7 Ağustos 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

2—-50l| TELGRAF— ci AGWIDC e— eei D eei JALK FİLOZOFU — YANLIŞ TELÂKKIİ Bugün, mekteplerimizde ka- bul edilen ve Latbikint gayret gösterilen sistem şudur ki ço- cuklur, günlük mesai yapmalı- dir. Hergünün dersini hergün gaktır. Hakikat ne haldedir?. Maal- esef böyle değildir. Bütün gay- zetlere rağimen, çocuklarımızın | yüzde doksanını günlük çalış- mıya alıştıramanuşızdır. Sınif- ta kalanlar, ikmale - kalaular hep bu alışamamak neticesi- dir. Ağustos ayı, ikmale ikalan çocukların derse harırlanmıya haz verdikleri aydır. Daha doğ- ru bir ade ile, derse çalışmıya REŞAT FEYZİ başladıkları aydır. Hattâ, size şanu duhi söyliyebilirim, bir kısım çocuklar, — beniz başla- mamışlardır. bile. bu gibiler, Ağnstosun hiç olmazsa on be- şinim kelmesini beklerler.. on- lara göre, on beş gün çalışmak kâfidir. İçlerinde ifrata varan sakat düşünceliler de vardır: Bir halta çabışmakin bir dersi yapacaklarını zannederler. Üç gün bir ders kitabını oku- yarak, bütün bir yıl tedris edi- len en çetin mevzuları kavrı- yacağını sanan gafiller de yok değildir. Ne yapmalı?, Çocuklarımıza devamlı çalışmayı, hergünün dersini hergün yapımak lâzım geldiği bakikatini nasıl telkin etmeli? Bence, maarifimizin kaliteye taallük eden en mü- him davası budur. — — En çok tuhafıma giden bir şey le, arada bir sulhun masıl olması, ah yapıldığında İnsanların na- ul yaşıyacağı mevzularıdır. Ve Tikkat ettim, bu gibi sözler, har- in ön nazik günlerinde orlaya mahyar, Acaba, bu medendir?, So- Huk su düşü yerine geçsin, diye miz. GARİP BİR STATİSTİK. Eenebi gureteler yamyordu: Av- tepanın büyük gazinolarında ça- dişan tecrübeli bir garsomun 26 senede ne Kadar tabak yemek ta- ıdünn dakr bir istatistik yapıl- bin tabak yemek, bir- kaç yüz bin kilo ekmek vesalre.. Elbotte, bu istatistiğe harp yak ları dahil edilmemiştir, GİZLE SİLÂHLAR e gizli silühlar yaypılıyor, gizli silâklardan — bahsediliyor. Bunler ne zaman kullanılacak?, Bu harpte mi, yeksa, müstakbel büyük harpde mi?, İsler misiniz, harp hiç bitmesin, dünyanın tabi haline gelsin?. Öyle ya, bu kadar silâh me vakit sarfedilecek?. TRAMVAYDA SOHBETLER Garip garip insan — tabistları yar, Bazısı vardır ki tramvayda kalabalık içinde giderken burmu- mu karıştırır. Bir diğer yokcu, böyle bir münascbetsize ihtar e- decek oldu. Beriki: — Ne yapayım, bayın, dedi, kar — Daha bir saat yolum var.. da- yazılır ma?, AHMET RAUF ————rLLLRM Kabataş teamway cadlesinde ve Araba vapuru iskelesi karşı- sında bulunan odun deposile ar- sanın istimlâk olunarak caddenin bu kızmırım kenişletilmesi karar Taştırılmaştır. EDEBİ ROMAN: | | Şehircilik mütehassısının imar plânında düzeltilecek bir yanlışlık Şekirellik müsehassısı Prost ta- rafından hazırlanıtmış olan imar p'klmııd.r Topkapı haricindeki