6 Ağustos 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

e LA —.... nci Mehmedin Son Günlerinin Hikâyesi Yazan: S5. S5. Me Mehmedin sarayında bir hünkâr imamı vardı. Adı Mustafa Efendi idi. Altıncı Mehmet yeni bir kadınla nikâhlan- mak ihtiyacını duyunca Mustafa Efendi iki haremağasmı çağırır, bir nikâh kiyardı. Fakat bu ni- küh, insanca mana ile bir âile kur- maktan he kadar uzaktı! Aile mef- humu saray muhitine hiçbir zaman #okulamamıştı. 60, 70 senedir millet, hak için mücadele yapmıştı. Bir hânedanın kulu sayılmaktan kurtulmaya çalış. mıştı Buna rağmen 10 Temuz 1324 Meşrutiyetinden on sene. sonra Vahdettinin saraymda memleketi giftlik sayan bir âlem kurulu du- Tuyordu. Bir tek adamın keyfi ve zevki kanundu. Herşey bunun bir âletiydi. Her kadın hu sarayı dol duran süs eşyasından biriydi.. Bu- gün beğeniliyordu. “Üzerine ha set topluyordu. Yarn diğerleri gi- bi bir köşeye atılıyor, unutuluyor- du. aribi gu ki bir ihtilâl netice- sinde meşrutiyeti ele geçi- ren millet, padişahların zevkine göz yummuş, bütün rezaletleri münaka ga sahasmdan hariç saymıştı. Ka- dinefendi. mevkiindeki kadınlar devlet tarafmdan resmen tanın- mıştı. Devlet hazinesinden ayrı ayrı maaşları vardr. Baş ka - dm 320 altın, ikinel kadın 280 al. tın, üçüncü kadın 250 altın alıyor. du. Dördüncü kadına 225 sitm maaş veriliyordu. Yaşlı ortaklar, aralarına karı- gan gençler, iptidâları zahiren çok iyi karşıladılar, Başkadın Nazik- eda arkalarmı okşar; — Kızım derdi, biz ortak değiliz. Ben anne mevkiindeyim. Seni diğer kızlarımdan ayırmam, Gençler de her görüşte yaşlı ortakların elini öperlerdi. Altıncı Mehmet, Nazikedayı ha- lası Adile Sultanın evinde görmüş, beğenmiş, başkadın mevkiine çıkar mıştı. Ondan Ulviye ve Sabiha İs- minde iki kızı oldu, Başkadının saray teşrifatı içinde daha mümtazca bir mevkii vardı. Maaşı fazla idi, Misafirlere o çıkar, sarayın kadm halkını o temsil eder- di. Fakat, anne sıfatile hiç bir mev- kü yoktu. Kendisi nihayet satılmış bir zavallı idi, Çocukları ise hâne- dan âzası mevkiinde bulunuyorlar- dı. Bütün saray anneleri gibi çocuk larına hürmet gösterir, kendilerin- den anne muamelesi beklemezdi. Ortakların kadın sıfatile biribir- lerini kıskanmalarına mahal yoktu Hanedan azasının sevda maceralâ- . Yi o kadar hudutsuzdu ki macerü- lar hakkında malümat toplamak, her gün ne yediğini, ne içtiğini bu- lup kaydetmek gibi imkânsız bir şeydi. acerâlar hep basit şeylerdi. Yalnız dik kafalı bir kız mu kavemete cesaret ederse, yahut ken dini naza çekmeyi bilirse mesele bir hâdise diye hatırda kalıyordu. Altıncı Mehmet, Nazikeda ile ni- kâh olduktan bir müddet sonra Nazire isminde bir kız için yan- miş, tutuşmuştu. Günln birinde ortaya Seniye a- dmda çok genç bir kız çıkmıştı. Bu kıza sonradan sarayda İnşirah adı verilmişti. Inşirah, Altmeı Mehmedin süt kardeşi Zekinin hemşiresinin kızıy- dı, Altıncı Mehmet bir gün bu kızı, üvey annesinin dairesinde görmüş, âşık olmuştu. İnşirah, Saray hayatma ve ana- nelerine isyan eden