3 Ağustos 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

3 AĞUSTOS —1 AMERİKADA. MUHAGİRLER Avrupanın büyük şöhretleri Amerikada ne yapıyorlar ? Amerik her muhacir, ya sim dır. | zı bilhassa kaydetmek lâzım dalı hir romancı , cüreile tayyareci olan ve “gece uçuşu, up rüzgüm,, isirli romanlarıy» büyük bir şöhret kazanan Antu an dö Sen Ekzüperi de Amerika dada, Fransız edebiyat tarihine annesinin hal tereemesini ebedi bir ihtiyaç xa eser halinde yadigâr bırakan ms * dam Körinin kın Ev Küri de Nev yorktadır. Gurbet, vatandan uzakda yaşa - j mek, mile ocağından. mahrumiyet bu muharrirleri ümitsizile düşür memiş. Amerikada da güzel ese ler yazabilmişlerdir. Y. gitmişlerdir. Toler Nevyorkla ve Stefan $ bu s'dan haber da kederin acı cilvelerine. Bazan lalhı ve ba cv. ayıp ölmüşlerdir. Meselâ meşh inaslar: rir, Stefan erikalı musikiyi çılğıren se Hoimenin Büyük © bestekürlerin eserler ada: dikkatle o dinenir, Tiyatro mevsiminde Nevyork operaları bik İn. Ekli ur, Binsensleyh Amerika, Avrupadan gelen musiki şinasları büyük hir memnuniyetle, karsıamıştır. biulereg kalı halliler, nankör yeni gider. Avrup işçile n köy orta ve terkederlör ve le ketlerde se oramaya giderler Amerit iz bi rakları daha v Amerikada nun İç rı açıktır. Bugün mem. kanım caksız dop- m la gelen muhacirlere kap Amerik rde Va sabaların iler akın Amerikaya adan Av ması, Bı ye rasında öğrenmiştik Yeni gelen bir wa Avrupa dun Ame e giden bütü lerdün toplocu bahsediyo: de bizi alâkadar eden nda onun içim bu yazıyı kısaltarak alı yoruz. Muhurrirler: Orta Avrupanın ebedi şökrs'le » rinden 1 Amerikadadır. Franst m en ehemmiyetli muharrirlerin dan #tısı yine Birleşik Amerikadıs dir. Bn muharrirler, Amerikada bul dukları bir veye iki sene içerisin de yeni ederler o vermişlerdir, Bi bassa bunlardan 13 #enesi İngilires “oman, eser, ve şiir, kitabı neşret | Ne miştir, Bu kilaplar azasında doku #inün ilk baskılarının — mevendi tükenmiş ve İkinei defa o besm zörureti hasıl olmuştur. Şimali Amerikada bulunan Avru- | $ palı muharrirlerin en meşhuru Tor mas Mandır, Bu adam meşbur b? romancı © itün dünya layır Alman nanistlerinin obası ols bu adar Türk e çevrilmiş ola: “açlık,, vüzün , müklliaını aldıklam sonra kend arrusiyle Almanyadan — ayrılmıştır kıyılanında bir şe Ve Amerikalı hoşandığı dığını bu haberler a yedi müm İver, ran” İçlerin ir var, Amerikan maslikisinin en ma Tul adamı şüphe yokki büyük Or kestra Şefi Artiro o Tskaninidir. Toskanini dünyanın yeni musikisi min en büyük erkesira gefi olarak tanınmış Dünyaca tenmmış diğer büyük i ki orkestra şefi de Amerikadadır. | amlar Berlin . operasından Otta Kleimperer ve Brlino Valterdir. romanı Şimdi Pasifik hirde oturuyor yucnarın pek yanlar yazıyor. Man silesinden şöhret kazanan bir çok İer yetişmiştir. Tomasın lan Hanri Man da Ame: Bu adam mruvaffekiyel bir çok roman Momanları srasında olan fes “ör Unrath,, dan Marlen Ditrih “M vi melek,, filmini çıkarmıştır. 