e- e mabaflin ekoşu yerir ©- limk tefrik edildiği hayretle gi- r.'müştür. Habuki bu sahanın İstandulun “Türkler tarafırdlan “Zaptı esnasında — Fatih Sultan Metwmmedin ordularının karargâhı kurduğu yer okluğu anlaşıilmıştır. Bu münasebetle plânın bu kıs- minda tadilik yapılarak — <koşu yeri> olarak ayrılan mehallin gü- zel bir yeşil saha halinde tanzimi olunması kararlaştırılmaşlır. Eenebi tebaaltişçi ve musiki şinas çalıştıranlar Küçük sanlatlar kanun muc- bince gezinularla Zakantalar ve barlarda yalız Türk tâbüyetin- de olan garsonların ve çalgıcıla- rın çalışmaları meoburi olduğu hakie bazı yerlerde buna rizyet olunmadığı — yapılan kontroller meticesinde anlaşıtmıştır. Emniyet müdürlüğü tarafından dera olunan bu kontrollerde bu- hassa Taksim ve Debek ile diğer bazı semtlerdeki büyük gdzinos lenda cenebi tübilyetinde çelgıc- ların çalıştığı görülmüş ve bun İarın yerlerine Türk musikişiras- farın getirilmesi sahiplerine teb- liğ olunmuştur. 'Diğee taraftan şehrimiz emusi- siki san'atkürları cemiyeti» nden bu kabil yerlende - çalışabilecek küdret ve kebiliyeste — bulunan Türk san'atkâelarının bir İstesi olunmuştur. Tasarrnf fikri Bazları, hükümeti —son kararlam pından gönra, aşağı yukarı nermal pi- sanın — başlıyacağını — rantediyotlar. Ve hec matdenin bol Selktarda a. mp satlabileceği - düşümcesine sapla- niyörlür. Yanlış bir zehaba kaplıma. mok Jâzamdır. Bir tikun maddelce mahdut miktardıdır. Banlurın ktih- İğki, evvelce olduğu gibi, yine — tasar- rutla yapılmalıdır. — Tasarruf — fikrini azla hatırdan çıkaçmamak — İkzamdır. Duğünün fevkalide şartları, tasarru- fa söa dercet yer verlmesini icap et- #riyor, Dünyanın, henüz sonu melüm olmuyan bir bâdire içinde mu balırdan çi 'HAN CEVAT 54 AŞK ve GÖZYAŞ Yazan ! SELÂMİ lLLl'.l' BİRİNCİ KISIM " Kadin beştni sallıyordu: Bir kereoik olrun candan ve gö- mülden beni sevdiğnl süylecen de, bü- tüm bu yaplıklarını yapmasan mes'ut olurdum... Beulm mos'ut olmam. için #enin ağcından bir kere oldun beğ de evar seva zumdır, Biz türlü cevap alamıyor; — Kenan Çevap verdiğ zaman da bir li soğuk, anâcASNE, yevsiz Söz aöyliyordu. — Bil. baasa; * — Eğer diyordu, hayatından mem- Hun değisen sana icmin eliğim Te #ah, sürdürdüğüm ömür KMf gelmiyor: öa; buranın kraliçesi olmayı az bulu- yorcün, durduğun kabahat... Hayatım. din çekilip git, yerin! bir — başküsına Bizak... Tulipler yuk zannetme... Se. bBla yerinde güzü olan, yerine göz di Hen binlerce kadin var burada... Süzun, güzel Süzan yöğüs geçtiyor h— Ablın zi vaa se Sa eh sdelemi b NU ü Yerinee göet olanların sayınını ken- i biliyordu. Moot — Kar- Büzel, şız, zarif kadınla- zi önu ailatmıya, genç İspanyola kenm Glerim beğenlirmiye — uğraşıyorlardı. Hopsnin gözü sengia — İspanyolda idi. Fükat Sanice de Miranda onlarin hiç Bbirlar yüz vanniyur, yüzlerine bile