10 Haziran 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

BUGÜNÜN HAVACILIĞI Bombardıman Ve Avcı Tayyarelerinin Harpte 10.6.940 ——— 5 10 HAZİRAN 940 | BONE BEDELİ aliye Ecnebi n Kr. tame 2800 Kr, " say 1800 PR say 2 " e ay mw » rsras posta ittihadma an memleketler için bedeli müddet sırasiyle İA, 9, a5 liradır. Abone be- Pöşindir, Adres değiştirmek Kuştur. Cevap için mekiup- TO kuruşlük pal Hâvesi Tâzımdır. ay "NÜN: MESELELERİ ypnurun Dürüşt »#f9melesi & ve İçen gün okuyucularımız. DÜR dan emekli binbaşı Eşref, i#Milunıza geldi. Evvelce 15 eri kuruşa verilen bir paket yi Devi tömbekinin son vergi n ndan sonra 16 kuruşa sa. GİĞĞİN lâzım gelirken Fatih ve m 16 kuruş 10 paraya've. | anlattı ve bunun sebe. a tesisine cevap | verebilmek is rların Sirkeci satış de. telefonln müracaat ettik. i anlattık; Bir okuyucümuz, şikâyet. yor, Fatih ve Beyazıtta İ nevi tömbeki paketi 16 değil, 10 para farkla 16 D.Ü 10 paraya satılıyormuş. Ni oluyor?” dedik, Tele. Tenlarımıza muhatap olan rı umumiyeyi temsil e gazetenin o müracaatini İYetle telâkki etmek şöyle huşunetle mukabelede İn; dinlemek o istemedi, ndi ticarethanesinde ra. ibi edilmiş bir tacir gibi asa. ele ieti umum müdüre bil. Okuyucuyu idareye gön. Ancak, hiddetli mer ne gibi bir muameleye edildiğini henüz bilmi. Hiçbir memurun kendisi. İhcaatte bulunan, danışan, e #ğAfını rica eden vatandaş. AŞ era ve hâşin muamelede is ilya hakkı yoktur. Vatan. "e karşılaştığı müşkül, memu, yi İlm düşüncesile, isabetli g Mmütnlâasile her zaman £ edilebilir. Memuru, hal, *rini kolaylaştıran bir olarak telâkki ettiğimiz ki, bu on paranın sebep hâdise üzerinde duruyor, İN Müdürlükten iki nokta bie aydınlatılmamızı rica 16 karuşa satılması icap | “Dir paket birinci nevi töm. | , BlBeyazıt ve Fatihte niçin ve) lde | 16 kuruş 10 paraya m? İĞ Kendisine mürnenatte bu. 1 huz İnhisarların Sirkeci 2 osundaki şef veya me. dir? Nezaketle müta. İstimzaç ettiğimiz bu zatm müusmelesi o hususunda Viki müracaatimizin ne. İpe olmuştur? HULMACA Öd eünkü Bulmacamız 3456789 d N SAĞA: kA Maviyetkir, 2 — Ütüleme azil Kiki bir Türk devleti. 3 — def o > Bir renk. 4 — Tağda ismi,» — Exlenir, füve - — Tepe, nihayet, #on - bir yer, DAN AŞAĞI: İN Geler 2 — vin ie yapı - Su 4—Gi- nda yapılır, mü- pair - Bir © Ölet 7 Değiş te ce BULMACANIN ianİL MİŞ ŞEKLİ X NN sada: vü Riza, 2 ai” Nea. La 0.7 İki >> Refik - Ani » — bap | #F'ayyareciliği teknik vas. Oynadığı Büyük Rol 4 fından ayrı ve halk di. lile tasnif edersek av tayyare. ciliğine hava polisi, keşif bir. İliklerine casus, bombardıman teğekküllerine de yumrukçu vasıflarını verebiliriz, 'Taarruzi veya tedafüi tabiye. lerden herhangi birini intihap etmiş olan memleketler mutlak surette keşif tayyareciliğine ih- tiyaç duyarlar. Çünkü bu stnıf havacı düşmanın bütün sırları- nı çalar, görür, fotoğrafla tes. bit ve telsizle ilân eder. Büyük Harbin en müşkül zamanında General Gallleni'ye Parisi kur. tarmak imkânını kazandıranlar keşif