27 Ocak 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6
| b | | £ K | - bütün muharebelerden NAKŞİLİK ve TARİKATLER Bektaşilik Siyasi Hayatımıza Nasıl Karıştı; Orduyu Eline Nasıl Aldı Ve Bu Yüzden Bize Ne Fenalıklar Yaptı?.. Bektaşiliğin Tarihçesi » Bektaşi tarikati, Yeniçeriliğin teşkilinden biraz evvel Orhan gazi zamanında tesis edilmiş- tir. Orhan gazi yeniçeri oca- ğıuın tesisi zamanında sadra- uzam Alâettin ve Cendereli ka- ra Halil paşalar ile birlikte maiyetinde — Bektaşı — Veli- nin mensuplarından — birkaç kişi olduğu halde Amasya ci- yarında (Sulucapınar) karyesin- ikamet eden — pirin ııeıdıne gidorek yeni ordusu için dua etmesini ve bir san- cak ile bir de isim vermesini istemiştir. Hacı Bektaş nefe- rin birini okşamak vesilesile cüppesinin kolunu askerin ba- şına öyle bir surette koymuş ki ucu asekrin sırtına kadar Barkmış ve ona şu sözleri söy- lemiş: “— Tesis ettiğiniz ordu ye- niçeri tesmiye edilecek, yüzü ak ve parlak, kolu müthiş, kı- he keskin, oku tiz olacak, galip çıkacak ve daima muzafferi- yetle avdet eyliyecektir. Onun tavsiyesi üzerine bayrağına da | beyaz bir hilâl ve bir kılıç ! Ü konmuştur. Hatıra olmak üze- re yeniçerilerin beyaz keçe külâhlaamın arka taraftan bir külâh parçası ilâve olunmuştur. Bu surele orduya ve hükü- mete giren tarikat Türklerin hayatında büyük bir rol oy- mamıya başlamıştır. Bütün yeni- çeriler Bektaşi idiler. Ayni za- manda o vakit Bektaşiler de- desi doksan dokuzuncu alâyın kumandanı idi. Sonra yeniçeri kışlasında bulunan sekiz Bek- taşi dedesi gece gündüz. im- peratorluğun, Bektaşiliğin — ve yeniçeriliğin selâmet ve bekası — İiçin dua ile muvazzaftı. Ayni — zamanda bu dedeler vaaz ve — masihat ediyorlardı. Bundan sonra 1248 tarihine kadar imtidat eden Yeniçerilik tamamıle Bektaşi ayin ve er- kânına merbut olarak kalmış Ve tarikatin gülbankleri, ayin ve rükünlerinden birçoğu Ye- mniçeriler tarafından muhafaza olun suştur. Hatta alüfe aldık- ları gün okunan gülbank, sofra — gülbanki vesair gülbankler son zamana kadar muhafaza edil- miştir. Bu gülbanklerden bir Ö mümune olmak üzere alüfe gülbankini şuraya kaydedelim: “ Allah Allah, baş Üryan, sine püryan, kılıç al kan, bu meydanda nice başlar kesilir, olmaz hiç soran, eyvallah ey- valla'., kahrımız, kılıcımız düş- | mama ziyan, kulluğumuz padi- şaha ayan, üçler, yediler, kırk- lar, gülbanki Muhammedi, nuru nebi, Keremi Ali pirimiz hün- — kâr Bektaşi veli, gerçek eren- — lerdeniz bul eyvallah,, ELTTEREAETEL TF UKUT CEE I İKAMETGÂHA TESLİM BAF SAN FO AUK AEU 21 Bektaşilik Nasıl Bozuldu? Fakat Bektaşilik uzun müd- miyerek İrandan gelen müte- addit yeni mezheplerin- tesiri- | ne maruz kalıyordu. Bektaşi- kabul edenler ekseriyetle Türklerdi. Osmanlı hükümeti- ni teşkil eden bu Türkler