balemayor, tek kelima söylemiyocdu. Santas de Miranda'aın hiç Bir göy- de, kiç bir kndında güü yoktu. Sazki iendisi ,giyemediğ, kendisi takamadığı için, Süzan'ı bir. eamekde gibi süsle- | yöp Teyhir. ediyordu. Bülün biriğleysim “Konan Dağlı bu hayali sördü: Bu boş ve acı bir hayat- ta.. Halbuki o seveceği vt sevleceği bir Kadın bulmak ve bü yeni aşkı ile zvunmak ömidin — beslemişti İşte bu fürnidünin dc boşa giltiğini afiltyordu. Bütün bu mevaim, vülllmnde —mub Soşcin ziyadeller çoktiği gecelerde, kaç keco dansı, elmaslar içinde pinl piril aşıldıyan ve gözlerinin içine bakan ku- Oturaş tarzında - möblenin rolü Bvlerkntadeki » Kübik eaya, bizim zetimiz, bizim icadmuz — değildir. Bunlar, 'ne tedbiyemize yyar, ge de zevtinize.; Bir tağım köbik koltuldur ver ki, bunlar üzerinde — olurukman, üdela yatılır. Hahukt, eskiden, evlerimlerle böy- le #altuklar yoktu. — Edepli terbiyeli oturulmuya mahrus kunepeler, klm- teler vardı, - Geçen gün biz müdlisie, €v Gyasıran, torbişe izerindeki e- girleri mevruumü görüşüyordek, Yaş- hes, gün gönmüş, dünyayı, Konyayı stlamış bir zai, yeni gençlerin bir sa- londa, büyükler yanandak! oturuş larz Tarmı giddetle tenkid ediyordu. | — veni kübik kottuklarda ayaklarımıı Amerikanvar! bir oturuş. Belki si- anemnalârde bu şekilde oturuşlam pak Biyade gören gençler, kendileri de . bir itiyat halinde kozanım aşaklarını yarlarmış.. Oladilir. Vakak, bu tarz, bizde, / terbiyesizlik *anı rahat ettirir. Pakat ne ynıvılvn ki, bu, bizim — göreneğimize, — tecbiya teliklilerimize uymaz, Gitliice, bu şe tökle oluran gençlerimiz — çığıalıyor. Bunda, — sinemârin, — Avrupalılaşmak hevesinin, “sonra da, kübök mobiye tptilasecun çak tesiri vardır. Bir cemiyeln ayığ saydığı bir ba- aeket, bir başka çemiyekle ayıp ol- | smyabilir. Terbiye, ahlük, bunlar iç- #msl kaymetlerdir” Kaymetlerini — ya- şodıkarı emiyetlen —alırlar, — Bügün | için, bir bu tarz bareketlere — güzel | mazatiyle bakmiyoruz. Anıme — gücü, | bu Hereketleri ayıpliyor. © halde, bu | barekelleri yapmamak Lzımdır. Hele, kadinlürin, böylü yayılarık oluruğu, daha pirkin oluyar. — Burada, bugün kadın — eteklerinin ne — kadar :;n olduğunu — hatırlatmak — yerinde ar. Biz, vaktiyle, yayılarak, uzanarak, kır ve mesirelerde hasırlar üzerinde Obuturduk, Fukat, onun da bir usula, erkânü vardı. R. SABİT Buz satış ve tevzi işi nihayet ihale edilebildi — Bir yı zarlında Karsağaçta is- töhsal olunacak buzların şehrin her semtine tevri olunması ve tâli bayilere satılması işi nihayet beladiye tarafından bir mülcah- bide ihale olunabilm'ştir. Bu işi eski bayi Şamil üzerine ginaştır. Mükavele bugünlemde | imzalaracak, ve bu hafta sonun- a bayi işe başlıyacaktır. M: vele ile her tanekta buz * durulması bayle kabul miştir ve bir kilo buz beş kuruş- tan satılacaktır. Beş kuruştan faz | Aaya satış