5 Mayıs 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 3
VAA SAi İ TaZı DİSELER Telhis eden: A. SEKİB Meakrvadan m»mwr Hal. l'ı iyanın demhal harbe son ver- mek istedikleri sanılmaktar münasız ve e gülünçtür ki tekzibe değmcz, Bolşevikli; yapılan hamp İtalyada h harptir. ALMANYADA SİLÂH SANAYİİ KUVVETLENDİRİLECEK ğme büdümniştir. ADA 10 HOHT KURŞUNA Dİ 'LDE DENİZİNDE BİR .1m(Aı’ı,.ıL AVRUPA BATISINDI HARBİ Lomdradan - bildiriliyor. avastii 4 (3zer ve Almanyada | nalribı, kav. hava alanlarını boambala. DOĞU CEPHESİNDE YENİ MUHRAREBELER dmanlara pöre: Orta kesimde kürtülmüştür. Kerç İNE DAHA | manları yapılmaştır. | cephesinde taarruza geçen | gösterir. daki hadelere hâva bombandı. ANKARADAN ve MEMLEKETTEN: & Urmuml Mütettig ve Valilerin get- yek sndaki lâyika vernedikkri malrına el kon TİCARET ve SANAYİ: acaktır. n dün 2580 kuruştaa — salil- Vekâleti Sanayi Telkik Hey- Recak Turul şeirimite gelmiş- ÇÖRLEMEER — Önümüzdeki Perşenbe Akşamı s ARAY sineması| dulu, meş'eli ve eğlendirlci RiLİEV yetli komodisini takilim edecektir. Beklenmiyen vak' P Güzel ve muvaflakiy Baş Rollerde: FRANK MORGAN ve BİLLİR BURKE MEMLEKETTEN Nekteplerin imti- İtalyada - karısıklık var mı? — Almanyada silâh sanayii kuvvetleniyor— Fransada on rehine da- ha kurşuna dizildi — Kutub denizinde — bir muharebe Avrupa | batısında hava harbi — Doğu cenhesinde yeni muharebeler — Libyar da askeri durum — U- | zak Doğuda yeni hare- ketler. Rurlara göre; Copbede önemli bic değişiklik olmamışlır, Merkez bir üb Alman tabumu —geri püskü müştür, Rsdyo gazetesi şu haberi vermiş- | tir; İlk defa olara iyan kit'a. | lar) Ramanya üzerinden cepkes man sonuna yor. Yabanı len babertlere göre; Almanlar ce- nup cephesine büyük kuvvetler yorlar. Rejev, | k el'an Ak ir ve bu Mosko- Ingıltredebı Bır Borlekir şehire hava taarruzu oldu faarruzauğradı, Londra 5 (A.A.)— BB.C, A- man tayyareleri dün üğleden son. xa İngilterenin dofu cenup sahi- linde bir şehre hi dir. 1.2 kişi yaralammış ve h: 5 Alman bomba üzerinde ve 2 tul daki üsleri üzerinde düşi müştür. 44 kişiden haber yok! e de Janclro, 5 (ALA.) — Reş mi listelere göre Brezilyanan Pars aa gemisinde €7 kişi bulunu- yardu. Bunların M ünden baber yoktur. LİBYADA ASKERİ DURUM I.xış ıda kayda değer bir deği- olm Londradan teyit edilmektedir. — UZAK DOĞUDA YENİ | HAREKETLER Japonlara göre: Mindanao a. dazındaki — müttefik kuvvetlerin akajalar ve İli- lerin miktarı 30 bin kadar n edilmektedir. gmalindeki - Hora çenup bal; a: n geniş hareleki nelice lik Çung.King kuvveti çermber altna al askeri artan sısında Ceskinj oli yyada İngiliz . Çin kı çekilirken zehirli gaz kullanmıy Cır küvyet. | leri İravadi, İngiliz kuvvet dons üzerine ağır ağır cekil- | #ktedirler, Japonlar Laşyonun | 100 kilimetre şimalinde bir nok- tada Çin hududuna doğru taarra, | za devam ötmektedirler, ——— — MÜTLCFERRİK: Son günlerde fazla Klloltik bir terik 35 ku amplyonu — Beçlirlaş t eemir han günleri SI Enî*lrdııı Devam) Wrılcu klir, Orta okul son sınıfının Gleme darı 2 haziranda başlıya. ziranda devlet olgunluk başlıyacaktır. En Kı_ıvvetli İHTİMAL (Buşmakaleden devam) rini Orta ve Yukın Şarkta hare- | kele geçirebilmesi, « — Japonyanım