aşi- ret hayatındaki — istiklâllerini | kaybetmekle berber dinde da- ha biraz serbes ve aşiret ha- yatile telifi mümkün olacak daha geniş bir düşünce ve Resminizi Size Resimden tablatinizi öğrenmek İster- seniz bize bir Fotoğraf gönderiniz. Fakat mütehassısımız müta'sasında ha- taya düşmemek için gönderilen resmin mümkün olduğu kadar tabil bir pozda çekilmiş olmasına itina ediniz. Resimlerinden tabiatlerin! öğrenmek isilyen aşağıdaki karilerimiz. bakkında | mütehasmısımızın mütalecasını yazıyoruz : (Fotoğrafının dercini istemiyor.) S. Ö. H. F. Bey: Samimi, mutavazı ve mahcuptur. Girgin ve sokulgan değildir, cesareti medeniyesi zayıftır. Mes'uliyet- ten çekinir, gürültülü ve mü- cadeleli şeylere karışmaz. Her- kesle iyi geçinmek taraftarı lır. Sevgiye mütemayildir. Ken- dini sevdirmesini bilir, İyi fül ve hareketleri takdir eder, tak- lit etmek ister. 2 İzmirle Ş İ. bem Zeki, hassas ve çalr kandır. İşlerini dikkat, — emni- yet ve selâ- metle başarır, lâkayt ve lâü- bali — değildir. pren siplerine sadakat — gös- terir ciddiyeti sever, — havai- yatla iştigal ve menfeatlerini ihmal etmez. İntizamı ve te- mizliği sever. * İzmirde A. B. bey: Ciddi, vakur. ve du- rendiştir. İzzeti nefsini, mı sever, dihten — hoşla- nır. Rikkatini tahrik ederek men featlerine - iştirak mümkündür. Nefsine itimadı vardır. Heyecanlı va- kayü ve seyahat hatıralarını merak ve hevesle takip eder. Rüfekasını hüsnü intihap eder ve geçimsizlik yapmaz. T det bekâretini muhafaza ede- | Bize L abıatınızı Zikri harekete malik olmak ihtiya- cında idiler. Aşiret hayatında | asıl olan eğlence olduğu ha de bilâhare zahit hayatına şüphesiz kolayca alışamazlardı. İranda teşekkül edip Türkiye- ye bulüle çalışan Hurufiler, | İbahiye — taraftarları ve Kınık başlar ise bu serbestiyi esir- gemiyorlardı. Bu sebeple Hu rufilik, Kızılbaşlık vesaire gibi herşeyi mubah gören mezhep- Üler Bektaşiliğe hulülde güç- | lük 'çekmişti. ).CZZG;'I.' (Arkası var) Gonderınız, Okuyalım İbrulum Bey: Şen, şakacı ve — rüfekasına karşı muziptir. Kendisini — er- dirmez, herkes- le de hoş geçi- nır. Acele ko- nuşur, gülerek an'latır. Sıkıntı- ya, — üzüntüye gelemez. Şıklığı temizliği ve eğ- lenceyi sever, 4 C. Gavit bey: Mütefekkir, ciddi, azimkâr ve intizamper- verdir.Artistleri sever ve taklit etmek — ister, spor ve seya- katten hoşlanır, dostuğuna ' gü- venilir, Küçük görülmek, ten- kit edi'mek ta hakküme maruz kalmak iste- mez, Kendini ve muhitini ida- re ve itimat telkin etmesini bilir. Basit görüşlü ve zayıf iradeli değildir. Resim gönderen —banı — karilerimiz, Mmütehasssımızın cevabi geciktiği İçin sabırsızlanıyor ve mektup göndererek fa oğrafilerinin akibetini öğrenmek e- tiyorlar. Bu fotoğrafiler intiçar edecek- Ür. Bu hususta müsterih olmalarısı rica ederiz. , Romanya'da Tasarruf Bükreş, (Hususi) — Romen hükümeti, tuımı! yapmak için karı ve ke>--4-- devlet hizmetinde çalışanı..... hangisi yüksek maaş alıyorsa bu me- murun hizmetine nihayet ve.