22 Ağustos 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 6

No. 72 Yaza Türkler Gelirse, Dinlerini Muhafaza Edebileceklerdi — Şarki Romayi Kurtarmak İçı'n Garbi Roma Kilise- sile Birleşmeniz Lâzımdır. Başka Çare Yoktur Skolariyos hemen her gün ma- nastırdaki hücresinden halka bir alay kehanetler saçıyordu. Skolariyüsün bu kehanetleri hâlk üzerinde bamba gibi patlı - yordu. Esasen dinine merbut ©- lan Rum milleti üzerinde beye- canh tesirler yaratıyardu. Bu esnada sokak kaldırımı ihti- Tâkcileri, kadın ve erkek, rahib ve keşiş, rahibe ve gayroruhani, hep birden nihayetsiz velveleler ara- sında, hepsi yüksek seda ile se - mavatın kraliçesi, Kostantaniye- in muazzam sahibesi olan Haz - reti Meryeme niyaz ve tazarruda bulunarak, vaktile asarı sabıkada «Keyhüsrev» in askerleri ile «A- var Türklerinin hakanı» nn as- kerlerine, yahud Arab emirlerine birçok defalar yapmış olduğu gi- bi — Gebersin katolikler!. — Batsın putperesilikler.. Diyerek bilâinkıta bağırıyor - lardı. Kadiri Mutlaka olan «Pa- maiyar» nın yani Hazreti Merye - min bu suleha evldları o menfur rTafazi İtalyanlara lânet ediyor - Tardı. Ayasotya — kilisesindeki — âyini Tuhani, Rum kilisesi ile Rum ki- Tisesinin telifibeyn ettiklerine alâ- —met olmak üzere bizzat kardinal İzidar tarafından icra edilen dini Gyini kemali şiddetle reddediyar- dardı. “ Rum milletinin bütün bu gü - Tültüleri ve taşkınlıkları, — Türk tehlikesi karşısında yumuşamağa yüz tutacağı yerde bilükis alev - Teniyordu. Rus ortodoksları ve Rum kili - #esi İtalyanlara münkad olmak - tansa Türklerin İstanbulu fethet- melerini istiyorlardı. Çünkü; Türkler gelirse niha - Sovyet - Alman Anlaşması Lonüra 22 (AA.) — Alman - Sovyet ademi te- || ml ijtimamda mühim kararlar alınacağı, lâzımgelir-| gâvüz paktına dair olan haber gece pek geç geldiği || se müdafaa çeflerine derhal lâzımgelen emirlerin ve-| için gazeteler resmi mahafilin noktai nazarını alama- | rilcceğini kaydetmektedir. mışlardır. Bunun için pek azında mütaleaya tesadüf edilmektedir. Maamafih bütün gazeteler bu haberi || heyecanlı manşetlerle neşretmişlerdir. Bütün matbu- | | at İngilterenin her ne bahasına olursa olsun, Polon- ı| yaya yaptığı vaidlere sadık kalacağını söylemekte- | dir. Deyli Heralâ. ikinci bir Münih'in gayrikabil ok duğünü yazmaktadır. Taymiz gazetesi, Mösyö Fon | Ribbenitrop'un Moskova seyabati haberine karşı beya- | Fon Ribbentrop 23 ağustosta Moskovaya hareket ede- l ı xa dinlerini ve milliyetlerini mu- hafaza edebileceklerdi. Fakat Ro- manın dinine giren Rum milleti gerek milli ve gerek dini mevcu- diyetlerini muhakkak kaybede - ceklerdi. Skolariyüs, Kenadiyüs ve teva- adaleti idariyelerine sığınmaktan başka çare olmadığına kani idi - ler, İmparatar Kostantin Rum mil- letini teskin için elaltından şu suretle propagandada bulumuyor- | du: — Şarki Romayı kurtarmak için Garbi Roma kilisesile birleşme - miz lâzımdır. Ancak bu süretle harıstiyanlık âlemi bize muavenet edebilecektir, Eğer, katolikliği ka- bul etmezsek Rum milleti yalnız başına kalacak ve Türkler de çok geçmeden Bizanm alacaktır. Bu dini hareketimiz bir mecburiyeti siyasiyedir. Bununla beraber, imparatorlu- ğun ricali meyanında birçokları, bu «sittihad> komedyasını çirkin, faydasız ve şayanı nefret bir iti - lâf gibi telâkki ederek sonuna ka- dür itiraz