14 Kasım 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

Terir Terik 0 N G 1936 SAYISI Na 5 BOTNE Şenebk: 1400 b e ÖL ae | Ze İ b li Bi y ASA e Sahip VE Başmuharrir: ETEM İZLET BENİCE On Beş Gün içinde Tevazün Olmuştur Cazeteys gönderilen evrak Şade - edilmer *i EN SON TELGRAFLARI VE HABERLERİ VEREN AKŞAM GALETESI bi Mihver Kuvvetleri Bütün Simal Afrikasından Çekilmek Vaziyetine Girmiş Bulunuyorlar Dar gelirli ve mahdut kazançlı' vatandaşın himayesi.. İngilizler 9 günde 600 kilometre ilerlediler. Tunusta Fransız- ların havadan gelen Almanlara ateş aştıkları zannediliyor —| Sara coğlu Hükümeti en doğru ve riyazi yolu bulmuş, iktısadi ufkumuzu aydınlıkla doldurmuştur Libyada 8 inci Ingiliz Ordusu ETEM İZZET BENİCE — Rehicumhur direktiflerini Başvekil Mecliste tedbirle- Meclis bu kararları Fakat, topyekân verdi. Emi anlatlı, kununlaylırdı, muhassala ne?. Dye, belki bülâ kafalarınm için- de araştırmalar yapanlar vardır. Hakikaten ne oldu?. Bunu biz muhassala hal'nde k- saca sıtalamak yerindedir. Şunlar oldu; a— Menilekot havası duruldu. b— Muhtekir, vurguncu, türedi zengin ömründe tesavvur edemi- yeceği darbeyi yedi, e— Valandaş kendi şahsi mes'u- yazifelerini be- nanmı b'ler aydınlandı, Tiyetierimi, mil Bünsedi; güven ve d— Bakiki vazi kakiki vaziyeli 5 büulutlar dağıldı. e— Türk pması tekrar değ lenmel inevk'ine g rdi; vungun, istif temayülleri baktalan- ve çtimsi ndalet teessüs etti. Hükümet en doğru ve en zi g'diş yoluna girdi. Bötün bu muhassala; dörl harp yılı içindeki her türlü bocalamayı nihayetlend'ren ve nihayetlendi. recek olan; yalnız ve yalnız reali- telerin yet kazandığı kazanacağı bir devrin başlama, açılma, dönüm bölmesidir. ni 1942 öneesi He bu- y . Ara- daki fark büyüktür, tahmin edike- miyecek kadar lehtedir ve kazanç- Leır. İhlkâr harsı — durmuştur. Memleket havasını bulandıran, milletin hakiki ve sağlam kuvvet- lerini gi'. slendiren yapma bulut- lar dağılmıştır. Hakikaten, vatan- ini, milli vazi- i tam bir idrakla kavramıştır. Şükrü Saracoğlu gidiyine hâkim başlahgıç noktası ile yine gidişine hâkim bugünü ve yaranı bir birine tam ahenkle bağlama fusatım ka- zanmış, en doğru ve riyazi yohu bulmuş, iktsedi ufkumuzu aydın- dıkla doldurmuştur. Nimet ve kül- fot beroberliği teessüs — etmişlir. Vatandaş n hayat seviyesi içtimai adaleti hâkim kılacak hir tevazün csrsna bağlanmıştır. Yeni yeni gelece ve biriğirini takip evecek tedbirler süsilesi de göze almırsa on dört, on baş gün- lük muhassalanın - birdenbire ne kadar muazzam bir genişlik iladesi içinde bulunduğu anlaşılır. Miülli Şelin gür sesi, keskia di- kendiliğinden zekâsı birdenbire berşeyi salâha çevirmistir. Daha da iyi olacağız, iyilge gidereğiz. İyil zin beliren kuvvetli alâmet- lhassa Şükrü Saracoğlu'nun unda fazlasile göze çarpmak- dadır. Bu alğmetler, " vükiaların, f ilerin ifadesidir: 1— Hububat ve pirincin — yüz- deleri intizamla tahsil edilmekte- dir, 2— «Bugün eltmizde hiçbir vakit malik olamadığımız bir habubat <toku mevcuttur ve bu sayede ya- kın ve büyük korkular zail olmuy buluzmalıladır.. 