22 Eylül 1930 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 4
Türk parası ene, i türk parasının tarihin-| ki Li sı hâdisesine, bu sene şahit olma- ik. z örülüyor ki, maksat, sadece Biliyoruz ki, türk parası her se- türk Para yn i, piyasa hi iminde dü. ih. ararak, muayyen de tekrar piyasaya arzolunacak ve lb nın Gahin-| de yeni bir devir açıldı. Dr. Vedat NEDİM kıymetini sarsmağa müsait bulu- nan döviz arzını toplamak kabil o- Tacaktır. dövizler, döviz mevsim. talebi arttığı sefer de ei açtai n fazla olan türk parası aktır. yöbielmei Orm : temennileri. BESE GENE “ayiinin ”Milli İktısat ve Tasar- ruf Cemiyetinin teşeb- vas ile soplihan ”Sanayi Kongresi,,nde kabul olu- »|nan encümen raporların- | 1 — Devlet, ormanlarındaki ser- veti haşebiyeyi beher e mik racat mevsiminde — Miley ze Halbuki, ihracat in en canlı, en Ke aylarında olmi mıza rağmı parası, İngiliz parasına nispe: “e Taği kuruş olan a seviyede İsime Buna niçin lüzui Hiç bir medeni allel mik malr ve müteahhide başka hiç bir mali mükellefiyet tahmil etmeme- lidir. Ii — Orman işle hususi teşebbüsatın faaliyeti 1 İxd: kiymetini Histanberi muhafaza €- in e oluyordu? ü kü, neye Heder; p ara- m tali, münhasıran yasan cilçelerine tâbi: Türk parasına azl a alep — faz- heri dar olduğu gibi, piyasanın keyfine| e e tir. “mübadele vasıtası,, old - oi göze mi ide mübadelenii kıymei ir,| yaş W | bilmek için asgari (75) ilâ (100) Dİ milyon Ti iralri ik bir sermayeye ihti-| kı ardır. Bu sene işe başlandığı takdirde, haki konjuktur dalgaları öö Ni hile tmesinde | ei esa rmanlardan senevi (12) mil- rize ile daha a4 ” 5 re ugını göz eriyo; Tr, yon metre mik'abı tomruk işliye- Üopreözyda bir 5 i dün. üzerine ilmi va düşü iyi sonr: tetkik 2d edilirse, bu weDünya buhranı buhranı daha on sene mi devam ederek? Cihan konjunktur dalgal arının istila sahası dahili- nde bulunan iktısadiyatı mızın dünya buhranın- ia masun kalması in nsızdır. Ne devletin, ne iradesi b 18 ağustos tarihli “İktısat günü. nde dünya piyasası emtia fiat çıkan bir mi emel arasında çal- henüz sa- kavuşmaktan çok uzaktır.,, de- aten son bir aylık dünya Piatlar bilain- aki fiat eli sırf ir olamaz. İsmail HUSREV zamanda buğday, şeker, kahve, en kömürü, bakır, teneke, baş pamuk, ve gibi emtianın stokları a ya "Konjunktur Enstitü- ünün,, mi nazari u sene nin stokları geçen seneye nispeten Yo 50 artmıştır. Bu tezayüde muka- bil satış fiatları ise imi 625 yük- selebilmi ştir. Gen müess. nin Kira göre ip sene zarfın da stok miktarile satış fiatları e dahilinde inkişaf etmiş- tir. i hâdis la döviz arzı — Ea vakit kıy-| Halbuki, a dolaşan pata- meti yükseliyor. Hi nın hac übadelenin kıymeti ancak 15 sene sonra bütün orman- lk ait olmadığı, altı. yedi Temmuz Havayici zarı m Fazla türk di arzı — fazla|ve sürati, ne olursa olsun, daimalları işler bir hale koymak müm- senelik bir mazi LE malik bulundur iptidası Mw tar Kıymı döviz talebi — olduğu vakit te aynı idi. ündür, — Helak tin fiatları! 1928 10 kıymeti düşüyordu. İhracat mevsiminde, türk para- Ni 'ahammül, senevi te- müddet zarfında tedrici bir su-| 1929 » b 87 . Bu “fazlalıklar,, : tanzim eden, | sına olan ie rtar. Halbuki bu| cessüsüm 2 il hasebiye pe iş ve bu 2 ir seti 19: 145 88 ER Ğ Zil, serveti şebiye | maile düf eden nehir suları arz ve e tevzin eden e mevsimde ie şehirle Zee sinde Teen Gn idik ihililenbire gşağıya doğru rat “| Sanayi maddeleri ecmi bir müessesemiz yoktu. Ancak köylere ii r. Ve şehirl we ke Ye 0S “İMiktarr kıymet Miktar e sene mil ve. ecnebi bankaların işe bir türk po derli baş gösteri ir; — Arazi istimlakini seri|la yuvarlanmağa b ei 5 ” yutacak adar)ı ve mai bir târzda icra ikm iş The st mec- lop 19 in türk rası bulunmaz, O vakit Gi haziran levesinden di 83 99 85 para piyasası üzerinde nazımlık : ni ALD 170 12 57. 