etmiştiler. Hattâ, İstanbulda imparator - dan sonra en maruf şahis olan «Grandük Lokas Notarası ın mu- kaddes şehrin sokaklarında lâtin tacını görmekten ise Türk san; nın galebesini tercih edeceği: söylüyordu. Veziriazam Notarasın bu söz - leri imparalorun kulağına gitmiş- ti. Halk beyninde de muazzam dedikodu mevzuu olmuştu. Papanın Kostantaniyedeki ve- kili umuru gibi olan Kardinal İzi- dor Notarasın bu sözlerini hiris - ma bayret etmemekte ve yalnız Rusya tarafından ta- || Sektir. kib olunna tabiye karşısında şaşırdığımı dr. Mezkür gazete diyor kt: İngilterenin 1914 harbin- den evvel gösterdiği tereddütler hakkında ne yazıl- mış olursa olsun, bugün hiç kimsenin şüphe etmeme- si icabeder ki, Polonyanın istiklâli Danzig'de başka bir yerde tehlike altına düşecek olursa, İngil- terelik günden son güne kadar Polanyanın yanıbaşın- ı | da bulunacaktır. Deyli Ekspret gazetesi, kabinenin bugünkü umu- yazmakta- || |! | veya “oluşu bu yolda propaganda yap- 'TAS AJANSININ BİR TEBLİĞİ Moskova 22 (A.A) — Tas Ajansı bildiriyor: İktisadi anlaşmadan sonra iki memleket arala- yındak! tansiyonu azaltmak, münasebetlerini iyileş-| || firmek ve hartin önüne geçmek için bir ademi teca- vüz paktı imzası hakkında arzu izhar eylemişlerdir. Bunun neticesi olarak Almanyanın tiyanlığa bir küfür olarak telâkki ederek hükümdara şu suretle mü- racaata bulunmuştu: — Haşmetmeâb, Notarasın sle- | nen orada burada - söyledikleri | mesmuunuz oldu mu?. — Bvet, — Bu ginde en idamın imparatonluk i- bir mevkie sahib masına müsaade eder mi?. — Etmemesi lâzım gelir... F- kat; millet ve ordu beynindeki nüfuzu malüm. — İmparator emrederse bu a-. damı devlet başından def ve refey- lerim. — Mümkün değil, halkı daha zi- yade ihtilâle sevketmiş oluruz. — Kuvvetlerimle kırarım... — Böyle zamanda; daha ziyade sükün ile hareket etmek icab et- mez mi?, Nered ise Türkler İs- tanbul kapılarına dayanacaklar. — Fakat; ittihadsız, birbirine muarız halk kütlelerile Türklere nasıl karşı koyabiliriz? | — Doğru, lâkin birşey yapa - | mayız.. Notarasın cemiyet içinde kuvveti büyüktür, (Deramı var) in yeğdne moziyeti Hariciye Nazırı Now-York 22 ÇA.A.) — Akti derpiş edilen Alman! * Sövyet adame teca' bulunan New-York Times gazetesi diyor ki: .Faşist devletlerle demokrasiler arasıdaki ihtilâ-! | fın vanamet kesbettiğini gören Stalin'in bunların ken-| | ai aralarındaki çarpışmalara seyirci | paktı hakkında tefsirlerde| kalmağa karar verdiği kolayca tasavvur edilebilir. Sovyetlerin bu ka-| Yarının yaptığı yeni tesir harbın muvazenesini değiş- ek olmuştur. Bu karar bundan başka Danzig ih- lâfinda Polonyanın vaziyetini de sarsmıştır.» Siyasi Ve Askeri Vaziyet Gergin! (1 inci sahifeden devam) , birleri için b uiçtimalarda fevkalâde kararlar wrı-’ decek ve aglebi ihtimal bu kararlar bir tebliğ ,mm-s de de ilân olunacaktır. Bu tebliğdek; kat'iyete rağmen mihvercilerin ha- sekele geçmesi harbin başlaamsı ve otomatikman bü- tün ceplere sirayeti olacaktır. Tahminlere göre, Al- manya ve İtalya bagünler zarfında Londra ve Parise harı teklifler serdedecekler ve bu teklifleri edilmediği takdirde harbin zareri olacağını kayde- kabul J| ziy deceklerdir. Sulh cephesinin herhangi bir ilhak ve a- razi talebini kabul etmiyeceği şimdiden ve bugünkü| içtimalar akabinde aglebi het'e bu yoldaki tekliflerin malaltlak teklif sanıla- cağı