14 Ekim 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

BU SABAHKİ HABERLER Stalingradda Ruslar bazı mevzileri geri aldılar men ii sol ce- nahda Timoçenkoya karşi taarruza geçtiler Londra, 14 (A.A.) — Mosko vadan bildiriliyor: Stalingradın müdafileri dür bazı mahalli kazançlar kaydet mişlerdir. Ru Almanların bir gün önce ele geçirdikleri birkaç noktayı tekrar göri almış ve mev kilerini merkez mahalleler Almanlar, mukabil durdurulmuşlardır. Almanlar, 80 Icenahlarını teh did eden Tüinoçenko baskısım bertaraf etmek için Sisliugradın sağl hücumlerla rbişinde karşı bücume| Köleler Nevorsiskin ce- nubu şarkisinde Rus baliriye 8i- Mihendazları Almanlara ağır ka mblar verdirmiş ve düşman iler- İeyişini durdurmuşlardır. Vişi, 14 (A.A) al yer dağlarında ve Stalingrad şehri nin fabrika mahallelerinde şid- detli çarpışmalar devam etmek. tedir. Ruslar geceleyin, Stalingrad şehrine sallar üzerinde (takviye İmaları getirmeğe o çalışmakta ea a Cenubi Afrika baş vekili Londrada Londra, 14 (A.A) — Cenabi| Afrika başvekili General Smuts, harb vaziyetini alâkadar edea meseleler etrafında görüşmeler- de bulunmak üzere Londraya gelmiştir. General Smuts, halen mütte- fiklerin elinde bulunan kaynak. lar sayesinde son zaferin mutlak surette kazanılacağından emin bulunduğunu söylemiş, kesin bir ” ardımını temin et- Süral Kirlaşik miletterin müdafandan taarruza (şeçebile. cok duruma varmış , olduklarını söylemiştir. Norveç sahiline çıkan 6 İngiliz elektrik santralını uçurdu Stokholm, 14 (A.A) — veçin şimal sahillerinde bir mok- tada karaya çıkan alı İngiliz, ü elektrik santralın berhava etmişlerdir. Ingili esir edildikleri bildinimektedir. Bu hususta henüz başka malü- mat yoktur. Yeni Ginede son vaziyet Londra, 14 (A.A.) — Yeni Ginede, Avustralya kuvvetleri cepheden ve (cenahlan Japon mevzilerine nüfuz etmirlerdir. Maerikada İtalyanlar düşman sayılmıyor (Baş tarahı $ inci sayfada) tevkif edilmiyecekleri manasına İmiyeceğini izah etmiş ve sa. im düşman buncdar baklen daki nizamatın İtalyanlara tat-| bik edilmiyeceği şeklinde bir ka- rar olduğunu tasrih etmiştir. İtniyanlar harb gayretlerin? İştirak edip etmemelite serbest olacaklardır. is | kaldığı takdirde Lavalin iktidar SON POSTA Telgraf, Telefon Ve i göze çarpan ve en meraklı görünen kısım, kendi zaferlerine kimsenin lâzım geldiği derecede dikkat etme mekie olmasından. şikâyet etmesi - dir, Düşmanlarımız, son günler zar- fında daha geveze oldular. Ribben.! trop, Göring, Hitler, aytı ayri nu - tuklar söylediler ki kendi zihniyet - lerini büyük bir sarahetle ortaya dölmmek bakımından bunlarin hep. si bizce alâka mahiyet- tedir. Yalnız bütün bu natuklara hi .Lavalin iktidar mevkiinden düşmesi bekleniyor Yeni başvekil olarak Marsel Deat'ın ismi |ki. olen bir hava vardı Mi vee geçiyor, Vişide hararetli görüşmeler oluyor bütün eriyermse ran see gibi duymamak kabil değildir.! Londra, 14 (Radyo) — Vişi! Şimdi muhtemel Başvekil ola-İg, hava, korku havasıdir. Çünkü! dan düşeceği muhakkuk uaktadır. | rında ve hülemü altinda bulunan &. jalrlerime dönüyor ve bu harb düm den alınan haberlere göre Laval, rak Marsel Deat'ın ismi germek) hu nutuklar, hep müerimiyetlerini hergün biraz daha totaliter re- tedir. idrak eden i di öylediği söz. jimine doğru ilerlemektedir. La-| o Mareşel Petenle mülâkat | İjeeden berekkkib ediyor. val mevkiini sağlamak için her, Vişi, (14 (A.A.) — Mareşal) Çünkü bütün muazzam zaferle- şareye baş vurmaktadı.. Alman.