24 Ekim 1940 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 4
Mefrutiyetten Mondros 'mi aekesine kadar PERDE ARKASINDA Yazan: İskender F. SERTELLİ Amerikalı muharrir, memleketine bildiriyordu: “Abdülhamit devrildikten sonra, İstanbulda bir çok (Küçük Hamit) ler türemiştirl,, mahiyette aksettirmek icabederse, acıkca | söylenebilir ki, dhürriyet ve müsavat> inkılâbını idrak eden nesil, böyle bir devrin, acıldığına ve basladığına inanmış değildi. Hasılıl, istibdat müessesesi kö- künden yıkılmış, fakat yerine bir sev konmamıs.. Bir - Abdülhamit devrilmiş, yerine bircok Abdül - hamitler leüxnı:ll(il “Türkiyede türeyen küçük Hamitler. Pariste, eski dünya işleri hak - kında (Poankare) ile bir mülâkat yapan yeni dünya gazetecilerinden biri, Amerikaya verdiği malüma - tın bir kısmını da Fransız gazete- lerine satıyordu. Bu muhar «B. K.» rumuzile Maten gazcie- sinde çıkan bir telarafında Ame- rika efkârı umumiyesine su haberi v:rhom - Türkiyeye kadar seya - Ğİti temidide tüzüm görmü- yorum, Zira, Türkiye işlerini buradan takip etmek çok ko - lâvdır. Her şevden önce şura- sını haber vereyim ki, Türki- ve 10 temmuz inkılâbinı h #üz —tamamlamış Memlekette fırka mücadele - lerile bocalayan inkılâpciler arasında bir takım «küçük Ha- mit» ler türemiştir. Bunlar, Selânikte —mahpus bülunan Kızıl Sultan) in yerine kaim olmuşlardır. İstanbulda faa - liyeti görülen iki fırka var - r : 1 — İttihat ve Terakki fır - sı. 2 — İilâf ve hürriyet tır - kası. Bu iki fırkanım adamları de- gil, liderleri ve bir plânda ver alan reisleri daimi bir müca- dele halindedir. (İttihat ve Terakki - fırkası) 10 temmüz | inkılâdını vücude getirdiği i- | cin, iktidar mevkiini hiç bir | zaman başkalarına kantırma- mak azmindedir. İlâk, Amerikalı muharririn , pek sathi olmakla beraber, hic de yalan değildi. «İttihat ve Terakki> en zayıf. hatta en âciz zamanların- da bile iktidar mevkiini elden bı- rakmak istamemişti. (Maamafih, bu münasebetle he- men ilâve ve isaret edelim ki, (İti- lâf ve Hürriyet> fırkası da, hiebir zaman, İttihatçıların en zayıf manımdan daha kuvvetli veya hiç değilse ayni kuvvette tesekkül ve taazzuv etmiş değildi. (İtilâfcıler) Kâmil ve Nazwm paşaları benimse- yerek, onların etrafında toplan - mak isterken, öbür — taraftan da İttihatcıların - sıkıldıkça - Salt pasaya (1) koştukları, — Hüseyin | P) Cavit Bey maliye nazırı iken, | bir gün, vergi barcunu vaktinde vere- miyen Sait paşanın könağına tahsli memurları göndererek — eşyasına haciz koydurmuştu. Sait paşa kinci bir adam. & Bu hükareti ölünciye kadar unut- madı. İltihat ve Terakkinin en âciz ve zayif zamanlarında, kendisini kubine rzelti yapmağa karar verdikleri günde bile bu vazifeyi kabul etmedi. Evine ve Ayağına giden Talât Beyin riyasetin- deki heyetin ricakinı — reddetli. Talât Bey meclise döndüğü zaman, fırka tops lantisında: <Çok İnatçı imiş. Cavldtn vaktile yaptığı haciz işine kin bağla- miş. Hiç birimizi affetmedi sözle - | rile Satt paşadan gördüğü mukabelei | bilmisli yana yakıla salatmıştı. İ ——— — No.10 Hilmi paşayı iktidar mevkilne ge- türdikleri görülüyordu. İtfhatcı - | lar arasında müthis bir anarsi var- &. Kulüp teskilâtları muntazam olmakla bersber, liderler arasında- ki görüş ve fikir ayrılıkları, ken- di fırkalarile birlikte memleketi de | felâkete sürüklüvordu. Kulüp teskilâtı diyince, bunun Avrupai'bir siyasi cemiyet siste - minden ziyade — «münevverlere gnahsus bir mahalle kahvesi» şek- | Hinden yukarı cıkamadığını ilüve etmek lâzımdır. Bu t ilât bir nok -tadan mühimdi: Kabine devirmek, halkı İttihat ve Terakkinin hazır- ladığı muavyen hedeflere sürük- lemek bakımından &adece nühim Geğil, hatla korkunçtu. Bu teşeb- |———, | , Mavrokordato Efendi | büsün, Makedonya dağlarında San-| daniskinin d kınlardan ne farkı vardı? Böyle baskınlarda, sehir içinde dolasan ceteler gibi, efradının mu- wyen bir kısmı derhal silâhl: at ve Terakki) kulüpleri, dan elbette büyük “ir ma- eden siyasi bir kuvvetti. an için zinde ve hazır du- varlıktı. (Devamı var) | Halkevlerinde | Parasız boks dersleri Beyoğlu Halkevinden: Memleketimizin muktedir. boksür - derinden Büyük Kemal, evimizin boks muallimliğini tahri olarak kabul etmek güretile böke #parunun inkişafına im- kân vermiştir. Taliplerin acele evimi- ze müracoatla — kaydalunmalarını rica ederiz. Şehir tiyatrosu TEPEBAŞI DRAM KISMINDA Bu akşam saat 20,30 da OTELLO İstiklâl caddesinde Komedi kısmında Bu akşam saat 20,30 da DADI 1359 Hscri 1356 Rum! RAMAZAN |1 inci TEŞRİN n l Z4 Birinciteşrin PERŞEMBE 940, Ay 10, Gün 298, Hıdır 172 Vakitler |s.”se Kıller |sa. Da. İlân sahifesinde 2 nci sahifede 1 inci sahifede Cinsl Miktarı Karabük koku İlk teminatı: 176 liradan İhale: 31/10/1540 — pergembe $0 'Ton 3 — Şartnameyi görmek, evsaf ve AKTiF KASA: BANKNOT UFAKLIK Dahildeki mubabirler: Türk İrası Hariçleki Muhabirler: Altn; Sati Altına tahvili kabi serbest dövizler Diğer Gövirler ve borçlu kli- Fing bakiyeleri Hazine tahvilleri: Deruhde edilen evrakı nak - Kanunun 6 - 8 inci madde « lerine tevfikan hazine tara » fından vaki tediyat Senedal cüzlamı: Ticati senedat: Kaham ve tahvilât Cüsdanı (Deruhde edilen evrakı A — (Bükdiyenin karşılığı (Esham ve —Tahvilât Çitibart kiymetle) B— Serbesi esham ve tahvilât Avansları Tahvilât Üzerine avans Hazineye kıss vadeli avans Güneş 62 Ökle v 58 İkindi — Ç14 55 dlğüm e $A216 Yatar 18 49 İmsak « 42 YAVUZ SULTAN SELİM Halifeler Diyarında No. 22 Yazan : M. SAMİ KARAYEL Kazasker askeri teşvik etti mi ? Fakat Yayuzun kudr meti, haşmeti yeniçeriye si letmeğe meydan vermedi. ;- Yavuz kahhar ve adil bir pas gişahtı. Kimseden pervam yoktu. İcabederse hevsinin kellesini u < gururdu. Yavuz, Balyemez Osman ağa- nın yerine