8 Haziran 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

—3S0ON TELGRAF— SÜNÜNSCENDEN ilk denemeyi bu yıl içinde yapabiliriz.. Haziran 1938 Köy veorman sadece devlet büd- cesinden ve devlet emeğinden bek- liyeceğimiz neticeler değildir. Ko- yacağımız kayıdlar, tahmil edece- | ğimiz mecburiyetler de vardır. Yazan : ETEM İZZET BENİCE F:ılih Rafkı Atay Ulusta «Ankara ve civarı) adlı başmakalesinde iki şeyin adını vererek hasretini çekiyor: 1— Orman. Sultanhamamı Fincancılar yoku- Niye caddesi — Buradakiıîullar,bugün-W lerde yeniden yapılacak Belediyo reisliği 'anda büyük caddeler « veley ki çok bo. le parke veya as. ta tahvil olunacaktır. #— Asfali... Yazının umumi havasının tebarüz ettürdiği bir üçüncü hasret de köydür. Temiz köy, kasvetsiz köy, şirin ve olgun köy Bu üç tahassür Falih Atayın olduğu kadar hepimizin, bütün An. karanın, bütün Türkiyenin hasretidir. Ali Çetin Kaya, Nafıa bütçesi Kamutaydan geçerken pek haklı olarak: " — Devlet Demiryollarını tamamlamadan büyük çapta yol fa. aliyetine girişemeyiz. Dedi. Sürerli ve iradeli bir çalışmanın yüksek şuur ve verimi içinde memleketi demir ağlarile ören Cumhuriyet Nafıası anlaşılı- yor ki, ancak birkaç yıl sonra devlet şuseleri ve aslaliları üzerinde mesaisini teksil elmek imkânmı bulabilecektir. Belki, bu arada İs. tanbul . Bolu - Ankara asfaltı çıkarılırsa hem Ankara . İstanbul arasındaki mesafeyi çok kısaltacak, hem de orman ve asfalt zevkini bir arada tatmin fırsatıı verecek bu yol ile Ali Çetinkayanın işaret ettiği sıradaki tabammülümüzü arttırmak ve dindirmek ko. Taylaşacaktır. Fakat, köy ve ormau bize göre sadece devlet bütçesinden ve devlet emeğinden bekliyeceğimiz neticeler değildir. Bu çeşid neti- celerin hazırlanması ve alınması daha ziyade sosyal lerbiyemizin inceltilmesi ve olgunlaştırılması ile mümkün olabilecektir Falih Atay Ankara köyünü ıztırabla anlatıyor. Şu satırlarda bu aztırabın bütün ifadesi vardır: «— Meselâ ilk akla gelen şeylerden biri Ankara civarı köylerinin hüznünü gidermektir. Bu köyler devlet merkezinden onar, otuzar kilometre uzakta, fakat asırlarca geridedirler, Derin ve A bir hüzün: Bilhassa ağaçsızlıktan ve sıvasız kerpiçten — ve tezekten gelen bir hüzün!. Falih Atay bu ıztırabında ve onu dışarı vurmakta tamamile hak. lıdır ve gösterdiği deva da yerindedir: «Birçok muvalffakiyetleri yanında en parlak hizmet abidelerinin köy koruları olacağını. eğitmenlere telkin etmeliyiz. Ulus Başmularririnin göstrdiği bu telkin yolu, yukarıda işaret ettiğimiz sosyal terbiynin olgunlaştırılması ve ineltilmesi yoludur. Yalnız Ankara köylerindeki değil, bütün köylerimizdeki geril, Asyalliği, hüznü, ağaçsızlığı, kerpişten ve tezeklen sıvayı eğer sosyal terbiyemizdeki inkişaf ve onunla birlikte yürüyecek telkin vasıtala- rumız gidermiyecekse bu tekemmülü elde edebileceğimiz güne kadar vaz'ına mecbur kalacağımız mecburiyetler pekâlâ telâfi edebilir. Devlet hiçbir zaman, hiçbir yerde köy yapmamıştır, orman yap- mamıştır, köy evinin sıvasını vurmamıştır. Devlet örnek vermiştir, fikir, vermiştir, plân vermiştir, yardım etmiştir. — Ve.. kö kendi köyünü kendi zevki, kendi emeği, kendi özeni ve ile kurmuş, ilerletmiştir. Bir köylü için kerpiç ve tezek sıvalı evinin sıvasını kireç badana. yaşçevirmek üç beş liranın içinde bir