3— İslhsal artmışlır. Bu sene her yıldan daha fazla bir gayretle ekim gayreli memleketin her ta- | rafıta hâkimdir, Geçen yılla ba yıl arasındaki'faek yüzde yüzdür. 4— 1400000 K'şilik memur ve dikâr, ve | | | Gür gelirli halkm inşe mes'uliyeti | her türlü ewmiyet garamtisi içine alınınıştır. | 5— Her türlü devlet imelât | istilmalitı en yüksek verim bad- | lerine yükselmiştir, | 6 Bariçten başla buğday ol | mak üzere her türlü bayat ve g: | da maddesinin — khali imkânları | temin olunmuştur. | Nutkun metnini güzönüne ala- | rak düha bu benzerleri bolu bolır | ! na sıralamak mümkündür, | Görülüyor ki, muhassala tam | ve olgundur. Durum çok ferahla- ( » tıcıdır, İstikbal harbin tab sıkim- tıları dış.nda çok mesut inkişafla- ra nemzetlir, Bilhassa, dar ve sa- | bit gelirlilerle memurlarım korun- mMası tevazünü tes's etmi ve S$.000,000 mum hüyat şartları — vi gi W Mef adalet ve wmumi rahallık e- saslarına bağlanmıştır. ETEM İZZET BENİCE Mütekait, Ye- | 'tim ve Dullara |parasız kumaş, © ve kundura | Maliye Vekili bu im- | kânın da tetkik edi- leceğini söyledi verilmesi hakkındaki ihası dün Büyük Mület nde müstaceliyetle müza- ve kabul olunmuştur. Bu ünasebetle — bazı meb'uslar ve bu myanda Dr. Muhtar Berener (İçel) memurlar için ucuz sigara verilmesini temenmi etmişlerdir. Ali Ruza Esen (Sürt) bu y men Kızılay'a ve diğer âmece mü- (Devamı Sa: 3, Sü: 4 de) Kİ | Bir sandal Adaya | giderken baltı | # | mistir. İKi arkudaç y imün çikmışlardır. İ ae — Siyasi Hâdiselere Bakiş | | — Bugün gelen haberler. şimali Ab- | rika harbinin yeni safhalarını tas- | vir ederken, mihver kuvvetlerinin | Libyadan ve Trabluston büsbütün- çekilmek niyetinde ca oldukları | hakkında zihinlerda bir istifham | gihmektedir.. Tobruğu da alan müttefik kuv- vetler Derneye'doğru İlerliyoclar. Diğer taraftan Amerikan ve İngi- Tz kuvvetleri “Tunüs hududünü geçmişlerdir. Ric'at halinde bulu- bir ordunun gölüremediği bir çok harp mülzemesini, tahr'p et- | mek süretile dahi olsa, kaybettiği | ve bu yüzden de zayıfladığı, veri- Ten esir miktarının mevent mihver | kuvvetlerine misbet edilirse, çok | oluşu, zihinlerdeki istifhanm kuv: yetlendirmektedir. Acaba hakikatea - mihver kuy- | Kumaş vurgunculuğu VAZİYET Amverikan İhraç kuvyecinri Kumandanı Gereral - AYZENMOVER B.B.C.: | — İngiliz kuvvetleri Tunusun Bo- 4 He Şimali | ne Pmanını işgal etmişlerdir. Bu Fransızların tasvibile basa- İngiliz — Ame a ——— Rüsya cî—:-ph de kar bastırdı | a K Bi | Dün Stalingradda bütün gün Alman taairuz- ları devam etti, İakat yeni bir ilerleme olmadı | Bern 14 (AA.)— Rüs cephesi- | Kayıplara uğentılmıştır. ; kesimlerinde kış adam- | — Moskova radyosu, dün bütün bastırmış ve her taraf kara | gün Alman taarruzLatının devam | eli'ğ fakat hiç bir — ilerleme Tondrü 14 CA Bialinerad- | . y dedilmediğini büdirmektedir. Londra M ÇLA.)