28 Nisan 1940 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1
Trg Almanlar lhnınlırıı şimdiye kadar veçe taarruz etmemelci nin sebepleri arasında So' yet Rusyanın rolü tasavvur edilebilir mi?, Yazan: ETEM İZZET BİNIC'I Shmal harbi gün geçtikçe ente- "—. bir hal almaktadır. Alman lerinin vaziyeti İsveç top- *"—ııd.ı. bir yardım görmeyi Vı hattâ tesri ılııtdlıi halde lar henüz buna teşebbüs et- '—ıhbıııuı...yuıı.r Üc dört gün € Stokholmden gelen haber- _“l: dahil olmak üzere hemen jans ve istihbarat İsveçin gün ve hattâ l& ölçülebilecek bir taarruza bulunduğunu baber vers - . Simdi Baltık ve Memel İülmek üzere hazırlandıklarından lunmaktadır. nn üç sebebi olmak gerektiri Sovyet Rusya ile Almanya :—lld.ı diplomasi tekâmülüne ötn olarak yapılan gizli muha- Hat ve müzakerat neticesinde Yetlerin İsvece herhangi — bir Zu tasvin etmemiş bulun - (B Alman taarruzuna kar$ı iyi alrlanmış bulunan İsveç - sahil laasının, kara ve hava ordu- Alman ihraç harekeli te- üsünü kırması ve bu yolda F * vermemesi C— Norveçteki Alman kuvayi diyesinin veziyetinden emin ve hava, deniz tarikile yare kuvvetler alabilmesinin mü- ttn olması, Bu üç sebep ve ihtimal ayrı ayna üK ve tahlil edildiği takdirde timal akıl ve mantığa çok yakın gelmektedir. Zira, 'et Rusyanın şimal hudatları- tmniyeti bakımından İsveçin .Oıi_ vaziyetini muhafaza et- —'b bilhassa Almanyanın Nor - açt Saldırmasından ve İskandi - Tağğltın bu kısmının harp sahası ni ulmasından sonra, birinci &, “ede ehemmiyet kesbetmiş- b Üt taraftan İsveçin demir ve denlerini, kereste ve selli- larını Sovyet Rusya göz re bir başkasına kaptırmak Bu itibarla İsveçe Alman- Yerleşimesini istemez. Hem, yanın Sevyet hudutlarının da Şimal Kutbundun tâ leniz kıyısına kadar komşu- Muhafaza etmesi de istikbal ündan — Sövyetler için hoş ese gerektir. Binsenaleyh i __::uıı şimdiye kadar İsveçe İmzüt timemelerinin sebepleri a- aşyla Sovyet Rusyanın Telünü b ir etmek güçleşmemektedir. u, r iki sebebin izah ve tahli- ..:J:ue Alman taarruz ve te- € karşı İsveçin vaziyet ve hazışlan istifade ederek bir hayli A andığı, sahil müda ç ellendirdiği, kara, h Nu"l':kllıııııı kuvvetlendirdiği Ne dır. Herhalde İsveç, Nor- Sibi galil avlanmıyacak — ve Mdaki herhangi bir ihraç hare- q__:'_ddeııı bir mukavemetle kar- k_ aklır. Ayni zuamanda, Not- keğy imalinde tahşit edilen müt- — İaği Bövvetleri de lemen İsveçin | N.u.'nı kosabilecekleri için Al- | LT,"'"M İsveçe büyük kuvvetlerle etmeleri iktiza eylemek- l £ j f;f%ğf![,! , t hayli gec kalmışlardır. Fa- | sında, yani harekete baş- Din ÇA daha ziyade Alman plâni- “:İ" olduğu zannedilebilir: —| | Men Darka gibi Norvece de he- | ğ —. Serleşmek, mükavemet gör- | İşgali bir hafta içinde ta- 'ıı "-'—k ve bü emri vakii ka- | n sonra — çantadaki __“ abilinden kalacak olan İtabı hale göre belki de Sov» _k $ baylaşmak yoluna git - aheok, müttefiklerin çevik kı._ılnmam'n Nörveçin mu- Kgeçmesinden sonradır. Wı altüst olmuş ve binne- vemi üçünc $ Telefon: Başmubarrir; 20827 — A"' 1128 İstanbul Nurucsmaniye No, 54 |Bugün, SON TELGRAF İdarç Müdü: 23300 En Son Telgrafları Ve Haberler_îHVereıı Akşam Gızeteıi Sahip ve ETEM lllh'l' DENIEB ndhıem Yolunda Kanlı Muharebeler Oluyor NİSAN 1940 PAZAR 28 Başmuharriri YIL: 4 Sovyetler Müttefikler Norveç'e ağır bataryalar ar çıkarıyorlar İsvec'e geçen 400 Norveçlı asker tevkıf edıldı İngiliz Hava_Nazırı şöyle söyledi: “ Ribentrop'un nutku her tarafta Almanyanın resmi ağızdan ifade edilen bir zâfı telâkki edildi | ” Pngiltereden Norveçe Lonâra 28 (Hususi) — Mürte » I fikler, denizlerdeki hâkimiyetle rinden istifade ederek, Norutce mütemadiyen takviye kuvvetleri ve harb malzemesi ihrac etmekte- dir. Dün de, yeniden tayyare düfi toplarından başka, ağır batarye- lar da ihrac edilmiştir. Son haberlere göre, müttefik kı- taatın Alman tazyikine karşı mu- kavemeti gittikçe — artmaktadır. Trondhjem'de — mahsur Alman | kuvvetlerile iltisak peyda etmek için cenuptar ilerliyen Alman kıs- mı külli kuvvetleri ve bu ilerleyi- şi önlemeğe uğraşan müttefik kuv- vetler arasında yer yer çarpışma- tar olmaktadır. Bu harekette Al- man tüyyareleri müessir vol ey - namaktadır. Alman katları Trondhjem'e 35 kilometre yaklaşmış bulunmakta- dir. Dün Dombas mıntakasında şid. detli bir muharebe olmuş ve Al- müanlar ağır zaylatla püskürtül - müştür. Voss mıntakasında Norveçliler Alman iÜeri hareketini durdur - muşlardır. Bununla beraber, Ber- gen demiryolu boyunca Alman i- leri hareketi devem etmektedir. Prens Pol'ün doğum günü bütün Yugoslav şehirleri bayram yapıyor 2 yıl dönümü bugün bül Jav şehirlerinde kutlul ta oimak üzere hükümet erkâmnı sevkedilen ihraç kuvvetleri vapurlara binerken... Norveç kuvvetleri Bergen yolu ü- zerinde ve şehre 80 kilometrede mevzi almış bulunmaktadır. Almanların Ness mantakası is. tikametinde de demiryolu boyun- dan Tiri fiyoruna doğru ileri ha- reketi devam ediyor. Bu istika - | (Devomı 3 üncü sahifede) | hanmakta olan talebemizden İrlan Telon bu sabahki konvansiyonelle şehrimize dönmüştür. “Türkiye - nin sanayileşmesi» hakkında Ber- Jin Üniversitesinde doktora imti- banı vererek iktısad doktoru dip- loması alan İrfan Tolon Almanya- daki dahili vaziyet hakkında bir muharrirmize şu izahatı vermiş- tir: gittikçe artmaktadır. Adam ba - şına verilmekte olan et bile hafta- da 500 grama inmiştir. Hasta ve 'ar ineğini keserek et yasağı gününde yiyen birkaç kişi hemen yakalanmı: ve 18 yıl ağır hapse mahküm edilip sürgüne gönderil- mistir. Bu kabil cezalar, falka tet- his vermek için gizli polisçe ilân olunmaktadır. Elbisesizlik yüzün. Norveçteki harekâla ve ara- ha mütlemadi çıkardıkları takvi- ye kıt'alarına bakılı hesinin hayli — dev edeceğine hükmetmek lcap eder. Narveç top- reklarındaki muharebelerin bir saraya giderek, Prensi tebrik üt- mişlerdir. Bütün dost devletler ve- | islerinden Prense kutlulama teb | grafları gelmektedir. saba almak gerektir. Hava küvvetlerinin - Norveçte oynadığı rol