11 Mayıs 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

" Vi j Ki SON POSTA Vaziyet nedir, nasıl inkişaf edebilir ? Hitler, kat'i neticeden bahsediyor; fakat bu neticeyi verecek muharebele Holandaile Belçikada cereyan edeme YAZAN Emekli general H. Emir Erkilet “Son Posta,, nın askeri muharriri İ Balçıka istihkâmlarımdan bir görünüş: Çelik hat ve nehirden geçen bir Belçika tankı Imanların Hojanda, Belçika ve| eğer Alman ordusu, Belçikada galib gele-' gerçi harbe müdahaleye büyük bir fır- iksemburga taarruz ettikleri| haberi dün fazla hayret uyandırmadı. Çünkü bu taarruz lâkırdılarına kulaklar çoktan alışmıştı. | Alman askeri harekâtınm başlıca iki, İstikameti mühimdir: Lüksemburg Üze- rinden yürüyen kullar, dün de yazdığı- cek olursa kat'i savaşı yapmak için müt- tefikleri takib ve nihayet Belçika batı, hududu boyunca Şimal denizine kadar giden Fransız Majino hattını yarması ve bunun gerisindeki asıl İngiliz ve Fransız ordularını mağlüb etmesi lâzımdır. Bu ise hemen hemen mömlkün deği! gibidir. miz gibi, Lüksemkurgdan Holândaya ka. Çünkü değil dajme usul'le hattâ muvak- dnr uzanan Belçika budud töhkimetını cerubdan #hata içindir. Westphalyadan kat usul ile yapılan ve kâfi kuvvetlerle müdafaa edilen,müstahkem hatları katları onlarla müttefikler arasında sat vermektedir. Fakat böyle bir hare- ket İtalya için büyük bir risk olmak ma- hiyetini kaybetmez. Onun için İtalyanın derhal harbe müdahalesi şüphelidir. Fa- kat İtalyanın müdekale ve yardımı ol- madan Almanların veni Holanda ve Bel çika darbesini şmdiden harbi bitirici mahiyette telâkki etmek faz'a acele olur. Herhalde Almanların bu yeni taarruz- belki İY İnerliyen san'atlar mevcuddur. Fakat ge- zZ dar takib eder, daha ziyade ilerliyemez, zy sozligidnm a şekillerde yarmanın imkânsızlıkları Bü-| Holanda cenubunda fakat muhakkak o- Alman ka u yük Harbde müteaddid defalar (o görül-İlarak Belçikada mühim muharebelere Bolündayı ikiye Rüleriiş Şimal, kısmında müştür. Demek oluyor ki Alman ordula-İmeydan verecektir. Çünkü İngiliz ve” ki ordunun Belçikaya ric'atini kesmek yı için Holunda ve Belçika üzerinden | Fransız motürlü ve zırhlı firka'arının da-| ve esir e esi “me askeri Fransaya taarruzda katT bir fayda yok-İha şimdiden Franssdan Belçikaya, toz ve barekâtının yakın he olarak bun-| tur, dumana katarak gittiklerini heber aleyo- | Jar görü tedir, görünmektedir. O halde Almanya bu taarruzu Oyap-ruz. Fakat bu muharebelerin muhtemel Fakat bu yeni tasrruzdan Almanların n i ği : be yele esir msi ,mak'a ne gibi faydalar elde etmeği Ve| neticeleri hakkında şimdiden kat tah- eğ nağı düşünüyor? baz: Holmes rig tai elm Ke YADA, düşünüyor”. İminlerde bulunmak mümkün değildir. ve bu işi başarmak için, bu iki devletin” Vİ AE H. E, Erkilet 1 Belçika ve Holanda harekâtı neticesinde yatdımna koşacak olan müttefiklerin İtalyayı da harbe sürüklemek istedi kuvvetlerile çarpışmak mıdır , Yoksa bir istediği daha büyük, daha geniş v2 kat'i barelit hükmüne ulagbrikdiyyr: Filvaki Alman- mı düşünülüyor?" Hitler dün orduya yap- ila” şimdiki Holanda ve Belçika harekâ- tığı beyannamede, «Alman milletinin 2 |tandan, ancak İtziyanların da o cenubda tisi için kat'İ savaş saati gelmiştir. diyor. | bütün kuvvetlerile Fransaya taarruz et- du. Fakat Alman başkumandanlığı bahs melerile, belki kat'? bir netlee ümid ede- ettiği kat'i savaşın acaba nerede, nasl bilirler. : sı e vam Maç Ma sn A Kl ln Almanyanın maksadı eğer Belçika ve niz Almanların Holdnda ve Belçika öze-| çeğ deketi Mr ei Holündaya koşan ve koşacak olan mütte.