bir yandan Hin- | stama taarruz ederken diğer di yandan da Sevyet Rusyaya tanr- | cek bismeti son takatleri ile saz- fetmeyi göze alınası, © — Her türlü hareket, nakil, muvasala — vayjtasımın bülün bu teşebbisleri büşermek bakımım dan sonsur ve mebzul olması.. Bibi şartlarıı da bir arada bulun- masj gerektir. Bütlüm bu şarıları bir ureya gotirmok, topyekün ha- rekete geçilmek şimnliki halde Tolişkll görünüyor ve gerçekden de müşküldür. O halde hareket- lerde bir tasnif ve sıra gerektir. Bunün de herşeyin - başında günün Mihver karşısında ve Av- rupa kıl'asınde 6p kuvvetli hasım kuvvetini teykil eden Sovyet Rux- yayı bertaraf edebilmek lüzamdır. Diğer bütün ihtimakler tahakiıkuk halinde bu hareketin ve bu he- detin başarılmasına bağlıdır. O halde, Mihvetin 1942 harp plüt ve nmumi durumu gözönüne ge- tirilir ve ortaya koyduğunmz timaller gözden geçirilirse yeni bir teşebhüs bukumudan cu küv- vetli ihizmal şandiki halde Sov- yel Rusya ile bir arada Yakm ve Orta Şarka taarruz edilmesi te — Bunu nasil yapabilirler?, sorusuna gelince, bu suali cevap landırmak ancak Mihverin Lib yada, Ege adalarında, Onikâ ada- larda, Yuzanistan kı sa Rammel ordusu ruza geçabileceği da Suriyeye de bir baskın yapılar bilir ve bu hareketler muvsilak duğu takdirde girnaklen Kafkas- Yaya İnmek teşebbüslede bi nacak Almen ordusuna Irak'a varmak ve buradan şimali tazyik etmek, İzgiliz - Amerikan yar. dunlarını kesinek; Hind Okyanu- sunda Japonya ile birleşmek ba- kunından büyük muvatiakiyetler ve faydalar temin edilebilir. Mih- ver, bu toşebbüse atılırken hiç şüphe yok k, hiz yandan da Arap üleminin istiblâs ve istiklâl arzu- sunu güdem cereyanları kendi Tekinde istismar edebilmeyi uma- gaktır. Ancak, böyle bir teşebbüs İhlimali karşısında İngiltere ve Amerikvan da Hizmn gekliği öl- çüde hazırlanımış ve mahalli hü- kümet ve halkı sempatize etmiş elinaları herhalde iâxımdır. Amerikan Cumhürrelsinin son — Akdeniz birliselerini çok ya- kandan ve dikkatle takip ediyo- filosumun, Masira ve Yakın Şarka Amerikan kıt'alarının gelmesi de berhalde bu ihtimali derpiş eden bir mülâhazaya dayanmış olsa gerektir. Bununla beraber, çoğu gitti azı kaldı. denildiği gibi; yeni harp safhastnın merelerde, ne şekiller. de başlıyacağını göreceğimiz gün- | leri idrak etnüye de pek az zaman kaldı. En doğru bükmü vüksalar | verecektir. gemisi Lizbon 5 (A.A.)— Röyler Ce- nubi Portekizde Famdan gelen haberlere yöre; Portekiz bandı- ralı Valefermeda gemisi Cenova. dan hureketinden sonra meçhul tabrruza uğramıştar Gem Uğramasına rağmen Cebelüttar- ka varmıstır. 10 L.;ıdcn ibaret müreltebatı sağ ve salimdir. Uzak Doğuda (1 Inel Sahifeden Devam) kan tayyareleri büyük bir faaliyot göstermektedir. Vaşington 5 Japonlar Filipinlerde adasına takviye kuvvet'eri çıkar- ını;lırd Dün J'q'nıuı Corre. BRC. lanao (AA.)