büyüktür. İngilizler | gün İsveçe sirayet edeceğini de he- Almanyadan gelen bir. yolcunun anlattıkları. Alman şehirlerinde elbisesizlik yüzünden tuhaf tuhaf kıyafetler peyda olmuş Üç yıldanberi Almanyada bu - | <— Gıda yoksuzluğu Berlinde | Asker Gözlle Copheler | Müttefiklere Norveç’te hava üsleri lâzım şimal cep- , den sokaklarda tuhaf tuhaf kıya- fetli kadın ve erkekler peyda ol- mustur. — Benebilere velevki don veya pijama ile kalsa bile kat yen elbise satılmamaktadır. H: €i radyo dinliven ecnebiler bile ağır cezalara çarpılmaktadır. Hemen her evin içinde gizli po- lis, casus teşkilâtı var denilebilir. Bu yüzden babalar çocuklarından, ihtiyar kocalar kadınlarından bile şüphe etmektedirler. Asker alma faaliyeti mütemadiyen artmakta- dır. Demir tedarik için genç kadın ve kızlar bile heykellerin, âbide - lerin yıkılması işinde amele gibi calışmaktadır! Almanyadan çıkanlara yalnız 10 marklık döviz müsaadesi veril - mektedir ve bu para da Alman hu- dudundan çıktıktan sonra geçme- mektedir.> de Almanlar gibi bütün askeri he- delleri tayyarelerle bombalamak- tan bir an geri kalmıyorlar. Al » manya denize hâkim olmadığın » dan İngiliz ihraç iskelelerini ha- yadan ateş altına alarak takviye | kavvetli in gelişini güçleştir. - meğe çalışıyor. İ Mütteliklerin Norveçteki tayyare, (Devamı 3 üncü sahifede) | EN SON DAKİKA Bir Alman taarruzu ağır zayiatla püskürtüldü Londra Harbiye ne göre Steinkjer'in şima takada her Müuhafaza ctm #if kolları biri Gubranedalen / ovasında — Kvan Almanların mütte- vetlere karşı yaptıkları bir ağır zayiatla geri püskür. takada Alman tazyikı | devam ctmektedir. Alman tayya- releri müfttefiklerin muvasala hata, larını ve üslerini tazyik etmekte- dirler. Narvik mıntakasında kayda de-| ğer bir şey yoktur. İsveç'e geçen 400 Norveç askeri tevkif edildi Stokholm 28 (ALA.)— Rosrası iş- Bal eden Alman kıt'aları tarafın. | ver askeri İsveç hududunu geç « | den takin edilmekte olan 400 Nor- | misiir. Bunlar silâhları alındıktan sonra tevkif edilmislerdir. Yedi Suriyeli hakkında verilen idam kararı — | Kahire 28 (A.A.) Ahram ga $ n:)ı-' Gani diveinlerbinin yedi:Surlyeb' | nasyonalist hakkında verdiği ( - dam kararı kat'i değildir. Mahküm- lar Surive Başvekiline karşı bir mikast tertip etmiş oldukları için | geren temmuzda tevkif edilmiş - | (Diğer 'lelgrıflu 3 uncu Sıyfımııdıdır) lerdi. Yirmi Suriyeli de devletii emniyetine karsı suikasti terlip el- mek suçile avni zamanda tevkif edilmiştir. İ Başvekil petrol (Da ruşşa fakanın 6? inci yıldönümü Bugün mektepte eski ve yeni mezunlar samimi bir toplantı yaptılar havzasında Dün - demir madeninde ve Malatyadaki fabri- kalarda tetkiklerde bulundu susi muhabiri « | kil Doktor Refik | Saydam ve refakatindeki zevatın bugün Diyarbakıra muvasalatları beklen. 