30 Ocak 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Yunan Başvekilinin Ölümü ş Muhittin Birgen Y unan o başvekili Metaksas vefat etti, Yunan vnilletinin iztırabı büyük olmak gerektir; nite. k bu haber, bizim aramızda da in ve elemli akisler yapmaktan hâli kalmadı. Çünkü, hangi taraftan bakılsa, ölen başvekil, yeni Yuna- nistanın en büyük ve değerli adam- lazından biri idi. Onun şahsi kıymet ve kabiliyet. meydana çıkaran hâdiseler, burada yeniden teşrihe ihtiyac ol. mıyacak kadar herkesçe malimdur. Dahili bir tefrika havam içinde, po- Btikacılık ve fırkacılık milcadelele- rine düşmüş olan Yunanistan: bir e- lin idaresi altında toplayıp, onu tek kafalı ve tek kaibli bir millet haline getiren o Metaksastır. Yunanlıların milli birlik duygulermi unutap eski Yunanistanın parçalanma ve tefes, süh devir habırlatan bir anarşi devresine düşmüş olduklarına hük- medilecek bir zamanda, birdenbire meydana çıkan bu kıymetli asker, fırkaların Üstünde ve onların hapsi- ne birden aleyhtar bir siyasetle Yu-| eses nanlıhğı birlemmeye ve çahşmı davet etti. Muhitinde geniş bir ic bet aksi yapan bu davetten pek az sonra Yunanistanda her şeyin man- zarası değirti ve vatan menfaatleri önünde fırka menfsatlirinin Obay- raklarile birbirlerini didiklemeye ça. Wan frkelarla ferkacılerm yerlerine lilik duygumu etrafında bir lesmis vatandaşların yasarınya baş- ladıkları görüldü. Daha dün, denile- bilecek kadar yeni bir zamana aid olan bu büyük değişme sayesinde. dir ki Yunanistan, bugün, büyük bir Avrupa kudretine karı muzaffera- ne harbedebilen bir milletin vatanı oldu, bu bakımdan, yeni Yunan ta- rihi, Metaksası, Yunan milletinin en kiymetli adamlarından biri olarak kaydedecektir. * Metaksas, iki numarak o Cihan Harbinin dünyaya şamil musibetle. rihin Yunanistan üzetine, bir de doğrudan doğruya muharebeye işti. rak şeklinde gelmemesi için elinden eleni yapmıştı. Bununla o beraber,| talyan sefirinin tarihçe meşhur o-| larak kalacağında şüphe (bulunma! Yan mahud ziyareti, omüteveffayı, uyku setsemliğine rağmen dahi, şa- şırtmadı. Namerdane bir teklif kar. | şısında, bir millet başvekilinin ne cevab vermesi icab ederse Metaksas ta o cevabi verdi ve Yunanistan, bir anda, ağır bir yükün altına gir-| meyi, müteveffanım nğzile, tered-| düdsüzce kabul etti. Bu hâdise, Me- taksasa, kısa bir zamanda o vöcude| getirmiş olduğu milli birliğin ve milli ordunun büyük bir imtihandar muvaffakiyetle | yeçtiği görmek vesilesini vermiş oluyordu. Herkes. k beraber, o da anladi ki, yaptığı iş sağlam, vücude getirdiği eser gö- zeldir. Eserinin, imtihan: içinde; muvaf- j<e5Ur denizcileri be İtikçe artırmaktadır. SON POSTA Bir mahkemede reis maznundan soruyordu: — Arkadaşım neder yaraladın? Adam hiç düşünmeden cevab verdi: Aleşhimde balunmuş, uluorta söylenmüş, küfretmiş, kanıma dokundu, onu karşımda görünce dayanamadım. — İşittiklerinin doğru olup olmadığını anlamıya lüzum görme » din mi? .... seir. g ER g sinde olup bitenlere kısa ve toplu bir bakış ( “Son Posta,, nın denizci muharriri yazıyor ) İngüm “donanması, ilerine dü: geçen hörbde |kalındı. oluğu gi, büyük tesirlerini gön geç|Graf Spee'ye düşen mermiler gemiyi u donanmanın |sedelemiyecek