— Mir Müretidbatı kurtarılmmıştır. | Holandada kaynasma (1 inel Sah'feden Devem) tedhiş suretile, ekle edebildikle- rine bir delildir. Akmanlar ezir edilmiş halka hâ- kim olahilirler, Fakat Felemenk. | Hlere tahakküm edemiyecekler. dir. DERAMP GA Gvep || vermiye mochur edilecekleri gün elbette geleceklir.r Londra, 5 (AA.) — BEB.C. Holundada zhalinin kinine karşı şiddetli todbirler alımmaktadır. | Fakat Lüheyden verilen gu haber faaliyetin durmadığına bir delil. diri Gece yarısı, Heri gelen bir Al- | man faraftarının evhin özünde bir otemobil durmuş ve içinden çıkan bürkaç kişi eve girerek bu. zatı sürükliyerek — sokağı çıkar- maşlar orada öldürdükten semca | firaz etmişlerdi Ekmek karnesi (1 inçi Sahifeden Devam) Ni ismindeki bu Şi Halkevinde odacılık ve karisile bizlikte orada yatmak- tadır. Niyaci; Halkeyi binası katında bulur iaşe büm Ti kapva anahtar üy mış ve bunları Sirkeci Polisin şüphesi ZAVİ — Sahibi bulunduğum — halde Biğ Hacı Nub öğlu Mehmet — vöresesi meyanına giren ve Asliye Sekizinci Hukuk Mahkemesinden simş - oldü. Bum Döm İle takrar tesahup etmekle btsabul Halı — Cüm âdet muhtelif cine ve ök dokuması seccede ve ordinosu kaybo'up yenisini — ala dun cakistain bülemü olmadığı Dâm e- Kakım — (Hemnine) | Baküp abglr. Döyük ÜeMklak Alman harp | gemilerine — | bir hücum | Lendra 5 (AA.) gilz hava kuvvetli 5 Alman bomba 2 Alman ayv tay dilmiştir, İmgtli: | Bir Amerikan ' topçekeri battı Vaşingim, 5 (ALA.) — Bahriye | Nazırlığının puzartesi tebliği: | Mindanao isimli Amerikan top- , çekeri 'Corregidor yakınında Ja- | pon bmola tayyareleri tarafından | batırıınıştır. | Aümuerîn bir Bücumu' v C'nxiı.:ı 5 (ALA.) — Rosncn '.m ku 'aları Yangçe nebhri ü- | zerinde Hankeu'dan yukarıda bir | Timan olan İşanga bücum cçderek Japonların elinde bulunan barçok | siratejik mhıkrı Amerika Hari_ıye Nezirt (1 inoi Sahifeden Do kanda Tevcut görüşle bayısı bu İzususi ) Hariciye Natırı son söz olarak | Britanya büyük elçisi Lord- Hal dosi Bir kadın Be Koızıp | içerek öldü ozkoparanda Çadık dparlıma- da ihtiyar e Döç | içiyorum diye vanlışlıkla kozzap | içmiş; kaldırıklıı Bayağlu has> sonma ÖL temin edilmekle beraber bu şekil de bütün cemiyetlerin tarzı ha- hemm harici ticaretimizde z inkişafa kevuşmuş olur, hüm de işi öz asnaflarımızın line vermiş ve teknik çalışmalar yolu tutulmuş olur, Vnıdım kısınına yerilecek al- datla Heride hastalık ölüm, ev. | lenme ve yahut iflis anlarında | y lür ve bütün bun- Sik toplantı larda açıkca iseh edilir ve liste | halirde azalara dağıtılm itirazlar | nir. Bu Süretle — suülistimal | dü ve olmak gibi sinsi fikir ve heler de kafaları tırmalamaz cari durumlar hakkında &k | :k tetkikat yapılır; yolsum ha. cezalandınlır; üç ayda orta boyda füks ve gözcl bir kaj (pElecin) eatililetir. Meraklılar Sçi zalistena bir firat — Kurtuluşta 'Tepe Altı Seymen sokağında 61/1 No, ge stat lli MA arasında müra tanzimine yardım edilmiş olur. Gelecek tehike ve yahut fayda | Hunlar henliz işler bir hale Hroğ | | Mançuryadan da (150,000) tom a- * da İlâve odersek Japonya uım.lı İ Ankehmız' ON TELGRAF—. Dünya harbivepetrol ( inci Sahilfeden Devası) dır. Fetyol müştakkatından olan akar yakıtlar ve yağlar olmazsa Sanayi durur, Dünya petrol istihsalinin yüzde | altmış ikisini Amerika gıkardığı. na göre Avrupa İstihsalini de bu- * na ilâve edersek bakiye yüzde otuz beş petrol kaymaklarıma ne- | relere taksim ohmdüğumu kasaca ( Büzden geçirmek faydalı olur. Şark ve Uzak Şark petrol kaynak- barı; mütalensi kolay olsun — diye