Servet Gazetesi Arşivi
Servet, Osmanlı İmparatorluğu'nda yayınlanan bir gazeteydi. İlkin Osmanlı Rumu olan Demetrius Nicolaides tarafından yayınlandı. Başta sadece Osmanlıcaydı, ancak daha sonra içeriğine Fransızca da eklendi. İstanbul'daki ve Anadolu'daki insanlara, haftada iki kez dağıtılmak üzere postalandı.[1]
Servet-i Fünûn aslında Servet'in bir ekidir.
Tarihi
Nicolaides, başlangıçta Karamanlıca Asya adlı bir gazete çıkarmak istedi. Aynı yılın Aralık ayında verilen izinle Kasım 1887[2] gibi gazetenin yayınlanması için Osmanlı Basın Bürosu'na başvurdu. Gündüz Galata'dan gazete çıkaramadığı için Babıali'den yayın yapmak zorunda kaldı ve Osmanlı yetkilileri Galata'da gece gazete çıkmasına izin vermedi. 1888'de Osmanlı yetkilileri Nicolaides'e Asya ismini kullanamayacağını ve Yunanca karakterler yerine Osmanlıca harfler kullanması gerektiğini bildirdi. Nicolaides hâlâ herhangi bir gazete adıyla Osmanlı Türkçesiyle yayın yapmakla ilgileniyordu.[3] Bu nedenle yeni gazetesinin adı Servet oldu. Dahiliye Nazırlığı, Nicolaides'in gazetenin yayınlanması talebini Ocak 1888'de aldı[4] ve o yılın Şubat ayında gazete dağıtımına başladı.[5] O dönemde imparatorlukta Karamanlıca başka yayınlar vardı. Ayrıca, Nicolaides'in bir Osmanlıca yayınını neden kabul ettiğini açıklayan herhangi bir kanıt yoktur.
Nikolaides'in sahip olduğu süre içinde Maliye Bakanı Mahmud Celaleddin Paşa tarafından gazetenin sahte para basmaya yönelik bir suç planı ortaya çıkarıldı. Gazetenin "militan" bir bakış açısına sahip olduğunu söyleniyordu.[6] Gazete ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu'nun Sultanı II. Abdülhamid hakkında olumsuz bilgiler verdiği ve daha sonra Maarif Nazırlığı'nda yapılan soruşturma sonucunda aklanan lise öğretmeni Şerif Efendi hakkında da bunu yaptığı için resmi uyarı almıştı. Gazete, sonradan onun hakkındaki makaleleri geri çekmek zorunda kaldı. 1891'de başvurduktan sonra aylık 1.000 kuruşluk yardım almaya başladı.[7]
Çevirmen Ahmet İhsan'ın her hafta Servet-i Fünûn adlı bir ek başlatmayı önermesi üzerine derginin bilim ve teknoloji eki olarak yayımlandı. 1890'da, önce Nikolaides'in sonra Abdülhamid'in onayı ile 1891'dan 1892'ye kadar yayın hayatını sürdürdü. Nicolaides, yeterli sayıda kopya satın alınmadığını düşündüğü için eki İhsan'a satmaya karar verdi. Ek, 1944'e kadar yayınlanan bağımsız bir gazete oldu.[8]
1895'te Servet, II. Abdülhamid'in onayından sonra da Fransızca içerik yayınlamaya başladı; Nicolaides, bunun için Ağustos 1895'te Dahiliye Nazırlığı'na başvurmuştu.[9]
Tahir Bey 1897'de yayıncı, 1898'de ise Nikolaides'in 50 yıllığına kendisine devretmeyi kabul etmesi üzerine II. Abdülhamid'in onayı ile sahibi oldu.[10] Tahir, resim ekleme izni aldı ve ayrıca Osmanlıca ve Fransız bölümlerini ayrı baskılar halinde yayımladı.
İçerik
Yayın sadece genel imparatorluk haberlerini değil, aynı zamanda Rum Millet ve kurumlarıyla İstanbul Rum Ekümenik Patrikliği hakkındaki haberleri de içeriyordu.[11] Ahmed İhsan, içeriğin çoğunu Türkçeye çevirdi.[12]
- Konstantinoupolis - Nicolaides tarafından yayınlanan Yunanca bir gazete
- Législation ottomane - Nicolaides tarafından düzenlenen Fransızca Osmanlı yasaları koleksiyonu
- Osmanlı İmparatorluğu'nda Medya
- Anatoli - Karamanlı Türkçesi bir gazete
Orijinal kaynak: Servet. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