|rinden bir taarruzla kendi Tehlerine guldak meb'usluğu için Siyasal Bilgiler fik kuvvetlerle - dün iktnel şehir tabı- kat'i bir netice elde etmeleri imkâm Ol Okulu peofösörü Hazım Atıf Kuyucak'ın | mızda da yazdığımız veçhile - Belçikanm Madığı meydandadır. Çünkü tekrar edi Genel Başkanlık divanınca Parti namze - cenubunda bir saveş vermek İse bunun yorum, farzı muhal müttefikler Holanda di olarak gösterilmeleri kararlaştırılmış- neticesinin Alman milletinin atisi için ve Belçikada mağlüb olsalar dahi on or. Sayın ikinci müntehiblere bildirir ve kat'i bir savaş mekiyeti alması şüpheli. lar için Mağponun Şimal denizine kadar “ilân ederim. dir. Çünkü buralarda mağiüb olan tara- uzanan sol cenah kısmında betekrar tu-| fan kendi eski tahkimat hatlarına çekil- tunmak imkânları mevcuddur. mesi daima kabildir. O halde farzı muhal' Yeni Alman taarruzu İtalyanlar için “Partinin yeni mab'us namzedleri ilân edildi Ankara 10 (A.A.) — Açık bulunan Aydın meb'usluğu için Eminönü Halk - C, H. P. Başkan Vekili j Başvekil Dr. Refik Saydan O da bomboştu Bir taraflandal «Son Posta» nın edebi tefrikas: & gözlerinden (sağnak (halinde yaşlar | boşanması kâfi değilmiş gisi burnunu silmek ihtiyacı da kendini göstermişti. E. ğer kendisini cidden zavallı hissetmese Zeyneb bu haline kahkaha ile gülecekti amma o kadar acmacak bir vaziyette :d! kt bu bile asabını daha fazla bozdu ve bo- Hazından hafif bır Bıçkırık yükseldi. Ar tak kendisine hâkim olmasına imkân yok. tu. Göz yaşlarımı göstermemek için elini alnına siper ederek masaya dayandı. Birdenbire. eğilm'ş göz kapakları sra- sından, esmer bir elin uzandığını ve he - nüz ütüsü bozulmamış heyaz bir erkek mesile emikabele etmiş ve tekrer kendi nezaket göstermiştiniz amma bu hareke. meyus düşüncelerine avdet etmişti. İtiniz bana böv'e bir sunl sormak için size Bir-iki dakika geçti... Bu küçük hâdise| -lâhiyet veremez Zeynebin aklım başına toplamasına Ve| Halük, hayretle gözlerini ona kaldırdı. müvazenesini bulmasına yardım etmiş| — Benmi? Hangi susi? mendilinini masası" üzerine konduğunu ağlaması bitmişti. Mütereddid bir sesle: | — Bana niçin ağladığı d farketti. — Mendilinizi size iade edebilir miyim nı? » bir halda idi ki vaziye. | efendim? N msn imei Ürt — İade mi? Sız bilirsiniz... Bunun hiç) — BAY aç sey sormadın, le kalmamıştı. Can kurtaran simidine sa. | ehemmiyeti yok... | — Öyle mi? Yanlış işitmişim demek. — Niçin ağladığınızdan bana ne? İGARİB BİR İZDİVAÇ Karagöz - K aragözü ve orlaoyununu seven- Ter onların ölüp gitmelerine rez olamıyorlar. Diriltmek, yaşatmak kay - güsile çırpınıyorlar. Fakat şu var ki bü. tün çırpınmaları, bütün gayretleri boşu- na gidecektir. Çünkü karagöz ve ota oyunu bugünkü cemiyetin