- miye karar vermiştir. Hükü- metin bu kararı Üxerine 2731 memur — talâk — teşebbüsünde bulunmuştur. Belediye Müstahdemin Şubesi Henüz bir — talimatnamesi olmıdığı halde teşkit edilen ŞeJİı Esadın Hayatı (Baş tarafı 1 inci sayfada ) ASEEMEET ) Şeyh Esat Ef. Erbillidir. Fa- kat arkan Türkmendir. Elli sene evvel İstanbula geliniş, burada Nakşi tekkesi açmıştır. Bütün hayatını şeyhliğe ve ta- İ savvuf tetkikatına hasretmiştir. ( Kenzül'irfan ) isminde bir de | eseri vardır. İki defa evlenmiştir. Birinci karısı ölmüştür. Şimdiki karısı | aslen Musulludur. Üç çocuğu vardır: Birincisi ve en büyüğü hoca Alidir. İkincisi şimdi Erbilde bulunan ve geçen sene babasını ziya- rete gelen Mehmet Beydir. Şeyh Esadın mahkemede İngi- lizler tarafından Iraktan Bas- raya nefyedildiğini söylediği eğlu bu adamdır. Bunlardan maada henüz evlenmemiş bir de kızı vardır. Sıhhatçe gayet zindedir. On sene evveline kadar hiç hasta olmamıştır. Yoksulluk çekme- miş, sefalete düşmemiştir. Ha- yatını gşeyhlik suretile temin elmiş ve müritlerinin getirdiği hediyelerle müreffeh bir ha- yat sürmüştür. Esat Efendinin Erbifde çift- liği ve arazisi vardır. Tarikat- ler lâğvedilinciye kadar Ça- padaki tekkesinde oturur, tel- kinlerini orada yapardı. Daha o vakitten şöhreti bütün Tür- kiyeye ve Türkiyenin haricine yayılmıştı. Çapadaki tekkesini Mahmut Muhtar paşa yaptır- mıştır. Erenköyündeki köşktünü de bir paşa almış, boyasını, sıva- sın, diğer kısımlarını ayrı ayrı adamlar yapmıştır. O va- kit Konyadaki meftunları ken- disine bir telgraf çekmişler, *“müsaade buyurursanız 20- 30 ustamız var, bir hizmeti müf- tehire olarak gelip devlethane- nizi tamir etsinler,, demişler. Şeyh Esat Efendi buna ih- tiyaç kalmadığı cevabını ver- miştir. Mahmut Muhtar paşa her sene kendisine (3-4) bin lira para ile müteaddit cariyeler de hediye edermiş. ( Bitmedi ) Grip Afeti Kopenhag, (Hususi) — guklar ©o derece şiddetlidir ki Danimarkanımı payıtahtında 7000 kişi gripten muztariptir. Ko- ca bir tiyatro bile aktörlerinin hastalanmasından — kapılarını kapamıştır. belediye müstahdemin şubesine memurlar tayin edildiği ve şimdiye kadar da iş görmedik- leri halde dört beş aydanberi maaş aldıkları bildirildi. Dahi- Hye Vekâleti bu hususu na- zarı itibara alarak belediyeden sormuştur. İş görmeden maaş aldıkları — tahakkuk — ederse istirdat edilecektir. KALORİFER ÇIN “Bu akşam ELHAMRA vecnannda İKİ BÜYÜK FİLM, MARGUERİTTE MORENO aksettirilecektir. Bugün yalnız matineler tenzilâtlıdır. NAMUSUM DEFİNE ARARKEN BÜN Franuızca sözlü flim ve GÜSTAVE FROEHLİCH