tabil addolunmaktadır. Yine bazı tahminlere gö-| ve harb başladığı takdirde Almanların ilk hamlede Polonya ve Romanyaya, İtalyanların da Mısır, Tunus ve Balkanlara saldıracakları zannedilmektedir. Sov- yet Rusya - Almanya ademi tecavüz paklının bu va- üzerinde ne dereceye kadar müessir olacağı da, bugünkü kabine toplantılarında görüşülecektir. /timal ilân olunacağı ci- | Ü man orduün galibiyeti İle netice- | Orgeneral Asım Gündüz ve diğer Kırmızı Taraf Galib Altı gündenberi Trakyada ma - nevraları takib etmekle beraber, ayrıca tetkiklerde de bulunmuş ©- lan Milli Şef İsmte İnönü, refa - katlerinde ayni zevat olduğu hal de otomcibile Babaeskiye gelmiş- | ler ve oradan hususi trenlerine bi- nerek. dün gece şehrimize dönmüş- lerdir, Vali ve Belediye reisi Lüt- fi Kırdar Cumhur Reisini Çorlu- da karşılamıştır. İsmet İnönü 23,15 de Floryada trenden inerek Deniz köşküne git mişlerdir. KAT'İ NETİCE NASIL ALINDI” Edirne 22 (Hususi) — Trakya - daki büyük askeri manevralar ni- hayet bulmuş ve muharebeler kır- lenmiştir. İki ordu dün Kendir ğ ovasında büyük bir meydan mu- harebesine tutuşmuşlar ve bu mu- harebe akşama kadar sürmüştür. | Bu muharebede bilhassa tayyare- | lerin büyük rolü olmuştur. Manevralara davet edilen ecne- bi ataşemiliterlerle Mısır askeri heyeti dün sabah şehrimize gel - mişler; kısa bir istirahati mütes- kip manevra sahasına gitmişler - dir. Dün sabah Genelkurmay Başkar m Mareşal Fevzi Çakmak, Amiral Şükrü Okan, Manevra kumandan vekili Erkâmıharbiye İkinci Reisi | Generaller otomobillerle manevra | sahasına gitmişlerdir. Manevra ku- mandanı Örgeneral Fahreddin Al- tay ecnebi ataşemiliterlerle Mısır askeri heyetini alarak manevre sahasına götürmüştür. Milli Şef, İsmet İnönü refaka - tinde Başvekil doktor Refik Say- dam ve Hariciye Vekili olduğu halde saat dokuzda manevra sa - hasına gitmişti. Bu esnada kırmızı ve mavi or- du arasında çarpışmalar devam e- diyardu. Kirmızı kuvvetler tara - fından püskürtülmüş olan mavi ordu gerilemiş vasiyette Lâlapaşa civarındaki geniş araziye yayık mış bulunuyordu. | Etrafta korkunç gürültüler olu- | yor, top, mitralyöz sesleri birbiri- nt takip ediyordu. Ecnebi davetlilerin otomobilleri Mareşal Fevzi Çakmağın ilk uğra- diği ve kırmızılıların işgali altın- daki tepeden —muharebeyi takip etmişlerdir. O sırada Milli Şef ve maiyetleri cenebi davetlilerin bu- Yandukları tepeye gelmişler ve mi- sağirlerin ayrı ayrı ellerini sıkmış- lardır, Bu sırada Fransız ataşemi- literi müşahedelerini anlatmıştır. Milli Şef bundan sonra misafirle- re veda ederek, başka bir tepeye gitmişler, bu tepeden on beş daki- ka kadar harekâtı takip etmişler- dir. Büyük taarruza öğleden sonra saat tam 14 de başlanmıştır. Tank- ları, zırhli otomobilleri, motörlü kuvvetleri ve piyadeleri ile müt> hiş surette yüklenen kırmızıllar mavilileri püskürtmüşler, bu su- retle mefruz düşmanı kaçırtmış- Jardır. * Netice, Mehmedeiğin alnımı bir daha ağartmıştır. Orduda hiç bir hastalık, hatta malarya vak'ası bi- le görülmemiştir. Umumi hastalık normalden aşağı haddi geçmemiş- tir. Milli Şefin Mesaji İstanbul, 21 (AA.) — Altı gün- Genberi Trakyadaki büyük manev- ralarda bulunan milli Şef İnönü, manevraların neticelenmesi mü- nasebetile Genel Kurmay Başka- nt Mareşal Fevzi Çakmağa aşağı- daki mesajı göndermişlerdir. Doğantepe - Menekşe | Sırtları 21/8/939 Sayın Mareşal Fevzi Çakmak Genelkurmay Başkam Altı gündenberi devam eden bü- yük manevraları arazi üzerinde ve | kıtaat içinde yakından takip ettim. Ordu —manevranın — tabiatından bulunan zorlukların hiç azaltı) - | Geldi mamış olan şartları içinde kuman- danlar, uygun ve isabetli tedbir- | letile ve kıtalar anlayışlı inzibatlı ve yorulmaz faaliyetlerile -erma- | yüz etmişlerdir. Talim ve terbiye- | nin en feyizli devri ve mühim as- keri meselelerin tetkik sahası e- larak 1989 manevrası hakiki birni muvaffakiyetle hitam bulmuştur. Yüksek sevk ve idarenizin bu mes'ud neticesi için sizi ve müm- taz vazife hissinden ve kıymetin- den dolayı Cumhuriyet ordusu - nu hararetle tebrik ederim Milletlmiz emniyet ve itdâ - | sının mesnedi olan büyük ardu - | nun kumandanlarına, subay ve er | lerine itimat ve iftihar duyguları ile sarsılmaz bir surette bağlıdır. Reisi Cumhur İsmet İnönü Sinir Harbinde Son Safha (1 inci sahifeden devam) rakacaktır. Hattü, bu defaki he- sab tesviyesi muhakkak ki, bi - yük harbdeki gibi de olmuyacak, belki de harita üzerinde müstak- bel tarih müstakil bir Almanya | kaydetmiyecektir. Nihayet, istik- Vâl ona lâyık olan milletlerin hak- kıdır. ve. hiçbir zaman bu hak her yirmi beş yılda bir diğer dev- ketlerin kanı ve canı aleyhine su- ikasdlar harılamıya yaramak için elde birakılan . bir taarruz bay- | rağı ve tecavüz silâhı değildir. Al- man ordularının tecavüzü ile baş- hyan 1914 harbinin yaralarını da- ha henüz tamamile geçirmemiş bulunan beşeriyetin başına 25 yıl /sonra yine Alman ordularının ta- arruzu ile sarılacak bir muharebe sonunda elbetteki Alman., denilen bir milletin vücudüne tabammül edilemez ve böyle bir millet baki- yesinin eline her ne biçimde ve kayıdda olursa olsun bir istiklâl pırakılamaz. İnsanlığa huzur ve hayat hakkını çok görecek ve onu yeniden ateşe boğmuya kalkışa - cak bugünkü Almanya için mu- kadder - ve Tâyık âkibet, ancak mahvolmak — ve sağ kalacak tek Alnanı bile Bahrimuhitler aşırı memleketlere tehcir ve Avrupayı | bu tecavüz ve huzursuzluk un - surundan ebediyen tecrid etmek- tir. Bu temenni çok acıdır, çok dilediğimiz âkıbet azdır bile. Bü- | tiııııııipo(.nı—uiu-ı mennimiz son dakikaya, hattü son | saniyeye kadar akhselimin müte- | gaviz ve mülearrız millet mes'al- | Terine hâkim olması ve son sinir meydan muharebesinin sulha kıy- mamasıdır. ETEM İZZET BENİCE ZAYİ Haliç Feneri nüfas memurluğun | dan almış olduğum nüfus cüzda - | mami kaybettim yenisini alacağım- dan eskisinin hükmü yoktur, —— | Dimitri oğlu Anaknosti | Londra ve Parisin en meşhur fabrikalarından gelen BAYANLAR için son moda ve yüksek fan- tazi MUŞAMBALAR ve MAN- 'TOLAR Beyoğlunda BAKER mağazalarında teşhir edilmek ve gâyet müsald şerait ve ucuz fiyatlarla satılmaktadır. Çeşit- ler tükenmeden evvel ihtiy | doğru Macaristandan geçebilece- | yacakları kapalı zarflarmı ihale günü saat 14 de kadar Fransız Ve İngiliz Kabinel Bugün Vaziyeti Görüşüyorlar| olacak» sözleri, devam EİĞ ri hazırlıklara bakılırsa © rette göz önünde tutulm (1 inci sahifeden devam) bir müdahalede bulunmıyacaktır. Fakat Alman orduları cenubu şar- kiye doğru inmek istediği takdir- de serbestce Macaristandan geçe - bilecektir. Bir harb halinde, Ma - caristan bitaraf kalsa dahi Alman- yaya erzak ve malzeme göndere - | Mısır Hey (1 inci sahifeden