yaptığı görülenler der- hal cezalandırılacak ve ruhsatna- meleri istindat olunacaktır. dınları, #rukdi “erkekleri yüz Üokü bi | rükmiş ve faraçaya çdıp parmaklığa dayanmış, kendi kendine, kendini — ve arkada birastiğ: kadını düşünmüşlü. Ne yapra, ne kodar uğreçem Sevginin ağkı bir türlü küllenmiyor, gönlünü yakmakta devam ediyordu, Artüe Süraf edtyordu: Rabata kevuş- ezari KANbEs yaken “ateşi sönöürebel- |a ynesi / için İştanbu'n gitmesi, kendini | Sevelein kol'arı araama otmüz Tözmn- di. Başka törlü hütur bulamıyacaktı, Yengihli. Pakat Sevginin uğruna | Pars sarledemedikica mara bu ser | yetin e Ghemmiyek / yandıt. — Delice | Bareadığı pazalara rağmen, kumardan Küzmüdiği Şaratla bir kaç yaz bin Ve Tası SAA Güriyordu. Bevgin yanındâ bulunsöyük bu yere | vetin ö zaman mânası ölurdü. Bu artak boş bir kulya kail. Seysin başka bir erktikn kolları a- Tacında mos'ut bir hayat — sürüyordu. Onu düşünmüşendü bile... Sevmiyordu. H, düşünsün!, Bu kara düşüneşlerle salana — girie yor, üstürte bir kaç kadeh gımyanya yüvarlıyor. senra gansa başkyordu. Mevsim biti, trenjer, olomdbiller Pa- Balleri yerlerine, yabancıları — mem- Jeketlerine taşımıya başladı. Bir kaç | y Kot — d'Azür'ün güneşi le smam- | (Devanu Var) | Harp Vazizet! Alman ordusu Bakü ve Batu- ma kadar ilerliyecek mi ? ( Yazan : İ. 8. Eski Bükreş Ateşemiliteri ) cepbesinde: dir, Şimali Kafkasyadaki Alman or- dusu asıl kuvvetlerile Rosdof - Bakü demiryolumun iki tarafında dürmadan / ilerlemektedir. Tik- ves'i işgal etmiş ve Hazer deni- zile Karadenir arasındaki demir- yolunu kesmiştir. Ruslar 48 saat İçinde epeyce ric'at etmişlerdir. Eğer Kropotkin, Voreşilofsk gi- bi mevkilerin işgali, Alman tebli- iönin bildirdiği günde vüketal- muş ise Alnan ördkanimni Krns- nodat, Armavir gibi şehirleri de ele geçirmesi ve Kuban nehriat şimalden ve doğudan aşarak Malb kop potrol havzasına girmesi muh- temeldir. Şindiki halde en ileride bulu- nan bir Alman kolu, Rostof - Bakü demiryokr bayumca Kuban nehri- zün doğü mecrasına — sarkmış ve Kuban nehrile Kuma nehti ara. sındaki araziye yürüyocek vazi- yete gelmişfir. Bu kol biraz daha ilerlerse Ruşların Kubae - Kuma mehirleri gerisinde şimale dönük ye bilişik bir müdafaa cephesi kurmaları güçleşecektir. Bu tak- dirde Ruslar Bakâ ve Batumu tulunacaklardır. Maikop - petrollerine — gelince, Almanlacın burasını sağlamı ola- gTak ele geçirmeleri muhtemel de- gildir. Ruslar tabribata devam için hazırlık yapmışlardır. Doü kavisinde ve cenubunda Stalingrad'a ve açağı Volga bo- yuna doğru Almanlar bir çift tas zetla girişmişlerdir. Den kavi- sinde cepheden taarruz eden Al- matılar, Don ve Sal nehirleri ara- sandan da taarruza başlamışlardır. “Bu ikinci taarruz Kalkasya » Sia- Kingrad demiryolu boyunca Sta- zarlılı kat'aları Don dirseği cenu- bunda Stalingrad'dan 150 