12 Mart 1930 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 6

| | HAKİMİYETİ MİLLİYE Yeni Yapılacak Olan Muazzam Teleskop Meçhul Alemler Keş fiedecek. Ne b â Amerika'da rise Grand Canı muazzam rasathane. Mevkiin rakımı 2.400 d. Mount Wilson rasathanesinin amudı sabit teleskobun bulunduğu bina ve teleskop kulesi, A non Boğazının yarlarından >> üzerinde Bu teleskobun 2 m. 57 kutrundaki bü Şak aynası. am olan 100 metre yükseki sa'da bir heyetçilik Sin mi dünyanm diğer ibi cemiyetlerinin azalarının z kü nundan çoktur. El azaların bu işi meslek i miş lakerda Bi ii ele r teşkil e- s “ Bünün için bu büyük aynalar ü) bir civa yatağı üzerinde untazam bir sure r döner ve bu suretle sema ile e ela milyonlarca” pırlanta gibi sayı- sız ve hudutsuz kâinattan d: muhteşem, daha meraklı « lunabilir. İnsanların yapmağa muvaffak oldukları cesim teleskoplar ve fotoğraf sayesinde buğün kâinatın birçok sırları r tesbi rebi ekim bir teleskop yapılı cak ve bu teleskobun konulacağı yer o- ii ile tayin edilecek ve haze) mevcut Mi af aletle rinin en mükemmelleri o kadar fena bir| aç kullanılmaktadırlar ki nazari bü- yültme kabiliyetlerinin ancak yüzde be- şinden istifade olunmaktadır. İşte fotoğraf makinesinin büyültme kuvvetinden azami istifadeyi temin et- mek ve teleskoplarda da ıslahat yapmak; suretile eldeki Kimine ancak beş! mi: Sİ ük Mi malik bir teles- ir yüz misli a akisi kabil olacaktır. Sema resimleri almak için kullanıl- makta olan fotoğraf camları da çek fe- nadır. Dünyad: fazl ımdaki vaziyet di diği! hal ar muhafaza macı Jif resimler içi mah tik mesafelerine ihtiya dır. Mesela: seyyarelerin, ayın hü teferruatlı resimlerini almak sek mihraklı bir teleskoba eşle e Fakat maksadımız osaman yolu -İgibi soluk yıldızları kaydetmek oyırsa izi olan e mihrakir bir iu op- wir. Orta parlaklıkta büyük yıldızlar -| dört çift aynaya a silik GliEaker: bü ay- öz Jam vş uzun mihrak mı bii me ii ceki esafesinden çok e alak zi © > e EE olabilir. Bu ihtiyaç ibara almarak © aynalar raylar üzerinde elektrikie üeiiarzik olacak- tar. Bu teleskop sabit olacak ve Yüz met- e yüksekliğe malik bir binanın merke- zini üst katından alt katına kadar işgal edecektir. Binanın alt katında tam te- leskobun altında (o mükemmel ve rahat bir rasat dali olacaktır. Ayni katta e- lektril ileal mili “e mak ıldız! e ini izi m e. gi olaya teles- kobun altına getirilecek Bu, labora- varlar iste stenild bi ane vardır, ve bunlatın hepi pid fo raf levazımı dükkânlarında bulduk- aşi alelâde amatör” camlarını alır Şimdiki halde piyasada bulunan totoğ- -İmükemmeliyette aletler bulunacaktır. Bu aletlerin tenevvu, mükemmeliyet ve kuvveti sayesinde şimdiye kadar hiç bir rasathanede «taha sia e ekilde 5 semanın ve m vaziyet gildirler, ancak iki ila beş misli büyü tülebilirler. Camların satıhların düz ol- ilaci ai ve zariğe leri eklen ek li e EE m - teleskop'un — açıklığı 8 fazla bi itülen resimlerinin floue ol- masını intaç eder. Halbuki eyi camlarla be La ilini gru ise 10 metre er tır, Bu muazzam “teleskop Amerika'da £ Arizona'da çöl ortasında . Jen & igin en eyi| rada -İneler görülebi kadı 2 türlü kirden o kadar â hiç bir e eesirdeş biz -İlleri sema hiç rak görülmektedir. Bu kadar müsait bir yerde kurulacak mi bu kadar mükemmel bir teleskopla lece me Bir kere, almacak fotoğraflar ii zel ve temiz olacağı gibi çok ük | olacaklardır. Ay, seyyareler ve Ball. rı pini büyüyecektir. t yn la 22.: gizi nispetinde; saman eme ğnık ecram ise 37.000 Eğ yirmi metre kutrunda' resimle» Öyle ki Ritchey'in bulduğu yeni usul ayna- bu resimler bize di ”ı 17 buçuk kilometre feden bakar gibi gösterecektir! Ufki ğu bi skop binanın boyunca uzanmaktadır. Yogj ion olunan maktır. Şimdiye kadar büyük eb'atta ay- nalar yapmak kabil olsa bile bu aynalar Merih bize aki ın mesafeye geldi- ği zaman erkin zesimler b çok şa- ” a İş gece yarasa bilhassa — rasathanelerin İ bulunduğu kurak ve yüksek ( yerlerde, balans tabii olan büyük hararet far- ik ei olarak hafif mere metrelik teferruata kad. Öyle ki Me > sıplak çile 25 2500 Ça cağıZ. larak e olan ayn: ru tamamile » kaldır istenilen büyüklükte kil yapmak abil olacaktır. maların vazifesi sema- toğraf makinesine akseti ir. Se: resimlerini almak için dalma uzun bi poz vermek ii dı ön- eder. Dünyanm İ mesi ise sema ile fotoğraf makinesi ara- sındaki vaziyeti daimi surette değişti- alar bu mahzu-| ceki caktır; bu suretle E teleskop şimdiye ölme» miş bi yeni yllar berk ve rafı