23 Temmuz 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

1 Ay Bl pasta olmıyan mere Htibadına ala adi İnkişaflar Lr kavuran büyük har. vE sala a olduğu gibi iktısa. yük Sahıribat yaptığı hale art doğuran güç. müuharipilere Hal bol gi- | ba mele slan Amerika bile ” ve bitarat Önümüzdeki kış için. Mlihim bir kazmanın Yazıp da- ÜR kıtuğa uğ Tağmı âhengini İçin elinden in tedbirleri o ak orirmadan istifade İm. vi Sok sümlm! bir teyak- » Meayot Veki'imizin, Day. sel e beyanatında da g- » Eükümet Almanya ile dl getirmiştir. Bu Hsakâr açi Tr. a $?€ Yepyeni bir demini 4. ata hali, buğün emniyet edir. © Eelirmiştir. Pakat at nin beyanatından an. kattım Tracatımiz den ticaei e müşter, Ki, e Yukümdn ga söylediği- ret Memleket ietasadi, . içir irana karı, ia de terin petr, v han Öğeendiğimiz 2. İN nik, Bunlardan "reok yerlerinde g. ol Asmarlarna te damarlarını bulup MİN en aym İN olabi. öm nimetlerini Övünebiyy le Yere. toprak. Bu slarm tecr. ertilkce, Yaallkta org sil olacak ve günüü poem İşareti ver. kulmsa, herkesin dödükley, 4 1 tecrübe ağı en karkuyay e übe ediyoei kalay, .— ayi İngiliz Anavalan filosuna mensup “Royal Oak,, zırhlıs Akdenizdeki Deniz Kuvvetleri Arasında Etraflı Bir Mukayese I da, İtalyanın Akdenizdek! vaziye- ngiltere ve Fransa ile karşı karşıya bulunduğu siralar. ti çok müşküldü. Vâkıâ Fransız donanmasının kavgadan tasfiye o. lunması, İtalyanın müşkül vazi. yetini mümkün mertebe ıslah et- miştir: Fakat buna rağmen hattı. harp filoları arasında bir muva. zene teessüs etmiş değildir. Büyük Britanya, Akdenize, Gucen Elizabeth tipinde beş zırh- sile Renovn, Repulse ve Hood i- simli üç kruvazörünü tahsis etmiş görünmektedir. 1916 ve 1920 de denize indiri). miş olan bu üç kruvazör, 1929 ve aki da yeniden İnşa edilmişler- ir, Renovn'la Repulse 32 şer bin tonluktur. Hood'un tonajı İse, 42300 dür. Hepsi de, 15 ger pusluk toplar- la mücehhezdir. Bu vaziyetlerile, bunların her üçü de, on beşer pus luk yirmi toplarile, yalnız on se. kiz topu bulunan Littorio ve Vit- torio Veneto kruvazörlerine kafa tutabilirler, Güecen Elizabeth tipindeki beş zirhliya gelince; on beşer pusluk kırk topu bulunan bu deniz dev. leri, İtalyan Cavour tipindeki dört zırhlısına mütefevviktirler, Çün. kü dört İtalyan Cavour'unda 12,6 pusluk 48 top vardır. B undan da anlaşılır ki, İngil terenin Akdeniz donanma- SI, — hattı harp gemileri baki. mından — şöyle, böyle bir faiki- yete sahiptir. Fakat, bu donan. manın “Hoone Fleet,, t, yani aha vatan filosu tarafmdan takviye olunması, her an beklen. mektedir, İngiliz ana vatan filosunda King George tipinde 35 biner tonluk iki kruvazör, Nelsonn &- Binde 34 biner tonluk iki kruva- zör ve Royal Savereign tipinde 29,150 tonluk dört kruvazör var- dır. Bunların hepsinde, 14, 18, 16, 32 ve 15 pusluk 20 top vardır, Buna karşı Almanya, 