tayyarecileri olmuştur. Telsiz ve fotoğrafçılığın tay- yarecilikte kullanılmasının bü- yük faydaları olduğu muhak- kaktır, Telsiz, sesin ve diğer bir çok işaretlerin ulaşamadığı ye. re gider. Fotoğraf gözle görüle. miyen teferruatı tesbit eder. Hedeflerin uzun boylu ve rahat olarak tetkik edilmelerini müm kün kılar. Bütün bunlara naza. ran harbeden, sadece tayyare ve makineli tüfek ile bomba Akır bombardıman tayyaresi Hafif bombardıman tayyaresi | Yazan: A4. Ahiskal değildir. Daha bir çok yardım. ct vasıtalar da vardır. Hava taarruzlarının en ehem miyetlisi o bombardımanlardır. Gerek maddi ve gerekse mane- vi tesiri fazla olan bu taarruz sistemi, topçunun gözünden ve âteşinden uzak mntakalara düş man topraklarının yüzlerce ki- lometre gerilerine kadar wza- harak tesirini gösterir. Her silâh ve tabiyenin bir başlangıcı olduğu gibi bombar- dıman harekelinin de bir ön- cüsü vardır. Bu hârekette birin. elik hakkını kazananlar AL ROMA MUHABİRİMİZİN MEKTUBU Berlin, Italyayı Harbe Sokmak Için Büyük Bir Gayret Sarfediyor Roma, 83 Iman tahriki, bütün İ. talyada bir kasırga gibi ruhları sarsıp sallamakta devam 6diyor. Bununla beraber politi. ka ile sersemlememiş entellek. tüel arkadaşlarla, bu kasırga & çinde de hâdiseleri sükünla ko- nuşmak hâlâ mümkündür. Dün, evimdeki 'çayda mutat İtalyan dostlarla konuşurken, bir ara: — Somme kıyılarındaki faci. aya, dedim, siz İtalyanlar, elle. rinizde baltalarla Alpler boyun. ca nasıl gülebilirsiniz? O vadi. lerden altı asır önce geçip size şiiri getiren o Trovatore'lerin türkülerini işitmiyor musunuz? Bugün Fransayı tehdit eden se- 8i, siz o nağmelerden almıştınız. Tütin kardeşliği etnik bakım. dan bir lâftır; ama Maryan a- nanin size emzirdiği kültür sü. tünü nasıl inkâr edebilirsiniz? İtalyaya manasını veren o ana sütüdür. Fransada İtalyanlıklarını u- nutan yüz bin İtalyan var; fa- kat İtalyan şehirlerinin sokak- larında rastladığmız her Fran. siz, teklit edilmek istenen bir insan adamdır. Siz, muztariple. re sükün ve teselli kucağını daima açmış olan Fransayı her kesten çok tanırsınız. Bugün, haşin bir plâstik Abi. deye benziyen barbar Alman medeniyet graniti, ruha sonsuz- luğu ve hayata madde ile ölçü. lemez güzelliği tattıran huzur limanları ile dolu Fransanm ü- zerine yıkılıyor. Şimdi bu li. manlarda da fırtına var. Fakat bu fırtma geçecektir; o barbar yıkılış ise bir çöküştür. Sizin istikbaliniz de bu çöküşün tam olmasına bağlıdır. Beni, belki de sırf dertlerini dökebildikleri biri olduğum için seven İtalyan dostlarım sözleri. m' tasdik edi B” salırları TAN'da okuyan lar, şuna kini olsunlar:'Bu rada, (Birinci İlâlyan) dan Vey. timilla istasyonundaki Kamala kadar herkes bu sözlerimdeki hakikati biliyor. Fakat Alman tazyik! sman vermiyor. Siyasi mahfillerden sizen ha- berlere göre, İtalya, Fransaya harp açması israrı karşısında, Almsnyaya, Şarki Akdeniz hak. kındaki endişesini öne sürmüş. tür, İtalya, Şarki Akdenizde Tür- kiyenin harbe karışmamasından emin