4 Kasım 1934 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 5
4 İKİNCİ TEŞRİN 1934 PAZAR Dil düzelmesi üzerinde düşünceler. Dil Doktoru Şi zerinde dince gün de ikinci parçasını okurlarımıza sunuyoruz: ada ye Ee e ula als lik i k rü Bey arkadaşımızın “Dil düzelmesi e öltind. dil kurul. oL k. Bu- lerde zengin e dalin pe al akınları dolayısiyle mi a idi. Al imi ğrudan doğ- | la Re kaldim ruya bir cermen dili oluşu, lâtincenin e yeni İâtince, humanizmus ö z ton kanuniyle kökten aykırı bulunuşu | layısiy e yunanca, almancaya müessir lâtincenin almancada temsil vaz- | olmuşlar geç, bayağı iktibas yoliyle alarak kul izi yılda başlayıp — 17 Janılmasına bile müsait değildi. Çün- yüz yılda Yada kuvvetlenen sl kü; iki dilin tonunun — başkalığı buna sizi Güli yüz yılın sonlarına kadar engel oluyordu. Çünkü almancada keli- | geniş mikyasta devam etmiş, bu çağlar- enin özündeki hecalardan birinin ses- da ticaret ve musiki alanlarında ital- lendirilmesine karşı lâtincede, kelime- | yancadan iktibaslar olmuştu. 19 uncu â ü biri i â iyasi münasebat, cemiyet ha- fa kelimenin e sondaki ekin bir he- cası seslendiriliyor. Bu hal ilk ba değersiz gibi g tersinedir. Mesel - günah, kapıcı - takdirde mâna ne kadar değişiyor. He- dö tonun kel nemli özünde; yani e riya başlarında oluşu kelimelerin son - larırdaki ahengin, hec iğ Saz tor tadan kalkmala açmı kira anca, yatı, spor dolayısiyle ingilizceden, so: olarak da Almanyada yaş pl ds > si ticaret alanında ceden kelimeler alınmıştı. ütün ie ZN esas m lime sine İnhisar etmekle be- — a Hâtince gl ve sen- takse de tesir etmişti. ü dl İmei uymuş bul! kelime t eki lâtinceden alındı- r) kelimesindeki ör eki as edilmiştir. -klerin a- lan vi 6 ini dü banada iii a ey nc deren) de ispanyolca i son hecalar | böyledir. Alamiere kalmıştır. karşı hi cada bu son heca tonunwn henüz eski yüksek almanca dığı zamanlarda lâtinceden > ei z e 1200) Otfried'in orta yük- Wmelerin yalma tonları değiştirilince 'k almanca (1200—1500) çağında bazı yabancılığı âdeta hissedilmiyecek su- | vârzların yab: tesirlerden şikâyet rette iktibas edilmiş bulunuyordu. Bu- tikleri görülür. 16 yüz yrlda bu şikâ- na karşı bugün ne , ME- | yetler kuvvetlenmiş ve bir ters akmı ter ,mı ibi bir veya iki İz ya- loğmuştur. Luther, Hans Sachs, gibi cr kelimeler muktebes kelime halini | meşhur siymalar iş başma geçmişlerdi almışlardır. Bu cümleden olan doktor, Luther incili almancaya çevirirkefi tor, eee h ği li Ka id ilk almanca gra: da siz miri edilmekte, eri yazmıştı na be dir. İkiden ıp son çağ- a dili izlemi .nmesini başlıca Jarda alınan Auf rl ei, Ad- | (yumuş) TEA siya 16 ım- mi: I gibi karam se lerin tonları- İm başındanberi ünrieriheleri nın uydurularak tem- | dı iman dilinde tedris dene - sili mz ala meleri gittikçe yayılıyor, mekteplerd. — Almancaya tesir eden yabancı | dahi alma dris isteniyor! - oan i yü nın umumi vasayışnı türlü istikamet - Mice m ir inin iman dili, baş- diyordu: ları hır Bir yazana göğe HAKIMIYETİ MİLLİYE Ateşli silah'ardan koru- yacak bir Zırh aranıyor Ateşli silahlarla yapılan her- hangi bir baskına karşı kendimizi asıl ileceğimiz - hele | hüki arın eski zamanlarda Hi erdil, bugün nakil va- sıtaları değişmiş olduğuna göre tzırhli'yeleğin üzerinde ani kurşunların izi görülmektedir. mektedir. Kötülerin ep | büyükleri ilmi işinde kimi in- 5 $ i giliz, kimi alman, kimi italyan Berlin polis idaresinin düşünüp yaptırdığı zırh kısa mesafelerden atılan lisinin tatbik ettiği usullerin brovnig kurşunlarını geçirmemektedir. eyiliğini Teri slrmekte,“ Mimi ie kendi polisinin bunlardan hiç bi- rini iğinden şikâyet et- mektedir. Bir fransız haftalık gazetesinin muharriri ise bütün bu usullere üstün saydığı “ateşli silahlardan insanı tek başına koruyacak vası- ta,, hakkında aileyi e ve bu ibi sırta geçi- vasıtanın gibi sı ir zırhlar olduğunda ir. kıl- Si muharririn dediğine bakı- bu hususi zırhlar 3 kilo 600 Resimde gördüğünüz zırhlı yelek Ame ika'da aliş 7 ve orta çapta bir e a karşı ilmektedir. delik deşik olmuştur. rsilya e ni Avr Bi gazete lerini çok meşgul iü am en her Eeee nasıl gezmeleri lâzımgeldiği hak- kında türlü türlü tetkikler görül- a dilini te aya: zaman» da ae ei en eği Başlara dü- şen bir vazifed sa yalnız ayıkla liği Frankfurt millet meclisine verdi- ği bir istida ile (kanunları me- busların sâde almanca e öyle- ce yazmalarını) İstemiş! t birlik de 17. yüz yıldaki dil Mz imeyi bü- mak manasızdı! 