ve aşa- B1 Velga boyundan 200 kilometre maakta bulumuyorlar, — Bir xırdlı ve medörlü ozdu için bu mesale büyük bir şey değildir. Eğor Rus- lar Kafkasya - Stalingrad demir- ———————___——___—————_ır —— SPOR MUSAHABELERİ —— istanbul Klüplerinin ihtiyaçlari Stadyom, malzeme ve maddi yardım işleri üzerinde daha titiz davranmalıyız | a İstanbul spor kulüplerinin ih- #iyaçları, beden terbiyesi genel direktörlüğü işi ele aldıktan son- ra bir hayli hmüle uğramıştı. Habuki memleket aporu bakı- mından mühm —bir mevkti - dan — İstambul kulüplerinin ihti- yaçlarını, bü kulüp'er amatör o dukleri için, ihmal etmemek lâ- dandır , İldiyaç ve yandım işi el alir nanca bundan evvelki — yazıları- mızda da işaret Settiğimiz gibi; tam ama'ör ye bihakkın memle- Kat sporu için çalışan hesabı düz gün spor kulüplerimiz önde tu- tulmalıdır. Bir spor kulübü. ba gün için ikinci derecede faa- t güster Ancak çalış- mı.nlu.ım ve ıı'wm!zkel. ibinale dğremi dim ve teşi sınıf. küjüplere ea zamanlarda ) yükart uıg, “olan maddi $i Yın be kulüplere e- de titikleri muvaflakiyetler nis- betinde *bir para yeriliyor, üğer dti du. Teşkilitiri maaç ve masraf diy fettiği ve mühim bir kısmı fikrim'zce fuzul? para külüp ih- yaçlarına ayrnılsaydı —alınacak netice çok başka olundu. Spor kulüplerinin bilhassa mal zeme ve saha işini bizzat genel direktörlük hazırlamalı ve temin etmelidir, İstanbulda bir çok kulüpler sabacızlık —yüzünden ar'le sKikadar olummuyor | | terbiyesi genel di yolu boyunca haşbıyan Alman ta- arruzumu kıramuzlarsa, Do kavi- sindeki Rus müdafaa cephesi ce- muptan Alman kuşalmasına uğrı- yacak; bu vaziyetlte Ruslar açağı Volga gerixine çekilmek zorunda Kalacaklardır. Ba takdirde AlL- matlar Kafkasyayı Hazer deniv' kıyılarına kadar şimaklen tecrit etmiş olacaklardır. Hulüsa, Alman ordudarının üs. *tün ve muvaffakiyotli taanruz- ları karşısında, Rusların — aşağı Volga boyuna çekilmeleri ve Kafkağya dağlarında ayrı | bie cephe kurmaları vaziyoti hasıl ol- mak üzeredir. Zaten bizim de bi- dayettenberi Ruslar aleyhine ola- Tük ihtimal verdiğimiz vahim ve- ziyet bundan ibaretti. Yalnız Kafaksyada sür'utle iler- liyen Alman oerdüsü, Batum ve Buküya yürüyecek mi, yürümiye- cek mi” Karadeniz Kus donunma- smı saf hatici kılmak ve Rusları petroldea büyük ölçüde mahrum etmek için Batam ve Bakâ Al- man ardusu için cezip hedeller- dir. Fakat Kafkas dağlarını aşmak kolay bir iş değildir. Almandarın yukarıda bekliyen Rus orduları dururken ve sonbahar yüni kış yaklaşırken, Bakü ve Batum'a ka- dar ineceklerine ihtimal veremi- e — e— Kazmirci ve elbisecilere yünlü kumaş ve terziere malzeme tuziatına başlanıldı Müiyetlmiz emrine y lık istihkaktan kazmirci, hazır elbiseci ve torzilerle her nevi ter Zilik mmalzemesi satan esnafa yün tü kumaşlar ve mülzeme evzi olunmasına başlanılmışcır. Toprak