olmak (zaruretindedir; çünkü Türkiyenin müdahalesi, On iki adada kâin olup Süveyşe karşt büyük rolü olan İtalyan üslerinin mukadderatını düşün. dürmektedir. Bundan başka Şar ki Akâeniz ve Balkanlar çok ka. Tışık bir ihtilât merkezidir. Onur için Alman diplomasisi ile propagandası Ankarada ve Romada harikulâde bir faaliyet içindedir. Almanya, Türkiyeyi, hatlâ Sovyet Rusyayı, Fransa. ya karşı olacak İtalyan müda. halesinin şarki Akdenizde ara- zisi ve harp üsleri mevcut olan İtalyanın harbi bu denize getir. mesi demek olmıyacağı. na İtalyanm Türkiyealeyhinde ve umumiyetle şarki Akdeniz. de ve Balkanlarda hiçbir emeli olmadığına İnandırmıya, bu su. retle İtalyay: Akdenizde Fran. sızlar ve İngilizlerle yalnız bi- raktızmaya çalışmaktadır. Almanya, eğer İtalyayrı mü- dahalesinin Türkiyeyi harekete getirmiyeceğini temin edebilir. se, İtalyanın Alman ısrarı kar. şısında başka ihtiraz kaydı kal. mıyacağına kanidir. Bu kanaatledir ki, Berlin dip- lomasisi, Romayı, İtalyan harp aksiyonu, garbi Akdenize ve Aiplere münhasır kuldıkça, Tür *iyenin müttefiklerin yanında hâtekete geçmesine sebep ola. mıyaeadını temin etmek iste- mektedir. ** haziran tarih)! #aseta. ler, hükümetin hir teb. liğini neşrettiler. Bu tebliğ ile, İtalya ve Arnavutluk sahilleri (Trablusgarp (sahilleri dahil, Çünkü yeni statü, Trablus. garbi anavatan vilâyetleri ha. line koymuştur), kolonilerin iyani Eritre ve Somali) sabille. ri, (Possedimentiv) yani On iki ada sahilleri 12 mil genişliğinde bir kuşak halinde seyrisefain i- çin tehlikeli diye ilân olunmuş. tur. Tebliğde mayin döküldüğü tasrih edilmemişse de gazeteler serlevhalarında bunu tasrih e- diyorlar, Görüştüğüm bazı mü. tehassıslar ise bu. kadar uzun sahilleri bu kadar derinlikte mayinlemenin imkânsız olduğu. Du açıkça beyan etmektedirler. İtalyanın harbe gireceğini id. dia edenlerin keharetlerini tak. viye edecek yolda burada alm- mış olan tedbirlerin hepsi jene- sik mahiyette tedbirlerdir. Ze- ten faşist rejim, bu nevi tedbir- leri, milletin askerlik terbiyesi için elzemdir diye daima göz ö- nünde tutmaktadır. Asıl harbe hazırlanma işaret- lerinden eser yoktur. Meselâ hükümet, stoksuz olan memle. kette harp halinin doğuracağı sıkıntıları önleyecek hiçbir ted. bire başvurmuş olmadığı gibi askeri mahiyette hazırlık İfade edici bir hareket te göze çarp- muyor. Oniki adada Alman denizaltı. lar: bulunduğu da Alman lâfı- dır. İtalyada Alman deniz ve. ya kara kuvveti yoktur. Bu, İ- talyan resmi mahafilinde temin olunmaktadır. iblusgarp kuvvetleri ku mandanlığına Mareşal De Bono'nun tayin olunacağı söyleniyor. Bu doğru İse, İtalya. nın sulhververliğine İnanab'lir. s'niz. Çünkü Mareşal askerlik- ten çoktan çekilmiş biridir. As. ker olarak Habeşistan harbine başlamıştı. Az daha Negüsün or dularına bile yenilecekti. Kendi- sini hemen geri aldılar. Mareşal De Bono ordunun faşizmi sevdi. ğini iddia için kullanılan bir semboldür, işte o kadar. c.c. | Avct tayyaresi İvasıtalarında İS 3 