ve LAN HAİD tarahından ÜĞ EBEDİ SERSERİ filmi Haşiye » Mükâlemelerin küffesi Klm Ürerine Türkçe ve Fransidü İKİ ŞAHESER BİRDEN ve JEAN MURAT tarafından E ı İÇİN B Güzel ... Fevkalâde olan ( ŞEFKAT arif ... silminin parlak ve şayı ve şayanı takdir bir hayret mübdiası, Pransız artistlerin en büyüğü MARGELLES GHANTAL ELMİRE VAUTIER, FERNAND FABRE ve RİCHARD FİLM — ile BÜTÜN tamamen Fransızca beraber temsil ettiği HAYATI #Özlü şaheserde — gözünüzü kamaştırıp sizleri ağlatacaktır. o..ı.,n..ı.u çarşamba akşamı 'ME L EK SINEMAS NDA Önümüzdeki OPERA çarşamba SİNEMASI akşamı ( Yunan Opereti tenoru ) PİERRE EPİTROPAKİS ve ( Yunan mektebinden diplomalı artist ) ve geçenlerde Madam KİVELİ ile alkışladığımız MARY SAYANNOU tarafından temsil edilen ATİNA- APAŞLARI sesli ve şarkılı filmini gösterecektir. Vergi Tadilâtı İktisat — Vekâleti Baş- vekâlete Bir Rapor Verdi Ankara, 26 (H. M.) — İktr sat vekâleti vergilerde yapılan veya yapılmakta olan tadilât hakkındaki noktai nazarını bir rapor halinde hazırlıyarak Baş- vekâlete vermiştir. Raporda muamele vergisi tadilâtı hak- kında vekâletin noktai — nazarı izah edildiği gibi istihlâk ver- gisi kanununda tadilât — yapı- ması lüzumu da kaydedilmek- tedir, Raporun Başvekâletçe tetkiki —neticesinde — istihlâk vergisi kanununda - mükellef lehine bazı tadilât icrası muh- temeldir. Karilerimize * Istenilen cevapların çabuk verliebilmesi için SON POSTA ya mektup gönderen karilerin müracaatlarının taallük - ettiği meseleyi zarfın Üzerine yaz- maları lâzımdır. Meselâ Hammteyza, fotoğ- af, bilmece, kari — şikâyeti, çok çocuklu, vesaire kayıtları istediğimiz — kolaylığı — temin edecek işaretle.dir. Bu mokta- min ihmal edilmemesi yine karilerimizin menfaati iktira- sıdır. Tavsiyemizin nazarı dik- kate ahamasını hassıtan rica ederiz. a lî"ı'yatro Ve Sinemalar * DARÜLBEDAVİ TEMSİLLER lsrmmnmıl BU -umuma ALKAZAR — Garbin gasıpları ALEMDAR — Yırtıcı kaş ASRİ — Şan ve şeref yulunda — Çikosbaroras ETUVAL — — Kiraliçenla “gerdamleği ELHAMRA — De'lne arerken we ebedi, serseriler EKLER — Yunas Uykire trapa FRANSIZ —— Yunan Öperetli Lablebi ci Harher Ağa (BLVA - c&mıııı hnll'ıd II ALE ,30 da Bir Kavuk ktaş) Ha Mürat —(C—.u..) Çöreviş KEMAL B. — Kumet AJİK — Kanlı Venedik ve tayye' reci Kehen Kallar MELEK — Kalbimi-, sesi MİLLET T. — Naşit B. MİLLİ — Belt'ar ılh-ıu OPERA — Üç Mouk SÜREYYA — (Xadık” ) um,—- Bu akşam Fansız Tiyatrosauda YUNAN OPERET: tarahadan CENNETTE HIRSIZLAR Salı akşamı CZARDASE, Çarşamba akşamı LA BAYADERFE * göneier, Hüter' Vyeeslıt VASA PRİRODA nın *00 ve veda könseri verinecektir. VEZNİ TEMİNATLI Yedikule DAYANIKLI KOK Kömürü Yedikule fıbı-îkaıı, Telefon İıtınbul 9072 - Elektrik Evi, Beyazıt, lıtınbul Telefon İstnnbul 1288 Satie, Metro Han, Beyoğ'u, Ddt
