23 Aralık 1934 Tarihli Kurun Gazetesi Sayfa 10

ÇE eee —10 — KURUN Birincikânun 1934 Soyadının nizamnamesi aka m Onun için, okurlarımızın ihtiyaç» larmı düşünerek gelen nizamname de yalnız belediye, nüfus memur larmın bilmesi lâzrm olan yerleri değil, herkesin öğrenmekte merak ib sabırsızlandığı yerleri bura - da anlatacağız. Artık öğrendik ki her Türk öz adından başka soya- dını da taşı r. Soyadı olmr- yanlara verilen kei bir yıldır. Gelecek yıl başında bitecektir. Ancak hükümet bütçeden para a- lan bütün memurlarına, müstah - demlerine emretm'stir ki bu yı başma kadar soyadlarını belle - mekte çabuk olsunlar. nun Türkler içindir; yaban- cı Öd tebaasından Türkiye « de oturanlardan soyadı vermiyen- ler bu mecburiyette değildir zan - (Baş tarafı 1 inci sayıfada) duğundan mecburiyet umumidir denebilir. Soyadı nası! kullanılır ? Ööz adi önce, soyadı sonda ol- ı iki ise ikisinin ilk harf. leri yahut birinin bütün, birisinin ilk harfleri yazılıdır yahud söyle” nir. © Nizamname (ilk harf) demiş - tir, Va - Nu gibi ilk iki harf yazi» lamıyacaktır sanılmasın, Maksat tek harfe kadar olur demektir; artığı şüphesiz. teh ühüvünde lar, Ondan sonra ni soyadı a Yazılı bein een öğ makta k lerine göre ni düşünmek müm- kün değildi Soyadını va iştirmek baret olmadığını, maddenin so - 'gibi” kelimesinin konulma- kelimesi de bunlardandır: Ebus » süreyya gibi. Aşiret, kabile, başka ırk, milliyet Sekizinci madde şudur: vud oğlu, Kürd oğlu gibi umumi surette başka milliyet gösteren, “Çerkez Hasan oğlu, Boşnak İbrahim oğlu,, gibi baş - ka milliyete ilişik anlatan (zoti, eri iyi başka dillerden risk - soyadları kullanılam ve ik takılamaz. 9 uncu maddede “Bir aşiret ve- ya kabileye ilişik anlatan so - yadları, kullanılamaz ve yeniden takrlamaz.,, deniliyor. İhsan İngiliz, Rum Beyoğlu, siren dağa soyadlarma ör - nek olabili Rihbe, ve memuriyet bildiren adlar ? 10 uncu maddede şu büküm var; (Eski ve yeni devlet kadro - seye rütbe ve memuriyet bildi- ren soyadları kullanılamaz ve ye- niden iş ) Bir sorgu: Za'm, Mütesellim, denecek mi? Silâhdar, mühürdar kullanılabilecek mi? Kavas kala - mı? Bu madde kanunun rütbe ve dir, Ve eski devlet kadrosu denil- diğine göre iyetten Türk ve baar devletinin kad - rolarına giren rütbeleri, memuri- edi bildiri ağlar a 2 Sonra eski tâbirinin hududu ni devletinde kalır mı, kal - mı? b (Kadro) keli - anmasında böyle bir soyadını kütüğe yazdırdıktan sonra bunu ancak bir e karar alarak de- ğiştireb Soyma nasıl o'ur? üncü maddesi di - ye ki » “Rütbe yet, aşiret ve yabancı ırk ve milleti - simlerile umumi edeblere uygun olmayan veya iğrenç ve gülünç o. lan soyadları kullanılamaz.,, Nizamname bunun nasıl tatbik edileceğini şu maddelerinde gös- eriyor: Nizamnamenin beş'nci mad - desi yeni takılan soyadları üzeri - nedir; yeni soyadlarınm dilinden alınmasmı m kılmaktadır. (Yeni ) sö“ ya (eskiden bra takılmış bir soyadı olmamak de - mektir. Bundan sonraki maddeler de gerek eskiden alınmış, kullanıl - mış bir soyadınm gerek yeniden ei nasıl olacağını