dik kafal; kız. ların başımda gelir, Kendini biraz debdebeye muksbil, yaşlı bir ada- ma satmıya razı olmamış, ha. yatına sahip kalmak istemişti. Çok güzel bir kızdı. Bir romancı, en iyi nevi bir kahraman yaratmak İster. #e Inşirahtan iyisini bulamaz. Nikâh teklifi kıza hiç cazip gö Tünmemiş, ağlamış, isyah etmiş! Fakat bütün muhit kenidisini taz- yik altına almıştı. Bilhassa Zeki, yeğenini nikâha ray etmeden Ye- kasını bırakmamıştı. Fakat İnşirah nikâhtan sonra da Altıncı Mehmede yüz vermedi. Bir çok akşamlar kapalı kapılar arka- sında yalvarttı. N yin içinde bir kıyamet kop- tu. rayda hizmet eden kızlardan Müveddetin Altmcı Mehmetten ye. di aylık gebe olduğu meydana çik- miştir, Saray usulünce şehzadelerden 0- lan bu gibi çocuklar derhal almır. dı. Yoksa hânedanın üremesine hu- dut olamaz. Çocuk alınırken an- nesinin ve çocuğunun hayatı düşü- nülmez. Müveddet saray kanununa karşı suç işlemiş, çocuğunu kurtarmıya ihayet günün birinde sara. çalışmıştı. Gebeliğini gizlemişti. Ye | dinci aydaki tehlikeye bakmadan gocuk almacaktı. Bağka çare yok- tu. Saray kanununa karşı daima İs- yan halini muhafaza eden Inşirahın gönlü buna razı olmamıştı. Gitmiş, Altıncı Mehmedin ayaklarına ka- panmış ve şöyle bir lisan kullan- mıştı — Ben size lâyik değilim. Bura- ya alışamıyorum. Betbaht oluyo rum, Beni boşayıniz. Yerime bu za- vallı kızı almız. “Kiz "çocuğundan ayrılmak istemiyor, Belki de bir er kek çocuktur, siz de memnun olur. sunuz. p nşirahın müracaatı iyi bir I Saate rastgelmişti. Altıncı Mehmet kendisini boşıyarak saray- dan çıkarttı, Müveddeti nikâhladı. Doğan çocuk, Mehmedin yegâne er kek evlâdı Ertuğrul Efendi idi. İnşirah saraydan ayrıldıktan son ra Misira gitti, Hayatı bir defa kı- rılmıştı. Mesut olamadı, Kendine kıymak istedi. Mâni oldular, Sonra ne olduğunu bilmiyorum. Bundan sonra Altınöı Mehmet, Müveddetin amcasının kızı Nevvare ile nikâhlandı. Nevvare üçüncü Ka dın Efendi oldu, Çok mağrur bir kızdı. (Arkası var) Yeni Polis Kadrosu Yeni polis teşkilâtı kadrosunun ka lemlerde çalışan memurlara alt olan kısmi gelmiş, tebliğ edilmiştir. Bu kadroya göre, emniyet (o müdürlüğü tercümanı Samoel birinci #mrf mus- melât memurluğuna, şube müdür İmuavinliği stajyerlerinden Nâzım ve İZeki şube müdürü muavinliklerine, merkez memurlarından Tevfik, Tah- Tevfik Doğanoğlu ve Lütfi em- Diyet Amirliklerine terfi ettirilmiş- lerdir. Yasağa Karşı Gelenler Son 24 saat içinde belediye yasak- larına riayet etmiyen 390, nakil va- mtalarına hareket halinde iken atlı- yan 25 kişi cezalandırılmış, 172 ser- seri kedi yakalanmıştır. Bozuk oldu- ğu anlaşılan 197 pasta, açıkta satı. lan gayri sıhhi 40 kilo ayran müsa- dere edilmiştir. Sanayiciler Toplanıyor Tktısat Vekilimiz B. Celâl Bayar, Akdeniz seyahatinden 20 ağustosta dönmüş olacaktır. Vekil, o gün sana- yicilerin yapacakları umum! toplan - tıda bulunacak ve muhtelif sanayi meseleleri üzerinde izahat alacak- 1 Yıldızdan San Remoya Üniversiteye Gelecek Yeni Profesör Gureba Hastanesine Üç