3üncü « HEDİYELİ Aşk ve Polis Romanı YAZAN: Ilık F. SERTE[.L]' Bu heyecanlı zabıta roma- zanda bir gerdanlık kaybolu- yon. Okuyucularımız arasında bırsız; bulana bir fotoğraf ma- kinesi veriyoruz. Yakında SON TELGRAF'ta bekle, Bugün Darüşçafakanın €7 inci vıldönümüdür. — Memleketimizin bu en eski ve kaymetli ocağının y ni ve eski mezunlarile talebeleri | bu münasebetle sabahleyin mek- | tepte toplanmışlardır. Merasimç saat 11 de başlanılmış | ve evvelâ idare heyetinden bir zat rafından mutuklar söylenilmiştir. Bunu müzik ve divan şairlerin- | den iki tablonun gösterilmesi ta- kip etmiştir, Bilâhâre saat 13 de hep beraber | yemekhaneye inilin eski mektep müteakiben de genc bir talebe ta- l Tâtifek & 'anevi yemek yenilmiştir. Yemekten sonra ih« tivar mezunlarla gençler bir arada şen oyunlar oynuyacaklar, saat 17 ye kadar muhtelif eğlencelerle es. ki talebelik günlerini ihya ede » ceklerdir. Kulelide merasim Kuleli askeri lisesini muvaffa- kiyetle ikmal eden gençlerimizb ayrılık ve diploma tevzi töreni de buzün saat 15 de mektehin Şerel salonunda vapılmaktadır. (Devamı 3 üncü sahifede) ÇERÇEVE Petroi Memleketin bir Köşesinden Musul petrollerine yakın — bir mıntakadan, 1400 metro derin- Jiğinde bir kuyudan ses geldi: — Petrol, petrol! Bu ses, yirminci asır semala- Tından yağabilecek en yeni ve €nm tatlı kudret helvasının ismi. Teknika we kadar ilerlerse Herlesin, madde ne nisbette in- san iradesine boyun kırarsa kır- sın, daima, mefküreleştirilmiş kaymetler plânmda bir takım eş- vı lı aktır. den elmas süzmeğe çıhu. bir cihaz, meselâ petro- de muhtaç; toprakta petrol a- raşlıran bir başka cihaz da fa- raza kömüre... İlimlerdeki ilk bedahat ifa - Geleri, yani mütcarifeler gibi, madde üzerindeki bütün mari- fetlerimiz, bir ilk ve ham mad- de ihtiyacından hiçbir zaman ve mekânda müstağni kalamı- yacak. Kısacası, eşya ve hâdiselere tahakküm nisbeti ne kadar ar- farsa artsın, beşerin rüya gör- mek ihtiyacı ebedi... Rüya, âdeta, hakikatin ham maddesi değil de nedir? Rüya ohmasaydı hakikat tutunabilir miydi hiç?, mi, simdi bu tecrit siirine şevkeden di ismine petrol dediğimiz maddenin yirminci asırda ifade ettiği kaymettir. Pelrol, asrımızın hem haki - kati, hem rüyası. Hler millet 6 hakikati temin için bu rüyayı görmekte. Ham maddeler sul - fanı petrel, bir gün yepyeni bir rakip elile can verinciye kudar, iş ve kudret âleminde, salâhi » yeti eşsiz ve sonsuz bir hüküne dar gibi ömür sürmüş, çok mu? Dönen çarkta bareket, yanan Tâmbada ışık, yürüyen kütlede enerji, fıkırdıyaır maddede ha Taret, cevherini hep ena borçlu, Memleketin bir. köşesinden, Musul petrollerine yakın — bir mıntakadan, 1400 metro derim - inde bir kuyudan gelen ses- teki beşaret ahengi, işte bize bu manaları fışıldiyor. Elverir ki hakikat ve rüya plânındaki kıy: metini ifadeye çalışlığımız bu madde, bütün Türk toprukların iğge iğne noktalamak ve kulaç kulaç derinleştirmek emeğimi.- ze Karşılık, büyücek bir kü halinde elimize geçsin. Y örneklik eşya gibi, alâm Kgösterdikten sonra bize kendi- sini Inhm etmezse, rüya İçine görmüş olmanın meş cekeriz. Temevni edel baskalarının rüyası, ki hakikatimiz wlsun. NECİP FAZII. KISAKÜREK bizim
