OMER a 5— KURUN 311. KANUN 1935 me AB ii Britanya imparatorluğunun şairi Ba Rudyard Kipling'in i SAN 1 Kırkından Sonra Azanı teneşir pâklar(atalar sözü) Yazan: Sermet Muhtar Alus 3! gazEZ! Hİ 3 aranı Bazan dilini yaklaştırıp.. “Britai tanya ar ie şairi,,, r Rudyard şairin hayatı ve şahsiyeti hakkında bütün dünya gazete leri yazılar neşretmekte ve İngiliz ede biyatma getirdiği hususi çeşniyi anlat maktadırlar. # | | 70inci yıldönümü 5 Kaliforniyanın San Fransisko şehrinde çıkan gazetelerden ri nin bir başmuharriri, maiyeti çalışan muhabirlerin en gencin ğırttr. Yanına camlarının kalınlığ. göze çarpan gözlüklü utangaç bir bi değil! B urası Amerika. Sen Hindistanda geçen ordu Min an bahsediyorsun. Bize çok uzak şeyler Başmuharrir, bir yığın kâğıdı üzerine mike ve genç bunları alıp odadan kaplıyan Britanya ea şairi Rudyard Kip- lin; Kendisi gerçi San Frans da yazılarını satamamıştır. Fakat büyük bir ders almıştır: ü bu gü sirada iki Amerikal: kızı, bei Ze salonunda sarhoş içki dünle ve bunu sonuna ka- satlıdağı r tutmuştu. Kipling, kendisiyle yaşıt olar ların hepsinden fazla şöhret ka zandı; onra yeni neslin is- yaniyle karşılandıysa da kendi li ya: ipling'in redyalfaki yeti ava mın seve seve okuyup anlıyacağı, güzidelerin beğeneceği yazı yaz masındadır. iin gol ışıkları göze ça! e her'eseri nin büyük bir il eikaimin basamağı olduğu görülür, Kipling'in rl ateşli bir ihtiras ve bunu bir kelime ile ifade etmek mümkündür: Em- ği sevginin kemali il yetmiş yıl önce Bom yda doğdu ve tahsil için İngil tereye geldi. İlk eserlerinde mek. Se hatıralarını yaşatır, Mektep . e onu severlerdi. Kendisi de, a kadaşları da parasız kaldıkça ci- vardaki bir dükkâna gider, evvelâ saatlerini ve bunlara benzer eşya se fazla sıkıştıkça Pazar gün eri rca sonra Kipling bu ma- gazadan nasıl para aldığını haber Amerika şehrinde eve .l şahsi tecrübe kuvvet ar.) yordu. alanlar, Şaire ait bir ir ele Seçirmek için bura aya tular $airin el yazısiyle yazılmış bir kâ- Rudyard Kipling ğıtçık bulmak istediler, bula bula ona ait bir kitabı ele geçirdiler ükkâ ibi anlattı: — Bu kitabım bütün kenarlari kurşunkalem yazılariyle dolu idi. Ke sildim ve kitabı temizle- dim! Halbuki buraya koşanları hepsi bu Mai Gülen nı arıyorlar: Kipling Kaçtledi mektep ten çıkarak Hindistana döndüğü zaman gazeteciliğe başladı ve ro- man Bunun seyahate çıktı ve Çin irili Ja ponyayı, Avustralyayı, Afrikayı 1 gezdi. Gezdiği lerde gördüklerini yazıyordu. yazılardan bir cilt vücude geldi. Daha sonra hikâyeler yaz Me bağla ı ve tekrar İagiltere : kazanmış buldu. ndan bahsedenler “İmpara - vw şairi ana yurda geldi., di- 7. ardı. ipling bu sırada (1892) e le ül ve in ışık,, adlı eseriy le Hindistanda a İngiliz or. dusunun hayatını anlatan bir ese- rini neşretti. Yazılarında derin duygu ve ti görülüyor du. Daha sonra “Beyaz adamın yü önce o eserini yiyo, ber > Baba — Bu daktiloyu kim gön derdi? Çocuk — Ben buldum baba., tedi, amma bir malt İç Kafenii iste- medim EM meselesi Almanyada bazı gıdat madde- lerin azlığından şikâyetler oldu - teki zorluk şurada, burada hayli dedikodulara sebep O okunduğuna göre ih. ti man şi derdini dökerek fis dem: an, bu te e kıtlığı ne! — Amı olacak? Bir dükkânın önünde se” atlerce bekliyorum da ancak bir wİ parçacık tereyağı alabiliyörüm,; Muhatabı m adin cevap vererek > demiş. eneciğim,' tereyağı İ külğendei'e o kadar li etme. Bereket versin ki, Almanyadasın, hiç olmazsa birkaç saat bekledik- ten sonra bir parçacık da olsa te ie alabiliyorsun. Ya Rusyada apacaksın. Rusyada bir çok kimseler bi sabaht. şama kadar bir dükkânın önünde bekliyorlar da gene bir parçacık olsun tereyağı alamıyorlar.,, 38 iklen sonra hayretle gözlerini açarak şöyle — , evlât, ne söylüyor - sun? Rusyada da ERE rejimi mi teessüs etmiş. Bunu iye ka - dar hiç dı tini denizde geçiriyor, e daha başka bir EMİR anla acaksa o- nu yerli d Alfred Austin'in ln son- ra Kipling onun yerine kral şairi için kraliçe bu sözden muğber ol- muş, bu yüzden onu tayin etme mişti. pling yorulmak bilmez bir simli yazı yazıyor ve eser veri- Hâlâ da yazı yazmaktan in ve yazı âleminden