1 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Yay: Falih Rıfkı ATAY Ür facia, içeride ve dışar Ğy bir ıstırav hissi uyandı dığı kad gelzele kurbanlarının im- dadına İyağı âdetâ bir ahlâk zaru reti ball getirmiştir. Dün, Kızılay şubelerii kapıları önünde yatan. daşlar n,; bekliyorlardı. Daha «a. bahleyit sıkan o komşularımızdan | ikisinin ii ve eşya yardımı için Kızılaya yyacant ettiklerini hal almıştık'a merikan Kızı yardım İzsk 5000 dolar ve daha gibi muavenet nabilecej, çormuştur. He rin teşek jerimizi bildirmek riz. Erzin& gibi merkezlermiz ibi ik) dermiş e bulu ne de iste, ğildir. H gakika felâketin sini göst, yeni bir hav derce. & alıyo. imimiz bütün sile fertle riyle ölryerdir. Demiryol memur- | larından ikisi 35 ki cuklariyk yrbanlar lik çoluk ço- sındadır. Di. | ğer halkiysye uğradıklarını bir & savvur eğz, Ya Ya köylei Bir çoğunun karlar kâpıştır. Hükümet ları, her Gü müşkülât yenerek, va- ziyeti yerinde tahkık etmek uğraşmak'ırlar, Her tahkik, bizim şimdiye kar bildiğimiz kurban yenunu kal Ne Yapiğır? uzak merkezler? yollarımı mmur için harabe ve maktadır, Evvelâ yılay kasalarına para ve anbarlarmışya yığmak: kışın ol dukları Yerde barındırılmak imkâ nı olmiyarı, başka taraflara nakle mek; yara, ç hasta olanları mak: Hi arttırma için urtar. ölmüş olanların sayısını elimizden geleni ç kimseyi aç, açıkta ve amak! Ondan $., yapmak ve, çıplak bıra, nüfüs dağılmasına ei “Semek için, tahribat sa. | Talarına Me ndis yollyarak inşa ih. tiyaçlarını | giden tesbit et mühletinde stifade ederek imar plânlarım ) olmazsa ana çizgiler ık, ve mevsim müsaade meskerlerin ın hemen inşasına baş lığ Ki bugünkü harabelerin pide, gelecek kiş yeni ma- ek saldığını görelim, zelzeleye k ettiği gündi itibaren yl MÜ irimiz bazi İNİ siyetlerini dahi şimdi. den Mİ yelidirler. Erzincanda meselâ “ easyon binası çatlamış. sa da Yİ adekileri öldürmemiş tir. Ye), herhangi böyle a. Setler Ky, can kaybını asgari, ye indİf$, yi şartları haiz ç İ hdır HülâM ip ölümden kurtul muş Ol ratle barındırmak, giydirmö yek ve milletin yök. | sek şefk#i, çili etmek! Yaz içi nüfusu Pikjarı yerlerde te edecek, it ye diğer sanatlarında inşa tedbirleri almak Ve yanı İnsel, in projelerini Türk mühendis ve Mi, jarına bahar mey, #iminden evvel, yatmak! Bunları başâ. kolap değildir. Türk milletinit,. an kalbi ve yük. sek enerjisi, fel |, karşı her türlü #saslı tedbirleri; ie hükümetimizin ; sert ve Âlicenap bir yardımcısı © l devam Imekta olan aldı Y zıkınık, Yangın r (TAN) İyazşknık köy nn di) » Kara söndürül| anları miz. | filen| BİTARAFLAR (Ecnebi karikatürü) da çarmıhta pına gösterdi tutmuşlar, diği günü, lamışlar, £ yanların itik. 940 yıl can vermiştir. stem tutmuş! akat hâdise n bakılır ıçillerin ve müelliflerinin biribirlerini da hiç, bugün dahi bütün a, tabiatin umumi zevk ve ami devirlerdir. Tabiatin, nek Yatını fakat zam bir siraya gi kip ederek bahar ve kabil, atını diri rizlerin kabul e kış ilkb tat, hayvanat in uyu