külfettir. Yine bir köylü için imin bahçesine, kapısının önüne, köyün koruşuna yılda birer ikişer ağaç dikmek, icabında devlet fidanlığından köye kadar getireceği taze ağacı faşımak zahmetinden ve üç çapa vurmaktan başka bir ağırlık değildir. Eğer, köylü bunu kendi kndisine idrak tmiyorsa, kendi ken. disine yapmak islemiyorsa, kötü göreneğin, eski alışkanlığın sevki içinde gidiyorsa ona bu zahmetleri meeburiyet... diye vermeliyiz. Eğer, bu mecburiyeti koymaz, neticeleri kontrol altına almazsak daha çok yıllar şirin, temiz, yeşil köyün ve korunun hascet ve ıztırabını çekeceğiz. 'Türk küöylüsünün en beş yıl önceye mazaran seviye ve sosyal terbiye bakımından en az elli yıllık bir olgunluk ve ik kaydet- tiğine kanliz. Kafası ile, göreneği ile, ekimi ile, alış veri ile, refahı ile kendini ortaya koyan bu fark eğer sosyal bakımdan gerilik mu. hafaza ediyorsa bu sırf alışkanlıktan ve karşılıklı lâkaydilikten do. ifan bir geriliktir. Köylüyü temize, iyiye, güzele, ağaca mecbur etmek ve onun mürakabesini yapmak belki ilk yıllar için üzücü olacak, fa- kal lemize, iyiye, güzele, yeşile alışan köylü ondan sonra kendiliğin. den daha temize, daha iyiye ve daha güzele gidecek ve yükselen zevki, nişer, v —N &” DErzmuSETRAEENENANK KERETANTEL Z T0 —ÇÇ ——— AŞK, HEYECAN ve İHTİRAS ROMANI | Tefrika N. 3 ana bir yenice parası bah. Şiş var, dedi, şu önümüzdeki tak. sinin peşinden gideceğiz. Şoför gülümsedi: — Peki beyim.. Merak etme: Biz böşle takiblere alışkınız.. Taksimi geçtiler. Öndeki şoför yıldırım süratile Uçarcasına gidtyordu. 'Naci Demirel çok heyecanlıy « d Bi e sordü: — Makinen yeni mi? SERTELLİ kuyorum.. — Yeniceyi hak edeceğimden eui oluduz. direksiyona yapışırcasına Te kadar mesafe vardı. Ferda'nın bindiği otamobil Şişli catldesinden saptı. Sağda üçüncü sokağın ağzında durdu. Bomonti - sokağına Yazanı İsken .er F. | — İzini kaybedeceğiz diye kor. | Bu cümleden olmak - üzere ilk arşısı « Sultanha - Fincancılar yokuşu, Yerebatan - Nuruosmaniye cad. delerindeki yollar yapılacaktır. Bu yollara aid münakasalar pek anda ilân olunacaktır. eai Köy büroları Sık sık kontrol Edilecek Her büreda «bir iş tak- vimi» kullam'acak Köy büzolarının muamelâtının bilhassa hesab ve yazı ler hususi muhasebe mü - dürlüklerile kaza memurları ta. işlerinin vilây usi kontrol edilmest Dahiliye Vekâletinden bildiril . miştir. Bu bürolarda kamların tayin edecekleri mua - melât ve iş takvimleri takib olu. nacak ve mevzuu bahis memur. lar, günün müuayyon saatlerinde büro me hat vere « | cekler ve bu suretle onlarin resen icral ve tat... hiyette herhan. Bi bir hareketlerine meydan bı. rakmıyacaklardır. davına | Yeni ve Büyük bir Tütün deposu 600 bin lira sarfile inşa edilecek İnhisarlar Vekâleti, Ege mın « takasının sigara ve tütün il cını tamamile önliyecek yeni bir tütün deposu yaptırmağı karat . laştırmıştır. İzmirde Alsancakta inşa edile. | cek olan bu depo 600 bin liraya mal olacaktır. Yeni binanın inşaat ihalesi ayın 20 sinde şehrimizde | yapılacaktı şısında bulunmağa sevkedecektir. Ve nihayet bütün bu bu denemeyi yapabiliriz. da sokağa saparak hızlı hizli yürümeğe başladı. Otoların ikisi de dönmüştü. Naci Demirel Ferdanın peşini ölge gibi Lakib ediyordu. üç basa. kârgir evin önünde dur. bakındıktan sonra maklı du.. € Pi kapının zilini li