ve fakat onun büyük m va.'mermileri, isabet edeceği, İngilz Bunün manası şudur ki; fakiyetle yürümekte olduğunu gö- i3ifeleri, kendi an'anelerine lâyık ol . misini mahvedecekli. Alman gemi. ren tarafından uğradığı taarruzla ifade den denizlerin hakimiyetine, paye seneler için, yeniden hak ka, zanmaktadırlar. edilebilir. Kendisi, bugün Alman. yada ve İtalyadu hüküm sürten re- jimlere karşı düşmanlık değil, bilâ-| Büyük Harbde, Oonubl © Afrikanır sasın en ae talihi, İtalya duğu vechile halletmekte ve bu yüz . sinin ma edilmesindeki maksad de bu gelecek idi. Graf 8pee Amerika sularında yaka. hyacağı düşman gemilerini imha ei, mek maksadıle dolaşıyordu. Gemi *o kis dostluk duygular taşıyan o bir! çarbında cereyan eden Krorel mu , mutanı, mümkün olduğu kadar çok insandı. Yunanistanda, yeni rejimi ya rebesi müstesna olmak üzere, İn - İgemi yakalamak için, mühim ticaret) gizler hep üstün kuvvetlerle muha. (limanları civarından İska - tesis ederken Metaksas ta «korpo-| ratizmu sözlerile işe başlamış ve bu! gayeye doğru Yürümeğe azmetmişti. jrebe etmişlerdir. Dagger bark, ayrlmıyordu. Bu gemi vazifesnde muvaflak olursa taşrada bal es Müsbet ve menfi kuvvet & — Hayıl tın her safhasında ebilgiz ile «bilgisi rürüz, birinin oynadığı rol müsbet, ikincisi, önüne getirilen herhargi bir meseleyi tetkike lüzum görür, niçin, ne- den, nerede? diye sorar, Birincisinde hareket mili mantıktır, iki aşamıya E incisi kuvvetin «tabii sevk» değil, tecrübelerle öğrenilir! Yazan: Halid —iW6— Kılavuzun şu nahiv kısmını göz- lerinin onun hakkında ne düşüne - bileceklerini anlamak isterdim. Hiç! şüphe yok ki her şeyden evvel ki . tabın müellifine, tetkikat ve teteb- büatından dolayı en samimi tebrik- lerini tahsis edeceklerdir, ve bu hu- susta benimle ittifak etmiş olacak- lardır. Ancak mesele ade. eşkâli hakkında bir takım tasnifler yapılmış, her sınıfa dair tafsilât ve - rilerek bunlara birer ad konulmuş Ziya Uşaklıgil tesvid, tahrir vazifeleri verilir, ve bunlar tashih olunurken bütün b - iden geçirecek olan Tisan muallim.) san ve nahiv sakatlar izah edilir. Binde, mekâshlarde yeke“ Bon> dersleri için değil, zannediyorum ki, meselâ hisab dersleri için de tale - beye vazife yaptırmaktan ziyade onlara yığın yığın kaide öğretmek için emek sarfedilir, ve böylelikle orta tahsilini bitiren, hattâ yüksek tahsiline devam eden bir genç me. Iğil: Kılavuzda cümlelerin rmuhtelif| selâ bir gazeteye sürer edecek ol ki sa küçük bir yi tashihe muh iaç olwıyacak bir surette yazmağa, bir bankaya girecek olun bir mü - misailer gösterilmiş, basit cüml, er. İrekkeb faiz hisabının içinden çık - le mürekkeb cümlelerin o nevil tesbit edilmiş ve bütün bu işler biz kaide silsilesi şeklinde kaydolun - muştur. Mesele şudur: Bunlar terkib eczasım merak eden tetebbü erbabı elbette pek müfid ba - hislerdir, fakat bu kaideleri mek » teblere mahsus yapılacak sarf ve nahiv kitabına koyacak mıyız: ta - lebeye, bunları birer birer iiğrene - eeksiniz, belliyoerksiniz, öyle ki im- tihanda muellislerinizin, ümey - yizler n karşısında meselâ; «Mü- rekkeb cümle kaç nevidir?. Bunlar nedir? Şart cümlesi, ne vakit haki- ki olur, ne vakit farazi olur?» kabi- Tinden bir suale