mahswlleri ofisine imtikanla muhasipler alınacak Toprak imehsulleri olisine en az orla mektep derecesinde tah- &ili olanlar arasından müreaddit mmuhüsipler alımmak - Üzere bir imtihan açılmışlır. Mezkür ofisin zat işleri müdürlüğüne yapılması Jenp eden müracaat müddeti bu ayın 16 iner cumartesi günü ak- kadardır İmfihan ise bu ayın 18 inci pazarlesi günü An- karada icra olunacaklır. Yazan: urat KAYAHAN ) futbol, atletizm, voleybol ve di- ğger gporlarda geri kahyorlar, gençtik daha geniş mikyasta spor yapaamyor, İstanbulda pise ihti- yyacı uzun senelerin derdidir. Hâ- B bir pistimiz yök diye üzüntü çekiyoruz. Tahiidit xi Fenerbah- çe stadındaki pisti öne sürerek pist-var-denirse, o zaman biz de pes.. diyebiliriz, Aiuhakkak olan bir şey varsa o 'da İstanbul spor ku nin pist ve futbol sahası wi an evvel teminidi. ğü — iş plimında en başa almalıdır. İstanbul spor kulüplı zeme Hhüiyacı da ön plâna alın- ması icap eden bir iştir. Bugün- kü pahalılıkta kulüplerin — spor mülzemelerini kendi başlarına, yani perakende olatak temin et- goeleri oldukça pahalı ve güçtür. Bu işi tek elden idare etmek liyaç alan apor malzemi foplu olarak sipariş edip ku! ter tevzi etmek faydalı olocaktır. Bu suretle hem genel direktör Hüğün yardımı müsbet bir şekil- de faydalı olur, hem de — spor kulüpleri makeemesizliğe maruz kilmazlar, Beden terbiyesi ge- nel direktörlüğünün — böyle bir yardımı apor maklemesinin ucu- za tominine yarıyacağı gibi, sar- ( fedilen ptrayı da boşa vermemiğş -MAHKEMELERDE: Havayı aşk eser | serde, efendim nerde, ben nerde) Ana Kızdılat... “Ana ktx oldukları, zaten, hit deyin de biribislerinin bur- mundan — düşmüzçesine — biribirletine yecetminiz k — Mizbirlerine —Denzerler de, gon ku olmazlar, üti kız kardoş olurlâr. Olabilir... O da olabilir. amma, e- relarindeki yaş furkı o kodar fazla ki... Amımz, yine diyeceksiniz ki: — Riribirinden yaş Torkı çok fâzia olan İbi kürdeş olmnz mı? — Meselâ, bir adam on sekiz yaşında çrlendii zamâan bir Kızi, kuk beş yaşına e- diği zumah da bir diğer &ı Günyaya gelener mi? İşle sve yizmi yedi yaş Aözklı ikü dzemglre... Halbuki, — binilbi- yi benremelerindien. belliydi. Amma, ısı-W İ vEĞ, yizmi — sekle | iyük ana — torunlar da olabilir. Olmaz mu sankir. — Olur... Okur... Hepsl olur anıtıa, Aziz karlim, kafamun içinde o kadar mitteçemiz, a kadar müztefiz, o ka- d, beni süylekmiye — Annecğm, Giye #özü Vaşladı. Şimdi snladınız ma acm kız alduklar. fi gereden anladığımı! — K devam eli: — Ne elur? Bu. seterlik atfede- Yea, Bit cahillidir etti. Genglir.., Her gey olür anneciğim, — Şindiye kadar böyle bir terbiyesizliğini görütin mü? Ne kibar, ne vazlr çocuktu. İyla, iç- kinin tesiri. —Allâhı Cezamıni — versin, Sirede dürdüğü gİ durmaa ci — İşle, daha iyi dedin yat Önce, bendiri skişor, tutuyor, kibdar, ni Görünüyondu. İçisi