'T: #Masın çoğlu otan o Klavsman, Ç iskinin hayatını roran halindeğ ”* kalıları sonmuştur, Yine Tuğ dizi masın kızı olen Erika da kabiliyey “osdetin en ni gösteren bir çok yazılar yazmış bissedisordu. Hiküyelerde ne sk oku bir e bölün dünyudı muharrir rdeşi © dadır, me Tomas Man. Güzel bir akşam, eyni derecerle sözel murakıp İvan Dimitriç Çerv yakov, ikinei sıra koltukta oturuyo” ve elindeki dürbünti sahneye çevi" “Kornavi) “Çanlarını,, seyre Sevrediyor ve kendisini yüksek o mertebesinde kat birdenkiire.. birdenbire,. sözü Muharrirler aktrdır. , hayat, beklenme » bâdiselerle © kadar — doludur Fakât birdenbire yüzü buruş di, nefesi kısıldı. ekti ve., ep” g gibi aksırdı, Aksırmak biç kimseye ve hiç bir değildir, Mujikler de i de, hatti bazan na Herkes aksırır. tolayı Çevyakov, katiyyen duymadı. burmnayu mendiliy İe sildi ve r adam olduğun” far, aksırığiyle hirini rahalsiz © dip etmedidini anlamok İçin etra yar bukendı, Fakat işte © zaman, arık utenmek mecburiyetinde kak İr, Birinei sıra ko'tukta, fam önün de otüren bir Ahtiyar, dazlak kafe sını ve ensesini eldiveniyle siliyor nıyordu, Çer md, Bu münaki or hdi. bu sık aba, 81 kazanan. diğ Ame Yöbel mü iki muharrir d adır, — Bunlerdin ş ve Arıların hayatı Meris Melerlenkdir, Moris Meter nlerde yeni bir tiya'r in son tashihlerini yapmal ldür, Amerikada bulunan Ayrupatı m safirlerden birisi de tarihi lari milyonlaren © kari veçli muharrir Siğrit V rit şar via Norreçlen ayrılmıs Rusyadan 1.7 yaporla San Simdi Atlantik sahilir bir şehirde oturmakta ve pen birisi Ma muharri tomar yo KEN > nazik ve oradan gelmişt lerinden Atlantiğin ezömetini sev retmekledir. İlk isede Amerikr du yazı yaramayacağını o söyl ba muharrir, ba sün Anterikn; Teyrmıe ve İlk eserini bastırmış Yünmaktad Viyanalı möeltd Amerika Avusturya) da Bişar P Wevnar Fra ak lir 1025 dı net v dünyada bu yüz ve bir seyler mir kov, ihtiyarı At nezirr Bri Cervvakoy: “Ona Tükrük sıçrattırn! diye dü şündü, Benim Amirim d faka? de olsa ayıptır. Özür dilerleli » vim. tı?, Amerikada “beloner edebiyat arasin olman, Alfeet Polg Alfrei Nömami de k ve ileriye doğ fal , ökstirdü, ve nazırın kul Çervya ru eğildi dadı: — Affedersiniz, ökrük sıçrattım galiba. — Zarar yök, xarar yok, — Allah aşkına affedin. Biliniz Arzu etmemişti Bir kazadır beyefendi size Kazara , fl Lü yarmı — ÖL, Vüllen Dinlememe man Çervyakov, sülümsedi ve basladı, Bakivor cet bilen sanrr de Şima Bunlar r Yerinize oturun! otnyorsumuz! bozuldu, alk adre sahneye o bakmaya idi rhanos gil fakat a derim Pesasız edebiyatının bir kaç büyük Erik Mariya Hömark, meş hur sinema yıldısı Lüpe Velezis beraber. Amerikada bir çok bestekürlar da yaşamaktadır. Bunlar arasında oda musikisine dair klfsik bir eser yaz mış osn meşhur musiki mâzariya! çısı Arnolt Şönberk de bulunmak tadır. biacar bestekâr Bela Bartok ope ralariyle tanınan Pol Hendemit de Amerikadadır, Bu zat Yale üniver sitesinde profesördür. Şan sahasında bir çok kıymeti! | artistler Nevyork Metropolilen ope rasını zenginleştirmişlerdir.. Eliza bet Retherk, Herman List ve Frede rik Şor, bunlar srasındadır. Ressamlar ve heykeltreşlar: Geçenlerde Nevyorkta Piyer Mes Usin gserisinde bir “gurbetteki rex samlar,, sergisi açılmıştı, Bu ser Bİ Amerikada bulunan yabancı res samların ne kadar çok olduğunu, açığı vurmuştu, Bu sergide teşhir edilen tablalar arasında bütün din yanın tarıdığı Andre Broton, Piya | Monrivan, Andre Masson. Amede O zanfan, Jak Lipşlts, Kurt Soliğman, | Öjen Berman, Mata Osip, İvstenguy | da vardır, İş adamları: Avrupa harbinden kaçarak Ame riksya gelenlerin yüzde 18 ; iş a darm, yüzde 55 i profesör, doklor mühendis. avukattır. Tüccarlar da bunlar arasında mühim bir yekün teşkil eder, Muhacir iş adamları A merikada derhal meslekerine bağı | eek bir iş bulmakta geç, katma şlardır. Bunlar hem kendilerine ç misâl vepeliri kancok üzerine bir feadiyle Amer kaya #elmiştir. Bu icn ( swyesinde ksocuğun asitlere dayanma ktm olmuştur, Bugün bu icat elli Amerikalı amele kullanan bir şir ket tarafından tatbik edilmektedir. 