veniçerilere bir bas ftayin etmezden evvel ortalarda tensikat yaptı. Solakzade tarihi, sahife (377) eit 1.. Selimi evvelin İstanbula avdette ne yokla hareket ettiğini #a yokla yazıyar; z «Şehriyarı cihan hazretlerinin söy- &a - | erkânı devlete esat olan bedaihatlar kimler idi. Piri 'naca ile Hilmi Celebini; Jerin vağma eden Kimlerin tah - Tiki iledir. Elbette Banâ ilâm et- mek gereksiz deyu teftişe ikdam ettiklerinde 'anlar ahi ketme ka: dir almavıp İskender pasayı ve tacı Bevzade kazasker Cafer çe- | W'OM%EM' Hazineye 3080 No, lu kanu- ma göre açılan allıa karşılıklı avans Rissedarları Muhteliti ahval âmallerine delil aklı ve nak- li ile muttali olıcak filhal İsken - der pasa ile sekbanbası Balyemez Osman ağanın başlarını tenlerin- den cüda ve lâşelerin ve haş ve tavura soda ettirdi. Badehu ka - zasker Cafer Celobiden islâmı mesleki isyana sevkeden ve ilkayı fitne ve fesat eden ki- gnesnenin cezası nedir deyu istif- sar eyledikte ol dahi badessübut katildir cevabın vericek eşkiya- | va tahrik ağvası alettahkik sabit tiğ ve kaza ile ecellü stahil ve imza ve (tay) Mrünü muaccel evlediler € gelince sekban bası yeniçerileri gazilerine up badelvevm padi- | şah eemi cah hazretleimin sa - bıkan hâaremi mul mlerinden perverde ve nesvünüma bulup badehu miri alemlik İle mansabı serefraz olan Yakup ağayı Yeni- Çeri ocakına ağa edip altmis bir Bölük ihdasını eyledi, olmağın hüccet m MAZON MEYVA TU Müferrih ve midevidir Bayramda yalnız Kızılay Gazetesi Çıkacaktır. İlânlarınızı vermekle hem ken dinize ve hem de Kızılay" dim etmiş olacaksmız, Sandan evvelki sa hifede Müracaat Yeri: İstanbulda, Postahane kar şısında Kızılay Satış Bürosu. 'Tek 22653 İstanbul, Postahame arkasında İlâncılık Şirketi TELEFON: 20094-95mmmmd Crman Fakültesi Alım Satım Başkanlığından| Beher tonun maa nakliye Tutarı 1 — Büyükdere Bahçeköyde bulunan Orman — Fakültesi İmiktarı yazılı Karabük koku açık arttırma İle abnacaktır. 2 — Kisiltme Maliye Vekâleti Beyoğlu Liseler muhasebeciliği — dairesinde İyukarıda yazılı gün ve saatte toplanacak olan Fakülte alım satım komizyonu hu- İzurunda yapılacak! yin tatil günleri hariç Orman Fakültesine müracsı Türkiye Cumhuriye: 19 Teşrınıevvel 1940 Vaziyeti PASiF Altın-Sati kilogram71.814.536 101 011. 89 HJ 8,124. a 5.215.199 — 7.335.59.5, 38,490,85) 22127,947.71 158.748.563,( 19 3911844 | an'ane ile ocaklık İhtiyarları ma- | meshurdur ki bu esnada Galata Görülüyor ki, Yavuz sullan Se- | Him, Ulemadan olan kazaskerin boynunu vurmak icin kendi ken- &ndaı #öz ile fetva almıstı, yar- santimi — 50 Kuruş 100 » » Muhsramen fiyalı 20 lira, 2340 Lira aat 4 de için — yukarıda teşlim şartlarımı öğrenmek istiyenle- ları. — (8922) Lira Bermaye İhtiyat Akçesi Adİ ve fevkalide Humut Merkez — İKKIBAZ, HAZINSIZLIK, M 15 îmımısım NİDE ıısiux ve YANMALARINDA eeei Mide ve Barsakları temizler, alıştırmaz