17 Haziran 1930 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 6
> v2 HAKIMIYEISMILLIYE Su kuvveti insanların en büyük hizmetkârıdır. Bir bent beheri 50,000 nüfuslu 160 şehrin bütün Koca bir nehri inkıyat ei rbinlere sevketmektedir. nız camusu sulamağa ve değir- yaradığı müddetçe ne- altına alan muazzam bir bent; Sağdaki elektrik ihtiyacını tem odan, veya tuğladan ol Bir bent beheri50,000 nüfuslu 160 şehrin bir se- nelil il Ji tiyacmı temi labilir. in edebilir. Bu kadar büyük bir Samıcın, doğrusu koca bir gölün boşahdığını ta- savvur ediniz. Gölün boş: için mühendisi her iü ay bağlıyan mgr; Gü: türlü te Fakat onun elini kolunu raklıktır buna. karşı hiç bir'şey yi Bentel sp vey yu Büy bir Del e in edebilir! n binayi şaşılacak dere- cede tenha bulursunuz. temin etmekte olması bir iki yağcı ile elektrik kal zünü dikmiş duran bir nöbetçiden baş- -a kimse irem birçok heybi Bunların iie betoi lunmaktadır. & 2 3 E E 7 ? 5 z RE b 2 z E g VE götürür, Bu boru gayet büyük ve bunun Mİ akan su fevkalâda kuv- vetli olur. rabbama yüz mi kadar tamir yapmak için bu varır. borular su yapacağı işleri yapar; koca şehirlerin tramvaylarını koşturur, binalarını ay- olmaktan baş-| dınlatır, fabrikaları Sağlik hattâ ka chemmiyetleri insanlar için pek bü- | ineklerini, sağar çaylar: yer- yük değildi. Fakat elektrik denilen| lerini süpür fısk i 5 yiz ip değil i a iş 5 ti, Bugün dünyanın su km eri çeviren, bostanları | sulıyan ugün lik olan bütün medeni memleketlerde ek büyük fayda- İmektedir.. Mem belli başlı servetlerinden olan su kuv- bu bedava kuvvetten pi eketinizil vetlerinden bazı vilayetlerimizde istifa. de edilmeğe başla Su Me nmıştır. dünyanın en dara kudret menbardır. En ufak bir akar su yun bile büyük kiymeti mi ünkü bu kuvvet dünyada hiç kesilmeden te- si Pe da bulunan en zengin bir kömür damarı veya petrol kuyusu bir gün bitebilir. Fakat akan bir su asla durmaz. ya yükselir soğur, tekâsüf eder, yağ- mur vi alın: rza dökülür, men- balar, dereler, ırmaklar, nehirler bu dı sularla daima beslenir; akan sular dün- sul yanın sathına yayılır ve tekrar tebahhur eder. Bu devri daim su ve Ke mev- ktü: eti en gibi şela- İelerle muazzam bir hal alır, e milyon larca ton kömürün; milyonlarca insanın su sig esas itibarile çok fark- Ir bir şey değildir. Yalnız yeni su do- lâpları tahta yerine çelikten yapılmakta e pek büyük cesametlere varmaktadır- i elde eti Türbini ismi verilmektedir. Daha bi gok şekil ve tarzda su çarkları e Bütü kuvvette azami neticeyi vermesi itibarile en mü- kemmel addolunan suda Pelton çarkıdır. Elektrik kuvvetini nakleden teller ler. vvetinden istifade etmek için | ve direk, vardır. Bun- lardan birisi suyun irtifamı temin ede- lan bent, diğeri de yazın kurak günlerinde susuz kalmamağa hizmet kat'i surette lâzım olan şey r bir demiryolu tüne- lini Zik Bu valflardan bir ta- nesi 307 ton gelir. ğ “| dığı za decek olan sun'i bir göl yani Bir ss süli e apn sera alikeri yap, hendi- | su sızmaz. Şayet bir kaza neticesi kon- sliğinin her şubesinden istifade olunur. E trol istasiyonu harap olur veya suların Yüz binlerce toh suya mukavemet etme- k için inşaat mi ui kuvvet santimetre mu- | Her bir türbine ayrı bir ğ Tü l | binin su kuvveti altında dönen çarkı Yüzlerce ton ağırlığındadır. na çarpan su bu çarkı döndürür, çark- Kudre eri dahili manzarası. tihsal eden dinamoları B > 3 i ş 5 3 z E -E Ş z ğ j $ lari koşturur, fabrikaları işletir. Bittabi her Mesela, Niagara şelalesi 490,000 ii kuvveti istihsal eder. Ge- e Amerika'da bulunan Conowings şela- esinin.azami kabiliyetinin 594,000 bey- r kuvveti olduğu hesap edilmiştir. ı kuvvetinden isti şılaşılan en bi m bu kuvveti kler Su öyle bir şeydir ki kömür gibi eğ doldurup nakledemezsiniz. Kudret ada blosuna gö- -İritler . | lebilmektedir. Kanatları-j İstimi uzak bir mesafeye nakletmek “Jiçin hararetini arttırmak lâzımdır. Fa- kat harareti arttırırsanız borular patlar. Elektriki de uzun bit mesafeye nakletmek için voltunu arttırmak lâzım- dır. Voltu da fazla arttırırsanız mücers yanar. * Şimdiki malümat ve veda» itle”elektrik 220.000 voltluk bir kuvvete le 200 milden az fazla mesafeye nakledi- Fizikçiler ve himyakılar a fazla mukavemeti: olan | kuvveti tehlikeli bir ei kd binlerce kişinin hayatile alâkadardır.| nır. dakikada kapa- Bent ahşap, topraktan, kayadan, çimen-İ © Kudret merkezi olan binaya girdiği- mak mecburiyeti vardır. Bazan bu yer elektrikin lâzım olduğu şehre çok uzak olabilir. Su küvvetinden kudret istihsal eden bir müessesenin transmisyon merkezinin gece manzarası, çelik, bakır ve porselenden imal edil-miştir. Bu rada her şey lışmaktadırlar. Bu kabil olduğu zaman Sıra ile görülen makineler elektrik is- 500,000 volt kuvvetinde elektriki çok we zun mesafelere Zenon kabil olacaktır de inden istifade imkâ: ları daha fazla artacaktır. ANKARA VİLAYETİNDEN: Münhal olan 75 lira ücreti maktu: encümen kitabetile 75 lira ücreti maktu- alı muhasebei hususiye tahsil memurlu- gu için 26 haziran 930 tarihine müsadif 14de e ir GS bir müsa- in | nakletmek mes'elesindedi kuvveti | baka imtihanı yapılac Talip olmak ve müsabaka imtihanma layete müracaat eylemeleri ilan olunur. 2—9542 e ANKARA VİLAYETİNDEN: | İdarci hususiyede mevcut müstamel ya ile 800 ila salı günü saat n tediye edilmek ve istiyenlerin muhasebei hususiye müdi- i nur, riyetine müracaatleri ilan sm 17 HAZİRAN 1 FEN SAYIFASIİ