gös - ter Yedinci madde diy: “Soyadlarma “yan, ri Z viğ, iç, is, dis, pulos, de, mah - dumu, veled ve “bin” gibi başka milliye an e ve başka diller - dilme. “e ye er 748 ta « eklör tay, bi Fi manası var mıdır? Söz ge- k gbi, eski Türk leri teşkilâtmdan bir vaz'feyi yapanlara verilen adlar, şimdi yeniden soyadı olarak alın- mak istenirse itiraza uğrıyacak yu mesele çıkar: Gerek eri mori ile birlikte kullanıla - ilecek pimi (rütbe ve memuriyet bildiren soyadları kullanılamaz.) diyor; oğlu kelimes'nin eklenme « sile burlarda rütbe ve miemuriy. ildirir mahiyet kalkmış olmuyor mu? Söz gelimi Beyoğlu, gi vr era rn oğ a sam belli ki rütbe ve memuriyet bild'rmiyor, o rütbe v. memuriyette bulunmuş bir da “ mm soyundan gelmiş olmayı bil - diriyor. N'zamname bu noktada açık değildir. Olkurlarımıza tavsiyemiz, bun - ları da almamaklığm iktiyata uy- gün olduğudur. iğrenç, gülünç adlar 11 inci madde başka kanunun tan) tabirini ilâve ge Bu da iğrencin izahı demekti Bu maddeye bazı ö: Mİ kon- ması iyi olurdu: Kel, yadlar arası! ağir kullanılmayan kelimelerden değildir. Bunları iğ renç, gülünç, hakaret anlatıcı li mak da bir takdir meselesi olabi - iye sülâle adları i tarihte ün almış ml şik anlatan soyadla - rının resmi kayıtları, belgeleri gösterilmedikçe kullanılamıyaca- ğı üzerindeki kanun maddesine Nizamnamen'n bu maddes'n - bu boydan soyadlarının yeni - den takılamıyacağı yazılıyor ki göze çarpan yanı burasıdır. De » mek ki bunu eskiden almış kullanabilir; yoksa şecere yokla - narak dedem falan süllâleden - m'ş diye şimdi bu adı alamaz. Ni- zamnamenin ruhuna göre şimdi - ye kadar böyle bir adla tanınan - lardır ki o adla tanıtılmakta de - vam edebilirler. Ancak bu hüküm Germiyan oğlu, Karaman oğlu gibi tarihte ün almış birin'n adı « na bağlananlar içindir. Tarihe geçmemiş bir süllâlenin adını is - tiyenler yeniden alabilirler: Bu ad türkçe ise.. Bununla beraber, böyle tarih - m 9 © oğlu, Germiyanoğlu, Koca Reşid Paşaoğlu gibi... Mühim bir nokta y i sözlerin soyadı olarak alınamıyacağını, kullanı - lamıyacağını gösteriyor. Bunu yu- karıda uzun uzadıya gördük; söz giri giğik: leğen Vi © lleci o; lu den Böyleleri e Mz şecek, değiş - tirmel de müddet bir yıl. Fakat Mi üçüncü maddesi laktır: (Rütbe, memuriyet, aşiret ve y ya iğrenç ve gülünç olan soyadları kullanılamaz.,,) Kanunun bu maddesi 2 kânunu- © şimdiye kadar bu türlü soyadı a - b kullananlar yeni vadi ai - lar almasmlar, bunları kul maya devam edemezler? "zamname bu noktada süküt ettiğine göre, bunların, değiştiri - inciye kadar kullanılabileceği ne- ticesine varılabilir. Soyadlarmı seçmek işi kimle - re verilmiştir? Bunu da yarın tet- i eceğiz. “Tnota ile de Habeşlerin uluslar kur muna nota ME (Baş tarafı 1 inci sayıfada) Aidasbaba — Habeşistan im paratorluğu Milletler o cemiyeti onseyi ile cemiyette aza olan devletlere tebliğ (o edilmeki üzere ik nü (Ogaden) eyaletinin otlakla - rı tetkik etmekte olan İngiliz - Habeş muhtelit komisyonu bir İ- talyan askeri kuvveti tarafından vazifesini