tmes şeri bundan d. Böylece birincik, An başma kadar den mü, Caleni Romu Saturnab, pere, ramları, haristi duğu tarihten paskalya; giden St, E st İnnocents, St, karnaval, pe: paskalya.. yor. tuları olmuştur. Bu Taği 5 İl arı İse yalnız Roma sır değildir. Bütün mil le bavraml, letlerin böy- 1. vahut bu bayram » Yazan: 2. Hilmi O. Bu bu münasebet'e kıyaf rilgrek türlü türlü hirlerinde, temsil eden İ kafileler insan, mankenle yakılır, yahut suy Bundarı başka karn betile yapılan eğ karnaval kralları seç Ellerin Krall tahta oturtu. maskaralıklı edilirler, Jenmekten “ba yan bu muhakem: iki a kapılar ie aha arasında muhal etim keme Bugün alar birr nak rin, baz: a olduğu gibi rafın hi netice kleri, yani bö dam edilmiş olduğu da v Haddizatında y âdet ike için, kili değiştirok Baylara da Mısır Püskülü Mısır püskülü de kocakarı ilâç larından gibi görünürse de onun eski hekimlikte - ada çayı gibi - ef- sanesi bulunmadı, olarak vöhretini yeni zamanlarda almıs» tır, Vakıa on yedinci asrın sonun. da bir hekim mısır buğdayının hem istah açtığını hem de idrar arttı ğını, böbrek sancılarına iyi geld »İ, bir de kanın acılığını giderd ni haber vermisse de - o zama da kanda acılığın mânâsı pek iyi anlaşılamadığından - mısır buğda. yının hassalarına kulak asan ol. mamış, hele onun püskülleri hiç hatıra gelmes Sonradan, 1879 yılında bir kim mısır püskülünün böbreklerde hasıl ola ncılarında | İvi zeldi itte de onun kumları eri , saneyı w- yusturduğuna #1. Halbuki a yapılan tetkiklerden külünün idrarı haylice arttırdığı, 24 saat içinde dört misline çıkardığı anlaşılmıştır. İdrarı arttırmanın da erkekler için favdası ehemmiyetlidir. Böb. reklerde sancı yapan kumları erit. mekte faydası - bu hastalık herkes- de bulunmadığı için « bir tarafa rakılsa bile, pek cok delikanlıların tutuldukları genclik — hastalığının idrar yollarında bıraktığı müzmin iltihap yaşlılıkta hafıra getirilince mısır püskülünün favdası meyda- na cil ir. Onun eyi. tesiri mesane tarafradan gelen ağrıları yahut a- bırhiğr hafifletmektir, Bu alâmet. ler de en ziyade kara kış mevsimin de belirdiğinden mısır püskülü tam da bu mevsimde rağbet edilmeğe değer bir ilâç demektir. İki yıl oluyor, gene bir hekimin. tabil hocasının ilhamı üzerine - mı sır püskülü üzerinde yaptığı kim. ya tetkikleri mısır püskülünün mü 1 si. Ekme daha göstermişe li nisbette potasvom madeni dir. İdrarı arttırması da. sünhesiz, bu maden sayesindedir. Cünkü vü. curlumuzda, tuzun terkibine sodvam ile potasvom aksine tesir ederken bunlardan bi. ri fazla olunca farlası vücut için bir zehirdir. Vücudun selâmeti icin ikisinin muvazene halinde hulün. ması lâzımdır. Yemeklerimizde tu. zu lürumundan farlaea vedifimiz de şüphesizdir. Tuz vücut icinde lüzumundan fazla*olunen burada su toplavarak siskinlik sıl eder. Mesir püskü yom öteki ma p tesir et. tiğinden vücude girince fazla tu. zun topladığı, sisleri indirir. sayu ikleverek idrarı settirr. But dan dolovi mısır püskülü - mesa. nenin