1948 da Berlinde bir tamir atöi yesinin sahibi olan bir zat Ameci kaya gelmiş, ve atölyesini kurmu tur, Bügün bu atölyede 80 Amerika | eldiven fabrikaları yeni amele çalışmakladır. , 1936 danberi Avusturya ski fah an en meşhurlarından biri» si atölyelerini Amerika toprakların dn kurmuştur, 1940 d Çek modaya A olmaktadır. ler göslermektedir. ki, Amerikada yerleşmiş olan 300 Av rupalı o Cirmanın o hiçbirisinin işe başlarken 50000 dolardan fazla ser mayesi Bunlardan 29 unun sermayesi ancak 10008 dolardı, ve ötekiler bu mikdârdan da aşağı ser meye ile işe başlamışlardı. Ayni müesseseler bugün Mmerikalı amele kullanıyor şubede çalışiyorlar, aksar satıyor, 45 i hakiki f, kurmuştur. Beşi otel, si çiflik, sekizi lokanta | işletiyor, 33 firme komisyonculukla meşguldür. 300 dolarla işe buşlaran bir tüc car İki sene çaışlıklan sonra Sene de 100000 dolar kazanmaktadır, Es ki bir mektep he Amerikada kamyonla nakliyata baslamış ve bu Yüzden milyoner olmuştu merikadan H Istatist yoktu. 2700 A- ve her i yedek ika Sinema âleminde TUNUNUNUNUNUNUN UNUN NN Cary Grant evlen- mışhende kiminle Şu, “ne alırsan al, beş kuruşa, mucidi milvonerin fink atan kızı meşhur Bohs Huiton'la edu; fakat hiç bir dalde temelli durmuyordu, Bu güzeli ve hayel serserisl, bir gün, “1 numaralı be kâr, Uk şöhretini feda etti, Bir gül dalı, onün ayaklarına dolaştı. Bu Ökse, meşhir Sarlo ile birlikte “şeh , filmini yaratan *Vir * tdi Dünya pek luhaflaştı, vesselâm! j ne atıliy Herp, eski dünyayı da, yeni dün yayı da kasıp kavururken, yine şu kasılıp karrı r hall, bin bir fac sineme dirları, sergüzeşt rekordmenleri #ikalansenk vakıt bulabiliyorlar. , , em dehşetli barp b ht buhronından, ırmağa uğra: let kahramanlarına sütunlar tahsis etinekten kendilerini alamı. tar. perde rimizin dediği gi. M4 de “evlendi ten. bir sene e boşandılar. ının *Filis Broke, Ni vermesi... Gazeteler, harıl niyorlar, 1 kurmak , onların ne İki sene nişanlı dar nden usandılar, 1940 ajansla, tün İşte, dünyanın en büyü madan biri olan Röyter'in dünyaya ilân elliği hir haber: (Kalifoniva, Grant, Vul mirasçısı, Mix Mâtonle evlendi mühakkak. arının Lake Arrovvhend, 8 — Röyter. — Ce vort'un servel, Barbara (Babs) öyle bir dünya kadın, ema budalası ve ser erkeklerin: baş'orını dö , büyret ve hayranlıkla mı He karış açık barakamıştarı — Oh. Gürel Ka: Yaman, gu mil , dalar, birbi | da ayrildelar, Yine sehep? Kocası gönlü! olmuş, Fay macerası Beçir « yeti, Bu da çek iw lünde, Rozalin tı. Arkasından, Bari sahnesi un birr dı: haber k aşladı, anlılık devre. Tam on sekiz ay teleri, meseleyi, Evlene Grant! öber (dilber Parmakların. Şu perdeli gözlü Kari Granı kim | e evleniyorlar. gu, meşhup aşülte kimin nes tiremiyorlardı. Hele Bilmeyenlere, kisaca, anlatalım | dalalerı, işi #öcü Kari Grani: zenginler Meşhur bir sinema ( artişti olan) h Kari Grant, bülün perde şöhretlile ti gibi, rezaletlerile şöhretlidir, . Malâm ya,, Bu adamlar, her gi bir geçici haves peşinde