35,000 tonluk Bizmarkla, 26,000 tonluk Gncisenau'dan o başka, kruvazör Sıkaramaz. Bunlar, ceman 15, 16, ve 17 pusluk 8 topu hâmildir. İn. Hiltere, bunlara karşı ihtiyaten bulunduracağı donanmayı ayırsa bile, ana yatan filosu, Akdeniz fi. locuna iki veya üç büyük harp gemisi ekliyebilir: Britanya filo- $u, Cebelitarık'a da hâkim bulun. duğuna göre, İtalyan donanması, hattı harp gemisi bakımından za. yıf kalmaktadır. Fakat buna mu- kabil, İtalyanın donanmasıkın bir Şok hafif cüzü tamları vardır. O, bu avantajından istifade etmek is. tiyecek, ve tayyarelerinin de ir. tihat ve muaveretile İngiliz do- manmasile kendi donanması ara. Sındaki kuvvet muvazenesini te. mine çalışacaktır. u kanaati, iki sonanma ara- sındaki son iki, üç çarpış- ma doğurmaktâdır. Fakat hiç süphesiz, neşrolunan resmi tebliğ. ler vâzıh değildir. Onların doğ- Tuluğuna inanarak bir tahmin yü- rütebilmek, ancak yeni bir harp. te, iki tarafm da, çarpışmaya İş- tirak eden kuvvetlerin miktarını münakaşalara yol açmıyacak bir katiyetle bildirmelerile mümkün. dür. Muhasımlardan hangi tara- fin, hangi gemilerinin safıharp harici kaldığı, ancak bu takdirde anlaşılabilir. Deniz muharebelerinde, hangi taraf topçusunun daha fazla mu- valfak olduğunu da, ancak, son muharebeleri hatırlıyarak anla. miya çalışabiliriz: Jutland harbinde, İngiliz filo. ları, büyük çapta 4598 mermi at- mışlardı: Bu atışlarda, yüzde 2,17 nisbetinde bir isabet kaydolun. muştur. Ayni harpte, Alman filosu, bü yük çapta 3597 obüs atmıştı. Bun lardan ancak yüzde 3,33 ü hedefe vurmuştu. Muharebe, 20 kilomet- re İçinde vukubulmüuştu. Ve top- çuların iki harp yilmea sürmüş talimleri, tecrübeleri vardı. Burada anlaşılan nokta, L&yük mesafeler içinde yapılan deniz muharebelerinde, isabet iktimali. nin ve imkânının âşikâr zaafıdır Vâkıâ, o zamandanberi, atış me- totları hayli tekâmül etmiştir. Fakat tedafüi metodların da ayni derecede tekâmül ettiğini unut. mamak lâzımdır. Hem zırhlılarm mukavemetleri de bugün Jut. land'dakinden çok farklı, ve mü- tekâmildir. O zaman, Gucen Ma. 1y, İndefatigable, ve Envincible, yalnız beş isabetle batmışlardı. Bugünkü zı#hlılar, tayyare hü- cumlarına karşı da mahfuzdurlar. Meselâ, Norveç sahillerinde ken. disine tam bir isabet vukubulmuş oan Renovn, şimdi, Akdeniz filo. sunda da görünmektedir. Eğer ha- kikaten yaralanmış ise, Hood'da da ayni şey olması, ve onunda doklarda uzun müddet kalmama- sı çok mümkündür. F akat, tayyare taşıyan gemi. lerde vaziyet ayni değildir. Glorious'ların tedafüi tertibatı çok zayıftır: Üst köprüleri bir santj- metre, ve alt köprüleri bir buçuk santimetre kalınlığındadır. Ark Royal ile, Eağle'in zirh kalınlık. ları henüz neşrolunmamıştır. On. lar, belki Glorious'a nisbeten da- hü mukavemetlidirler. Fakat ne olursa olsun, 22 — 26 bin ton a- rasındaki büyük (İngiliz tayyare gemileri, her zaman kendilerine taarruz olunmasına müsait bir haldedirler. 