EA GZUME CANPAKLAR, Yazan: Sevim SERTEL İngiltere Uyumuyor - Herkes Sığnak Yapacak - Norveçli Balina Avcıları ngiltere, otomobilleri gayet İ bol olan bir memlekettir Ve hemen bütün otomobillerin i- çinde de radyo vardır. Fakat şimdi tam 50 bini bulan bu rad. yolar otomobillerden çıkarıla- caktır. Posta umum müdürlüğü şöyle bir kanun çıkarmıştır: Bundan böyle hiçbir kimse o- tomobil ve buna benzer nakliye radyo ve bu gibi havadis alan, yahut veren âletler bulundurmıyacaktır. Böyle bir tedbire sebep Beşin- ci Kolona mensup olân kimsele- rin düşmanla münasebetini kes mektir. Kurunun yanında yaş ta yanar kabilinden hükümet böyle köklinden tedbirler almıya mec. burdur. . Herkes Sığınak Yapacak Jsilterenin aldığı dabi tedbirlerden biri de, bal kı sığınak yapmıya mecbur et. mektir. Hali, vakti yerinde olan- lar kendi sığınaklarını yapacak. majlardır, 30 Ağustos 1914 gü-İlar, fakirler için de hükümet ya. nü saat 12.45 te Paris üzerine|pacaktır. Pek zengin olmamakla yapılan bir akında Cümhuriyet | beraber, kendini sığınak yaptıra. meydanına ilk bomba düşmüş, |bilecek bir vaziyette farzeden ve bir kadın ölmüştür. Eylülün | Mister White'in başına şöyle bir birinci günü bu hareket tekrar. şey gelmiştir: lanarak Opera ve Madeleine meydanları © bombalanmıştır. Fransızlar ancak bir sy sonra mukabelede bulunmuşlar ve ilk hedefleri Fribourg tayyare mey danile Zeppelin fabrikaları ol. muştur. O zaman atilan bombalar, topçu Omermilerinden muaddel idi. İlk hava bomba. sint 1915 eylâlünde Fransızlar hazırdırlar. Karşılıklı icatlar Büyük Harbi bitirdi, yirmi beş senelik bir devreyi de savuştur. du. Nihayet bu yeni harpte kor. kunç manzarasile tayyarecilik meydana çıktı. Taarruz ve mü. dafaa tabiyelerinde de bir çok değişiklikler oldu. Bombardıman taarruzlarındı isabetin emniyeti bakımından pike, yani hedef üzerine dala. Tak bomba salmarın en yeni bir usul olduğunu söyliyebiliriz. Müessir bombardıman ise toplu uçuşlarla temin edilir. Bu fak. dirde mütehassts pilotların çok sayıda yetiştirilmesi icap eder ki, bu, çok güç olan bir ikmal. dir. Şimdiki taarruzlarda beş tayyarelik bir filoya iki müte. hassıs o bombardımancı, diğer tayyarelere sadece uçuş kabili. yeti olan şahıslar konmaktadır. Mütehassıslar, filoyu hedef ü. zerine sevk ve bombardıman zamanını tayin ederek bomba- ların salınmasını işaret ederler. Diğer tayyarelerdeki pilotlar tek münete kumanda etmekle bombalarını salmış bulunurlar. Bu yardımcı tayyareler sadece bombü cihazın; taşıyan ve di. ğer teçhizatı bulunmıyan mâket tayyarelerdir. Bu şekil hareket. le kazanılan şey, kısa zamanda yetiştirilmiş olan uçucunun İş görmüş olması ve maket tayya- Tenin âz malzeme ile ve ucuza maliyetidir. Hava muharebesi, tam mana. sile refleks savaşıdır. Yer mu. harebelerinde sadece bir keskin nişancı olmak hedef avlamakta kâfi gelirse de havalar daha önce refleks ve soğukkanlılık ister, Bu silâhta sürat ve hareket kabiliyeti esastır, Teknisyenle. rin hesaplarında azami