Süveysten — Çin deniz kıyılarına | ve Şimal Buz denizlerinden Htod | ve Pasifik Okyanuslarına kadar | uzanan ve bu vüsi toprakları ve | denizleri ihtşva öden mânada alın- | mıştır. Bu vüsi saha içinde bile yine pelrel kuynakları birbürle- rinden çek uzak mesafelerde kâ- #ndirler. Zengin petrol sahaları o- Tn Kafkaslar, İran, - Felamenk | Hiudistanı, hak, Bühreya adaları, Suudi Atabistan, Bornco, Birman- Sakelin, JİJaponya ve Hindis- fan dikksi edilecek olursa bu vü- Si ülkenin bep kenar ve köşesine düşen yerlere sıkışmış ve arlalar pek boş kalmıştır. Maamallih Si- birya ve Türkiştanda da hadden &şırı zengin petrol kaynaklarının | meveudiyeli bör hakiket ise de | | olunmuş değillerdir. Orim Asya bir gün bu yatdan belki de nmul- madık derecede büyük bir kay- nak olmcaktır. Fakat birgün için böyle değildir. Şarkm şimdilik en zengin kay- | nakları Kafkasya, İran ve Irakta ve Bahreyn adalarındadır. Rusyanın senelik istibsal yekü- nu elan (46) milyon ton petrelün (30) müyon sonu Bakü merkez olmuk üzere Katkasyada, geri ka- lan 16 wilyon tenu da başka yer- lerde isthsal olunur. Uzak Şarkta Felemcak Hindiş. | tanı senede (3) milyon tan istiü- | sal etmekte idi, Dünyada sekisin | « derccede olan bu istihsalin çoğu Yeni Avustralyaya k Bornco senede (900,000) ton, Birmanya bir amil- yon ten, Hiodistan (300,000) tom arasında istihsal japar. Görülü- yor kj Yakın ve Orta Şark istih- sali, Uzak Şark is.hsaline haza- ran kat kat isaladır. Fakat Uzak Şarkta buna mukabil istihlâk az- dır ve sönede (12) milyen tonu geçmek, hi İagiltere adalarında da bu müklar stihlâk olamur. Uzak Şarkta en büyük müstehlik Ja. ponyadır, fakat buna makabil an- cak (400,000) ton istihsal edebil. | mektedir. Sakalin adalarındaki hözsesine mukabil (300,000) tan, ve larak senede Üz kayvaklarından | ancak (836,000) ton potrofe sahip l çıkabilmektedir. Japonyada kö- mürden ve sun'i olarak petrol is- Uhsalâtı da çok az bir meiktarda kalmıştır. Buau (150,000) ton tuh- min ediyorlar. Buna (180,000) ton kadar aikol ve benzoj ispirtosunu | tertibat eden İsal “azalarmın hu- | olanı ekde edilmiş olur, Bu şakilde abşveriş işlerinde tablatile eller hissedilecek derecede azalacaktır. Meselâ 5 bin kişilik bir cemiyeti 3-5 kişi temsil edecektir. Esasen halkımızın ekseriyetini teşkil eden ticaret ve sanayi et. babı esnaflarımızın söylediğimiz şekilde kombine edilmesi memle- kette kurulan iaşe teşkilâtına da Lüyük yardımı olacak geniç kad- rolara ihtiyaç kalmıyacak ve hattâ yalnız kuntrol ve mürakabe için bu teşekküllerle karşılaşacak bir büro vaziyete hüklen olacaktır. Bu büzo tamamile teknik — bir büro olacaktır, Ve ceniyet mü. memsillerile icap ederse görüşüp konuşacak; şayet herhangi bir esnafın yolsuzluğu duyulür — ve rastlanırsa büro meseleyi cemiyet ümessi'lerine bir rapor- idirecektir. Böylece esnaf ih- tiyaçları bakımından da kolaylıkla bağlanacak ve müte. kabil alışverişlerle umumi işbir- liği kendiliğinden ve Iyi çabşan bir makine şeklinde tebarüz ett. rilecektir. Aksi hakde esnaf cemi. | yetlerinin halihazır çalışmalarile l hiç bir zaman bu gayelere eriği lemiyeceklir.. | kaynakları topu topa (L106,000) ton petrole el koymuk