de içnez gübi daru | yordu, Hağbu K, İKi kadeh . çekince, tenetini meydana kopdu — Buna İşte, (Devamı Sa: 4, Süz T de) Şehrimiz berberleri için mıntaka mümessillik teşkilâtı kuruldu Şehrimiz berberler cemiyeti rmmtaka mümeesillik — teşkilâtı kumUxur Bu hususta berberle- tup mndenh:- iş ve bundân son- racartları! a n bu mümessil- Tiklere yapılmssı tebliğ olunmuş- Bu suretle; cemiyetin merke Vakit ziyan etmiyeceklerdir. Diğer teraften mintakk mü- mestillikleri berberler cemiyeti- ne kayıtir olmyanları de tesbit etmeğe başlamışlardır. . !ıuaıı.ı spor kulüplerinin di- ğer htiyaçları gene beden terbi- yesi genel direktörlüğü tarafın- dan daha iyi bir şekilde temin edilebilir. Meselâ lokal, mefruşat « için bazı kulüpler vaktile fuzult olarak bir çok paralar sarfetmiş- lerdi. Halbuki beden terbiyesi ge- nel direktörlüğünün bu işlerden anlar ve mütevazı ruhlu bir he- eti kulüplerin dili derecedeki ih- tyaçlarım daha iyi temin edebi- lecektir. Su gporları, güreş, fut- | bol, kayakçılık, atletizm; jimnas- | tik ve diğer sporlar için daha ge- niş ölçüde bir fasliyet sabası ha- Tarlıyabilmek için — malzeme ve Saha işini, fikrimize göce teklif ediyörüz, Malzeme işini belki gö- rünüşte'biraz müşkül olan şekilde balietinek de herhakle faydalı'o- lacaktır. Bundaf Sonra kendisinden da- ha genişblçüde ve müsbet iş bek- Tediğimin-beden terbiyesi genel | direktörlüğünün — İstanbul spaz kulüplerinin saha ve malzeme ibtiyaçlarile daha yakından alâ- kadar olmasını bekliyoruz. Raa- sen spor işlerile yakından slâka- dar olan Maarif Vekik Hasan ÂH Yücelin bu işin ruhuna ya- kından yâkıf olmak üzere yaptığı temaslardan apar işlerinin ciddi bir çekilde haled'leceğini anlıyo- TUZ, MURAT KAYAHAN | Münakale meselesi Yazan: Ahmet Şükrü ESMER Çok defa tekrar edilmiş olan bir hakikattir ki bugün Anglo - Saksonları kasşılıyan en mühira mesete münakale davasıdır. Ame eikanm büyük hamp gayretlerin- den bahsediliyor: Amesiksn harp €endüatrisi en yüksek verim had- * dine varmış veya yaklaşmış bu- Tunuyor, Binlerce tank, gn bin. lerce top, sildh, teçhizat, tayyare, Fakat Amerikanın bu mücadelede ki ağıalığını, sanayiüniü verimi i- le ölçmek yanlıştır. Amerika, bu silâih ve teşhizatı, cephelere nak- dettiği nisbette mücadele üzeri- 'De müeesir olabilir. Aamerikanın bu nakliyat mese- desinde karşılaştığı büyük — bir zorluk, mesafelerin uzunluğudur. Amerikayı Avrupa barp sohrte- sirden Allantik denizi ayırmak- tadır. Amerikt 1le Orta » Şarle arasında - bem - Atlantik denizi, hem de Hindistan denizi vardır. Japonya ve Awvustralya Ameri- kadan Pasifik denizile ayrılmış- tır. Bir nakliye gemisinin, Amerk kadan ayrılarak hedefine varması 've tekrar Hmana geri dönmesi in belki do altı aylık bir zaman medir. Bu iHibarladır ki Ame- tikanın — tceret gemilerine olan ihtiyacı gün