'Tayyareler, bu gemileri her z3- man için, safıharp harici biraka- bilirler. Fakat şu ana kadar, bu gemilere ehemmiyetli zarar veri. lemediği de âşikârdır. Garbi Akdenizde yapılacak bir hava harbinde ise, İtalyan kuv- vetlerinin büyük bir avantajları vardır: Çünkü İtalyanların, hem Garbi, hem Cenubi İtalyada, hem de Libyada birçok hava üsleri mevcuttur. Halbüki, İngiltere, an- cak, tayyare gemilerinde bulunan tayyarelerine güvenebilir. Bu ds, Cebelitarık'ta bulunan İngiliz nanmasında, tayyare gemilerinin ne büyük bir kıymet ve ehemmi. yeti olduğunu gösterir. Halbuki, Courageous'un 1839 da torpillen- mesinden sonra, İngiliz donanma- sı bu bakımdan hayli zayıf düş. müştür. Şimdi İngiliz donanma- sında, yalnız Glorious tipinde iki tayyare gem'sile, Ark Royal, Ea. gle ve Hermes tayyare gemileri vardir. Eğer hizmete girmiş yeni tay- yare gemileri yoksa — ki, böyle bir geminin kızağa konulduğu Kk lâr olunmamıştır — saydığımız teyyare gemilerinden birinin 5a- ftharp harici bırakılması, çok cd. di bir ehemmiyet iktisap eder. Şu ana kadar, İngiliz Amiralli- ği, tayyare gemilerinden Fağle'e isabet vukubulduğu hakkındaki İtalyan resmi iddiasım tekzip 6 memiştir. Eğer İtalyanların Hood ve Eagle hakkındaki iddiaları doğru İse, ve bu gemiler tehlikeli surette yaralandılarsa, Akdenizde diğer İngiliz tayyare gemilerinin görünmesi gecikmiyecektir. LOKMAN MEKİMİN ÖĞÜTLERİ Kalbi Kuvvetlendirecek Yemekler Kalbin kendisine mahsus ayrı bir sinir ler cümlesi olduğuna bilirsiniz. Bu sa. yede kalb vücuttan ayrıldıktan sonra, ta. bil, bir taraftan da beslenilmek şartiyle, uzun bir müddet yaşar. Onu besliyecek maddeler arasmda da en lürumlumu po. tâsyom maderidir. Her adalenin İşleme. si şekerle olduğu halde kalbin işliyebil.. mesi için potasyom şekerden daha &. hemmiyetlidir. O maden olmayınca kal bin işlemesi mümkün olamar, Zaten in. sanın vücudünde dururken kalbin terki, binde binde 3,54 nisbetinde © maden, deri bulunması potasyomun kalbin işle, wesi için ebemmiyetini gösterir, Demek oluyor ki, kalblerinin daima kuvvetli olmasmı istiyenler —yani ber. kes, fakat bilhassa sporcular yedik. leri yemeklerin terkibinde bu madenden ne kadar bulunduğuna dikkat ederlerse zararlı çıkmazlar... Sığır yüreği yemek âdet olsaydı onun terkibinde binde 400 miligram potas. yom bulanurdu. Ona yemek mimkin 0. lamaymca sığırın karaciğerine rağbet etmelidir, 386 M, G, koyunun karaciğe. rinde daha az, 336 M, G, lâp etlerde on, Jardan da ar. Balıklardan yaltız kuta sardalyasında çokça (hep binde) 433 M, Gi, fikat üzerine çok su İçince kalbin işi artar, yorular,. Bizim uskumru ile palamut balıklarında hiç, Yumurtada ar, ancak 130 M G.., Sütte de öyle, fa- kat koyun sütünde 190 miligrama kadar çikar,., Peynirlerde nafile, Nebatattan