106 rolünü oynamağ: > ofuy ein inkü kanı n va İ dek ks TET Fia Bu rakamlar, cihan ikt yatı ü ö Ea türk parasının kıymet: si, son a buçuk senelik fiat amlar, cihan iktısadiyat VR in enlem yi yükseliyordu. HH. ka bir ingiliz pi ez iiyacaı temin süzek bir Şe- ie üeeie itibarile şayanı| nın nasıl bir çıkmaza saplandığ fazlayı çekti yâni döviz sattı. ralık mal sattığımız zaman, mese kilde tebdili ehem: göstermektedir. Birçok emtia Sat di de, yâni türk parasına olan dalan) lâ yalnız dokuz yüz ek “alıyor Ne akli ha Şarifelerinde 1913 — harp gi seviyeden aşa- arttığı > a bu, piyasanın ihti: | duk. Halbuki, ihracatın haşep| 100 z m. yacından fazla döviz arzını) Ve ithalât ve sair harici tediyatı- mamulatınn hususiyetlerini naza-| Sene Hububat o diğer e Alm in »Konjun ktur enstitüsü- satın alıyor. Yâni piyasa e sesimi dikkate almalıdır. a e e nün,, son neşrettiği bültende deni- parası çıkarıyor. — Benzin ye barut gibi Saati, >” or ki: Biliyoruz e İc vk kıymeti ötüyorüz. Ve bu sefer de.) inhisara Vasat Te ed iz Bugünkü fiat seviyesi asgari sur ganzim için kullar . ; il mia , ve "iskonto, siyaseti ğımız zaman, ver m inhisar rüsumu almadan 1929 o 140,3 170,1 | but haddine gelmemiştir. Bü dir. N: Irk rolünü kalıyorduk vermelidir. İniş mukayeselerimiz, 1913 senesine na sorsiyom bu vasıtalara malik de-| , Bu suretle memleketimize giren — Kum ve çakıllardan is-| Kânunnevel (| 1362 160,1 İzarandır. 1913 senesi ise, cihan ikti gildir. O, yalnız, p i 900 kuruş- cek.orman sanayi me “İ nihayei 1929 sipan ekspansiyon devrine > sila ei | seselerinden idarei hususiye ve be-| Hfaziran 1930 o 121,3 157,3 | tesadüf eder. Binhennleyi harpten nin iri ar elindeki “ma- iz in Ere 0 kuruş olu- e Dayan z *İ nihayeti evelki en asgai ari seviye i ile bugüm -a dövizleri, ni piyasaya çıka-| yordu. Yâni her İngiliz zi ai A tekir Mensucat Madenler İkü fiat seviyesini mukayese eder vardi vaziyete hâkim olabildi.| ha 50 kuruş fazla vermek mecb, Telefon şebekeleri tesi-| 2147 M3: e gari kutuna. henüz” asgari Fakat şimdi, fazla döviz talebi de-| etinde kalıyord. inde rüsum almamalı 165,0 152 İ tenezzül haddine vasıl (olmadığı gil, fazla döviz arzı vardır. Ve Kon- 'eticede, memle, aa ie X — Haşep sana 144,7 119,6 neticesine varırız, e a soğ rm ima) 8 EN n ğ iş türk parası,, yoktur. ısile, şanj farkı olarak, elimizden i dinci- 104,4 103,5 üs pe za a geri Gi — İşt toplanan Meclis,| kaçıyordu. Yâni İn rerma-| ve k: vcut olan güm-| Muhtelif Umumi indeks e < Konsorsiyonun muhtaç bul lundu ye er ola . himayesini idame etmelidir. 122.6 166, sukutunun ğer! haddine erişece- ğu bu “manevra türk parası, itibarla, kıymeti Sabit para, — ne başı ve ame- 1112 140,9 gi ai temin için kararlar alacaktır. h 'neti olmadan sanayii- 105,0 132,8 “Kon: enstitüsünün, bu ie arar neticesinde, O. h 1 mizin m terakkisine imkân “ olmadı. 103,6 1317 o |bedbin hükümler bizi korkutabilir. sma, eski ve yırtık paralarla| kin menfaati dahilinded. bi 103,5 126,9 Cihan iktısadiyatının henüz bir fe- 8 eylül ta, rihli “iksat günü,, - 7, rahlama iie daha çok uzak ISOLSİY: istinaden g Ri: K 3 © Ağ ke tarihinde yeni BE devre abilir. ie ark bu devreye girmiş bu- Tunu A RAE Liberalizm, iktısaden za erisiRi iktısaden li olan milletlere anlattıkları bir nevi “deve hikâyesi, nin adıdır Liberalizm, bugünkü dünyada nesnedir. lizm, ai olan İngiltere tarafından bile rettolunmuş bir Liber: serseri mah ktu Liberalizm, bir ihracat m. memleketleri di iye yi ütturmak is “Liberalizm,, ile ” GE kurtulu; la “Sevr,, arasmdaki mesafe kadardır. olan ve türk pla in te: şen I dberalizm babında.. inde kalamazlar fakat zaif milletlere “kuvvet hapı,, “ismi var, cismi yok,, bir efsanevi hıdır: Kuvvetli devletler onu kendi anasırdan istifadeye mem et- lidir. 1931 de toplanacak olan ne iştirak etmek istiyen uş hareketi, aaa il M. , “Lnzan,, “ N. zine şimdiden müracaat Milli İktısat ve Tasarruf Cemiyetinin teşeb- büsü ve İktrsat Vekâltin in tasvibile 5 ikinci kânun ve Tasarruf Cemiyeti,,ni n Ankara umumi merke- 97,6 2132 Fakat fiatların bu sukutu aynı I-inci ziraat kongresi münasebetile açılacak “Beynelmilel ziraat | teknik sergisi, firmalar ”Milli İktısat PE gnlemiıyer Herhangi rahlama yahut daralma hari ile aramız: e fiat makasın a ağzı sikçe genişliyo: E han bü ml nm tila sahası dahilinde olan i re de sürü etmeleri rica olunur.