Heyet kahraman ordüf üretn dirnede 25 ağuslasla BELK ge çid resminde hazır B Vazıyetm üzere 24 ağustosta tekraf ÖD dez neye gideceklerdir. £ BAŞVEKİL ÖĞLE Hülâsası a ST | Vaziyet her memlekette dikkat- Reisi Cumhurumuzla TÜ le takib edilmektedir. Son hâdi- | Manevra sahasından © seleri şu suretle hulâsa etmek | #vdet etmiş olan ü mümkündür: Refik Saydam doğruca 1 — Polonya hududunda hâdi- | Oteline inmiştir. Başve seler tahrik edici bir mahiyet al- ye kadar ötelde İstifl” maştır. Fakat şimdiye kadar fev- kalâde vehamet gösteren bir hâ- z KI 5 dise olmamıştır, fakat olabilir. Küstah Bir 2 —Almanya, seterberliğini ta- Mecmuasi — | & mamlamağa çalışmaktadır. Hâlen | — Ç1 inci sahifeden d & iki milyon asker silâh altındadır. | yette karikatür — ve fotd 3 — İtalya ise ordusunu 1,700,000 | ihtiva etmektedir. 2 kişi üzerinde muhafaza etmekte - | — Mecmuanın İstanbul bi Gir. Yeni efrağ Silüh sitme çağır- | kemede müdafaa olarak ON * mamıştır. muanın insanların sıbhab 4 — Serbesi Danzig tamamile | met etmek gayesile intisti İ X askerleştirilmiştir. ğini söylemiş ve çıpl yetinden bahseylemiştir.. | İddia makamı, kan! Türkiye dahilinde bir ÇÖŞi €emiyeti ihdasına mâni © hetle bu mecmuanın dâ n bulunduğunu ve bunı:;’; $ 5 — Dün Danzigin plâj mevkii olan Zoppot'ta, Danzig Nazi teş- kilât şefi Förster, cenebi memle - ketlerdeki Alman — teşkilât şefi Bohle, Alman Başvekâlet datre - sinde servis şefi doktor Dochle ve eski Avusturya valisi Seyo Inkuart| #ının bir suç teşkil e€ t arasında bir konferans toplanmış, | etmiştir. Muhakeme Danzig'in ve orta Avrupanın vazi- | bâşka bir güne kalmıştir E yetini gözden geçirmiştir. ZAYİ ğ 6 — Macaristan, icabederse A- | — Samatya nüfus memuf L man ordularının cenubu şarkiye | aldığım nüfus cüzdanımi? ğ tim yenisini alacağı! l nin hükmü yoktur. ğ Nedim oğlu Aği FD G t &dr em sârı emfh 9 ğini Almanyaya bildirmiştir. 7 — Mihver devletleri mahafi- linin «ne olacaksa bu hafta içinde Baş, Diş, Nezle, Grip, Romat iğ! Nevralji, kırıklık ve bütün ağrılarımzı derhal Ö B AM icabında günde 3 kaşe alınabilir. A GRİP NEZLE NEVRALJİ — || BAŞ Di$Ş | KIRIKLIK t Soğuk Algınlıkları ve Ağrılari ) ) EOKALMİiN B TESKiN EDER Şıhhat Vekâletimin 15-4-936 tarih ve 4-45 numaralı İstanbul Belediyesi İlârll’rı ; Tei Beylerbeyi - Paşabahçe yolunun katranlanması işi siltmesine konulmuştur. İhale 31/8/939 perşembe günü i-'.ı mi Encümende yapılscaktır. Muhammen bedeli 14,942 lift $ik teminatı 1120 Nra 7? kuruştur. Şartnameler Zabat ve F'J dürlüğü kaleminde görülebilir. Taliplerin 939 yılına ait “Pğgif Dğ. vesikası ve buna benzer en az 10,000 lirahk iş yıouı!m':' A müdürlüğünden alacakları ehliyet vesikaları ve ük MW ğ l yya mektupları ile 2490 numaralı kanunun tarifatı çeri ç, vermeleri, (6199) , y P. T. T. Umum Müdürlüğünden : ç 1'— İdare ihtiyacı için beş ton Dizel yağı açık eksiltti ” maştır. , bep 2 — Muhammen bedel «1800> muvakkat teminat J”T_ı,/ siltmesi 26 Eylü) 999 sahı günt saat <J6> da Ankara P- T. . dürlük binasındakti satınalma komisyonunda yapılacaktir * & 3 — İstekliler, muvakkat teminat makbuz veya " , rile kanuni vesikalarının hâmilen mezkür gün ve saaY | müracaat edeceklerdir. 4 — Şartnamcler, Ankarada P. 'T. 'T. Levazım, İster Va -i cınızı şimdiden temin edi Levazım Ayniyat şubesi müdürlüklerinden bedelsiz jtir. «36718, 4«6122