malı olamaz - Jar. Cemiyetin terakkisine ayak uydurmuş ne öyle san'atlar mevcuddur ki, onlar se, miyet terakkisini ancak bir noktaya ka- © noktada kalırlar. Karagözün. ortaoyununun (bu ikisine! meddahı da ilâve edebiliriz) bugünkü cemiyete malolamamalarının sebebi işte| budur. | * Modern meddah, modern karagöz, me- dern ortaoyunu olabilir mi? Olur, fakat| meddahın, karagözün, ortâoyununun hu- #usiyetleri kaybolur, Ve esasen revü, ti. yatro, sinema günden güne terakkide İken meddahı, Karagözü, ortaoyununu| modem hale getirmek, şapka dururken! festen bozma şapka yapmak kadar ga - ribdir. Asıl temas etmek istediğim bahis, be- nim de meddah, karagöz ve ortaoyunu gibi dünkü hayatımızda büyük ehemmi- yeti olan. san'atların bir iz bile bırakma. dan mahvolmalarını İstemememdir. Biz İmeddnhı dinledik, karı i, ortaoyunu- | Bunları Bir çubukla iki kişi tütün içenler Brezilyadaki İ- purin kabilesi hül- kı tütün içmekten çok hoşlandıkları kadar da mukle - İ siddirler. Duma - İhın ziyan olmaması için hususi yaptıkları Gi İpipolarla iki kişi birden tütün içerler. w Bir kelimelik kitab Dünyanın en küçük kitabı bundan dört sene evvel Yugoslavyada neşredil- miştir, Kitabın ismi: «Dünyayı kim idare ediyor?» dur. Ve kitabda bir tek kelime yazılı- dır: « Parah Bu kitabdan az zamanda üç tabı yapıl Baştır. * Kolin Mur'un sarayı Eski sinema yıldızı Kolin Mur'un yaptır dığı minimini bir saray bizim 35 bin Yiraya malolmuştur, Kolin Mur çö- cukluğundanberi bir bebek sarayı tahay- yül etmiş ve nihayet parası olunca bunu İ yaptırmıştır. Bu sarayın boyu dört met- İ ze 20 santim, kaide dılıları da 2 metre 70 santim gelmektedir. * Fil bir serede ne yer? Bir hayvanat bahçesinde beslenen bir fil için senede yapılan azami masraf 800 lirayı geçmemektedir. Pilin cüssesine 'nisbetle masraf hiç de çok değil, Nakleden? Muazzez Tahsin Berkand — Hayır elendim, merak demek isti, yordum. Genç adam hafifçe güldü. — Kendi talihine ağlamak vakit kay - betmekten başka bir şey değildir. Zeyneb kıpkırmızı olduğunu hisset - mişti. Masu komşusu tekrar hafifçe gil dü, amma bu gülüşte neşeli bir ahenk Aradan bir iki saniye geçtikten sonra Halük biraz çekingen bir tavırla tekrar | min etmezler. İda bunlar gösterilebilir. Ve nihayet ti « nu seyrettik. Meddahım kendine hâsi biliyor mu idiniz? | nlan bir felâketzede tehalükile önüne ka. nan mendile atıldı, gözlerini kuruladık - tan sonra bir iki saniye sersem sersem komşusuna baktı ve hafiiçer « Teşekkür ederim, dedi. Halük bu sözleri o kadar yavaş bir ses- le söylemişti ki genç kız iyice anlıyama- dı ve yarım yamalak kavradığı kelime - ler de onu hidüetlendirdiği için sert bir cevabla mukabele etti: Halâk bu teşekiüre hafif bir baş eğ - — Bana karşı biraz evvel büyük bir — Belki de.. belki de... Söz bulamıyor, mahcubiyetle kekeli - yordu. — 'Tecesslis veyahnd terbiyesizlik de - iğil mi? İsöze başladı: İ — Size sirinle bir yerde rastlamış ol- İduğumuzu söylersem buna çok şaşar ve İsözlerimi terbiyesizce bir hareket adde - İder misiniz? Belki de sizl tanıdığım söy- ortaoyunu san'atının teferrüatını biliriz. Karagö cünün perde arkasında ne suretle