ve yormaz. MAZON isim ve HOROS markasına İstanbul asliye Wmahkemesi $ uncu hukuk hâkimliğinden: Fatma tarafından Şişlide abidei hür- sokak 184 sayıda uturan Fahri Do- Gan Tuğ öleyhine açmış okluğu boşan- asının yapılan mühakemesinde müddeaaleyhla ikametgâhı meçhul ol- ve gözcteler ile de ilânat icra halde gelmediğinden muhakemenin g- yaben jerasma ve davacı yahit listesi ve gahitlerini getirmesine ve muhakeme - nn 29/11/940 saat 9 a talik edilmiş ol- Güğü gıyap kararı makamıma katimr mak üzere ilân olunür. SOY Ölmez eserlerden : 3 Muallim — Fuad Gücüyener'in SİNA ÇÖLÜNDE Türk Ordusu Okumiya başladıktan sonra bitir- olma - tme daha bazılmıştır. 240 sahile, flatı 100, Bez ciltlisi 125 kuruş netlir. ÇAnadolu Türk Kitap deposu). Sahibi ve neşriyatı idare eden| Baş muharriri ETEM İZZET BENİCE Son Telgraf Matbaası Bankası Lira 15,003.000.— 6.188.666,15| | 6.000.000, 0f 12.188.666.15 *469.827.94 Tedavüldeki banknetlar Derühde nakdiye Kanum delerine ne tarafından diyat İ29.522.032,53 Derikde edilen pakdiye bakiyesi Kargılığı tamamen olarak de vazedilen Resekont edilen evrakı 158.74 mad - 361 Tevtikan hazi - vüki te - 19.391 484 ——— evrakı 139.357,079,00 allın âvelen tedavü « 17.000,000.00) mukabili" Dâ- welen — tedvüle — vazedilen 217.000.000,( Hazineye yapılan allın kar- Bilikli avans mukabili 3902 Ko h kanun mücibince ilâ- veten tedavüle vazedilen . MEVDUAT; İ139,357.079,00Türk Liram Altın safi k.lg. 89.372, 75,994.593.26) 4125.709,39| 76.120.302.65 3850 No. kanuna göre ha- zineye açılan avana muka- Bili tevdi olunan altınlar. Sâfi kilogram 35. 541930 78.124.167.9 | 78.124.167,90| Döviz taabhüdatı: D65.254.379,63Altına tahvili kabil dövizler 3.537,0 Diğer dövizler ve alacaklı kliring bakiyeleri Mühtelit; 8.277.057,S7| 55.335.674,50 Altın ve Döviz farine avans £& 582.47.—| 61.584.926,75| 72.805.231,22 4.500. uoo.oo iâdam etmek oldukça muhataralı bir işti. Ulema. din erbabhı ve şer” ehli sayıldıklarından bu gi - bileri katleylemek kolay değildi. Yavuz, bunu bildiği için kazcske- rin haberi olmadan kendisinden sormuştu: — Sipahı islâmı mesleki isyana sevkeden ve ilkayı fitne ve fesat | eden kimesnenin cezası nedir? Kadı efendi de cevap vermişti: — Badessübut katildir. Yavuz, kazaskerin bu cevabı ü- zerine kendisini — katleylemişti. iceri ihtiyarları Ka - Tİ teşvik ettiğini söy-, pükmercinin sekizinci Mu ocağa ağa nasbolundu devu bazı tevarih türkide masturdur ve bu rivavet beyinlerinde mezkör ve gayet ile kurbinde Ha#köy nam mevkie va- rınca fermarlı padisahı âlişan İl yüz altınış adet tersaneler bina ©- İunun her birine elliser bin Ön 30.954,034,52 113,663,154,05 30.950497.44 1 Temmuz 938 taribinden itibaren: iskonto haddi *e 4, altın üzerine avans * 3. divanhanenin hâdis olması dahi bu sene de vuku bulmustur. Ve Amasyada kışladıkları hengâm- da Engeros (Macar) düşmanları