25 Ekim 1929 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 3

asan Yıldızdan Vücut Bulmuş Olup Muhteşem Bir Kâinatın Bu Cüz'ünü Teşkil Eder. Kosmos İsmi Verilen Ana Kâinatın Kutru 150,000,000,000,000,000,000,000 Mildir! Dünyanın En Ömürlü Cinsi Hamam Böceği 220,000,000 Yaşındadır, 'nnin hilkat, ve insanın âi- larm teşekkülatı bizim manzume-| mızdan yalnız beş defa küçüktür. mil gelen saat biçiminde bir 1 ettiği ye a isi çok benzemektedir. Bizim da- | Fezayı bir okyanusa benzete: rek yaldız bulutu olur. Bunun kutrunun yeni nazariyesi çol ok h ayret verici hil olduğu umuz. kâinat Kp le Klas bizim kâinatımız bu okya: Mi isli ötede başka bir bulut ei ir, Fennin — nokta olur, diğer lut- li e mele ise ufak adalar halinde ie takip eder. Bütün büyük kâinat, larını da Pia irk Er kar. Fakat bu keşifleri yapmış o-| Kosmos içinde içleri toz dolu sa- iye (bir çarkıfelek) görüyoruz. lan Amerikalı profesör Dr.Shapley |bun balonlarile kaplı sonsuz bir Hayalimiz dolder ran bu kadar Şimdiye kadar elde edilmiş o-|bu küçük kâinatların ayrıca büyük| bo: ei enzer, bir resmin men maddi)lan malümat bizim kâinatımızın âinatlar teşkil ettiklerini ve bu Hilk: ati kâinat o kadar muaz- n o kadar) bildiğimiz sair kâinatların en şeydir küçük) yüğünden yirmi defa daha büyük ek büyük olduğunu söylemekte-| mı ihtiva eden bir saman ca şimdiye kadar malüm nata binlerce kâinat EN ilave e ki vücut, dimağ, itibari ncak kâinat bala bilgisi hakikate yaklaştıkça manevi mev. Gdiyemie, kâinatta bir varlık iddi. asında bulu: rı e! bir müste sna vardır, oda Andro- len elli kadar tahmin olu |ki bir dünyada yaşıyan insanlar meda la'sı olup bizim kâinat y bundan ancak yüz binlerce sene! bii serp. ilmi başka dünyalar da vat undan daha yirmi sere eveline iğ kadar fen semada saman yolarının 10, 000 ve senesi mesafeye kadar Bin Bu Dr. Saplı şöyle ice ektedir: crübesin gittiği, bundan sonrasının - hudut- Tabiatin bu gari va suz bir boşluk olduğunu amma : iri Kosmos içimde Kile pi derdi. Daha evellerde ise ecdadı- m dünyamızda yapmış ol mız bizim bütün kâinatın merkezi- zânn ğru © 5 anaatimce tabia. iyı i baş- yon bir MAR ancak bir cüzünü teş- kil ediyoru: En ei fen adamları tara- şart değildir. Bu hayatlar e ak fndan s ai Rae şahminicre gö EE dun veya faik de olabi- i ve m 150,000; ,000, 00, 000) ii it lüğü oldı mil kadardır. Saniyede 186,000 mil İbi mi Sin eden eşle) deği” sürate malik olan ışık Harvard'da - Kosmos'u bir takım şahsiyet” geçenlerde resmi alınmış olan Ne- olmıyan le kanunları ykm bula” (yıldız kümeleri) lardan bize dl dir. Fennin bugünkü k: ,000,000 seneden fazla zamanda a bu könunlağla ne aşk ne ie gelebilmekte: meet ardır. el i Nebul: semad: Dünya edebi bir lisanla söyle - çok enberi gi ektedir. mek lâzım gelirse, Güneşle başk Bunlar çıplak gözle bulanık bir zi- bir yıldızın izdivacından ul ya parçası gibi görünür. ir- gelmiştir. Güneşe çarpan b hı kaç sene evel heyetçiler bunları onu ihata etmekte çil gazlerin bi yıldız tozu zannediyorla; Hal- kısmının ayrılmasını intaç etmis buki şimdi bunların muazzam man- Biz “#ddızd da g 1 h ir kği ie Lüz'ünü teşkil ederiz. tir, Bu gaz külçelerinden birini “ zumeler olduğu