22 Ekim 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9
SON POSTA İTTİHAT ve TERAKKİ $ inci kısım No. 95 Her hakkı mahfuzdur. .Ziya Şakir < 22 - 10- 934 Nasıl Doğdu?.. Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Ö!dl? Tehcır Kanununun Neşrinden Sonra, Babıalıye Bir Nota Verilmişti.. Artık suçlu ile suçsuzu biribirin- den ayırmak, hükümet için kolay- hkla mümkün olmayacak bir hale gelmişti. Bunu içindir ki, ( Karar- gühumumi ) nin gösterdiği Hizum fzerine » ( Tehcir Kanumu ) tatbik edilirken, birçok masumlar da bu felâkete kurban gitmişti. | Tıpkı; Osmanlı hükümetinden intikam almak iİçin ( Van ) ve ( Bitlis ) e hücum eden Ermeni komitecileri- nin - haddühesabı bugüne kadar meçhul kalan - masum Türk ka- dın ve çocuklarını bir anda İmha ettikleri gibi... | * Tehcir hâdisesi, ilk defa olarak ayan meclisinde bir velvele uyan- dırmıştı. Ayan azasından Azeryan efendi, aleni celse arasında söz alarak tehcir esnasında birtakım yolsuzluklar icra edilmesi ihtima- linden bahsederek hükümetin bu kararını protesto etti. Ahmet Rıza Bey ise, ne Meb'usan ve nede ayan meclislerine haber verilme- den.. ve bu hususta hiçbir müza- kera geçmeden hükümetin böyle bir meseleye karar vermesini şid- detle tenkit eyledi. Fakat bu iki itiraz, akametle neticelendi. Çün- kü o sırada mecliste, kabine er- kânından hiçbir kimse bulunma- diğı için müzakere devam ede- mezdi. Celse bitam bulup ta azalar mütareke salonunu terkederlerken sabık şeyhislâm Musa Kâzım efen- di, Ahmet Rıza beyle Azeryan efendinin karşısına dikildi: — Böyle ağır lisanlarla hükü- mete hücum etmiye hiç hakkınız yok. Galiba vuku bulan İşlerden haber yok, Ermeniler, (Van)da bukadar ahalüii islâmiyeyi katlet- tiler. Çocukları, duvarlara mıh- ladılar. (Ecsat ve âzalarile Erme- nistan armaları tersim) ettiler (1) Kadınları toplıyarak cebren Rus askerlerine peşkeş çektiler. Islam kura ve mahallâtını (ihrakı binnar) eylediler. Bunları hiç lisana alma- yıp ta, sadece hükümetin — tehci- rinden ve bu sırada yapılması ihtimali olan mezalimden bahset- mek ravayı hak mı ? Di e söze girişti.. Abhmet Rza Beye: — Be efend ! Kimleri munhaze buyuruyo:sunuz? Bugünlerde aleyh- lerine (en galiz) lisan kullandığınız zevat, zatıâlinizin rüfekayı kadi- meniz ve birçok hususatta talebe- Ve bilhassa niz değil mi?.. Diye şiddetle hücum etti. Hiç şüphesiz ki mühim bir hadise zuhura gelecekti. Fakat azadan bazı ağır başlı zevat, derhal araya girdi. İki milletin arasına büsbütün — nifak sokacak - olan böyle mühim bir meselenin alenen münakaşasındaki mahzurlar ihtar edilerek bu mücadelenin önüne geçildi. Aza- da : on beş zat, Üst kattaki te- nelfis sa'onunda içtima etti, Va- ziyet müzakere edildi. Hüküme- tin bu icraatının. önüne geçmek mümkün değildi. Çünkü Kafkas ordusu, büyük bir tahlike karşı- sında idi. Ordu kumandanı Mah- mut Kâmil paşa, (ordunun yanla- rında ve hutut muvasalaları üze- müzakere — ve . / Ayaen. rinde bu türlü menabil fesada tahammül edemiyeceğini ) kat'i bir lisanla karargâhı umumiye | bildirmişti. Hükümet, her cephede harici bir düşman ile hali harpte bulunduğundan ihtilâlcileri tedip için biçbir. cepheden bir kuvvet tefrik edemiyecekti. Buna binaen vaziyeti sükün ve itidal ile karşır lamak elzemdi. Ancak.. tehcirin imkâa dairesinde tahdit olunması, ve bunun tatbikinde mülâyimetle davranılması — için bulunmak üzere azadan Abdür- rahbman Şeref Beyin riyaseti altın da vükelâ nezdine bir heyet gön- derilmesine karar verildi. Tehcire karşı ikinci itiraz, itilâf devletleri tarafından zuhura