yapmaktan menolun “ muştur. İtalyan kuvvetler hudu * içerisinde tanklar, tayyareler ile birden bire ve hiç bir tahrik vaki olmaksızm komisyonun muhafız Habeş kuv - vetleri üzeri Ü etmiştir, Habeş hükümeti (6) İlkkânun bu hareketi protesto eylemiştir. Fakat bu pro" GER il İtalyan askeri ayyareleri Ci Y le Hahilinde o (Ado) ile (Ger- kânun tarihli protestosuna ve (2) Agustos 1928 tarihli İtalyan — Habeş muahe - lobigi) ye bombalar atmıştır. Ha (6) İl nden (9) İlkkânun) di ee olan hakem teklifine vi ia İ nat ve tam bir tarziye mi İtalya vi böyle bir hâdiseyi hakem vası ei halletmeğe imkân göreli - ni bildirmiştir. İtalyanm bu , ii karşı Habeş vaziyetin vehametini Milletler Ce miyetine bildirir. Cereyan hâdiselerin tafsilâtı ile bunları is- bat eden vesikalar ayrıca bildiri” Tecektir.,, Habeşistan Haricive Nazırı HEROUY KURUN — Bu notada İtal - yanların istedikleri bildirilen taz minatın mikdarı (20,000) taler - dir ki Fransız frangı ile bir mil- yona bir para demektir. (Giornale d'İtalya) gazetesi (U- jourtins) mi an bunun ii için eski (Obbia) sultanlığının b ı bulun - duğunu iddia etmektedir. Bu i- tibarla 1908 muahedesi mug ce bu yerleri Somalının bir di vam kamarasında İtalya - Hi beşistan meselesi hakkındö / sözleri söylemiştir: “Aldığım haberlere göre şistan hududunu tayin eden İn beş komisyonu; “ nesillerdenberi il kıyılarının devam ettikleri “ lar havalisine gelmiş ve yuları karşısında o bul gi tur. Bu lk İtalya somalri eri olmıyan piti misyonun a asına 1 de etmedi. Bunun üzerine tere mümessilleri bir Zal rerek dahile doğru Yan ili i mesafeye çekildi. “VEŞİİTE resimi Bl YpıŞi giliz miralayı iğ emir “ Bay Jon Simon, bu m gelecek ay milletler “ konseyinde müzakere edile gi ni e . Paris, 22 (A.A.) — Ha ie elçiliğinin bir bildiri” yılımda İtalya ile He? Se m x pılan göre Valva yn “. i wp vide u ve bu Y' w in an 409 vee şirine İtalyan smırının is€ 300 kilometre uzakta bol ğunun tesbit edildiği i bari tedir. Buğday MM © (Baş tarafı 1 inci sayıfada) ğirmen ve fabrikalarla nüfusu 10 binden aşağı olan simi fab- ilalarda yapılan (o veya ecnebi memleketlerden getirilen ne tür. hi e ve çavdar unları ve ir 27 10 binden aşağı olan yeli ki, fabrika tabiri ile işle - tici kuvveti ne olursa olsun vals veya el tertibatmı veya her ) - ni havi olan e ve değirmen leri kasdedilmiştir.,, Memeleket içerisindeki fabri - ka ve imalâthanelerde yapılan ve yabancı memleketlerden getirilen her türlü pisküvi ve makarna ve koruma kanununda gisine tabidir. Nüfus miktarlarının tayinin de, 28 Teşrinievvel 1927 tarihli nüfus sayımı esastır, Şehir banliyo ve sayfiyeleri be” lediye hududu dışında bulunsalar dahi şehir dahilinde sayılırlar. yukarı Baenlerde öğütecekleri unla ver « giden müstesnadır. Vengi, bi çavdar un - larında 72 kiloluk ge gayri safi sik - Iı ai nun evsafı ktisat ve ziraat vekâ i değişiklik dileri yaparlarsa bu uni dirde 72 kiloluktan sik çuvalların vergisi bete göre hesablanır: mübayaa merkezlerir' İcra Vekilleri heyeti yin edilen yerlerde ab” i MERİ yüzde 50