11 Mart 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—— 11.3.9410 | BUGÜN! asesaaeiae Diplomatik Bir Taarruz Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Imanya Hariciye Nazırı Von Ribbentrop'un bu sirada Ro- Mayı ziyareti, Almanya tarafından Sirişilen mühim bir diplomatik taar- Tuz sayılıyı Sebebi gayet sarihtir: Almanyanın bugünkü hedefi, Avrupada gayri Muharip, veya bitaraf kalan bütün , memleketleri, kâh okşıyarak, kâh korkutarak, kendi İehine çevirmek. nların bütün verimlerinden istifa. do ederek, müttefikler tarafından tatbiki istenen ablokanın: tesirini se) fira indirmek ve böylece müttefikle. | Ti izaç ederek harbe dayanmaktır, Almanya ve Fin Harbi: a e ari Bp için Almanya, her şey. den evvel Avrupanın Şimalin- de devam eden harbi bertaraf etmek yar, Çünkü Fin . Sovyet harbi, Alman- Yayı izaç ediyor ve onu Sovyet yar. dimmın bir kısmından mahrum et. mekle kalmıyor, bundan başka bu harp bütün İskandinavyayı da ra ediyor, onu huzursuzluk ve *mniyetsizlik içinde yaşatıyor, aske- Fİ tedbirlere büyük bir ehemmiyet Yermesine sebep oluyor ve bu yüz. den Almanya, İskandinavya devlet- lerinden temin edebileceği iktısndi is. tfadeleri temin edemiyor, bilhassa weçten alabileceği demiri, ferah fe- Tah alamıyor. Bu yüzden Almanya, Sovyet - Fin harbinin son bulmasını istemektedir. Almanya ve İskandinavya : Imanyanın oŞimalde ve İskan- dinavyada sulhün hüküm sür, Mesini istemesinin bir sebebi de, Fin Cephesinin müttefikler & tarafından bir ikinci cephe haline getirilmesi İhtimali ve bu ihtmalin tahakkuku takdirinde, bütün İskandinayyamın harp sahnesi olmasıdır. Bu takdirde, Almanya, o bütün İskandinavyadan mahrum olur ve bu taraftan da ab. lokanın demir cemberi içine girer. Almanyanın Fin harbine son mek için İsveçi, İsveçin de Finlan dayı tazyik etmesinin sebebi budur. Amana ve Tülya Imanya, Şimalde ablokayı bu şekilde bertaraf etmek için uğraştığı ve Sovyet Birliği ile anlaş-| mış olduğu için, İtalya ile de mihver *iyasetini canlandırarak ayni hedefi tahakkuk ettirmeğe doğru mühim a. du İtalya, Almanyanın idir, Bu yüzden ikisi birbir. ne bağlıdırlar, Almanya bu bağ. lığı canlandırarak, İtalyanın müza- heretile Balkan tarafından emin ol. Mak ve bu suretle Avrupanın Şar. ndan, Şimalinden ve Cenubu $ Kitihden emin olarak harbi, sıkıntıya “ramadan devam ettirmek, yani yaüttefikleri harpten bıktırmak İsti Son diplomatik taarruzun mahiye Ye hedefi budur. Fakat bütün ber taarruzun şimdi. düğüm noktası Finlanda meselesi.) a Bü meselenin gireceği yeni saf-| taarruzun muvaff, mi muvaffakayetini Dün Bazı Yerlerde Yine Zelzele Oldu İzmir, 10 (A.A.) — Dün 1446 de nirde amudi bir zelzele olmuştur. Yasar yoktur, Ardıhan ve Bayburtta pAtkara, 10 (Tan Muhabirinden) — U sabah saat 1 ile 2 arasında Arda. aa Ve köylerinde hafif yer sarsıntı. v1 hissedilmiştir. Bügün 1240 ta da Bayburtta iki iye yam eden şiddetli bir sar- olmuştur. gayi yburtla 8 mart gecesi 2145 de 1oeetli ve 9 mart günü de 10.15 ve 20 de hafif yer sarsıntıları kay- ——— Bir Romorkör Karaya Düştü Baş. 10 (AA) — Son fırtına es. nda liman işletmesinin Dumlupı- ıl Tömorkörü samandıraya bağlı ya değ Alaybey mevkiinde karâ- ai, Öğmüştür. Hayli vakittenberi fa. “yette bulunmiyan bu romorkörün ida, ılmasma çalışılmaktadır. Ayni iEenin iki mavnası da Çamaltı mev- sil karaya düşmüş, fakat yüzdü- bi, SÜştür. Fırtınanın mülhakatta Plank zararlara sebep olduğu anla. tadır. Bergama ile muvasala imiş olduğu gibi bu kazanın su- sarılan köyleri de henüz su iha- kurtulmamıştır. larla . İmesajda, bir sulh ve silâhsızlanma| mesimker, Ankaraya geten ınguız ve rransız Hava kKumandanlarını, geretterine verden ziyafet esnasında ve Mareşal Fevzi Çakmak'la İngiltere Büyük Elçisini yanyana göstermektedir. Velles Londrada 30 Günlük Bir Mütareke Akdi ve Sulh Konferansının İçtimaa Çağırılması İsteniyor Londra, 10 (Hususi) — Roosevelt'in mümessili Sumner Wellesşbugün tayyare ile saat 12,10 da Londraya muvasulat et- miştir. 