müzmin ilğihahına fuydalı olduktan baska . kolbin vahut höh. reklerin yorgunluğundan surada burada hasıl olmus şişlere de iyi gelir. Eski hekimin kandaki acılık de- diği şeyin de manâsı bu suretle meydana çıkar. Simdi biz o acılığa eksilik divoruz. Tuz - terk. Seki klordan dolavı - kandaki tazla © Bği gidermeğe yetismez, bu İsi pa. tasyom da ivi görür. Demek ki mir nüskülü kanda daima meha- faza edilmesi lüzumlu hafif alko- len hali temin etmeğe de yarar. Mısır püskülünün bir faydası da » belki - mısır buğdayında bulunan £ vitamininden gelir. Bu vitam var siniz. Vakıa mısır buğ nelerinde bulunduğu iyi bu vitaminin mısır piisi bulunduğundan henüz bir çıkmamışsa da, vitaminlerin de bi- rer kimya maddesi oldukları birer birer anlasıldığından; mısır buğda yının tanelerinde bulunan hu mad kilir« bek di -—--- -Yılbasının Tarihi isa mü: ibin- işin kimse, I olur. Ken câli bir bür- ut sahte bir itaatle taklit Pui demektir gerilmesini adığından, bu âdi hatırlatarak ın çarmıha kalpleri etin me 1 sonra 408 yı odore, eyalet valilerin? er mişlerdir. Yukarda söylediğin llıkların ve bu âdet hrnı Süme: muk, Zagn muk, yıl) ve Saka nlarında buluyoruz. irler ver. bu lerin LZ nen. Zag, baş, başlangı ın Yılbaşında yapılan ve beş gün süren bü bay- ramda, cemi değişiyordu yorlar, her türlü emiri yapılıyordu. Bundan ba çihde suç işlemiş bir bisesi giydi tahtına çıkarılıyor melinde patronlar, ise efendi tadi derhal şka o yıl aniye kral el. bın haremi onun emrine yor. Bu ka mirler, tıpkı kra gibi, icra olunayordu. ği en çilgin e. n iradeleri imiş Bir günlük beylik beyliktir, diyen bu câni, ken hate vererek, aklına gelen her şeyi yapardı. Fa- kat bayram bittikten tından indiriliyor, ik elbisesi somra kırbaçlarıyor, çarmıha geriliyordu. e edil sonra, tah. evvelâ fi yor, yahut ldiği şekil- lümile, şimdi anlattığım kından benzerlikler İncilinde bu vaka miştar: da pek va. dır. Mata, e anlatıl « O zaman Pilatus, Bar “Halis Bıyıktay Ve M. Turhan Tan N: garip tesadüfi. Erzincanın | ıkılma ve yerle bir olmasın. dan 32 saat önce oramn kahraman bir çocuğu da kendini toprağa veri | Bir gün evvel iyileştiğini Korgeneral Halis Bı; Jistiklâli ve şerefi ktay in her köşesinde kahramanca döv Türk yer. İdunun ve Türk milletinin yakın sti. rabını"sezmiş gibi — srtesi günü ha. yala veda etti. Şimdi o, ve Erzincan ölüleri, her zerresi ayni asil kanın cevheriyle yuğrulmuş olan, yalan toprağı altında birleşmiş bulunuyor. İlar, İstiklâl Harbimizin en buhranir, Jen çetin günleri ve — son taarruz ü bütün (Bey) İe yanyana, tım, Onun nykusuz geçen gecelerini, elinde harita ile sabahi bekleyişlerini paylastım (0). İki ta. İrafı ve gerileri sarılmış (Tümen) i- mize vazifesini sonuna kadar yap» turmı diği celâdeti, şahsi kahramanlığını her çiin biraz daha artan hayranlıkla muhtelif yerlerde, muhtelif zamanlarda seyrettim, On. | dan çok sev aldım, öğren. dim. “Tarih seven Colâle,. ibaresi. nin altma koyduğu imzasile bana hediye i tarih kitabı; benim