geldi. Tehcir kanununun neşrim- den tam yirmi üç gün sonra, (Ajans Havas) vasıtasile Babıâliye şu nota tebliğ edildi: - Nota Sureti - Fransa, İngiltere, Rusya dev- letleri, beyanatı atiyenin neşri hususunda ittifak etmişlerdir: Hemen bir aydanberi Türk, Kürt ahali, hükümeti Osmaniye memurlarile müttehiden ve ekser buuların muavenetile Ermenileri katliâm — eylemektedir. Mezkür katliâmlar, bahusus Nisanın nısfı- na karip zamanlarda Erzurum, Tercan, Bitlis, Muş, Sasun, Zey- tun ve bütün Kilikya havalisinde vukubulmuştur. — Van civarmda yüze karip köylerin sekenesi umu- miyetle katledildiği gibi ayni 1a- manda Osmanlı hükümeti Dersa- adette sakin ve zararsır. Ermeni- lere musallat — oldu. insaniyet ve medeniyete — karşı lcra eylediği bu cinayatı cedide- den dolayı gerek hükümeti Os- maniye azalarını ve gerek bu gibi katliâmlara iştirakte bulun- muş ve bulunacak olanları şahsen mes'ul tutacaklarını, itilâf hükü- metleri Babıâliye aynen tebliğ ederler. temenniyatta 24 Mayıs 1915 Hükümet, bu protestoya der- hal cevap verdi. ( Memaliki Os- maniye dahilinde Ermenilere kar- gı katliâm vukuu yalandır) dedi. Ve aylardanberi hükümetin ve bilhassa Türk milletinin zararına olarak Ermeni komitecileri Türkiyenin | ü Boydlndl, Amerikan Teksayt prezervatifleri fevkalâde ince ve sağlamdır. fından yapılan cinayetleri birer birer izah etti.. —Epeyce uzun olan bu cevapta, bilhassa şu cümlelerle, hükümet hak kazan- makta idi: Dingiltere, Fransa ve Rusyayı sevk ve idare edenler, yalnız Er- | menilerin kıyamını ihzar ile iktifa etmiyerek unsuru islâmı da Sak tanatı seniyeye karşı kıyam et- tirmiye teşebbüs — eylemişlerdir. (Arkası var) . Bu Da Garip . ., A Bir Hikâye (Baştarafı 1 inci yüzde ) dan sonra ismine inzimam eden asalet unvanı ne olursa — olsun denizciler — için — yine olarak kalacaktır. Yalnız İngilez gazeteleri bu münasebetle genç amiralin — bü- yük muharebe esnasında (Gülce- mal) adını taşıyan Türk nakliyesi- ni içindeki (6000) askerile bir- likte denizaltına gönderdiğini va bu hizmetine mükâfaten de İngi- z hükümetinin bu işi başaran efrada 30,000 İngiliz lirası da- gattığını yazıyorlar ki, bu. nok- tayı anlıyamadığımızı itiraf ede- riz. Bizim bildiğimize göre Gül- cemal denizin altında değil üs- tündedir, ve tekaüt edilmesine karar verilmesine rağmen el'an Karadeniz seferini yapmaktadır. Her ne ise yeni ismi Earlof Cork — and Örrery & kırmızı saçlıdır. “ 'Tük " ğözlük' takir ve İngilirz gazetelerinin ifade- sine göre bakışlarında çelik sert- liği vardır. ekani ğ üKü R ÜÜÜT SÜNRÜLİ Diş Tabipleri Kurultayı Toplanıyor İkinci milli diş tabipleri kurultayı önümüzdeki — Çarşamıba günü saat 14 te Ün'versite konferana salonunda merasimle açılacak, ilmi görüşmeler ertesi gün Etıbba odasında yapıla- Ginger siniz$ Unutmayınızki gecelik uykusuzluk sizi bu hale sokabilir. Bromural -knoll- uykuyu getirir, at ükümmü.çok kısa ve emnlyetli bir İade ve bu dâç aytde sizl p yeniden dinçeştirecek olamuykunuzu temin eder. ve 10 kösprümeyl havt Yip- Körde ccrimelerde reçe e Üç satılıc. Knoll A-O, kimyevi.maddeler fabrikaları, Ludwiğshafen #Rhia Sı; Marsilya Faciası T ahkikatı Sarışın Kadının Esrarlı Hüviyeti Bunun Akrabaları Bulundu Amma Kendisi Ele Geçmiyor Kıralın cenazesi arkasından halk ağlaşıyor ( Baştarahı 1 inel yüzde ) Çarşamba günü tevkif edilip Hır- vat ihtilalcisi Paveliç'in arkadaş- larından olduğu zannedilen Yu- göoslavyalı Stipo'yu — zabıta, bir Fransız polis komiserinin buzurile isticvap etmiştir. Isticvabın netl- cesi ğizli tutulmaktadır. Stipo'nun