maruz kalınca der- bal bunun cevabımı vererek sözle rinizi misallerle izah edeceksiniz; di- ye bir mecburiyet tahmil olunacak mı? İ Bu tecrübeden büyük bir mu - vaffakiyetle geçecek olan gencin anasina bir mek- im ile Jarak, Polkland deniz muharebeleri hem tüccarlar mallarını İngiltere ge-İtub yazarken bu iki sayfalık kâğd. meşgel olduğu bir zamandadır ki iki İngilim öldürücü kuvvetlerine (o karşı milerine emniyet edemiyecökler ve) da bir lisan yanlışı, bir nahiv hatası numaralı Cihan Harbi başlamış bu. İsayıf Alman kuvvetlerinin mücüdele. hem de s#icorta fistlarinı arttıracak. | yapmıyacak kadar mücehhez olaca. luruyordu. Bunun için, gelen taarruz, ideoloji bakımından kendisine © yabancı memleketin hiyanetinden başka bir seyle tavsif edilemez. Bu müşahe- denin Metaksası manen çok yara, |ferler kazandığını görüyoruz. Bu hal, lardı. Bu yüzden İsgliz gemileri bat. ğr Bu harbde ise İngüizlerin, ekseri -İimasa bile, ücarete mühim © zararlar! olmıyan birİyetle, üstün kuvvetlerle karşılaşıp. verilecekti. Nitekim Büyük Harbde de, İolan Alman filasu, İngilir lamış olduğunu tasavvur etmek ko-Jdünya hâkimiyetinin denizlere bağlı jimha edince, cenubi Amerika mem zda, laydır. bütün Jolduğunu büen ve onun ulrunda her ketleri Vcareti şüpheye düşmüştü. Re. kuvvetleri söndüren hayal inkisar.İşeyini feda etmekten O çekinmeyenireket Versin ki, az zaman sonra İngi. ları olur. Belki de Metaksas, böylebir milein nasl (O dövüşmesi lâzmm!lizler, Almanların bu korsan fAasunu bir inkisanın vücude getirdiği yorgunluğu neticesinde öldü! ruh İ geldiğini gösteren en büyük bir misal. idir. Bu hakikati tebartiz etiirdikten son. İbatırarak itibarlarını tekrar kazan mışlardır. Bu sefer © filonun yaptığı ra İngiliz bahriyeklerinin ne için, bü, ii tek başma Graf Spee (o kruvazörü yük düşmanları üzerine atıldıkların, yapmağa başlamıştı. Hafi? O İngiliz daha kolay anlıyabliriz. Graf Spee kuvvetleri bu gemiyi intihara mecbur! etmekle, Büyük Harbdeki hâdistlere İmeydan vermemiş ve İngiliz tarihine Harbin ik deniz mücadelesi Graf yayak bir zafer kaydetmişlerdir. Bpee ceb kruvasörünün üç İngiliz hafif) İ ikruvasörti ile çarpışması olmuştur. Bul İİ geminin hem topları İngüiz gemle . İrinkinden büyük ve hem de zırhları LS-FER Altmark hâdisesi İkinci deniz hâdises Altmark ge - (Devamı 8 inci sayfada) IiNAN, Gazetelerimizden biri günün meselelerini sıraladığı sırada; #Ayakkabıya azami fat konacağını. haber veriyor. Mümkündür, hattâ muhtemeldir Sulh denilen esnadet zamanlarındaş iyileri 10 jira mıydı, neydi pek ha. yükseldi, tarımizde kalmadı, son günlerde e yükseldikçe hattâ 30 lira etiketini taşıyanlar birer #ürüdür, ISTER İNAN, (Büyük Harbden daha ehemmiyeti sa.'ayni sularda korsan barbi yapmakta| deleile' dağ ISTER k5:'TER na pek emin değilim. Birçok tecrübe ve müşahedele - rimle sarsılmıyacak derecede kavi bir kanaat hâml ettim ki Tisan kal- temvinlerle, tecrübe - tosun | lerle öğrenilir; kaideler bu suretle elde edilen behrenin istinad nok - talarinı teskil eder, fakat temel a - meli talimlerdir. Eğer bunu mücer bir cümle ile ifade etmek Tâzmea denebilir ki Hizan tedris olunmaz, ta'lim edilir. Bu fark izaha muhtaç değildir. Benim bizzat çocukluğuma