| Petain dün başvekil Lavali vejrine ve istilâlarina rağmen Hitler, yön istemiş olduğu mütehâssıs| sonra Lucien Romler'i kabul et.) tafer ümüdlerinin kendisi “için uzak işçilerin sevkiyatı sürüncemede miştir. Daşmaş ölduğene ekili vükiitir. O. Başvekil Laval öğlede, mun son 2 sene zarfında galebe we ADE SONER Çukları karansıklaşmış, bunu mu. sayıl. General Bridoux ile uzun uzadı! yabil Büyük Brhanya, Amerikm| şi De İ Sovyet Rusya ve Çin, bin, türlü me- . "|". İ şalkat we iztırab dalgalarına rağ -| İ men: ilesi “gitmişlerdir. Hitler, bü -| wzvelt ve Çörçilin nutukları izm. İ zafere doğru yeni bir adım teşkil etmesinden kendi muvaffakiyetle - (Baş tarafı 1 inci sayfada) (Jile bakmaktadır. Çünkü çiftçi! rinin ise ancak harabiye doğru bir dir, çünkü biz onları devamlı yalnız istihsali ayni seviyede tut! yol açmasından hayretle bahsetmek öle istilâ tehdidinden, esarciten | makla kalmıyor, onu arttırıyor.) tedir ve zorla ölümden kurtarmış ola.) Çiftçiye daha çok iş temin etmek| , Danimarka, o Belçika, sağız. liçin hiç bir gayreti esirgememe. Fransa Hitlerin tahakkümü zltında Reisicümhur birleşik milletle.| liyiz.» | bulunuyor. Bu memleketlerin hep - rin yüksek strateji omesl Yaşları 23 ile 24 arasında bu.| sinde İsyan ve ihtilâl ruhu kaynı - düşmanı başka cephelere çek -İlunan askerlerden mürekkeb bir) yor. Sırası gelecek olan Danimarka mek işin derhal bir şaşırtma har| tümenin yaşları 33 ile 34 arasın-| müstesna olmak üzere her yerde :eketi yapmak hususunda ittifak! da bulunan askerlerden mürek - dam müfrezeleri fazliyettedir. tmiş olduğunu söylemiş ve bulkeb bir tümene nazaran daha) gün masum rehineler o ve kiymet sözleri ile yakından sıkıştırılmıs! büyük bir muharebe £ kabiliyeti! vatandaşlar rastgele tevkif edilerek ılan Rusların ve Çinli i soğuldeanlılıkla kurşuna diziliyor ve erinin hafifletileceğ her gün Alman ikina ve ismine ette vâdetmiştir. kan ordusuna girecek o göaçler| karş! bu eski milletlerin kalbindeld Pearl Harbur Miarruzundan -İiçin tayin edilen yaşın 20 den|kin büyüyor, Ba muazzam sahilin beri Amerika ewdüstrisinin kay.| 18 e indirilmesini tavsiye etmiş. | mahtelif nektalarina İngiliz Com- dettiği muazzam terakkileri göz| tir. Mandos'ları tarafındam yapılan bas den geçiren Ruzvalt son seyaha-| O Vaşingtonun iyi haber; alan) kinlar, bundan sonra vukva gelecek i esasında fabrikaları, deniz) mahfillerinde sonradan ifşa edil.| hâdiselerin birer mübeşşiri olmakla tszgühlarını ve askeri müesse -diğine göre reis Ruzveltin talebi) beraber bu kadar cürümlerin ve se.| seleri teftiş ettikten sonra Birle.