ezürinka değin gelib memaliki mahruse sekenanma eza ve cefa eyledikleri serhat muhafızlarının | mesmuu olup üzerine ılgar ile va- Tıldıkta ekserin burunların ve ku- Takların derkâhı saadet destigâ - hına göndermişlerdir. Velhaza hu- hüdudu memaliki islâmiyeden hâ- şaki vücudü napak düşman def ve ref niveti ile tahtı, ikadim olan Edirne sehrine tavaccüh buyu - rup ol kış anda kışladılar (1). Yavuzun, kardeş ve şehzade kat- Vnde, vüzera rical idamında ileri gittiği görülür.. Ekseri tarih- ler Yavuzu bu sebepten — dolayı tenkit ederler. Yavuz Selim bu hareketini ma- aticessüf, muzır bir an'ane, dinen meşru bir vasıtai sükün telâkki e- diyordu.. Yavuz dökülen kanlardan dün- | ya ve ahrelçe mücazat görmiye - ceğine emindi. Dini bir günah ta- savvur etmiyord: -D Solakzade, cilt I, sahile 377, | DULANTI va BOZUKLUĞUNDA, A b B | KOK SATIŞLARI Ereğli Kömürleri İşletmesinden: Alıcılara bir kolaylık olmak — üzere Yedikule ve Dolmabahçes #f Hasköy kok — fabrikalarında ve Kürüçeşme — depomuzda da kük ”- başlanmıştır. Dolmabahçe gazhanesinde beş tona kadar Yediküle — gazhanesinde —iki tona kadar Maşküy kok fabrikalarında bir tous' küdür | Batışlar yapılmaktadır. Galatada yeni yolçu salonunun üçüncü katındaki idazemerkeritk deyatli çat kisi gibi bilümum şatışlara ve Kadıköyünde pazar — yölündaki Kadıköy ve Anadola yakası satışlarına devam edilmektedir. Toprak Mahsulleri Ofisi İstanbul Şubefi": Pransz Hindiçinisine sattelımız Afyona mukabil tahakkuk edef Heritölik - takas /hakkımızı sütacağımadan islip olanlann Sirkeci MMM katta ofisimize 25/10/840 cuma günü akşamı aat 17 ye kadar Küzumu İlân olunür. <10075> İstanbul Mıntaka Liman Reisliğînden:; Mühtemel hava vaziyetlerini gemilere bildirmek üzere üç işaret n yaplırılmamı açık eksillmeye konmuştur. ) Mubammen bedeli 1380 lira yüzde 7,5 teminatı muvakkatesi YOİĞÜ| Taliplerin teminat makbuzu veya banka mektubu ve majf ve tüsü müteberelerile hale künü ölan 9/11/940 cumartesi saat 12 de Galö üzerinde İstanbul mıntaka Timaa rekliği satın alma komiçyanuna VE #ğğ Şi almak istiyenlerin de idare çefliğine müracaatları ilân olunur. - İstanbul Fiat Mürakabe K(ımî:yoııuı'ı':l'i 28 numarüli Hlân — İstanbul vilâyeti hududu dahilinde pamuk İRİİ melerin müsmele vergisi ham T bi elmıyanların da tutmuş olduklari a;; İlk altı ayı zarfında İşledi pamuk ü nev'i miki ayrı ayrı gösteren bir - beyannamenin "h ikinciteşrin $40 pazarteri günü saat 13 ye kodar Sirkecide İlman DâN nan yamtoka iktisat müdürlüğüne makbuz. mukabilinde tevdi €t eimelesi | 20 No. Ju milli korzumma kararmamesinin 6 mcı maddesindeki Sa İlân olunur, 10236 —i ——/ İ ee İ Bi D Kadıköy Vakıflar Direktörlüğü İlânlat!, İraam nnn çenEşheiyzei n ülümin di Semtl — Maha'lesi — Sokağı No, Cinsi Kadıköy — Caferağa — Tevfikbey * x , , v * wT , 46 » M o 58) koruluk arazi seneliği 60) 62) yerlerin