aid hatıralarıma Omüracast ediyorum: İzmirde Fransızcayı en iyi öğreten Lazariste rahiblerinin müessesesin - de, ve benim bulunduğum Mechi * tareste mektebinde, hattâ bugün İs- tanbulun Galatasaray müsssesesin- de va tedrisatı an mükemmel sartlar dairesinde vukua gelen Saint.Bencit mektebinde nahiv dersleri böyle kaidelere boğulmak gösterilmez, fa- kat buna mukabil talebeye bol bol inmez anma, 12, 15, yahud 19 muktedir olacak halde de . dir. Bu aca bir hakikattir, fakat acı hakikatlere açıkca işaret edilmiye- İisamnjcek olursa onlara çare bulmak da mümkün olmaz. Bize çocukluğumuzda nahiv ta - lim edilirken hemen hergün bir tah- rir vazifesi verilir, ve muayyen bir fıkra için tahlil yaptırılırdı. Bu nahiv tahliline analyse logi. guc denilirdi ki sarf tahlili olurdu. Bu tahlile Loginve » mantıki demekle de nakivin esasen istinad zemininin mantık sahası olduğu gösterilmiş olurdu. Hakikatte de böyle değil midir? Sarf, nahive kul- lanılacak alât ve edevatı sağlam bir halde vermekle mükelleftir; bunları birbirine | bağlamak, O pezçinlemek nahve aiddir, fakat bu iş öyle bir suretle yapılmak icab eder ki ya. zının eczası, fer'leri mantıki bir kül teşkil ederek hiç bir tarafında ak » sıyan bir sakat bulunmasın. Bunu bir tesbih ile izah edeyim: Meselâ yazının ehemmiyetine gö- ze, onu techiznu sade ve basit bir ceb saati, yahud Avrupanın O şimal memleketlerinde tesadüf edilen orta çağdan kalma gayet san'atkârane İ yapılmış, yalnız dakika ve saniyele- ri değil, mevsimleri Vessireyi gös « teren türlü türlü hususiyetlerle vü - cude getirilmiş büyük saatleri göz- önline getirelim. Gerek © ceb saati olsun, geek bu bin tü i dalar, çarklar, zemberekler, zin cirlerden terekküb eden büyük saat olsun, farzediniz ki çözülmüş, sö - külmüş, her parçası aynı ayrı küme- lerle önünüze konmuştur. İşte yazı da bu parçaları getirip bize ve. rir, onlan birbirine bağlamak vari - fesi nahve siddir. Bu işi nahve gör- dürecek olan kaide değildir, tecrü- benin mahsulü olan meleke ve mü- maresedir. Ve nahi eklemek, her bir süs yere koymak için öyle hatadan salim bir iş görmüs olmalidir ki saat (Devamı 6 iner sayfada) İNANMA! Şimdi beklenen karar verilecek olursa muhakkuk etket değişi, tekrar olur, fakat şüpbe yok & etiketle bir.| ikte ral da değişir, kalitesini kaybeder. Bu bakımdan bizce işin zor torafi vitrinde 20, 26, İkyakkabıya azami fint koyınak değil, azami fatı koyduktan sonra kalite. | muhafaza otneklir. INANMA! olen | K analyse grammaticalesin. mukabili | £ö Ikincikânun 30 | Askeri vaziyet (Baş tarafı 1 inci sayfada) Arnavudlukta günün eğlenceli bir meselesi de İtalvan nozırlarının birer birer bu cepheye sevk ve teb'id edilmeleridir. Bu swretle Fa- rinaçiyi Kont Ciano takib etmiş ©- bunu da aafıa ve massif nazır. ları takib edeceki i ç Başvekil general Metaksnsın ve- İatı Yunanistanla Yunan ordusu i- çin çok acıklı ve ehemmiyetli bir kayıbdır. Cünkü Metaksas evvelâ Yunanistarı tezebzübden kurtara- rak onu kaldırmakla, sonra çok isa. betli ve etrafı hesab ve çalışmalar rile ve yerinde olan tedbirlerile memleketin müdafnasını bilerek ha- arlamakla ve nihsyet İtalvan sefi “inin 28 Birincitesrin saat 3 te küs, *ahça uzattığı