| üzerine 18 ve 19 yaşındaki genc-| faletin falli olan adama yakicı bir! şik Amerikanm hayati ehemmi -|lerin de askere ahnmalarına dair| korku telkin etmektedir. Onun as yette iki eş muharebe olan is-| kongreye bir proje verilmesi bek| kerleri, fırsat bulsalar onları ellerile tihsal ve taşım o muharebelerini| lenebilir. Bu husustaki kanun | öklürecek olan milletlerin arasında kazanmak üzere bulunduğuna! projelerinin her iki meclise ve -| yaşıyorlar, Bu milleterin bu fırsata şüphesi kalmadığını söylemiştir. | rilmiş olduğu da söylenmektedir. kavuşacakları mes'ud gün gelecek. Bu harb devresinde Amerika| ORuzvelt nutkunu şöyle bitir - tr. için en mühüm meselelerden biri, | mişti cümhürreisine göre memleketin Biz bütün dünyada iman ve geniş İnsan kaymağını en faydah| ümidin yeniden doğması ve e. bir şekilde kullanmaktır. Ruz -|bediyen yaşaması için herbedi - velt demiştir ki: yoruz. Bugünkü hedefimiz sarih| «En iyi adamları en İyi mev-İve müsbettir. Biz Almanya öle kilere, en iyi saatte koymak lâ.'İtalyanm ve Japonyanın i kudretlerini tamamile yıkmak is- Taarruz saati tiyoruz. Hem o şekilde yıkmak Ruavelt bundan sonra lâtife| istiyoruz ki bu devletler bir nesil Hitler korku ve kinin kampla »İi. Telsiz Elaberleri 'Mekteh proğramlarına ahlâk ve muaşeret dersleri konmalı mi? (Baş tarafi 1 inci deki gençlerin bii esli Sa Sn » Bu mev. uda söz vatandaş p lerin bu hususta kayıdaiz hareke etmekte olduklarından acı acı şikâyet etmişler, o mekteb Oi şinde ve dışında bazı takyidlere lüzum olduğu kanaatini izhar eylemişlerdir. Hattâ bu İn. bir Jise müdi- rile birkaç öğretmen de müfre. dat programlarına muaşeret ve ahlâk dersi ilâvesinin çok fay» dalı olabileceği fikrini ileri sür- İ müşlerdir. Halkin umumi istek ve dilek. leri arasında mühim bir yer tu tan bu mevzü etrafında | salâhi. yetli fikir adamlarımızı konuş turmak istedik. Bu maksadir dün bir arkadaşımız ilk olarak de ğerli profesör İsmail Hakkı Bal tacıoğlu ile görüştü. Profesör di.| yor ki: | «— Benim anladığıma göre ah. lâki bir buhrandan bahsetmek) istiyorlar. Doğrudur, bu buhran! vardır. Bunun en büyük delili iç.) timai tesanütsüzlüğümüzü görle: | ren belirtilerdir. Yalnız şu alım satım, piyasa işlerine bakınız, tramvaylara binmek istiyenlerin haline bakınız, ev sahibile kirser arasındaki duruma bakınız. Or- tada tesanütsüzlük ve katı bir egoistlik hüküm sürmekledi Böyle bir buhran ük hatıra gelen şey, ailelere ve okullara baş vurmaktır. Fakat! çok yanlış bir düşünce. Bir misal! verirsem, ne demek İstediğimi hemen anlarsınız. Ortalıkta bir tfo salgını var diyelim. Böyle bir tehlike baş gösterince ne ya, pılır? Mütehaisıslara baş vuru. lur değil mi) Sonra bu mütehas. sısların sağlık verdiği tedbirler milletçe alımr. Fakat ne ailelere ne de okulla; Ortalıkta tifo salgını var, gö ü açın, ken di kendinize çareler bulur, tat- bik edin, kendi kendinizi teda edinl. denmez. Dahaslnı söyle. i : Bu iş, o kadar ihtisas ağlık Vekâleti, sxğlık heyetleri, hekimler tifoyn karşı aldıkları tedbirlerin İlmi izahı görülünce | mak, her mukaddes şeyi alclie hırpalamak, karı koca arastida geçimsizlik, büyüklere ve devlet otoritesine karşı saygısızlık, ka yıdsız ve şartsız bir Avrupa hay. ranlığı, iltimas, rüşvet, ihtikâ şeklinde, için için sürüp gitmek : medeniyetine girdik, ve oluşta eski ve artık yaşama hakkı kalmıyan âdetle rimizi bıraktık. Fakat “bunları bırakırken bir. takım milli uah'a Deierimizden