eşyaları arasında birtakım kâğıt- lar bulunmuştur. Zabıta, bu küğıt- ları gözden — geçirmektedir. adam, Paveliç'in pek yakım arka- daşı Perçek olduğunu söylemiştir. Katilin Eski Bir Cinayeti Daha Kıral Aleksandrı öldüren katil Gorgiyef-Kalemenin şeni hüviyeti hakkında dün, biraz esas'ı malü- mat verdik, Bugün de Bulgaris- tanda öldürdüğü meb'us Dimo Hacı Dimov hâdisesini naklede- ceğiz. Hacı Dimov - eski bir Türk düşmanıdır.. Makedonya ihtilâl komitesini kuranlardandır. Komi- tenin Makedonya hakkında ta- savvurlarında ayrılık hasıl olunca | komünist partisine iltihak etmiştir. Makedonyah — olup — komünizmi tercih edenler, — Makedonyanın muhtariyeti esasını müdafaa edi- yorlardı. Diğer hizip ise Make- donyanın — Bulgaristana — ilhakı taraftarı idiler, Bu sebeple ve Sobranya meclisindeki acı sözle- rinden — dolayıdır ki Hacı Dimov Makedonya komitesinin Mihailof hizbi tarafından ölüme mahküm edildi. Hatta meclisin bir celse- sinde, muhalifi olan bir meb'us Hacı Dimovun — yüzüne bağırmıştır: * — Senin sesini bileceğiz. ,, Bu hâdise 1924 te oluyordu. Birkaç güa sonra Sofya sokakla- rından geçerken Gorgiyef'in at- tığı kurşunlarla yere serildi. Komünistler, Hacı Dimov'u, bu sebeple bir kahraman adde- derler. Malni'yi Sırplar İstiyor Paris, 21 (Hususi) — Yugos- lavya Hükümeti, Mölon'da tutulan karşı kesmesini Malni'nin iadesini istemiştir. Bun- dan birkaç sene evvel Yugoslav- ya hududunda bir bomba pallı mışt.. O zaman da — Mal Macaristandan iadesi tstenmişti. Son Beyannameler Ve Almanva Berlin, 31(A.A.) — A'man istihbarat bürosu bildiriyor: Balkan dlliâfı Küçük İtilâfın Belgratta ittihaz etmiş oldukları karar sureti hakkında mutalea beyan eden La correspondance diplomatigue et politigve alle- maüde şöyle yazıyor : Bu karar, hiç şüphesiz makul l |( Kış. bir tekliftir. Dünyanın çimdikı va- ziyeti karşısında bilâistisna bütün devletlerin bir sulh zihniyeti ile sakinane ve objektif bir surette teşrikimesaide bulunmaları fay- dadan hali değildir. Balkan devlellerinin istikbal hakkındaki mesuliytlerini müdrik olmaları ve yeniden zihinlere te- badür edecek hatıraları meçhul kalması kabili af olmıyan birer ihtar gibi telâkki etmeleri tama- mile anlaşılır bir şeydir. Beynelmilel tehlike, bizzat ve- kâyün kendisi değildir, belki bu vekaylin doğuracağı ruhi haletler ve bu vekayiden çıkacak netice- lerdir. Binaenaleyh, mes'u! ricalin vazilesi bütün İicraatlarında bu tehlikeyi idrak etmektir. Beyne- milel mahiyette ittihaz edilecek bütün tedbirler, herşeyden evvel mühacirler meselesine mütcallik bulunmalıdır. Balkan Itilâfı ile Küçük İtilâfin kendilerini az çok büyük bir tehlikeye maruz kıla- cak ve büyük devletlerle ihtilâf haline sokacak olan sergüzeşt tecrübeleri — yapmaktan — hiçbir menfaatleri yoktur. - Çek matbuatının son günler- deki nahoş lisanı bir takım endi- şeler tevlit etmiş idi. Bereket versin Yugoslavya mümessillerinin ihtiyatkârane ve basiretli hattı hareketi bu endişeleri izale eyle- miştir. Maamafih Küçük İtilâfın kararı, muvakkat bir hal sureti teşkil etmekte ve muhtelif meseleler açık kalmaktadır. İleride — vekayiin inkişaf ve tekâmülünün Tuna havzasındaki milletler arasında mevcut ihti- lâfları izale etmesini Ümit etmek lâzımdır. O zaman Küçük İtilâf tarihi vazifesini bakiki surette idrak etmiş olacaktır. (santim) sayılır. 2-- Sayfasına göre Bir santi- min ilân fiatı şanlardır: Ha 400 250!200 100 Krş. | Krş. | Kış. 3—,Bir şantimde — vasati R (8) kelime — vardır. 4—İnce ve kalın gazılar tutacakları yere — göre santimle ölçülür.