8. Wellas'i istasyonda Amerikanın Londra Elçisile Ha- riciye Nezareti erkânı karşılamıştır. 8. Welles, yarın (bugün) Başvekil Chamberlain'le görüşe- cek, salı günü de Kral tarafından kabul olunacaktır. Amerika Hariciye Müsteşarı Fran- — sadan ayrılmadan evvel, Maliye Na- zırı Reymaud'ya sulhten sonra dün. yanın iktısadi kalkınması için bir muhtıra tevdi etmiştir. Muhtranın tetkiki neticesinde, Maliye Nazırı, Fransanın bu muhtıra esaslarını ka- bul ettiğini bildirmiştir. 30 günlük miitareke teklif ediliyor Vaşington, 10 (Hususi) — Radyo- Bir “Ida söylediği bir nutukta, Ayan mec. y cümeni reisi Pitt- man, Velles'in.bir “Sulh vazifesi, ile | tavzif edildiğini beyan etmiştir. Pitt. man, Avrupa milletlerinden sulh mü. zakerelerinde bulunmak üzere 30 gün lük bir mütarekeyi kabul etmelerini r. Mumaileyh, müttefikleri Almanya arasında ye Sovyetlerle| Finler arasındaki ihtilâflara nihayet vermek lâzım geldiğini söylemiştir. | Londra, 10 (A.A.) — Sulh birliği! tarafından dün Londrada Gucen Hall | de tertip edilen bir miting esnasında parlâmento azasından George Lans Bury'nin bir mesajı okunmuştur. Bu Temsil konferansının derhal içtimaa “ei edilmesi ısrarla istenilmektedir. Montevideo'da Bir Suikast Sinemada Seyirci Sıfatile Hazır Bulunduğu Bir Londra, 10 (Hususl) — Montevideo'dan alınan bir habe- re göre, oradaki Alman evinde bir suikast yapılmıştır. Sine- ma salonunun altındaki merdivene kurulmuş bir bomba ko- nulmuş ve bu bomba 50 den fazla Almanın seyirci sıfatile ha- zır bulunduğu bir temsil esnasında patlamıştır. Infilâk çok müthiş olmuş, binanın merdivenleri yanmıya başlamış, duvarlar yıkılmıştır. Yaralanan ve ölen olmamıştır. Polls, tahkikata başlamış- tır. Sulkastin meçhul failleri aranmaktadır. Mevkuf Gemiler 12 İtalyan kömür vapurunu & memleket arasında yapılan bir anlaşma üzerine verilmişti Yeni Anlaşmaya Göre, İtalya, Deniz Yolile Almanyadan Kömür Getirtmiyecek Londra, 10 (Hususi) — İngiltere hükümeti mevkuf bulunan erbest bıraknuştır. Bu emir, iki Anlaşma mucibince İtalya deniz yolile Almanyadan kömür 50 den Fazla Almanın Esnasında Bomba Patladı getirmemeyi kabul etmiştir. Binaenaleyh Röterdamda bulunan İtalyan vapurları kömür yüklemeden İtalyaya avdet emrini ——————— alacaklardır. Chamberlain bugün beyanatta bulunacak Londra, IO(A.A) — Chamber. lain'in Büyük Britanya ile İtalya a- rasında Almanyadan İtalyaya sevke- dilen kömürler hakkında husule gel. miş anlaşmaya dair yarın Avam Ka. marasında beyanatta bulutman bek. Jenilmektedir. Sah günü Oliver Stan. ley ordu masraflarından bahsede- cektir. Chamberlain bu hafta harp hak ndeki mutat İzahatını vermiyecek. İngiltere Kralının, Kra Faruk'a Teşekkürü | Kahire, 10 (A.A.) — İngiltere se. İfiri Sir Miles Lampson, Kral Faruk tarafından kabul edilmiştir. Sefir, Krala, Kral George'un bir mesajını İtevdi etmiştir. Mesajda Eden'e karşı gösterilen hüsnü kabulden, Miwırds bulunan İngiliz kıtalarına yapılan i- yi muameleden ve Mısrin müttefik- İllerin