en iyisi yulaf unudar, bin. de 344 M.G... Beyaz ekimekte ancak 115 M. G, unun kepeğinde binde 1200 mi. Tigram bulunduğu için onu yiyen atlar ağır yük çekebilirler, Misir buğdayın. da iyi, 340 M, G. pirinçte nafile, binde ancak 86 M, G... Onun için pilâv Gala. tasaray Klübüne yakışacak bir yemek sayılamaz... Kuru fasulyede mükemmel, hinde 1000 M, G, Soya cinsi olursa dans iyi, 1880 M.G. Sebzelerde daha az: Patlıcanda 220 M., G. taze fasulyede 260, patateste 390, #panakta 500, pırasada 300, enginarda 327, pancarda 220, kabaklarda 309, bam. yada hiç, domateste 280, kışm Mhanada, 00, bayır turpunda 500 miligrama ka. dar, Yemişlerden kalbe kuvvet verecek hassa beklenilmezse de bir kilo kuru kayısı yiyebilirseniz onda 188) M.G, potasyom bularsinuz, Şeftalinin taze. sinde 230 M, G. taze incirde 285 M, G. Rusça Konuşmanın Cezası - Kısmetli Muhacirler - Hag Hagkhaşun - Amma da Tesadüf ilvaki Romanya Pasarabyayı Sov- yetlere patırdı çıkarmadan dev- retmiştir. Fakat ne de olsa arada ufak tefek vakalâr olmuştur. İşte bu kargaşa- bıkta Bessrabysya hemhudut bir Rumen şehrinde karanlık bir sokakta şöyle bir hidise esreyan etmiştir. O gece bü tenha sokaktan geçmekte 0- lan bir Rumen askerine sivil bir şahıs çarpmış, sonra gayet nazik bir tonla rus- ça — Affedersiniz! demiştir. Sovyetlere zaten için için kızan Ru- men, birdenbire yüzüne fırlatılan rüsça- yı da duyunca karşırında'cinin bunu kas- den yaptığını sanarak muhatabına bir iki yumruk. İndirmiştir. O esnada oradan geçmekte olan diğer ikl kigi araya girmiş ve mesele anlaşıl- mıştır. Dayak yiyen şahis Rutysdan Ro- manyaya yeni naklolunan bir Amerikan Aiplamatıdır. Kazara çarptığı Rumen as- 'kerinden af dilemek için gayri ihtiyari ingilizceden başka bildiği yegâne yaban- © dili, Tusçayı, kullanmıştır. Tabii mesele anlaşılınca herkes gül- #neğe başlamış, Rumen askeri de Ameri- kalıdan özür dilemletir. Heşsohbet bir sahıs olen o Amerikalı ona, kabahatin kendinde olduğunu, olur olmaz yerde düşünmeden senehi dili konuşmanın ce- tasını çektiğini söylemiştir. . Kısmetli Muhacirler B WU son sy zarfında Fransadan İspar- yaya ftien eden mühacirlefin s8- yısı bir hayli kabarıktır. Bunların çoğu yola elleri ve cepleri dolu çıkmişlar, fakat İspanyaya perişan, cepleri ve elleri boş, hitkin bir halde gelmişlerdir. Fakat alt- mış sekiz yaşındaki Mama Florin İle to- sunu Madlen'in hikâyeleri başka türlü- dar, Florin ana, fakir bir köylüdür ve toru- nü Madlen ile beraber ufak bir kulühede yaşamakta, çiftikteki heyvanlara baka: tsk, tarlada çalışarak geçinmektedir. İ gal esrasında onlar da yezâne malları küçük bir arabaya binerek yola çıkmış- lardır. Onların arabası ötekiler gibi dolu değildir. Zira içine konacak bir şeyleri yoktur. Yolda bunu gören bir ana onlara yal- varmış, kucağındaki bebeğini oraya koy- #aak İcin izin