tehlikesi baş gösterdi. Bumun pek farkına vatamadık. Eski düşmanlığı ile am'ane düşmanlığını biribirine karıştırdık. Ölü örflerle canlı ve milli an'aneleri ayrnd edemedik. Böylece milli değerler kuranı, miz bozuldu. Mazisinden — kep muş bir millet gibi olduk, Büyük saygısı kalmadı, mukaddes sev. gisi kalmadı. Bunların yerine ker kunç bir ihmalcilik ve iâübalilik geçti. Ben medeniyetin kudreti ni bilen bir adermm. Ne yapayım ki am'anesi illet olabileceğine bir türlü İnanamıyorum, Bu söz. lerim pek vazih anlaşılmıvacak diye korkuyorsunuz. Demin de söyledim ya, bunlar ilim adam. larınca anlaşılmaya yarr»'ar, Öyleyse bu ahlâk meselesi le kim, hangi salâhiyetli heyet rın bu işte diyecekleri bir şey yok mudur? Üniversitelerimiz bu haya . tın biraz dışında gibidirler. Ku. ruluşları icabı. Onlar bayat işle rine biraz uzaktan Obakiyorlar. Nazari konferanslar, nazari ma, kaleler ve yine sırf nazari neşri yatla oldü bitti sanıyoruz. - sitelerimiz odersanelerde ve tüphanelerde yaşıyorlar. Pa. kat hayata gelince, onları büla- mıyoruz. Meseleyi iki kelime ile hülâsa edelim: Eğer bana sorarlarsa ahlâki kalkınmanm yollarını gös tereceğim. Nasıl ki ilk defa ola- bütün teknik tafsilâlle halka bildirmek zorunda değildirler. Onlar ödevlerini yaparlar, yap. mazlarsa suçlu tutalurlar; işte o kadar! Meseleyi büsbütün yeni bir bakımdan düşündüğümü söylü - rak siz sordumuz, kısaca söyle - dim.» Doğu cephesi (Baş tarafı 1 inci sayfada) İdanlar, hattâ muayyen i yollu, Birleşik milletlerin dü; - İ manlarını ezecek olan darbelerin i saatte indirileceğinin her halde radye ile bildirilmiyeceği- ni söylemiştir. i a» kında ittifakla verilen karardır. Bu taarruzlarla Rusyada ve Çin- çekilmiş olacaktır» Ruzvelt son seyahati esnasın- da fabrikalardan pek tabii ola. rak ancak birkaç tanesini göre - bildiğini, fakat bu seyahatin ken dizinde derin bir tesir bıraktığını im etmesini öğrenmeliyiz. Mümkün ve makul görülen her halde askerlik çağına gelenlerin yerini doldurmak için daha yaşlı erkekler, daha çok miktarda ka- bir yaşa geldiklen sonra erkek ve kız ço- cuklarını kullanmamız lâzımdır. Esasla harb işlerinde kullanıl personal ye- mak üzere yeniden y tiştirmemiz hizımdar. Millet çift- siye zaferin başbca ömili gözü “İbir tek nokia vardır. Oda hem ir) © Çöl ordusu, Rommmel ile Nü do: “İmindir. tahdid ve! sonra bizi diğer birleşmiş millet- leri bir daha tehdid edemesinler. Müstakbel nesillerin daimi bir is- tlâ, tahrib, esaret ve ölüm teb. İhidinden tamamile masun olarak yaşaması gayemizdir. Çörçilin nutku İmizi himaye ederek düşmanın çok İzka Müzimilren . maren kaklıküyn gi bir noktasında sahile demir at.) miş olan bu filo ile bundan aşağı! yukarı 7 balta evvel ziyaret etmiş, olduğum çöl ordusu arasındaki ba- riz tezadi tasavvur etmek bile güç- tör, Yalnız her ikisini birleştiren İkara, hem deniz ordularında bâ-| ikin, olan zihniyetin ayni olması - dir. ) > “Terekin cenubunda tanklar ta yeceksiniz. i Haksız mıyım? İlim ya vardır )rafından (o desteklenen düşman veya yoktur. Eğer yoksa ve cem:,| karşı hücumları tesirsiz kalmış - yetin işine yaramıyorsa, neden) tir chillerine bu kadar para verip bu boş bilgileri gençlerin kafa.