davasına iştirak etmiş olmasın. dan dolayı Kral Faruk'a teşekkür e İdilmektedir. Almanyanın, Mart ayı içinde mühim bir şeyler yapmak niyetinde olduğu söyleniyordu. Onun bugünlerde diplomatik bir taarruza geçmiş ol- ması bunu gösteriyor. Bu diplomatik taarruzu henüz lk günlerindeyiz ve onun nasıl inkişal edeceğini takip ediyoruz, Esasen Mart ayı, Nazizm tarihinde büyük bir ehemmiyeti haizdir ve Her Hitlerin bu ayı ken- di hesabile çok uğurlu saydığı anlaşılıyor. Çünkü, 1935 senesinin 1 martında Sar havzası, Alman. inde olunmuştu. Ayni senenin martında Hitler, Versay muahedesinin askeri maddelerini tanımadığını #lân ve mecburi askerlik usulünü kabul etti, 1936 senesinin 7 martında Hitler, Lokarno munhedesi- ni yırttı ve Ren hevzasındaki gayri askeri mıntaka, Al- man askerleri tarafından İşgal olundu. * İki sene sonra yâni 7938 Martının 12 nci günü Hitler, Avusturyayı işgale başladı ve yirmi dört saat içinde Avusturyanın işgali ikmal olundu. Ertesi yıl yâni 1939 Martının 15 inci günü Her Hitler, Çekoslovakyayı ortadan kaldırmak için faaliyete geçii * Her Hitlerin 1940 martında bir şeyler yapmasını bek. Diyenler, onun 15 martta Garp cephesinde taarruza ge. çeceğine dair kehanette bulundular, hattâ onun Holan. daya, Relçikaya ve İsviçreye karşı harekete geçeceğini söylediler. Martın 15 ine heniz birkaç gün var. Ve an- cak bugünler geçtikten sonra, taarruzların vuku bulup, bulmıyacağı anlaşılacaktır. * Fakat Almanyanın yeni bir diplomatik taarruza geçtiği gayet sarih görünüyor. Hedef, gayrimu- harip vaziyette olan Avrupa devletlerinin Al manya lehinde müzaheretini temin etmek ve bu suretle gayrimuhariplere ve bitarallara Alman zaferini temin edecek bir veçhe vermektir. Bununla beraber bu diplomatik taarruzun neti» cesi, şüphelidir. Çünkü gayrimuhariplerin ve bitarafların çoğu Almanyanın tecavüzkâr #iya- setinden milştekidirler, Hattâ Almanyanın en çok güvenmek istediği İtalyanın da gayrimuha- riplik vaziyetinden çıkmamayı tercih ettiği an- laşılıyor. * Çini zorla istilâya hâlâ muvaffak olamıyan Japonya, vatanlarına hiyanet edebilecek kabiliyette olan bazi kimseleri satın almakta, ve onlarla anlaşmalar imzalı yarak emeline kavuşmıya çabalamaktadır. Bunlardan birisi de Vang - Ching - Wei'dir. Vang . Ching - Wel ta- rafadan, Çin namına ve Çin müstevlilerile akdolunan anlaşma hakkında, Chiang . Kai - Shek'in Çin milleti. De ve Çine dost olan memleketlere hitap eden son me- sajında dn hulâsaten denilmektedir ki: “Evvelki ayın 22 sinde, halin Wang - Ching. Wel ile Japonya arasında yapılan gizli anlaşmanın metni, Hongkonz'da neşredildi. Biz, bu metinden bir daha an. Tamış bulunüyoruz ki, Japonya, Çindeki istilâi emel. lerinden feragat etmiş değildir. Ve bu hükümsüz mus- hede, Japonyaya, Çinde tam bir siyasi, milli, iktisadi hâkimiyet vandetmekte, ve Çini, Japonyanin himaye- sinde bir memleket şekline sokmak gayesini gütmek- tedir. “Çin, Taponyanm bu emellerini çoktan kavramış, ve ona mukavemet azmile silâha sarılmış bulunmaktadır. İki buçuk yıldır, bu uğurda, gayri kabili farif meşak. katlere katlanarak çarpışmaktayız. Dest milletlerin, hak uğrunda dövüşen Çine müzahir davranacakların. dan şüphemiz yoktur... », << dEELE İhbar Yazan: B. FELEK. ir hâdise ile pek müteezziyim. Ve bu ezamı fırsat buldukça burada yazmayı en lüzumlu bir hiz- met bilmekteyim, Ara sira işitiyor, öğreniyoruz. Me- selâ şeker beyannamesi verenler ara- !sımda mal saklıyanlar ihbar ediliyor. muş. Gümrük