kadı. nın hangi eve girdiğini iyice gör- müştü. Kapı kapandıktan sosra, duvar dibinden yavaş yavaş bir yolcu gibi geçerek evin numarasını o0. kudu: Kirk yedi Burası, iki katlı eskice ve kâr. git bir evdi. Bir tarafında boş bir apartıman vrd. | — Ferda Hanim acaba | buraya mi geliyordu. | — Kırk yedi numaralı evde kim. ler oturuyordu? her gece Naci Demirel biraz daha aşağı. daki köşenin başında inmişti. — Daha altı ay bile olmadı pi. yasaya cıkalı. | Ve sarıldı. Aralarında yirmi beş, otuz met. şu ve Nuruosma-. ) mim edebilecek vazi, | bu odalardaki karyolaların bele. ee L artan sosyal ihtiyacları karşısında e bizi yormağa, mecburiyetler kar. ler para, yardım işi değil, sadece telkin, göslerme, mecburiyet ve.. mürakabenin başaracağı işlerdir. Hattâ, bu yıldan birkaç İstanbul veya Ankara köyünü ele alarak arsa, diğer tarafında yüksek bir | Verem mücadele Teşkilâtı Genişletiliyor Yeni dispanserler de açllacak teşkilâtinin Hava xollar IIstanbuldan Gazianteb, Diyar- bakır, Sivas Erzurum ve Vanal tayyare postası işleyecek Bu şehirlerimizin her birinde hava meydanla-| zere Maraş ve iyaset ihdi nacaktır. Böylece Mar: zarcık ve diğer pirinç ekilen lerindeki verem mücadele te lâtı da genişletilmiş olacaklır. Ankara ve Kayserideki verem mücadele işleri de bü: cek. tanbüla bağlı bu . mıntakasındaki mü. | tı da Bursaya bağ. an Pa . cadele lanmıştır. lerde yeni dispanse Ayrıca Haydarpaşa verem pavyonu ile Heybeli sanatoryomunda çoğal - tılacak olan yatakların adedi de 300 e çıkarılmıştır. Yani 300 tak birden açılacaktır. yakında rı ve telsiz istanyonları yapılacak 4 senelik program mucibince bu sene zarlında Ankara - İstanbu! hattına ilâveten Ankara . İzmir, ara - Kanya - Adana hatları lacaktır. Müt: Adana - Gazisatep - Diyarıbakır, | Diyarıbakır - Van ve Ankara - ıb seneler zarfında da -— Bütün şehir ve kasabalai(; : Bizzat belediye'erhan veotellerdekon l « forlu, banyo'u odalar hazırilyacak'ar, yapılarak — neticenin tekmil Her şehir ve kasabamızda mu. hakkak temiz otel bt lunı veya han ve larda dea konforlu odalar bu.. asının temini hakkında dün | dahiliye vekâletinden bütün lâyetlere — mühim bir tamim | gönderilmiştir: «Memleketimizin bellibaşlı bir kaç büyük şehirlerinden başka bemen hiç bit de yalnız bancı seyyahların değil, işleri için geyahat eden vatandaşlarımızın bile konaklıyacakları etmiz ötel veya misafirhanlerin bulunmadığı bir hakikattir. Oteller asgari kon. fora alışmış olan m leri tat. | ite değil- dir. Bu hal, seyyahat arzu ve im. kânlarının azalmakta ve binneti. | ce şehir ve kasabalarımızın ikti- sadi menfaatlerini haleldar et. mektedir.» Cümlelerile başlıyan bu tamım. de; (derhal ve acele olarak) işe girişilmsi kaydile şu —hususlar emrolunmaktadır: 1 —- İstasyonlarda, iskelelerde ve belediye teşkilâtı olan yerler- nisafirhane ve otellerin (Bü. tün odalarının yapılması müm. kün olmadığı takdirde) en az il şer odasının badanalı, boyalı,ha şerattan âri, tmiz hale getirilmsi, Vi Etem İzzet BENİCE — |Dahiliye Vekâleti bu işin en kıs» bir zamanda Vekâlete bildirilmesini! vilâyetle: re tebliğ etti mdan hazırlatılarak rgan, çarşaf ve örtülerin yıkanmış, — ütülenr halde. üÜçr takım olatak bulundu- Tulması ve bu süretle gelecek mi. safirlre temiz bir odada ve temiz bir yatakta yatmak nlarının temin edilmesi