el şa iri, men bir servet yap e-| mağa muvaffak oldu. Bu servetin ne kadar olduğu malüm olma - makla beraber kelimeyi iki m şiline, yani bugünkü par 87,5 kuruşa yazmış olmakla iü hurdur. EL yi yazısı en çok aranan adam- lardan biri de ie meg “Manadlaya giden yor e lr ese- 0) İngiliz lirasına satıldı. Amerikalı bir meraklı onun bir el st İ eserine 610 İngiliz e daha z EŞ p EHE p , masına 800 İngiliz lirası vekil Kipling'in hayatta uğradığı iki facia vardır: Birincisi altı yaşın daki ai ölümüdür. Az kaldı kendisi de bu yüzden yy te şa” rin biricik oğlu da kayboldu. iki lam m hayatını Kipling'in e birçok- ları uzun bir namzettir. DE Si her İaailizin ezberin - © Kipling, “Britanya imparator. luğunun şairi,, ünvanını hayatın - da da, ölümünden sonra da mu hafaza edecektir. Bütün satırı boylu Dünkü ve evvelki günkü tefri hulâsası: Evkaf nezarete giriyoruz. İlavari tahtaları ya nık, kavruk bir renkte... Köşeler. de örümcekler ağ kurmuş... Divar da temel çivileri; üstlerinde e murluk, kamsele, yün boyun kısı, şemsiye, baston, yazma men dilden çıkın, bir boş çilek sepeti, saza geçirilmiş soğan salâta de - Divar kenarlarındaki süpürg: lerin deliklerine kol kabnlığında elleme kömürler sokulmuş; dö - ri htalarının Oo yarıklarına mersi e tenekesi parça | ları a ke Odanın içinde altı çe var. va köşedeki büyükçe yazıhan arkasında bir sakallı. Soldaki kik çük yazıhanenin arkasında başka bir sakallr. Bunlarm berilerinde, tahta masalarm önüne yine iki kallı. o Kapımm yanında bir çift sakallı Ka ihat idaresi . müdü |... Bunlar Ci ürü, Dersaadet kısmı mümeyyizi, Taş- ra kısmı mümeyyizi, bir kâtip, bir başka kâtip, bir mukayyittir. Pa koltuğun çökük ia uracak yerine havı Gökül İmüş ka dde bir mider li üstü - urunu çıkâr- pür Bir elinde edil eğri ve şey- tan oturm şibih münharif Ks neee bükül - üş, vrrm olup yelpaze şeklini almış bir esercedid kâğıdı. zıhanehin üstündeki lika ve bezirmürekkebi dolu çekli yuvarlak . hol çe ibi gidip ae talikle ka kırması karışık pin cız ay cızır, inci gibi diziyo: derece iki böldüm vr o kadar kâğıdı suratıma yakl tırmış ki, on numara lr 0- nun yannda > m ri Nere deyse yaz - dığı dar birbirine yal Hafazanallâh başma kan hü - cum etmiş, mosmor kesilmiş bir halde de. Alnından, şakakların - dan, boynundan ırmak gibi ter bo: ei Bir satırı yarılar ya rılamaz, ağzında bir (Allâhı Ek. - ber!) ve hemen serçe “parmağını diline. Başı kavuşup (hr). olmuş, halbuki (gayın) olacak harfi ya- ma, İslâk yeri hohladıktan. ve sallayarak havaladıktan sonra ( ga ymı) yerine koyma... Üç beş On sonra yine parmak peel e. Bazan dilini yapıştırıp bütin il boylu boyunca yut - Bu hazret, evkaf nezareti Cihat idaresi yi Esseyid Hacı Dâ- â be; Hâcı Dânâ bey 50, 52 yaşlarm- da, nurani yüzlü, top sakallı, boy- Tu boslu, tombul, hülâsa kadnıla- rın eni konu yakışıklı erkek de - dikleri tipte biradamdı. : 98 senesi hazira , | yok; varsa da o kadaraz ki ben boyunca yutma... Esseyd Hacı Dânâ Bey Romanımızm kahramanı oldüe © ğu için daha etraflı bir portresi - ni çizelim: al Başında hiç kalıplanmamış ka- | dar yumuşak, rengi neciğerak nede Ke li ömründe ya- na yıkılm; ve tepesi basılma» maşaları Kadar şk, efene harcı, babayani a başına nazaran, maşa lah saçında, sakalında ak tanesi kabilinden... Çehre değirmi, beyaz ve pelieii Alın biraz darcana yani mak; şak ak saçları da fazlaca iki ama koyu kum- ral kaşların gürlüğü ve kalemle çizilmiş kadar müntazamlığı yü - Zün üst kısmındaki bu iki k örtüyor. Gözler iri iri, kirpikli kirpikli © fakat akları az, yani (gözü dky gi besi 3 yüzü bir aykırılığı kapatıyo: : Oa aykırılık da ne zl .. Burun kökünün fazlaca girikliği, tahta « sının kısalığı,ucunun da pötl IĞT Mm işine kârışılmaz, 7 i naha girmiyelim ama Boj rap nini lâteşbih kısa başak tüyleri yea finolara andırışt var gibi.. l Pos ili ıklar ve top sakal ıda ni gibi tatlı bir nl j e gürmü gür... Mini mini b zatlık daha: Sakal başları ş öl © akasız ami sergi ayırd elele zlıkta, ai da altın saat Mari ue ke yelek, Yeleğin üst alpaka caket, Caketin $ iç sapla” de, dış cepleri de kabarık ve dolü, Sağ yu cebinde en'am ve evrai