—- Ruc cephe- n 3, Si 4 de) ştir. | sona eriyor Tacirler mealarının yüzde doksarını | Hüküme'!e veriyorlar ve Hükümet bu kumaşları Halka dağılacak ret Vekâleti kumaş imalât- hâneleri sahipleri ile bazı görüş | Balka tevzi edecek yahtt ta bu pazarlacın olmadığı yerlerde hu- sust bayilikler kura: kunaş ağıltıracaklır. Bu suretle elden ele geçerek | | Gileyle ateç pahasına yükselen | kumaş Gatları birdenbire dü, cek ve herkes ihtiyacından fazla için memlekette bir | aş buhranı kalmıyacaktır, mi bir anlaşmaya ve karara var- | mışlardır. Bundan sonra kumaş vurgun- culuklarının önlenmesi için; tün kumaş imalâthaneleri imal ettikleri malların © 90 nni hü- kümet emrine vereceklerdir. Geri bü- | kalar ©6 10 u jse kendi mağaza- a | larında toptan kür üzerine pera- | kende olarak satacaklardır. Hükümet te uldığı bütün bu do- kyma mallarını ya Sümer Bank İ - vetleri şimal Afrikasım da tahli- ye ediyorlarmı?. Bugün öğleye kadar gelen ha- berler, bu suale sarih cevap vere- Fakat ha- kikat öyle görünüyor kı, mühver kuvvetleri tutunamaz bir vaziyet içine girmiş bulunmsktadır. Çekoslovakya Cumhumre'si Be- nes ve Cenubi Afrika — Başvekili | Maveşal Smods'ın söylevlerine ba- | kalırsa, Alrika işi laslıye edildik- | ten sonra, - Avrupa kıt'asında da yeni bir cephe açılacuktır. Atatürk bir #htilâl şeli olduğu | Şimdiki halde Alrika muhare- | günlerden sonuna kadar — büyük | beleri devam ediyor. Bekizinci or- | küçük hiçbir işi kendi zorlamasile du Bingariye yoklaşmaktadır. Ya- | yapmamıştır. Kalasında oldurdu- kın günlerde bu cepheden daha | Zu, vatan ve millet menfant'ne uy müh'm haberler bekliyccek vazi- | gun bulduğu herşeyi komisyon- yette bulunuyoruz. lar, kongreler, Büyük Millet Mec: vem su Cevdet Kerim İncedayı» nın, Ankara Hatkevinde, A- tatürk'ün 4 üncü ölüm dönümü münasebetile verd> h konferansın, —bügün son Kısmımı neşrediyoruz:) esin- : | yerli mallar pazazları / yastasile | ATATÜRK'E DAİR Cevdet Kerim İnce. dayı çok mühim bir konferans verdi ( Hsi yollarite millete maleder ve | taze yaşmda öldüğü halde en w | Fransız adamları arasında konüş- malar devam etmektedir. Cezsir radyosu Amiral Darla- Peten tarafından | müurahhaslığına ta- | olan — General No larımı neşrelmiştir. bu beyanatında «Ümitleri ve bir millete iş ve Vişinin yerdiği Amiral Di ni ve Derlanın d gini söylemiştir. imali Fran-> | Amirall Darlan | Amerikalı bir ga zeteci Staline suallersordu e E e | Stalin dedi ki: Yakındaltat yan - Alman ittifakı dağı- dabilir — | Tandra, 14 ÇALA) — ikân gacetecisi M. Stağime Bnller sormuşlur. Güzelceitin: —Af- Diradeki MÜMEfİK seforine dalr Ruxya- | Hiri nedlet> İğe susline şu cevabı | Vefa | | B, B, C Bir | bazi &r vermiştir: | — *Bu #efene dalr Rus görüşü; Müt- tefiklere müsellâh kuvvetlerinin gz mökte olun kudkretini göztören ve çok yekin bür Gtledele İtalyan — Almin va — bariz bir Smil | alin latin Ermelarından dolayı İngiliz, Amerikan | KDevamı 8a: 3, Büz 4 da) | milli iradeye #ktiran etlikten son- ra © işl tekrar kendisine yazife diye döndürürdü. Kemalizmin di- âer bülün rejimlerden farkı, sar- | sıntı vücude getirmeden içtimal bünyeye intibakmdan — dolayıdır. Yine onun içindir ki inkalâbın çok fak bir vidada en ufak bir gevşe- me ve bozulma ölmanüştir. ve el- | miyacaktır. | 'Türk inkılâbının üstün vasıfla- rından biri de hodbin ve müteca- olmayışıdır. Büyük küçük her milletin bakkımı