19 uncu güz yılda biye mücade- güçk latından “ilham alınarak adımlar atılıyordu. Şenke met yanık. yurt tür. | gibi her ör sayılan kel küleri çağırıyor, Fihte alman halkına | yük bir asabiyetle atarak derbal yaptığ hitabelerle, içli sözleriyle her- | calaştırmak die netiyce çok kesi bu amaca doğru kamçılıyordu. fena olmuştu. Maksadı çok alkışa de- 1841 de Prusya adliye nezareti, az | gen birlik, çok sü in : avyera, Saksonya adliye neza- | teşkil etmişti. Bu böyle olmakla be Tetleri tamimlerle yazıların | raber bu çağlardaki ir ve Mankenin vücudunda ise bir tek şun yarası yoktur v ların ifadelerinin sadeliği açıkça göze bi ame kurulmuş olan dil bir- | çarpar. | Hakimiyeti Milliye'nin romanı: 3 Tefrikaz 126 u mesele üzerinde ayrı gayrımız olmadığını gö miyorsunuz? Sanırmısınız ki konsorsiyom gibi işlerin yı- e e ini . Meseleyi . ne tarafı ik - edersek edelim, | kıl f iyeyi ici â mü İn sanlı ğ in h a l i mvduatın sahiplerin, geri erilmesi zaruridir. Hindiçini | tacel surette istemeğe sürüklemiyecektir? umum valiliği, konsorsi; kurtarma işine beşte bir ni 'erral, konuşmamız Mi arap saçına döni , diye Andre Marlo Ba iştirak edebilecektir. Sizlerin hisseleriniz ne o- | düşündü. Bunun Bana beş zy) ii e an & Eğ 4 azıhanesinin özünden bir kutu yumuşak | labilir Tünç rakamlar teklik, e demektir. Bankaların mü: KE çi ararak YAĞA birer Birr uzattı. Ferral'- 'kes Ki b m İ meşguldü. Ferral e bu ii rapi tam sai programına koy- an başka hepsi birer tane alı il Ferral, müesse- ara bakarak kendi kı e: “Nazır Bey aki niye- İm hükümi ından ileri sürülünce, manasız bil seler EN erinin ne istediklerini lerini biliyordu: onlarm ik Fakat bu iş edi ei sız da ,, diyordu. Nazr- e ir 2 ve ajansmı ellerinde bulunduran mii — mazıra bir şey ihsan etmeden bu odadan an çıkmak n ileri sile delilin değerini siyer mümessiller nasıl nezarete karşı bir matbuat ücadelesi kabil o media göre — para vermek, at mümkün ol- sna daha uzun sür- |a gi onlara o Ferral, onun stular ve bu susuş öne dü. Mümeseiler aralarında my Tdr, rral: nca... Ne em; ciddi ved İm eşi ve ne de ze aynı benim yerimde olsa; © Görünmek Ml 1 lerinden ine dr al ye işler, İş çeşit suç nezaket veya istihza dersi istiyar ii şu veya ba: şekilde, e tekrar e yalmırsa; mevduat her hal ve | ortaklıklarından sn he iü Müşterek Dz ih sasına eli 5 me meler ie ve er... İyi ö yaşamak! ta Deil b m mn halen e ret sarfolunarak konsorsiyomu a ve ks be i ii — Umum nakit işleri müdür muavini bey de, tıpkı be- menniye şayan — sy o Sile ee Bu Vaksiyle dalar linde eğ gibi, P kendini an- nim gibi, parlamentonun kararı olmadıkça size teminat kadar g 1, dev. e hiddetine si olmamak vermemin kabil olmadığını bil ir, dedi. Üzerinde | /etin nazarında, bir kaç eği mevduat vala gele zarureti sayesinde kriazabi iliyordu. Beka mağlüptu: bü- konaştuğumuz mesele sa'nın prestijini alakalandırdı. . ee midir? — değerini — hersek ibaret göstermiş (olduğu ğı içindir ki sizi buraya çağırdım, beyler; in kendileri kadar takip leri usulleri de kötü görmüş mesi ârı umumiyeye arzetmekle bu prestiji ko- — e milyon ciddi bir rakam değildir, efendiler, dedi. | olduğu si selma” arm m bir vaziyette umuş oluruz? | Demin bahsettiğiniz sadakate daha kati bir şekilde mi mü- , bugün, hiç bir yemez. . pp lardan da- Herkes susuyordu. İ racaat etmemi bekliyorsunuz? Biliyorum ki siz, idare mec- | ha öy ve bu sik de bütün me ik; Nazır sap başladı: Hisleriniz, bankaların devlet tarafından mhürakabesini i te - (Sonu var)