anlaşılmıştır. Bun- > 3 tedricen soğumasile ge i berdar olurlar - sade-|l€n dü: annemiz bu ü İyi i ihtiva ga ime Virgo'dur. jee skala semada ii El milyon yaşındadır. Hayat denile | Bu muazzam âlemin kutru 2000000 | ın birden sönmesini görmekten en | kimyevi hâdise için lâzım gelen bi - ışık ye (ışık yılı, ışığın bir se- bat t ola: Mi i üfen tamamil nede kat'ettiği mesafe ie o) “>” yada bulunması dünyanın üze Ve bu e içindedir ki n Kosmos seyyare, sabit," irkdel bidayette ERİL ziyadesi! - 170,000,000, ışık yrlr ne yete kayrak lu yıldız, saman yolu, peyk küf tar; zında tufeyli nebatların te bir manzume vardır. Jve saire gibi tasniflere tabi birçok) Şekkülünü intaç etmiş ve bütün he m âlemimize Koma - Virgo ecramdan teşekkül eder, Bazan ye-| Yât bunlardan inkişaf etmiştir. n ağ daha yan olan|ni yıldızlar doğduğu gibi eski yıl Dünya annemizin ii husu âlemler vardır. Messier Nu. ve dızlar da daimi bir surette kudret bu per Iki mevcudiyeti An eda Nebula” i n- İneş tmekted Eski bir yıldız Pei uzundu! insanm zevalir 5 ik yılı mesafesindedir | li izim güneşimiz her gün mika mevcudiyeti de ve Si | Magellan Hi mal 5 ke rilen Ne-! 360,000 milyon ton kudret neşre- di uzun olacal ki insanın ula'lar “ise nları e ve der ki bunun ancak 160 tonu bizim) cudiyeti onun eri kısa bir Hemel 100000 ışık yilr inin # |dünyamıza vasıl olur. Öyle ki yıl-|9İ teşkil edecekti çilek gözle vazıhan görülür. Bun dızların gayrı malüm bir menba- Biz kâinatta mevcut şeylerin e © enubi Arabistan'da Bey dı I lmadık-| garibiyiz. Bizi vücude getiren yı” Yi ismi verilmektedir. lari m ,Küçülmeleri ve niha- dızları onların verdikleri ışık i Magellan pulutlarındaki yıldız-| yet ölmeleri icap eder kendimizi öğreniyoruz. Kât lar pek büyüktür. Bunlardan bazı- Şimdi yeni nazariye ye göre Kos-|her şey hep ayni maddelerden ye va o kadar bü üyü üktür kii ko bi- |mos'ta insanın mevkii ne öldüğü: Ml Bizim vücudümüzün ter m güneşimiz gibi 25,000,000, yıl-|na gelelim, ne ise en uzak bir yıl diz a Şayet güneşimiz bize nsanm hodbinliği onu kâinatı|t erkiba batı da odur. Bizler garip bi uzaklığında . olsaydı onu | tetkik hususunda birçok yanlışlık- iirsyevi teamül gösteren küçü len kavi ger kapla bile görme- > sevketmiştir. bidayette insan, | yıldız pa rçalarıyız. Biz de bütü miz kabil olmazdı. endini Rea nda hiç bir Şey bil kâinat ei a fizik inle Bu kadar iği bi tabi bulun! önüne eğilekimes" imkân reddini” onun merkezi zannetti. Dün; y baricindedir Fakat tasavvura gay. in için dünya dümdüz(d ze bileli da yaam li 2m lim. Bütün s'u dün: üzerine ilmiş yi jret e ede çevrilmiş yıldız El iheriin sürati be yanın mikroskopla ab süreler denen a deliklerinden Allah” ğ i nis tinde ku cek en ufak bir mikrobu RE di Seri ıdır. Dünyanın indi mi i tağı dan ir kâseden ibaretti O zaman güneş bir Mn ilc n açiz bir ferâi aski az bir mesafede bir toz me görünce in; —. bu a ur” İsi sai ü N nzumei Şemsiye- |ne kadar ehemi babe bir varlıkfkısa bir zami e İyi sün be i buçuk santimetre-| Gin anlıyoruz. | samet ye e EE yulmaz. Manzı yiz em; v5 miuşlardır. a Komşumuz olan bir kâinat: Andromerin Nahula'er Aahil aldnön âlem ik fietan yenin) 8 iie Ne N ai e ei Mi ve ” ea ,