süratin sekiz yüz kilometre olacağı ve ancak yedi yüz kilometreden a. şağı hızlarda manevra imkân. lar: bulunacağı ileri sürülmek. tedir. Karşılaşan iki av tayya resinin göz karartan hızları, yi. ne bu iki tayyarenin bir ap biribirlerini kaybetmeleri de. mektir. O halde çok kisa za- manda hasmı yaralamak ve mu. harebe dısı birakmak lâzımdır.. Aksi takdirde tekrar buluşarak harbe tutuşmak; hem z6r, em de zamana bağlıdır. Bu düşünce makineli tüfek sayısının arttırılmasına âmil ol. muştur, Bugünün av tayyarele. rinde her biri dakikada 1200 mermi atan sekiz makineli tü. fek, bazılarında da yirmi dört milimetrelik bir de top vardır. » Wasati bir hesapla dakikadaki Bir kunduracı olan Mister White, bahçe içinde iki katlı, u- fak ve eski bir evde oturmakta. dır. Bu sığınak yaptırmak mese- lesini duyunca White, kendi ken. dine şöyle düşünür: Ben, ihtiyar bir adamım. Her tayyare hücu. mında hükümetin bana göstere- ceği sığınağa koşmıya kuvvetim yetişmez, eğer şu bizim içine hiç girmediğim bodrum katında bir şeyler o yaptırabilirsem, çok iyi olur. White'in bahsettiği bodrum katının kapısında bir kilit var. dır ve tam on beş senedir bura. ya kimse ayak atmamıştır. NE hayet buraya bir göz atmak pi- yetile, aşağı inen, paslı kilidi b müşkülâtla kırıp, içeri gireni White, buranın vaktile kiler 6 rak kullanılan bir köşesinde ni bulsa beğenirsiniz? Çuvallar dolusu kömür ve yüz lerce şişe içki. Şimdi yapilan , saba göre, bu kömür White" tam iki senelik ihtiyacını temi edecektir. : ö Norveçli Balina Avcalani pen bazan gayet garip cik veleri vardır. Bu harp kıyamet sırasında, gayet bir hal de, tam yedi aydanberi Şimal denizinde balina av. ta olan (5) bin Norveçli b nın başına gelmiştir. Yedi ay: danberi, geçen gün ilk defa giltere sahillerine çikan bu Nol veçlilere, burada memleketler nin felâket haberi verilmiştir, Birkaç ay evvel sapasağlam b raktıkları yurtlarını böyle düş” man ateşleri içinde bulmak, on ları çok sarsmıştır. Hidd yumruklarını sıkan balıkçılar: “Aman hemen geri gidip orüs da düşmanın hakkından gele lim!,, diye telâşlanmışlardır. Her biri kendi meşheri, besi, köyü hakkında malümat İse tiyor; sira ile yandığını, düşmanı eline geçtiğini, yahut olduğunu öğreniyorlardı. Higs birisinin, ailelerinin nerelerde © duğundan zerre kadar haberi yoktu. Şimdi, Londrada bir otelde 6 turan balıkçılar, aldıkları müthiş haberin tesirile perişan bir b 'dedirler, Bilhassa bu heyetin mühendi si, pek meyustur. İki senedenb ri alelsini görmek kısmet olm mıştır. Dört çocuğundan ikisi a5. kerlik edecek çağdadır. Durup durup: — Ah, onları bir daha göre mek nasip olacak mı? diye çif pınmaktadır. LOKMAN HEKİMİN ÖĞÜTLERİ Çocuklara Deniz Banyosu İlkin yaş meselesi, Çocuk he. kimlerinden bazıları, on beş ay. lık olunca çocuğun denize 50- kulmasına izin verirler. Fakat daha çoğu tiç yaşından önce ço- cuklara deniz banyosunu mü. nasip görmezler. İhtiyatlı düşü. menler de, çocuğun deniz ikli. mine alışmış olduğunu belli