istemiştir. Böylece bu kun- daktaki yavru da Florin ananın araba- sınm tlçüncü yolcusu olmuştur. Derken büyük bir tayyare hücumuna uğramışlar, halk öteye beriye kaçışmış, büyük bir patfk olmuş ve bu anrlan iti- baren bebeğin annesi bir daha görünme- miştir. Öldü mü, yoksa onları mı kay- betti, bunu bilmiyorlar, Çocuk yalnız kalmca on beş yaşındaki öksüz Madlen, bü yavruyn pök acımış ve ona hakmağa, onunla alâkadar olmağa başlamıştır. Seyahatin sonunda sağ sâ- Tim İspanyada ufak bir kasabaya vardık - Yarı zaman artık ikisi birbirlerine iyice sunmuşlardır ve Madlen bebeği beraber. lerinde alip bakmak için Florin anadan isin koparır. İşin acaip tarafı ilk yerleştikleri yerde Madlen bebeğin kundağını değiştirmek Üzere açtığı #aman başlar. Bebeğin kun- dağı icinde bir çıkına sarılmış altın var» dır. Cocuğun anası bunu saklamak için bebeğin kundağını en emin yer bulmuş» dur. Böylece seyahatlerine arabaları ve öep- leri Bamböş başlıyan Madlen ile Florin ana zengin almuşlardır ve bebeği de ken- dilerine evlât edinmişlerdir. . Hag Hagkhaşun olandanın işgalinden evve) bursda- ki beşinci kolon faaliyetinden şüp- helenen hükümet, eenebileri ve bilhassa Almanları âyirdedebilmek için her türlü çarelere başvurmaktaydılar. Bir fikirle- ri de şuydu; Bir insan kıyafetini değiş- tirebilir, saçını boyıyabilir va hattâ sahte pasapori laşıyarak hüviyetini değlstire- bilir, Fakat şivesini ne kadar değiştirde yine kaçırdığı şeyler vardır. Bu teoriye güvenen Holandalılar dik- kat etmişler ve görmüşler ki hemen he- men bütün Almanlar küçük bir Holanda kasabasının adı olan Haz Hagkh sun ke- mesini söylemekte güçlük cekmekterir. ler, Ha seslerini çıkarmak onlar İçin im- kânsızdır. Böylece şüphelendikleri her şahsa bir kere bu kelimeyi tekrar ettirmekte ve hemen hemen Su 85 müsbet netice al- maktaydılar. ç armutta ve elmada az, Taze üzümde 259) Amma da Tesadüf M G. karpuzda pek az, fakat kavunda 269 M, G... Kuru yemişlerde çok: Ba- demde 800, cevizde ve fmdıkta 600 M. (G, fakat bunların hiç biri zeytine çıkı. şamaz, ondaki potasyom nisbeti binde 1,526 M.G. Şu halde sporcular için en iyi yemek, yulaf unundan çorba ile karaciğer kı. zartması, sspanak, üzerine de zeytin ta neleri ve kuru yemiş olsa gerektir. azan tesadü“lerin çek büyük rol Jer oynadığını gösteren hâdiseler oluyor, Bunlardan bir fanes' da Lan- drs civarındaki parklardan birinde ol- muştur, Hükümetir. bütün wrarma teğinen sehri terketmiyen çocuklardan bir grup bir gün ba parkta oynuyorlarmış. Derken alârm işaretleri çalmış, her- kes parkın sığinağını doğru kaştıya başlamıştır. Fakat buradaki sığnağa için bir köprüden geçmek Wâ- zam Bu çocuklar da diğer halkla beraber sığınaklara koşmuşlardır. Yalnız küçük Johny, ben tayyareleri seyreleceğim, diye tutturmuş, bir Yür“ Yü siper altına girmemiştir. Tam 20 da- kika küçük çocuk orada