kaçağı, et kaçağı, para kaçağı, hattâ esrar kaçağı gibi şeyle- rin bulunmasında, “ihbar, denilen unsura mühimce de, gerek mevzuatrmızı lehine vatedilmiş mükâfatları rekse mahkeme vessir resmi selerde “İhbar,, üzerine teşebbts eği. len “takibat,, lardan pek tânn anla- maktayız. İhbar şu demektir ki; üzerine ve zife olmadığı halde, bir vatandaşın bir diğerini polise, mahkemeye vel- hasıl onun hakkında ceza tayin öde. dek makama haber vermesidir. Ben, Sultan Hamit zamanıpdan. beri bu “ihbar, larm envaını gör. müş Ve bu yüzden felâkete uğramış biçarelerin mersiyelerini dinlemiş ole mak itibarile, bunlara karşı bir nevi tabii istikrah duyarım. Çünkü fert- ler, hükümet unsurları gibi, ber türlü garaz ve şahsi infi len uzak ka. lamıyacaklarından, ihbarlarının dai. ma bu gibi saklı maksatlarla malâl olması ihtimali, hiç olmazsa, onların doğru olmaları ihtimali kadar, kuy. vetlidir. İmdi; gönül ister ki, bütün bu çe şit saklı işlerin mücadelesinde efrada ve şahsi ihbarlara verilen yer, mese lâ casusluk, vatan hıyaneti, beyan zehir gibi vahim hareketlerin keşfine münhasır kalsın da, falan evdeki bi? çuval şekerin, falan bodrumdaki iki sandık kibritin haber verilmesi gibi, hasis maddelere kadar teşmil edilme sin. Çünkü bu silâh, şunun bunun elinde başka maksatlara ve hasmı i. zaen âlet edilirse, gerçi eninde, 80. ntnda hakikat meydana çıkar ama haber verilenin canı da hakikatle bir. likte çıkar, Onun için, beş çuval, yirmi beş çuval, iki yüz elli çuval şeker paha sına ve bundan kazanılneak yüz, beş yüz, bin beş ylir lirnya mukabfi bile vi daşların bu tehlikeli silâhla ey. namasına müsaade etmeyi ve karak. teri zayıf kimselerin bu fwkünlarl; ahlâklarını büsbütün bozup, hem cinsini ızrar elmesine müsait zemin hazırlamayı katiyen kârlı ve hayırlı bulmam, Son şeker fiyatı yükselişindeki stok tahriri sirasında evinde şeker saklıyanların da İhbar edilmesi iste. meceğini gazetelerde okuyunca; bu satırları yazmaktan kendimi alaina- dım. ipekli, Zira şeker, siğara kâğıdı, ya, bu İhbarı, derken; bu iş bir Itiyat halini alırsa; © zaman şu fıkradaki bektaşinin sözü hakikat olur; Bir yaz ramazan, söndürmüş. Tam o sırada oradan ge. çen köyün imamı da, âpaçık oruç İbozan bu bektaşiye hayretle bakar. İ mış. Bektaşi bu hayrete karşı: — Ne bakıyorsun erenler? Rama. yanı şerif gider, bir daha gelir, Fakir gidersem bir daha gelmem, demiş, |, Kaçak şeker, sizara kâğıdı, ipek falan filân; bütün bunlar gider, yine felde edilir. Lâkin bu İhbar ifiyat ha- illmi alır da, iş alılâksızlığa binerse; 7or geri gelir, —— ani KİTAPSEVENLER Cemiyeti Kongresi Ankara, 10 (Tan Muhabirinden)— Geçen sene Ankarada, Adliye Vekili Fethi Okyarın hâmi başkanlığında tecessüs etmiş olan kitapzevenler kü. rumu, dün, halkevinin şark sulanun- da; senelik umumi heyet toplantısını yapmıştır. Toplantıya riyaset eden Fethi Okyarın ve aza olan bazı me bus ve profesörlerin de iştirakile ya- pılan bu içtimada, yeni idare heyeti #eçildikten sonra Fethi Okyar, söz alarak kurumun müstakbel inkişaf temennilerini memlekste hayırlı hiz- metler yapacağında ümitvar olduğu- (Bu bildirerek umumi heyete nihayet vermiştir. Stokholm'de Tevkif Edilen İsveçliler Stokholm, 10 (A.A) — Zabıta dördü ecnebi millete mensup olmak üzere beş İsveçliyi tevkif etmiştir Mevkufların cürmü casusluktur. a kat bu mesele hakkında son derew ketumiyet muhafaza ediliyor. Söyler diğine göre, bunlur sadece ticari öa da ad can Va Yan ta vanmıslaredır. sonik enli mite denim |