çalış - tığım az çok görmüşüzdür, Ortaoyunu «© nun şahsiyetlerini, dekorunu, mizansenie ni tanırız. Fakat yarınki hattâ bugün yes tişen nesil bunları öğrenemiyecek, bile «' miyecektir. â Ölen meğdahı, karagözü, ortaoyunu « bu yeni baştan ihya etmek ne kadar bön şuna emek olursa, onların bugün ye ; yarın yetişecek neslin karşısına ç maması da büyük bir ziyadır. N Gerek meddah, gerek karagöz, ger ortaoyunu sinemadan istifade (edile saklanılabilir. Bunların hepsinin film « lerini çekmek lâzınıdır. Bu #ümler bu « ün için belki bir sinema müşterisini Faka: yarın için güze san'atlar ve sahne müzemizin en caniş dökümanları olurlar. Tiyatro mektebin de okuyacak, opern tahsil edecek geri rimiz. kendilerinden evvel gelmiş nesi eğlendiren, oyalıyan, düşündüren ne o ig duğunu sinema perdesinde görür ve big #ikir edinirler. Yalnız onlar değil Jisa talebesine bile umumi bilgiler mevanıma ; yatroda yamlacak, eski tiyatrn san'atları gecesinde karagöz ve ortaoyunu filmle » rini halk seyreder. Çünkü onlar bizim “i dir, Onlar bizde canlanmış, bizde asir « larca yaşamıştırlar. Asırlarca yaşıyan ların hatıra bırakmadan gitmeleri kadi acı ne olabilir? Demet İulüs İ Kapıyı nasıl vururlar? İngilterede elân birçok kapılarda, kapı (o tokmakları mevcuddur. Ve kas pi tokmağının vu. ruluş şekline göre ev sahibi kimin gi diğini anlar, Sütçü kapı tokmağımı i kere, postacı iki kere ve ev sahibi d : üş kere vurur, Misafirler Ise dörtten ziyadd. vururlar. * En mükemmel minyatür ev |o— Dünyada mevcud minyatür evlerin en mükemmeli İngiltere kraliçesi Elizabete © yaşında hediye edilen minyatür köş. tür. Dahili bir şatonun aynen kopyasıdır. Büyük bir insanın bir şatoya nisbeti ne ise, bu şatoya da altı yaşındaki bir ço - cuğun nisbeti aynidir. i . * Insan en mükemmel makinedir Bir insan vücudünün mükemmeliye « tinde bir makine icad edilmiş olsaydı, yarım kilo kömürle bir saat zarfmda beş gün sabahtan ukşama kadar iki büklüm kazma kazan bir rençperin mesaisi kadar mesai elde edilebilirdi. * Ş En çabuk büylüyenağaç oo Söğüd ağacı ağaçlar arasında en sa buk yetişenlerden biridir. On beş met « relik bir söğüd on beş senede yetişebi « lir ki, sene başına bir metre büyüyor de mektir. Meşenin ise bu kadar büyümesi yüz seneye mütevakkıltır. “a lersem kızar ve ka Bu cümleler genç kızı şaşırtmıştı. Ken. Jdisini birdenbire mektebden yeni çıkmış ve bir erkekle ilk defa karşılaşmış kadar acemi addederek kızardı ve sakin görün- mek için soğuk bir sesle şu cevabı verdi, — Hayır, böyle bir şey yapmağa niye, tim yok. — Öyle mi? O halâs sizi nerede gördüs gümü söyliyebilirim, — Hacet yok, ben söylyeyim: Nemlde 4 Hanımın suvaresinde,.. a — Tamam,.. Arkanızda pembe bir eğ vab vardı. kapalı gözle fırlattığınız be » yaz gül ağzıma çarpmıştı. b. — Yalnız size değil. daha başkalarma ân... 7 Cümlesini yarıda bıraktı. Gözünün kar şısına Handan çıkmıştı. İri bir adamın kol ları arasında danseden güzel Handan... — Belki... Her halde attığınız gül fe na bir zamanda ve benimle eğlenmek için miş gibi gelip yüzüme çarpmıştı. i İ — Bunun bir tesadüften başka bir şey Olmadığını tekrar ediyorum. p (Arkası var)