Klinik İlâve Ediliyor Prag Universitesine kaydı hayat şartile çağrılan Fen Fakültesi astro- nofmi profesörü Freundlich ile İsviç- renin Fribourg Üniversitesinde vazife verilen maruf radyoloğ Dessaver'in İ yerlerine ayni kuvvette iki profesö- rün getirtilmesi takarrür etmiştir, İ Astronomi için Amerikada bulunan Alman profesörü Rosenberg ve Al İmanyada bulunan Von Brunn ile gö- rüşülmektedir. Radyoloji enstitüsü için de Alman Lazarus'la ve bir Isviç- reli profesörle muhabereye girisilmiş tir. Bu profesörler, ders yılı başmda Me AN Sırtta Hamallık Kalktıktan Sonra Istanbula gelmiş olacaklardır. yeni klinik Tıp Fakültesine bağlı Gureba haş- tanesinde yeniden üç kliniğin yapılma #ma karar verilmiştir. Bunlardan bi-: rincisi kulak - boğaz - burun, diğerle." ri kadın ve tedavi kliniklikleridir. Kulak » burun - boğaz kliniği için 84 bin lira, tedavi kliniği için de; 126,000 lira harcanacak, inşaata a-' ğustos sonunda başlanacaktır Tarifesi Hazırlandı Alâkadarlara Bildirilen Tarifeyi Neşrediyoruz Yeni telsiz kanununun tatbiki do- l tir. Bundan sonra yalniz “Kulaklıklı, lâmbasız ve hoparlörsüz ahizelerden iki, nüfusu 10 binden ez olan şehir- lerdeki mesken radyolarından 5, on binden çok nüfuslu şehirlerle kara, hava, nakil vasıtalarile liman dahi - linde çalışan deniz nakil vasıtaların. daki tesisattan onar bira ücret alına- İ caktır, Nüfusu on o binden az olan yerlerde umuma mahsus kahvehane, İkıraathane, pastahane, lokanta bira- hane, gazino, sinema, tiyatro, dans salonu, bar, otel, umumi salon ve bahçelerdeki tesisattan 10, 10—100 bin nüfuslu şehirlerden birinci sınıf tesisat için 20, ikinci sınıf için 10, 100 —250 bin nüfuslu şehirlerde umu İma mahsus mahellerdeki tesisattan birinci sınıf için 30, ikinci sınıf için 20, üçüncü sınıf, için 10 fire, nüfusu İ 250 binden fazla olan yerlerde birin- ci smıf tesisat için 90, ikinci sinif | için 30, üçüncü sınıf 20, dördüncü st | nıf için de 10 lira ücret lmacaktır, Halkevi, spor klüpleri, mahfeller, hastane, mekteplerle umumi mena - fie hizmet eden belediye tesisatmdan alınacak Ücret beş liradır. Spor klüp lerile askeri klüp ve mahfellerden gâyrı klüplere, bankalara, telsiz alıcı 81 satan müesseselere mevzu tesisat. tan 10 binden az nüfuslu yerlerede 10, yüz binden az nüfuslu şehirlerde 20, 100 — 250 bin nüfuslu yerlerde 80, 250 binden fazla nüfuslu yerler. | de 50 ve yukarıdanberi yazılmıyan İtesisattan 10 lira ücret alınacaktır. Bu ücretler, beher tesisat için yal. | nız bir hoparlör mevcut (Olduğuma| göre tespit edilmiştir. Hopariörün | adedi artarsa, beher fazla hoparlör İ için, her sene © yüzde 25 nispetinde İfazla ücret istenecektir. Havuzlarda Büyük Tesisat Kuruluyor Iktısat oVekâletinin - verdiği bir milyon liralık tahsisatla Kasımpaşa fabrika ve havuzlarında yapılmakta olan inşaat ve tesisat devam etmek tedir. Yeniden 40 ton ağırlığında bü- yük, seyyar bir vinç (konulmuştur. Vinç, büylik parçaları, tezgâhtan tez- gâha taşıyacaktır. Torna ve prese ile makine, motör İmaline