ültümetomu tereddüd stmeden reddetmekle O kendisinin k bir devlet, idare ve siyaset adamı olduğumu göstermişti, o Me- itaksasın direktifi altnda ( bulunan Elen ordusunun, fevkalâde müşkül ye tehlikeli şartlar altında, İtalyan ları memleketten kovarak Arravad- Tsk arazisinde takib edebilmesi de Metaksasın iyi bir gsneral olduğunu isbat etmisti, Eihasıl general Metak. sasm mesaisinin sona erdiğini o ve Elenlerin son xaferini görmeden ve- fat etmesi cidden acıklı bir hâdise dir. Böyle adamların açık biraktık- ları yer muhakkak ki, çok güç dos lar. Bununla beraber biz eminiz ki, | Elen kralının, büyük ölünün yerime! geçirdiği zat, Metaksasın yolunu tas kib ederek onun ölümünü ne millete | — ne de orduya hissettirmeyecek» Bu düşünce ve bu kanaat Elen milletile ve Elen ordasile berabef bizi de teselli etmektedir. Aziz dost- larımız ve müttefiklerimiz Elenlere bu münasebetle en derin taziyeleri. Miri sunarız. 1 İngiliz - Alman harbi: Büyük Britanya adasile Londra mın havadan bombardıman edilme İ mesi keyfiyeti devam etmektedir. Bununla beraber pek fena havalar! da devam ediyor. i Ankara Radyo gazetesi, Alman büyük amiralı Raederin, Almanya. Büyük Britanya adasma taarruz edeceğini ve bu taarruzun, Amerk kan yardımının İngiltereye varma sından evvel yapılacağını, bir mw tukta söylemiş olduğunu bildiriyor, Eğr amiral Raeder hakikaten böyle, bir şeyi açık olarak söylediyse ime sanm bu istilânin kat'iyen veki ok mayacağına hükmedeceğ geliyor. Çünkü bir büyük amiralın, aksi mw” tssavver olmadan, böyle bir (şef söylemesi iktiza eder ve bunu ans" ral Raeder herkesten iyi bilir. Güya amiral, bu taarruza mi olmağa çalışacak olan İngiliz filosu» nun da, Alman deniz kuvvetleri te rafından mağlâb edil ini ay“) rıca ilâve etmiştir. f Bu malümatla beraber diğer bit haberin de neşri dikkate değmek" tedir. Membaı Madrid olan ve An. tTadyosunca verilen bu haber de yakmda bir Hitler - Peter mülâkatı olacak imiş ve Hitlerin be mülâkatında Fransadan donanmer sile Afrikadaki hava üslerini istiye" ceği tahmin olunuyormus. Alman. ya üzerinde, yeniden tazyik yapmağa başlamış imiş. Elhasıl, AK manyanın, bir taraftan Ronsanyay#ji, ve İtalyaya kıt'alar sevkederken Sicilya ile cenubi İtalyada hava ü* leri teşkil ederken diğer taraftan b , Asikâr olmayan ne yapmak istediğidir. Bizce, bu hususta yapılacak & minler ve söylenecek fazla . sözl şimdilik o beyhudedi-. Almanl ne yapacaklarını anlamak için biri beklemekten baska çare yöktur. ik: tahrib ettikleri için İtalyanlar bu #nı bırakmışlar, onlar du oi girmişlerdir. Dernenin de, İtaly İnren tahliye edilmek veyahud. Te ruk gibi, bir müdafaa neticesi! zaptolunmak suretil> a d iereği muhakkaktır. ğu Afrikada: Dün bir kroki ile da aydınlattı mız Eritredeki İngiliz takib hareki Ayordat ve Barcutu istikametlerif) *İde inkişaf etmektedir. Bu iki met kün zaptı ehemmiyetli ve herif, hemen Eritrenin fethine muadil lscaktır. Eritrenin en cenub batı köşesi, deki Um Hazar mevkiini barsk'ij kaçan İtalyan kıt'aları da takib © tunmaktadır. Eritrede İngiliz bas$i kâtının Haşlamasındanben İt lar 1200 esir verminlermiz. ği Habesistanın diğer o semtlei 7 ve dahilde İtalyanları tazyik he ket ve mesaisine devam tadır.