durmuş ve atrafa düşen fişek ve bombaları, çıkan yangınları, tapesi Üzerinde dolaşan tay- yareleri seyrelmişlir. Tayyareler gidip de tekrar (Tehlike yok) işaretleri verildiği zaman park- tan, kollarını sölliya sallıya çıkan ye- gâne insan küçük Jobny'dir. Diğerleri, bulundukları sığınak için- de mahpus kalmışlardır. Zira oradaki bir bina sığınağın üzerine yıklmş olup içerdeki halkın kurtulacağı da şüpbeli- dir, İşte, bu da binde bir rastgelinen va- kalardan biri, ULMACA Bugünkü Bulmucamız Ra AŞ SOLDAN SAĞA: 1 «— Bir nevi bıçak - Neorveçte bir pehir 2 — Ansızın zuhur eden - Aidi- yeti olun. $ — Bir zamir - Küçücük ağaç. $ — Seçme, ayırma, © — Bir zamir - Ar, birfet, 7 — Afkada bir nehir. $ — Geniş deği - Donuk renk. 8 — Büyük - Bir peygamber. YUKARDAN AŞAĞI: 1 — İskambilde bir kağıt - Askerle? topluluğu, 2 — Zaman - Rir renk. 3— Bir nota - Keki bir serpuş » Yüz. 4 — Yaymak. 5 — Büyük bir iç deniz. 6 — Bir zamir - Emeller. 7 — Bir şart eda- tı - Vâmh - Bir nota, # — Sıfat yapan bir edat » İskembilde bir!!, 9 — Olur- muktan emir « Yanlışlık. DUNKU BULMACANIN HALLEDİLMİŞ ŞEKLİ SOLDAN SAĞA: 1 — Derin « Sum, 2 — Ekip 3 — Rif - Mah, 4 — İn - Minare. Nİ — Ler, 6 — Bar - İt, 7 — Sah - Ren. 8 — Ahiret - Sa, 9 — Kadeh - Kir am | Okuyucu Dilekleri | Ahmet Mithat Efendi Merhumun Kitapları Adresi birde mahfuz bir okuyucumuz şunları yarıyor: “Maruf Türk muharriri Ahmet Mithat #fendinin hasusi kütüphanesi merhumun küçük oğlu Mehmet Galip tarafından iti. na ile muhafara o edilmekte id. Fakat Mehmet Galibin iki ay evvel vefatı üzeri. ne bu kütüphanedeki binlerce cilt (kitabın bir kitapçıya satıldığını ve yok pahasma eden çıkarıldığını teessürle öğrendik Gönül arzu eder ki, bu kütüphane burasi ellerde darmadağın olmasın ve umumi bir kütüphanede herkesin istiladesine #rre, dilebilecek halde bulundurulsan, o Alika. darların nazarı dikkatini celbetmeniz ri, casiyle keyfiyeti arzederim.,, , . 8 Çocuk Anası Bir Kadın Yardım İstiyor “6 erkek, 3 kz ceman 8 çocuk anası. yım. Kocam Delmahahce Sarayı sabık €. mektarlarındandır. Fakat, aldığı cr üc. ret ailemizin geçimine kifayet etmiyecek dörecede azdır. Bundan iki sene evvel bu halimizi alâkadar makamlara duyur duk. Sıhhiye Vek$iletinden 30 Tira ikrami ye uldık ve hayirkever bir zatın da yar dımını gördük! Fakat © zat, ba yardımın: ilânihaye devam ettiremezdi. kesmiye mecbur oldu. Şimdi tekrar müşkül vazi yetteyiz. 8 çocuklu bir Türk yardım dileğini alâkadarlara duyurmanızı rica ederim, Beşiktaş Abbasağa mahallesind. Ak doğan sokağmda Mürüvver Kötasis YENİ NEŞRİYAT: ARAMAK — İzmirde İrtişar efen $u fikir mecrmwasınır. 14 fincü sayısı gıkmışe tır. anasının KARAMAN — Yeni kinelerinin büyük fuydası görüimüs ve bu sene kuldırılamıyacağından korkulan mahsulün süratle devşirilmesine başlan» mıştır. Köylü, sevinç icindedir. cer döğer ma-