artbırmaları 21/5 Talipterin 26/10/640 ssat 10 dü mazaran Üsküdar,; > > İcadiye — Hacı — bakkal Attunizade Koşuyolu » » » » » ae Yukarıda cinsi ve mevkileri yazlıl den itibaren beş gün uzatılmıştır. mine müracaatları. * (20347) inhisarlar U. Müdürlüğünder I — Şartname ve nümünesi Mmucibince 10,000 metne yeşil, 10448 yağlı kanaviçenin kapalı zarfla yapılan ekgiltmesine talip zuhur 6 yeniden pazarlığa konmuştur. H — Pazarlık 5/XI/MO0 sah günü sast 16,30 da İstanbulda vazım “ve mübayaat şubesindeki alım komisyanunda yapılacaktır. İN — Şartname ve mümune sörü geçen gubeden ve izmiz, dürlüklerinden almabilir. yt IV — İsteklilerin pazarlık için tayin olunun gün ve santte teki leri fist Üzerinden yüzde 7,5 güvenme paralarile birlikte —mezküf müracsatları <10158> Maliye Vekâletinden: Gümüş yüz kuruşlukların tedavülden rılması hakkında ilân Gümüş yüz kuruşlukların — yerine gümüş bir iralıklar — darp Y kâfi miktarda Ççıkarılmış olduğundan gümüş yüz kuruşlukların 8i Nun 1941 tarihinden sonra tedarijllen kaldırılması llnırîuhtılmlh:u Gümüş - yüz kuruşluklar 1 gubat 1941 tarihinden — itibaren * etmiyecok ve ancak tmal sandıklârile Cumhuriyet merkez balıkâsi kabul edilebilecektir. Elinde gümüş yüz kuruşluk — bulunanların sandıklarile Cumhuriyet merkez bankası şubelerine tebdil ettifi” olunur . 1025 - 10216 Bayramlık ve Hediyelik Şeker ve Şekerlemeleriniz Şekerci H. MustafarMahdut Ticarethanesinde hazırlanmıştır. | İstanbul Bahı Hâl Müdürlüğünden : ot Merkez Hülde 141 No. lü karpuz sergisinin müsteciri — Kemal ( ticaret ettiğinden mümalleyhte ll.l!lh olan müstahsillerin bir &X M racantları, An;ıF Cünkü. padişahı zamanın bütün feraatı şahsi ve hissi değildi. Dev- let ve millet içindi. Onun bakası için yapıyordu. Kendisi Allah ta- rafından Türk imparaftorluğunun selâmetini temin için bir memuru mahsustu. Binaenalevh, her. yap- tığı devlet ve milletin selâmeti için olduğu cihetle günah sayıla - mazdı. Pek ince bir şair, hassas bir rüha malik olan Yavuz, memleköt ve millet meselelerinde gaddardı. — | Fakat Yavuz Sultan Selim; ge- lip geçmiş padişahların hiç birine benzemiyordu. Tarih; Yavuzu, saray âlemlerile, kadın ve cariye cümbüslerile, İş ve nüş ile kat'iyyen lekodar ede- mez.. | Yavuz devrinde saray hayatında büyük bir tahavvül görülmemişti. ve hem de baba cihetile Türk oğlu Türktü. Yavuzun ahası Gülbahar Sultandı. Culüsünden yedi sene | evvel (H. 911) Trabzonda vefat et- Yavuzun zeveesi sarai, meşgul hulunmoıdu- me sultanlar gibi devlet '; kat'iyyen müdn)ıılv ç 's.u-ıvdı ınııdrlnı hi. Esasen Yavuz ,.md' W Goldürayordu. D du hazırlığına gidİ V*“',İ. nın dilnişin payıtah haz ile ın"ıllvold"'k Edirnç şebri yüksü L g| sür'atle akan nehiTİR Cig ler arasında beyâ fıma ihata eden vr“' ğ svuzun ti İki gözüm Merit V" Kolunu — boynumü, | — Beytini okuyüf. mülden nazireler Wm MM Bıwııı_L diyordu.