yarıyan tezgâhlar da getirilmiştir. Gureba hastanesinde üç ! ? Radyo Ücret: rak, bu işin medeni şekilde ve asri vasıtalarla görülmesini temin için aldığı tedbirleri peyderpey tatbika de vam ediyor, Bu işe baştanalı daha on beş gün bile olmadan iyi neticeleri bi- rer birer görmiye başladık. Şehrin iş lek caddelerinde insan sırtında yapı- inn gayriinsanı nakliyata artık rast lamıyoruz. Hayatlarmı ohamallıkla kazananlar, helerliyenin kovduğu ka- Bugün böyle taşınıyor. Belediye, sirt hamallığmı kaldıra-|rara uyarak elarabaları tedarikine m mahrumiyetini çekeceği, 6.8.7 Başvekil Sir Gip'i Kabul Eti İngiliz Mühendis, Dü Londraya Döndü. Ingiliz Mühendisler Cemiyeti Sir Alexandre Gip ile seki Zonguldak ve Izmir iman Mt e hakkmda tetkikler yaptıktan l Yalovayı ziyaret etmişler ve ov akşam yehrimize dönmüşlerdir. Sir Gip, dün Dolmabahçe s8£9 da Başvekil Ismet İnönü Laz kabul edilmiştir» Sir Gip, Bayri her üç limanda yapılacak inşasti leri etrafında izahat vermiştir. esnada Deniz Müsteşarı Sad mey ve liman müdürü Raufi d© lunmuşlardır. Sir Gip'in sözleri Dün akşam Londraya hareket müşte seyahat intibalar muharririmize demistir ki — 1k ziyaretimde de söyleö gibi burada kendimi tamamile gi başladılar. Bunun ilk örneğini de yukarıki te- simde görüyoruz. Bu bisikletli vatan daş, eskiden bin bir eziyet ve azaba #etlanarak sırtıma vurmak mecburi. yetinde kaldığı yükü,şimdi büyük bir kolaylıkla ve daha seri olarak en pra- tik bir vasıta ile götürüyor. Belediye- mizin kısa bir zamanda'elde etmiye muvaffak olduğu bu güzel neticede memnun olmamak elden gelmez. Bayat Balık ve Etler satılmıyacak Dükkânlarda Soğuk Hava Tertibatı Mecburi Belediye, kasap dükkânlarile balık satan dükkânların derhal soğuk hava tertibatı yap tırılmalarma karar ver miştir. Ve halka satılacak et ve ba- kıklar buz dolaplarından çıkartılarak verilecektir. Bu suretle sicak havalar | vi. edecek komisyon, bir iki güne ka| da bayat et ve balık satılmasının ö- nüne geçilmiş olacaktır. Bütün bostan sahipleri de bostar- İlarmâ derhal terkos tesisatı yapmıya mecbur edilmişlerdir. Bostanların ter kostan başka su İle sulanmalarına izin verilmiyecektir. Su taşıyan arabalar Memba suyu taşıyan arabalar di- ğerlerinden farklı olacaklardır. Bum. | larm arabacı yerile damacana konu» lan kısımları arasında yetmiş beş san | timlik bir bölme bulunacaktır. Da- macana taşıyan arabalara paket, za- # eşya gibi hiçbir şey konulamıyacak TAPU MÜDÜRLERİ ARASINDA TAYİNLER Istanbul tâpu müdürlüğüne Bursa muhafızlarından Ruhi, Bo lu müdürlüğüne Afyon tapu başkâti- bi Muhsin, Afyon müdürlüğüne Kü- tahya sicil muhafızı Ali Rıza, Bile- cik müdürlüğüne Kırşehir müdürü Hasan, Kırşehir müdürlüğüne Ağrı müdürü Hüseyin, Ağrı müdürlüğüne Zara müdürli Şükrü, Kastamonu mü- dürlüğüne Antalya müdürü Şükrü, Antalya müdürlüğüne © Kastamonu müdürü Fehmi tayin edilmişlerdir. Yeni Vagonlar Avrupa hattında işliyen katarla- rm vagonlarındaki konfor eksik gö- rülmüş, Avrupadan bütün modern tesisatı cami vagonlar