geçtikçe artmakta- dir. Dünyi harbinin en ehemmiye'li sağhalatından biri, Almanyanın Amerikayı cephelerden uzak tub mak ve Amerikanın de”ceyhe- lere yakın gelmek için girişt'kieri bir mücadeledir. Bunu temit et- mek için Almanya denizaltı ge- mileri ve tayyarelerile nakliye gemilerini 'batırıyor, Amçrika da bir taraftan denizaltı gemilerile mücadele ederken, diğer teraftan da yeni gemi insa etmektedir. Almanyanın geçen kaş haze hıkları arasında denizaltı gemisi Inşaalımın çök mübim bir yer ak dığı bü yaz ayları içinde anlaşıl- ataştır. Geçen senenin yaz ayları zarfındaki denizaltı muharebesi büşük görültü ile başlamışıı. H aa BKYN SAT aN larında Almanların uyumadikla- ee ve bunun İngilizler tarafın- dan anlaşılacağını bildirmişti. Fse kat bu seneki denizaltı muhare- besi, tpkı Ras ki ta- arruz göbi, gürültüsüz olarak baş lamış, fakat çok müessir öhnuş- tur. Bir kaç gün evvel neşredilen bir isltalistik, temmuz ayı zerlın-. da batırılan İngiliz ve Amerikan nakliye gemilerinin tonajını âe- kiz yüz küsur bine kadar çıkar İngilizler ve Amerikalılar kendi kayplarının miktarını bik dizmediklerinden. bu — rakazam doğru olup olmadığı kesin olarak söylenemez. Şu var ki sahih ma- Tümat almek noktasındaki teknik zorlük Ahlayısile Almanlar tera- fından venilen bu malümatın doğ #ü olarak kabul edilmesi müm- kün değildir . Fakat teknik sebeplerden dn- ğan yanlışlıklar ve mübakga için iskontolar yapıldıktan sonra da semimuz ayı zarfındaki denizaltı muharebesinin Ang'o - Saksonla- ra büyük kayıplar verdirdiği bir hakikattir, Şu da var ki, bu Ta- kamm iföde ettiği mâna, ancak batırılan gemillerin telâfisi için Amerika ve İngiliz gemi inşaat ocakları tarafımdan yapılan yeni- gemilerin rakamlarile karşılaştığı zaman açık olarak anlaşılabülir. Bu vesile ile evvelki gün temmuz #ayı zarlında Amerikan ocakları tarafından inşa edilen gemi to- vajı hakkında verilen matümat dikkate lâyıklır Resmen bildirik diğme göre Amerika; geçen ay zanlında yedi yüz doksan bin ton haeminde yeni gemi inşa etmiş- tir. Buna İngiliz ocukları tarafın- dan inşa edilen gemiler de ilâve edilecek olursa, Batınlan gemile- vin tonajı - Alman iddiası doğru olarak kabul edilse bile - yeni “inşa edilen gemilerin tonajından '(daha azdır. Bir haftadanberi Amerikadan gelen haberler, büyük hatimde hakliye tayyarelerinin inşasından mrarla bahsetmektedir. - Bikdiri- diğine göre, yetmiş ton ağırlığın dz hışa edilecek olan bu tayyare- ler her defasında, tam teçhizatlı yüz elli askeri ve yahut 14 ton yükü nakledebileceklerdir. — Bu hesaba göze, bin re bir de fadu yüz elli bin askeri taşıysbiel çcek demektir. Amerikaldar, bu tayyarelerden beş bin tanesinin inşası için teşebbüse geçmek üze- redirler. Eğer bu proğram tahak- kuk eterilecek olursa, günya mü- cadelesinin yeni bir vafhaya gi- receği muhakkaktır,