diy atak, yas 2 — Hanlarda, otellerde — ve umuma ald yerlerde mevcud helâlar hemen umumiyetle umu. miyetle pis kokulu,. manzarası çirkin yerlerdir. Bunların derhal ıslahı, temizlenmesi, badanalan. ması, akarsu temini, tazyikli su tesisatı mevcud olmiyan yerlerde çinkodan yüksekte su deposu yap- tırılmak — suüretile sıhhi - şartları cami temiz hale getirilmesi, 3 — Otel, dokanta ve gazino gibi bir el yüz yıkama yerinin te- temin edilmesi 4 — İnsanlığın en basit icap. larından biri olan ve umumi sıh. temelini teşkil eden temiz- likte alükadarların çok hassas bulunması. Yukarıki hususların cn kısa bit | zamanda yapılarak bildirilmesini ve bu işlerin idare âmirlerile be. lediye reislerinin temsil etlikleri | şehir ve kasabhalar halkının sevi. lerinin de miyar: olacağının gö zönünde tutulmasını zica ederim. * Efgan istiklâlinin yıldönümü münasebetile Büyük Şefle Efgan Kralı arasında telgroflar teati o. lunmuştur. * Japonlar, bütün Çin şehiz . lerini hava bombardımanlarile tahrib eylemeğe başlamışlardır. | ması kakkındaki mühletin v um hatları açılacı 4 yerlerin v re de havacıların — diğer devlet âtında çalışan müstâhdem. yeti haiz olması itibarile bunların tekaüdlükleri hakkında Devlet olları işletme idaresi me « 1 ve tekaüd sandiğı Hak Ayrıca tayyare uçuşunda çalı - şanların hiç olmazsa Devlet De. Taryolları idaresinde lakomotif üzerinde çalışan müstahdemi: olduğu gibi her hizmet senesinin 15 sene fili hizmete tekabül et. esası vazolunmuştur. C3İK KABERLER İ * Büyük Erkânıharbiye reisi Mareşal Çakmak dün akşam An. iş, büyük merasimle ylık temini maksadile tathi. kattan edinilen tecrübelere gör belediyece yeni bir istimlâk ka- nunu projesi hazırlanarak Vekâ . lete gönderilmiştir. Proje yakın. da mecliste müzakere edilecektir * El arabalarının tek tp ol - tılmasına dair esnaf cen tarafından v müdürlüğüne şehrimiz eski posta başmüdürü Mazhar tayin edil . mişlerdir. * Yeni nüfus tahriri ve dene. | me tahriri - hakkındaki verilmiştir. * Habeş umümi - valişi Duast Romaya gitmektedir- * Amerikada Mayon yanar - dağı alev püskürmeğe başlamış ve indifalar nehir halinde akmıi . ya başlamış, halk dehşet içirisin. de kaçışmaktadır. *& İstanbul liman reisi Zühdü Bandırmaya tayin edilmiş fen heeyti azasından — Hay: getirilmiştir * Gümrük Başmüdürü Mus - tafa Nuri Ankaraya gitmiştir. * İzmirle Hornuva — yolunda in üç misli büyük. e bir şarab fabrikası yapı. lacak, badehu şarab - fiatları çok ucuzlatılacaktır. lâyiha | bul etmekle beraheTı * Ticaret odası idare heyeti bugün toplanarak oda bütçesinde | Vekâletten geri çevrilmesi üzeri. ne tedkikler yapacaktır. | * Geçen sene - tevkifhaneden | kaçan katil Abdullahla Tevfikin muhakemeleri bitmiş. Abdullah he bir, Tevfik bir buçuk aya mah - küm edilmişlerdir. düşündü. İşte bir tesadüf! Aşağı. dan yukarıyu doğru mahalle bek. | çisinin geldğiini gördü. , | Bekçiye büviyetini söylemeğe mecbur oldu. Ve yavaşça yanına sokularak sordu; - Sen bu mahallenin bekçisi. misin?. — Evet beyim.. —1 numaralı evde kim oturu. yor? Mahalle - bekçisi cevab verdi: — Terzi Mannik oturuyor, be. yirm! Evli midir bu kadın? Eskiden evliydi.. üç yıl önce kocası öldü. Ev ona kaldı. Şimdi terzilik yapıp geçiniyor | — Geleni gideni var mı? — Terzi evlerinin bazıları neta. meli olur amma.: Madam Mannik