece hava akınlarına inhiasr ediyor, adan takımadalar: Japonlar bunlardan Bormes ile Celebes'in mühtelir yerlerine Vaşington 11 (AA) — Zar. nedildiğine göre, Lihyada Ruir- mel'e gönderilen Fransız malı harp malzemesi hakkında A- miral Leahy tarafından Mar» şal Petain'e bir nota verilmi: Hariciye “Nazırlığının — Fransız kâra ve deniz yollariyle Rum- melin eline varan harp malzösme sinin miktarı ve mahiyeti hak- kında mufassal raporlara sahip Ar Sonu; Sa 2: Sür“$ A 1 | | | | | lerdir, Daha evvel alman İki gün evvel Johor boğazı- nı geçerek Singapur adasi- mın şimal batı sahiline çı- kan Japon kuvvetleri, sü- ratle cenuba -doğru ilerle- | mişler ve adanın diğer kı- sımlarında muharebeye de- | vam edildiği bir sırada Sin- gapur şehrini işgal etmiş- haberler, sivillerin adadan tahliyesi için burada bü- yük gayretler sarfedeldiği- ni bildiriyordu. Aşağıdaki resimde, Singapür limanı- Kk ni ve şehri görüyoruz. * | ASKERİ VAZİYET ) | Pasifik'te SİNGAPUR KALESİ ELDEN CIKINCA | Amerikan . Hazırlığı mi, Donanmaya Mensup Birlikler Yeni Zelânda Sularına Geldi Takviyeler Çıkarıldı Boston, 11 (A.A.) — Christian Science Monitor gazetesinin mu- habiri, yeni Zelanda'da welling- ton'a donanma ile beraber Ame rikan deniz kuvvetlerinin öncüle ri geldiğini haber veriyor. Bu muhabir, Pearle Harbour'dan son raki yol boyunca bazı noktalara tekviye kuvvetleri çıkarıldığını ilâve ediyor. Vâşington, 11 (A.A) — Bahriye nezareti bildiriyor: .Cenup batı pesifikte müttefik kuvvetler ko- mulanı amiral Hart hastalığı he- sabiyle vezilesinden alınmış ye- rine Holanda amirali Helfriçh ge tirilmiştir. PASiFiK HARBİ Janonlat Singapur Şehrine Dün Girdi İngilizler, o Adadaki Deniz Üssünü Tamamile Tâhrip Etti Birmanya'ya Karşı Geniş Ölçüde Taarruz Bekleniyor Tokyo, 11 (A.A) — İmparator k umumi ksrargâhının tebliği: Japon kuvvetleri bu sabah saat 8,30 da Singapur şehrine girmiş» Jerdir. Ağır have hücumları Tokyo, 11 (A. A.) — Domet a- jansına göre, Japon hava kuvvet» e mensup kuvvetli teşkiller, 11 Şubatta Singapur'a karşi mü- tesddit şiddetli hücumlar yapmiş lardır, Bir Japon bombardıman İayyare teşkili gara ve limana hücum etmiş, daha başka teyyare filoları âsi şehre sıkı bir-tasrruz yapmışlardır. Deniz üssü tahrip edildi Batavya 1i (A-A,) — Singepur dan bildiriliyor: Singapur deniz Ar Sonu; Sa: 25-80: 3 Perapalasta Geçen İnfilâk Hâdisesinde ei Alman: Ajanlarının Mesuliyeti Görülme- diği Bildiriliyor Ankara, 11 (A.A) — Anadolu Ajansıma öğrendiğine göre Tan» €a hâdisesi hakkında Times gaze- tesinde çikarak muhtelif Ajans- lar tarafından neşredilen ve Sof yadaki İngiliz eleisinin şahsa karşı İstanbulda Alman Ağahlafı tarafından yapılmış bir çinayöt teşebbüsünden bahseden habet üzerine, Perapalas sulkaşdi esnâs smda yapılan tahkika'ta Alman Ajanları mesuliyetinin sabit olup olmadığı hakkında sorulan bir suale salâhiyetli Türk makamlar AT Sonu; rı “hayır” cevabını vermişlerdir. Resmi Uslüpta De alk işleriyle ilgisi olan buyrultu, karar ve könunlerda halkin kolayca anhyabileceği, süpheye düşmiyoceği, şaşıp düşünceye dalmıya- liş bir kavrayışla tersine hareket etmi cağı, veceği hir dil ve çoğu, doğrudan doğruya halkın uyması, icaplarını yerine getirmesi sırada büsbütün meydana çıktı, gişiklik Lüzumu bir üslüp kullanmak lüzumu şu Yeni kararların bilmesi, bilip vakit geçirmeden çıktığına göre bunlar gâyet açık lisanla yazılmalı, iyi sıralanmalı ve ancak bir “müte- hassis,, m, bir meslek adamının değil, herkesin kavrıyacağı şek- le sokulmalıdır; Halbuki - örnek olarak ele alalım - sön kararda “ellerinde ve evlerinde bulunan buğday, çavdar, mahlüt ve muşır ile bu ne- viden uylar.... denilmektedir; ikinci maddede ise “hububat,, ke- limesi kullanılmaktadır. “Mahlüt,, tan ve “hububat, tan ne âp- liyacağız? Acaba pirinç, yılır? Bunlardan da un reimek ve fasulyede hububat mu sa- lmiyor mu? “Bu nevider... akıl karıştırmaz m Hepimiz “Hububat, tan'ksstediler şeylerin yalnız buğday, arpa, yulaf, çavdar ve mıkır olduğunu Ve yalnız bunların karışmışına “maablât., ismi verildiğini” fasulye pirinç Mercimek için ayrı bir tabir kullenildiğim nercden bileceğiz” Nitekim bilemedik. İstanbul ahalisi Iri biribirinden sordu. Sordu ve sele daha » uğulu halinde hep buv- bâlâ anlıyamadı! Böşka bir m8- “Mahallin en büyük mülkiye âmirine bir beyanname ile bildiriniz, cümlesinden valiyi mi anlıyacağız, bulunduğumuz kazanın kaymakamını mı, yoksa dürünü mü? sadece bölgemizin nahiye mü- İşte bu biçim şüphelere meydan vermemek ibindir ki, kararı larda ve buyrultularda “... nev'inden,, , “vesaire, ten, , “Ayni. çeşit- “ve benzerleri, gibi sözleri kaldırmak,. hepsini birer birer saymak, “kırtasiyeci, ve “basma kalıp, lisanı bir yana atıp açık- liğa dikkat etmek, kısacası halkı kavuşturmak şarttır. Bu hem devlet, hem millet anlama , husüsunda ferahlığı bakımından daha faydalı olur. Bir taraftan biz dilde özleğirken öte yandal da memurlarımız üslüpta berraklaşmalıdırlar; resmi üslüpta dâ halkın kâra bir yeni üslüp yaratmalıdırlar,