mukaddes tanıyı ADeyamı Sa; 4, Süz 1 de) Pta !CERCEVEI Bu çerçeveye mim koyunuz! sür'atle Bingaziye yaklaşıyor Darlan radyoda dedi ki: “Afrika- daki Fransız menfaatlerinin mesuliyetini üzerime aldım,, Gİ. Noges de Amiral Darlanın emrine girdi z halkınş hitaben radyoda de- | miştir. ki: «— Mareşal Peten serbestimin elimden alıdığını zannederek on Franaar AfrâLanada Genral Nagte'lriş Mi eline akdığanı bildiren Amirük DARLAN Teşrinisanide, Alman kuvvetleri Fransanın iggal edilmemiş — olan iaamna gammeden evvel, Gene (Devami Sü: 5 4e) Beşiktaşta bu sa- bah 2 ev yandı Ateş, gelinle Kaynananın kavga eder: ken mangalı dev Bu sabah Beşiktaşta Abbasa- ğa semti büyük bir yanı kesi geçirmi Öğrendiğimize göre yangın, sa- bahleyin D,15 te Abbasağada, Bos- tü maballesinde, — Beşiktaş gazinosu sokağında Hilmiye ait 24 numacalı ve sgorlalı olduğu anlaşılan evin. üst “katından çık- sP irmelerindeci çıktı mıştır. Yangın kısa bir zamanda Üüyerek, yanındaki 286 numa- &it eve de sirayet e«t miştir. Yangını haber “alan Beyoğir itfaiyesi sokağın d'k ve yokuş o | masına rağmen, hâdise mah yetişmiş ve yangıni söndürmeğe dar. VDevamı Sa: 3, Sü: 4 de) OR— G.Saraya karşı Vefalıların kazanmak ihlimali galip Yarla Kadıköy Stadi senenin en çe- in ve heyecarlı maçındı şahit — olaçak 've bülün futbol meroklları mevrimin en çalışmış takımı olem Vefalıları Ga- Matanarayla kazşı karmıya - görecekler- y Boyiklaşı mağfübiyet kerkusiyle bir buçule aat Ütrelen ve — Fenerbihçeyi de —bakki münüda— mağlüp — etmiş Harp, 3 senedir. makinelerini yağlıyan, tamir eden, yenileşiiren we bu aralık her ihama göğüs ge- ren, Bütün #abirları taşıran do mokrasyaların birdenbire düğme- dere basanası neticesinde öyle bir hiz elmişlir ki, artık en kısa za- manda sona erebilir!. . Demokrasyalar bu hale gelebil- n tam 3 sene sarfetti. Bun- böyle bütün neticeleri devşi- reb'lmek için de onlara 3 mevsim kâfi gelebilir: 1943 kışı, ilkbahanı, yazı... Bundan böyle neticeyi demok- rasyaların elde edemiyeceğini san- mak için, (Çörçil) in (Nazi) fır- kası reisi ve (Ruzvelt) in mihver orduları başkemandanı olduğunu vehmetmek lüzim.. e Alrika işini 194? varmdanberi nasıl gördüğümü — biliyorsunual «lan Vetalilar, muhâkkek Ki bu müzü. bün en hezirlarimiz korzük bir taky made, Şind'ye kadar ptldarı müç relida dütün talkım'a bulom NECİP FAZI KÜ Bundan böyle de artık Afrika işile alâkadar olmadı onu topye- Kkân Kâzanılmış farzettiğim ve yal- bir Gtesini atuşlardığım malümu- muz... * Son hafta içinde boyuna tekrar> ladığım & bi, bir daha kaydetmek. te fayda görüyorum ki, Afrikadan ölesi, demokrasyalar iç'n Girit ve Yunanistan yoliyle Balkanlardır!. © Artık demokrasyalar nazarınde Alman ve Sovyet orduları karşı hıklı olatak vaz'felerini mükem- melen ifa etmişlerdir. Ş'mdi sade- €e kendi hesaplarına vazife sırası bütün haşmetile demok a düşüyor. Bu vazife baş'am yur!, e Bugün. aylar ve yıllardır hç bir zala düşmeden sud ve hürs #iyet cephesini tutamların ve kem di millet tekevyün ve istiklâl ime Kânını bw cephede görenler'n gü nü!, Bagünün, Türk milletinin ve © kalemlerin hâmisi Haktır!,