durümdadır. Nozmal şartlarda, petrol ihtiya. emit yüzde yetmiş beşini Ame- rikadan tedarik eden Janonya, büyük potrel stokları vücude gee tirmiş olduğu muhakkaktır. Fakat Hç beş cophede birden harp için bu stokkurum ke kadar zaman Sü- receği ve ele geçirdiği kaynekları me kadac zaman soura İşletebile- ceği de sorulse yeridir. Amerika ve Mehksika petrel harlcimle — Şarktaki Ppetrol kaynakları etralında cere- yan eden harp bir taraktan Al. manyanın — Kalfkas — petrolkerine döğrü yolu varlaması, diğer taraf- fan da Jİnponyanın bü kaytak- Tardan kendi taralma isabel eden kısınına fillen ol koymuş bulun- ması şeklinde hulâsa el Birtakım iktısatçılar ve ler cihatı feth ve dünyı miyet propagandaları bu barbi iktisadi bir harp Celâl elmektedirler, Cihan iktisadiyatı- mut temul direği mesabesinde ©- lan potrol kötü kakusuna rağmen işte Döyle paha biçilmez mela baline gelmiştir. Modern harpte en büyük rolü Oynuyan petrol ve gadan ist'hsal Olunan sair maddeler ve buhassa akar yakıtlar mı harbi doğuru- yor, yoksa harp bunlara el koy. mak içla mi yapılıyor? Burasını Karilere barakıyoruz, Takal bu harbin tarihi yazıldığı zamaa pet. röle ayrılacak - bölüm herhalde diğer mevzulardan pek daha uzun ve entoresan olacaktır. NÜZHET BABA N ac'aga skar siz ııınlvı.ıış müdahale olm-mvı).ı. cağı ve oradaki idurenin Fraosız İmparatorluğunun bir parçası te- Tâliki edileceği ilâve olurmuakta. AMERİKALILAR TASVİP EDİYOR Loudra, 5 (MA) — BB0 Bu sabalı Vi ftandan heber ve tildiğine göre Ameriks Harisiye Nazırı, Rüzvelte - Madazaskarın İşga! olunduğunu bildirm'si'r. Buş hareketin Amerika — taralfından- tasvip edilmiş bulunduğuna delil. dir. Madaşaskar adasının — Mihver kuvvetleri ve bilhasa — Japunya tarafından — işgal eddip Kullanıl. ması müttelfik kuvvetlere kat'i bir tehlike teşkil ederdi. Bu ise; müttefiklerin mücadelesinde cid. di bir mahataradır. Birleşik Ame Yika da barptedir. Ve ekser Ame Yrikan harp gemileri ve kıtaatı iç'n Medagzaskarın kullanılaası arra edilirse Ameriks bunu yepmakta bir saniye tereddüt etmiyeceklir. Amerika ve İngiltere kükümet. deri - Madagaskarın — kendile.ine faydalı almaktan çıktığı bir anda Fransaya terkolunacağındı x.uta- bıktırlar. Buzası Pramsa hosasrna ekle tutulacaktır. Franss tarafın- dan yapıacak berhangi bir askeri lere hücum narzarile bakılacaktır, Vişi'deki Amerikan masiahat. güzarkaa bunların Laval hüküme- time bildirilmesi tebliğ edilmistir. Japonya Madagaskarı aylardan- | beri ele geçirmiye çalışıyordu. Bilhassa şimaldeki Diyoyesuva- resleve yapılacak bir Japon işgal hareketi Ümitburnunu, Avustrak yayı ve Hindistan yallarmdı tchk- keye düşürebilir, Çine, Rusyaya n yolları da tehdit altına Burası Afrikayı — İşgal için bir sıçrama tahtası olarak da kullamı- Tabilirdi. Kezalik adaya yorleşer cek uzun menzilli Japor bamhar. diman tayyareleri - Madegaskare dan Afrika şehirlerini pekâlâ bon bakyabilirlerdi. Madagaskara ait tebliğ Lonâra $ (AA)— Amirallik üttefik millet'er Madagaskar- deki Diügo « Susrez Fransız dee nİz üssüne karşı bir japoa hares keti yapılmasın; önlemiye karar verdiklerinden bu sabah & ğına bir deniz ve kara kum gelmiştir. Müttefik mill Fransa statüsüne müdühale etmi.