ta. rih merakımı en çok tahrik eden â. nil oldu. |, Üst makamlar, büyük taarruzdan biraz önce, beni — daha verimli ola. cağımı tahmin ettikleri — baska | vazifeye aldıkları zaman, bana müş, bir hafta dargır hayvanımı beraher vermemeyi dü. İ)sümemüştüü Sahki, ben ona; yaklaşan İbüyük taarruza kendisile beraber girmemek run bozanlık edi. yormuşum gibi... Bir hafta sonra, © | hana hak verdi; ben de onun, en hil. yük imtihan günlerine henüz tecrii. be etmeğe fırsat bulamadığı baska bir arkadaşla girmek istememesin. İ deki, hakir düşüncesini yerinde bul. İ dum. Fakat emir emirdi, ayrıldık. Büyük taarruzda o, (Tümen) i ile Belentepeyi aldı; Tınaztepenin ge. tilerine taarruz etü ve bu tepenin tamamının da ele geçmesini kolay» laştırdı. 4 gün sonra Âdatepeler min. takasindan Dumlupınara doğru çe. kilmek istiyen mukabil taraf ku vetlerini, kendi şahsi tesehbüsile, öm. İledi; imha çemberini tamamladı. 1935 de — İstanbul komutamı ken — ne soyadı alacağını sormuş. tum, — “Köksal, 1 fakat, karargâhından bay almış olduğu için, vaz geçtiğini söyledi idi. “Belen,, almasını teklif ettim; mahçup ve mütevazı tebessil. İmünün asil sükütile cevap vermekle (iktifa etti. Nihayet “Bıyıktay,, a kas rar vermiş olduğunu, sonra Öğren dim. Esasen Erzincanın Bıyıklıoğul. ları ailesindendi, Türk ordusu ve memleket, Korge- neral Ömer Halis Bıyıktav'ın şahsın. İda, büyük bir varlık kaybetti. Millet sağ olsun. çok se * İM. Turhan Tan'ın Ölümü Onunla ayni gazetenin muhtelif | sütunlarda kâh yanyana, kâh ayrı sayfalarda, yazı vazmış olmak zev kini tatmış olanlardanım Kendisile ilk defa görüsmeme $3- k olan vesile, Yıldırım Beyazıt ile Timurlenk'in Ankara meydan muha.. rehesi hakkında yazdığım bir seri makaleydi. O yazılarımda, İstanbul komutanı Korgeneral Ömer Halis Bırıktar'ın, bu muharebe hakkında. ki kıymetli eserinden hahsetmiş ve bazı iktibaslar yapmıstım. Matbaaya uğradığım zaman hüyük üstat, bu &- <erleri nereden bulahileceğini s0 mak Üzere. vanıma gelmiş ve bana | mutat mezrketi ve tevarma ile “üs. diye hitap eömertlizinde bulun. mustu. Bu tanısma vesilesi, kendisi nin (Timurlenk) isimli kitabının bir nüshasını bana — taltifkâr el yarısı altmdaki imzasile — herliye etmesis le neticelenmisti. Onun bilrisine. NE zaket ve asaletine her vesilede hay van kalmıstım. Tesadiflerin ne marip terellisi kiş heni erme tanısmak zevkine eri tiren Ömer Halis Rrvıktav'ın İsmini kurün onun ismile hir arada. her İs kisine de vana yana, ayni siltunda sadadivoru Türk tari Türk irfa vük bi b tmm. “TAN, m ve onun karilerinin hüvük kederini paylasmak için. m kalemi kor erli süküğ * ie edehivatı, VE M (0) Sok Timiz £ üateneye iprraz uykumu PES? dişle amip; ancnk beş bie cuk seat bulabilmiştik. Onun yatağı bir battaniye, yastığı kendi koli; benim ya» tağım hayvanımın çulu, yastığım 41, re *am hafifçe bel ver hir taştı, Ürtümün. zün yorganı ve tavanı in sema 0 tenahi ikseklikteki kubbesiyd akı bul parlak . “ n ni swan uğradı Türk matbua ) bağ —