|ları : : sına ? Diyecek-| da düşman nakliyatını ve ikmal siniz ki: Bizde ilim var amma, ini her çapta bomba- hayata faydası dokunmuyor. Ben | larla bombardıman etmişlerdir. de derim ki: Pratikte bu ilim; oKafkasyadaki petrol merkez- yok demektir. lerinden Gresnide çıkarılan yan. Bir sosyoloğ ve pedagoğ sıfa.| gınlar gece yapılan diğer hava i-İtile bu ahlâk buhranının kayna. | hücumları neticesinde £ yeniden ğını gösteremez misiniz? diye | alevlendirilmiş genişletilmiştir. soruyorsunuz. Sovyet tebligi Moskova 13 (A.A.) — Sovyet her şey önce| tebliğine ektir: bir ahlâk buhranı, sonra da a) , Stalingradım şimal o batısında narşi vücuda getirir. Cemiyet iç-| teknik ehemmiyeti olan bir nok- timai bir tipten başka bir tipe)ta için cereyan eden savaşta Ak geçerken bir diğer buhranı olur,İmanlar Sovyet mevzilerine karşı Bu buhran, gerçi zaruridir. OL| 14 hücum yapmışlar ve püskür- mayınca olmaz. Ancak olmama; | tülmüşlerdir. Stalingradın diğer sı gerekli olan bir şey vardır:İbir kesiminde de 3 düşman hü. Buhranm uzaması, kronik bir|cumu muvaffakiyetle tardedil - Kief'e girdikten bir çün sonm)hale gelmesi! Bu buhran yıllar. | miştir. Yalnız bir kesimde Sov - Hiter 54 bin kişiyi kurşuna dizdir .| ca önce intiharlar, sonra talebe-jyet birlikleri çekilmek zorunda miştir. Böye hir adama karşi ne şe.) nin hocasını öldürmesi gibi kor.| kamışları. da bu da düşmana kilde olursa olsun zâf göstermek o.) kun belirtilerle kendini bize ha-|20 tankın ve 2 piyade taburunun mu yeni bulimlere teşvik etmekten) ber vermişti. Hastalığı bir türkü| yokedilmesine maledilmiştir. uhusustahö;| itiraf edemedik, ilmi izahını da| Mozdok & çevresinde Sovyet Alman ve Rumen savaş uçak. Volga pehrinin iki yakann- nanmamız da bir kere daha kara» lara hükmetmek | İsteyan zalimin 'dünyay! nl ayakları albna almasına mâni teşkil edeceğine © süretle & - Memleketimiz ise bugün tasin? hiç bir devrinde keydetmediği de - recede mültehiddir. Görimg tarafından söylenen nukuk. lara temas eden başvekil, demiştir hi: Almanyanın tek şampiyon kal- İdiğe zaman söylenilen — nuteklerla bir i . Bi ei e ye Bu kriz bugün gerçi| kıt'aları faal hareketlerde bulur- Bimeleiyenaluk — i emi Ancak bu) muşlar ve birkaç kesimde ilerle- : hal hastalığın geçtiğini göster-| mişlerdir. daha kan RR Ekmen Benice hastalık şimdi mile. | in Seeiek İade zmasaflaki” mültefikleri olan Amerikalılar Yeni tni #tağı görmek, mazi ile alay) yetli karşi hücumlar yapmışlar» Günkkayipin ir, o İetmek, insan haysiyeti tanmsa-'dr. key in BUGÜN iİPEK'”te did ediyor. Bezginlik, kendinden! Büyük kahkahalar tufanı LOREL HARDI size te - min ederini. hepimiz kwwvetimizin sen haddine! kadar kendimizi zorlamalıyız. Bir-; çok mahzen kalblere cesaret veren! | bugünkü sözler arasındakı fark, me İkadar büyüktür! O vakitler dinle - meğe alıştığımız hitabelerle şimdiki nutuklar arasında ne büyük tesad - lar vardır. | Hitlerin söylediği nutukta en çok! ve onların krevetini tazeleyen meş bur saz şalrimizim şu sözlerimi kul - anma mücsaadenizi istiyorum: | | «Sonuna kadar yolunuza devami edin, sonuna kadar.» i DENİZCİ seanslar saat 11 de başlar.