çok namuslu bir kadındır, beyim! düşünmeden Naci Demirel her şeyden önce bunları anlamak istiyordu. çoktur, Fakat, geceleri kapısını çalanı görmedim. — Yalan söylemiyorsun değil mif., — Aman beyim, ben de — yarı polis sayı! Size karşı yalan söyleyebilir miyim? — Pekâlâ, Haydi dolaş sen! Bekçi uzaklaştı. | Naci Demirel bekçiyi iyice taş. hiş ettikten sonra, kendi kendine mırıldandı — Bekçi züme karşı 1 de elde etmişler. Yü. alan söyledi. F Bir müddet arka sokaklarda do. laşan polis hafiyesi, bekçiye gö rünmeden, 47 numaralı evin ya. ya dönmüştü. Arsada bir sürü taş ve toprak yığınları vardı. Hava çok kapa. hıydı. Gükyüzünde bir tek yıldız yok. tu. Gündüz dikiş için geleni gideni Sokağın orlasında bir elektrik feneri vardı. Arsşa ranlıktı. Naci Demirel düşe kalka taşla. Tın üstüne çıktı. Evin üst katında, saya bakan bir odada - Işık ve | dolaşan Hayaletler gördü. asmı zifiri ka. hayaletler arasında dola; da Hanımı tanımıştı. Polis hal n Fi , terzi Mi deki bu esrarlı odayı, Sin reder gibi; uzaktan görüyo İşte bir gölge daha. Bir erkek gölgesi.. Bu da şüphe yok ki Ömer Bey. di. . nni Polis hafiyesi uzun müddet te. reddüd ve şüphe içinde kaldı. Ferda Hanım: i Ömer, ses çok tu & haf bir erkeksin! Çekoslavakyadaki €i Biyi mukadderatı Avrupay! eden en ehemmiyetli ee Fakat bu alâka başlıCtı bir dereceye kadar d ':,y | Polonya — ekalliyetleri İyelir toplanmıştır. Bu ÜS 'mg y başka Çekoslovakyayı İT y nüfus da üç unsura © Yedi buçuk — milyonâ Çekler, iki buçuk Mi Slovaklar ve yarım MN da Rutenler ni Çekler ile Slovaklaf münasebet Çekeslav nin meselelerindön bİ aklar bi mektedir. Bir defa 5İ0 dit ekalliyet midir, Geğil kolay kolay cevab —r':. bir sualdir. Çekler " p Slovaklar, Çek Ve ovak ayrı iki millet bııı_ı»"*f)’ kabul euıwııwklıdıluy'l göte Çekler — ve Si *'âı halktır ve her ikisitit &e koslovaktır. Di :rw:'w!’_ vak milletinin ay't '”,,? kaslovak devlett içinÂt ÇK olarak kabul eime vaklar, Çeklerin kim bir unsurdurlar. Çekoslovak — devlel Slovaktır. Marzarik # tı. Bugünkü Bay' Slovaktır. Binnenaleyli kalliyet meselesi dİY SEFİ- ki Slovaklar duğunu - ve Çekle muhtariyet ile idar? taleb etmektedirler. * tariyetçileri adı V papas Hlinka tarafif bir siyasi parti şekli edilmiştir. Bunları f arak deki meb'us adedleriP” Va olursa, Slovak hı“—""__,_/ İ ni teşkil etmekle eft ; mamıyacak bir ni Çekler ve Slev arta Avrupa toprakltfii yılan İslav ukanın, HİT veya çok farklı Gi li releri arasında iki b0 rında dil farkındı şive farkı vardır. Ç nevver ve müterakki, ise binnisbe daha £€T7 ve katolik papasl altındadırlar. İki '""',;r ayrılıklar, kandan VE de belki coğrafya ** ziyetlerde aranma! ;ı koslovak devletinit şen Slovakya, carların idaresi ah dan sanayi sab: lan Bohemya'dun a da ayrılmıştır. Bu gi ve iktisad ayrılıklı rasında telifi kolAN M takım menfant VE Hai dıkları tebaröz carire3i| la beraber, har! —7 aklatı ? D” eee rikada Fitsburg ? Slovaklar arasında itilâfname. İkincisi lisinin meşrettigi T koslovak devletiti lan Mazarik, bi Amerika a itilâf devletlerini J.I gi damları, «ÇekoS tında Çeklerle Si aaişik türmeğe imale :;uı gevi oslovakya müstakt , ma ayak basar PST inefii, vaklar, bir takıf' egi | altında geniş PY © Ç Kilise #ÜĞ başladılar. Kilkt . Kai aK de seye aid tOPT bizi düşüneelo © bu ayrılık, paPA?