e- den alâmetlere dikkat etmek şartile iki yaşından sonra deni. ze girmesine müsaade ederler. Her halde, kaç yaşında olur. sa olsun, çocuğu zorla denize sokmak doğru olmaz, Denize gi- recek çocuk ondan korkmama. lıdır. Bunun için de, çocuk de. nize girmeden önce plâj üzerin- de bırakılır. Denizin ve denize girmiş başka çocukların man. sarası ona da girmek için heves verir, kendi de girmek ister. ateş kudreti 10 bin mermidir. Gözü pek, refleksi normal 0- lan taraf bir de keskin nişancı olursa büyük bir emniyetle sa. vaşabilir.. v tayyarelerinde maki. neli tüfekler sadece uçuş istikametine ateş ederler. Bu halde hasmın: öne alan taraf kazanır. Akrobasinin rolü işte buradadır. Muharebe mesafesi de bir metreden başlar, iki yüz metre gibi dar bir çerçeve için. de kalır. Kısa zamanlı karşılaş. mayı bol ateşle işe yarar hale getirmiş olmak av tabiyesinde esas olur.. Mühim olan nokta, hasımların tayyare evsafları 8. rasındaki farkın çokluğudur. Süratli ve oynak tayyaredeki savaşçı, yavaş ve ağır tayyare. deki hasmına a ve mutlak surette galebe çalmak azmile saldırır. Pilotaj, atış ta. lim ve terbiyelerinin farksız ol. ması düşünülmelidir. Aksi hal. de, her hangi bir hasmın bol sa. yida tayyaresinin bulunduğunu düşünmek sadece korkudur. Bü arada vazifelerini sona kada! ve büyük bir itimatla ve mü, sir bir surette yapscak kabili yetli uçucularn bulunuşunu ay rca bilmek ise, hem korku ve hem tehlikedir. Çocuğa günde bir defa dı banyosu yetişir. Hattâ pek kü. çük, yahut pek sinirli olanlar sında denize sokmaktır. den sonra girmesi tercih edilir. Yalnız sabah kahvaltısından & ki saat, öğle yemeğinden de üç sant sonra olması şarttır. Ço cukların denize girebilmesi İ, çin, denizin sâkin olması Mizu munu da unutmamalıdır. Deniz suyunun soğuk olduğu günler. de banyodan vaz geçmek lâzım. dır.Başlangıçta çocuk birkaç des fa denize girer, çıkar. Bir hafta böylece devam ettikten sonra, dörtle, beş yaş arasındakiler üç, beş dakika denizde kalırlar, Da ha büyükleri beş dakikadan, on dakikaya kadar. Fakat hiçbir çocuk, hattâ gençler için deniz banyosu on dakikadan ziyade sürmemelidir. Pek sinirli, yahut pek küçük çocukları, doğrudan doğruya denize sokmadan önce, deniz. den su getirtilerek ısıtıldık. tan sonra sıcak deniz banyosüs na sokmak ihtiyatlı olur. Suyun derecesi o 35 ile 38 arasında. Müddeti pek küçükler için 15 ile 20 dakika arasında. Daha büyükler yarım saat, ark daki. ka kalabilirler... Çocuk sıcak suya alıştıktan sonra, denizden getirilen su, yavaş yavaş 38 den 28 dereceye indirilir. Fakat da- sir eder.. Çocuklardan bazıları sıcak deniz suyuna bile taham- mül edemerler, hü hal cocuğu” kurdeşen çıkarmış gihi kastut gelmesinden belli olur, O hal deniz banyosundan vaz geçme) zaruri olur, Denir hanyosuna basladıktar sonra, onun ne vakit bırakıl cağını da bilmek lâzımdır, € cuğun deniz banvosu o meysir. bitinceye kadar denize “irme ne lüzum yoktur, Arads sıvadı. fasıla vererek, nihayeti otuz banyo yetişir.