getirtilmesine karar verilmiştir. Uk Festival Galası yarın Festival eğlencelerine devam edil. mektedir, Bu skşâm sanatkâr Naşit ve arkadaşları Bebekte “Çifte kere» met,, | temsil edeceklerdir. Yarın sa» at 14,30 da tenis maçı yapılacak, ak- şam üstü Fatih - Beyazıt ve Kadıkö. İ yünde itfaiye, şehir bandosu ve aske ri bandolur konser verecektir. Yarm İ akşam ilk defa olarak Büyükderede Beyazparkta festival galası verilecek tir. İ Tarife Komisyonu Toplanıyor Akay, Şirketi Hayriye ve Haliç ida- relerinin vapur bilet ücretlerini tes- dar çalışmalarına başlıyacaktır. Bu komisyonun bilhassa Akay tarifele- rinde tenzilât yapacağı muhakkak gö rülmektedir , Dünkü Yağmur Dün hava akşama kadar kapalı geçmiştir, Hafif şekilde yağan yağ- mur öğleden sonra şiddetini artır. mış bir aralık sağanak halinde düş- müştür, Şehrin basık yerlerinde gene su birikintileri peydahlanmış, Aksa. ray meydanı ile Ortaköy yolunda be. memleketimde ve kendi alıştığı hitte buluyorum. Türklerde Bİ kusur görüyorum ve kendik bir tek şikâyetim var: Bu mükrim ve misafirperver ol dır Sir Alexandre G — Bence rakı dünyan €8 kisidir, Türkiyeyi ilk ziyaretini? kı ile tanıştığıma memnunun” izlere rakmızı tanıtsanız rede çok müşteri bulurdunuz. Yeni Satın Alınacak Şilepler Almanyada bulunan Dep gilidürü Sadettin, geleöek de ŞelrimMizE, , kwievenw Almanyada Krupp “zin e marlanan vüpurların inşaatı İ€X gi gul olmüş, yeniden satın gl yi şünülen şilepler için temasis” mıştır, Geçenlerde Almanyada dengi g nan üç vapurdan sonra Y if vapur daha ku rleştiril if y BİRKAÇ SATIRLA absburg hanedanma Hani Cabay dün saba Ağ rupadan şehrimize gelmiş v8 vapurla da Romanyaya gitmişti . F atihte oturan Kenan N yaşmdaki oğlu peneeii rında oynarken sokuğu düş surette yaralanmıştır. i *. temmuzda Bratislaya'd? lanan Cemiyeti Akvani? zaheret kongresine iştirak i rahhaslarımız gem Y eni saka teşkilâtı ci da umum müdür ve U B. Şülkrile görüşmek üzere “ii ze gelen Ankara emniyet Sadrettin Ankaraya dönmü! p . aarif müdürü Tevfik Kw Ankaraya gitmiştir. zi evlerin alt katlarını su basmıştır. yüzünden seyrüsefer kısa bir müddet aksamıştır. Son yağmurlar mahsul İiçin fevkalâde bereketli sayılmakta- dır. stos 937 | İ CUMA i Yeşilköy meteoroloji istasyonun- dan alman oslümata göre, bu- gün havanın Karadeni Kocaeli ve Doğu mmtakalarında ve Orta Anadolunun Şarkmda kapalı ve yağışlı, diğer mmtakalarda kıs- men bulutlu olması, rüzgârların Do! Zuda Cenuptan, diğer mmtakalar- | da Gârpten orta kuvvette esmesi muhtemeldir, DUNKU HAVA Dün, hava, ekseriyetle kapa'ı ve yağışlı geçmiş, Tüzgür Cenuptan Aknarayda selin getirdiği tag, toprak | N ç . açka . Beyazıt otobüsleri sabahtan itibaren başlamıştır. Otobüsler SİFKEFİ” ibıâli Türbe yolile Beyazıda | maktadırlar. h k Bugünkü hava: KAPALİ İT& inci ay İ Arabi 1836 İİ Cemaziyülevvel: 28 Teni / Güneş: 501 — Öğle: İkindi: 16,14 — Akşam: Yatsı: 21,10 — İmsâk: bafif kuvvette esmiştir. BEN ç re 758 milimetre, harare” 21, en az 20 santigrat Serez dedilmiştir.