sürükle nirler, Bugün şununla, yarın önün In evlenirler, Evlenme, boşanma de dolarışl, diye diye bi sergüzeşi ba olma; sirişiyorlar. Tari bir ku a Bu gihi para kaybedip, para ka- zanıyorlardı, Bu nişanlılık devresi olan 18 ay Amerike gazeteletinin, bu me » Moris Meterlenk Me.nurun ölümü Yazan: A, ÇEHOV Rusçadan çeviren: SERVET /.UNEL ki sandeti hissetmiyordu. İçine en- dişe girmişti, rahatı kaçmıştı, Pe de arasında Rrizinlova yaklaştı nında biraz dolaştı ve cebüneti v6 ek mırıldandı; — Size tükrük sıçrattım, heseter di.. Af buyurun... Arrum o bildfına ela —Ör, An... Ben çokten unutur, hilbeki siz hâlâ bundan O bahset” yorsunuz! dedi ve ak dudağı asa yetle titredi, Çervyakov, nazırı şüpheyle süre rek: “Usuttum diyor, halbuki, si emiği gözlerinden | beli şündü, Konuşmak bile islemiyor. » Pu işi böyle bırakmaya gelmez, temiyerek bir kuze yı nun bir fobisi kanunu kendisine enlatmalıyım, yoksa 16 kürmek istediğimi zanneder. Siri di böyle bir şey aklına gelmese de, sonra gelebilir? Gervyakov, eve gelir gelmer bu nezakelsiz hareketini karısına am“ Ist, Karısı bu hödiseye pek © kadar ehemmiyet vermedi; 0, yak niz korktu, sonra, Brizjslovun “ya bancı,, olduğunu öğrenince teskir oldu. . Mamafih, sen yine de git, ö ör dile, dedi, Yoken böyle umumi yerlerde kendini tatmasım bilme Ağini #annede;* — İşle #ördün mü ya! Ben özür diledim amma, 0, bir tuhaf davran dı... Adam gibi, konu: Hem konuşmay it de yokta ya, Ertesi gün Çerçyakev, yarı ves mi elbiselerini giydi, saçlarım te rağ eltirdi ve izahat vermek Üzer? Brlrjalov'a egitti, Nazırı kabul s1 lonuna girince burada hir bayli ri cacı ve bunlarin «“asında. istidalas rın kabulüne baş” nayi da görlü, bir kac ticacı Jeklerini dinledikten onru söz Corvsakore kaldırdı: Murikip* — Dün beyefendi. zetmeye has efendim ben. AL, adı. Namr, skşam o “Arkadiya,, da diye ar surmaştarnı hatırlarsınız, du. ben ve.,, Karara tükrük sıçrate ma seyler... Yarabbi sn sin. dedi ve öleki ricacıya dör Sizin dileğiniz nedir Çervyakor, ararak: “Konuşmak İslemiyor! diye dö dü, Demek ki kızıyor... Hayar, izah etmeliyim. bunu böyle bırukmaya gelmez. Ons Nazır, son da dileğini dinledikten sonra çalışma dairesi ne çekilmek Özereyken Çervyakov onun arkasından bir adım attı ve mırıldandı" — Beyefendi hazretleri! Zatı dev- letlerini rahatsız etmek cesarelini eörterienreşm bu mehekkek ki, cacinın seleye dalr, kaç maksle yazdığını tahmin edebilir misiniz? İmkânsız,. Bumu, meraklılar he. Binden fazin makale simdi de, evlil/k hayatları ni kalemlerine dölemişlerder, Arkasından, hiç şüphesiz, boşal si gelecektir. Ne zaman kestirmek #üç, amma eli adadır... i Barbar Barhars, Su Rabs Hülton'a gös Hinee,, de çoğünut hatırlar” sınız: Buşün otuz yaşında olan bu kadın, vaktile dillerde destandı. Bir defn. Çok zengindi. “Babası, Ametikada * san al beş kur. şn*,, Genrel Yulvort'im kızı & dikodularile, dünya © #aretelerine binhir hâvadis sermayesi yaralır lar, Kari Grant, tazün. 40 yaşında »| isler dir. Onun, ilk zamanlardaki söhie 9 Hollivodun “f numaralı bekâri,, idi, O, bu ünvanı, Gari Küper, İle evlenmesi üzerine. ondan tevarüs elmişti. Kari Grant, Hollivudda, tabi, be kürk safası sürdyordu. Ken evlenmek İsteyen yıldızlar öyle | keyfine göre vakit | geçiriyor, her hafta, her ay bir gül dalından öleki| rh pişmanlık bislerinden Od Kaslen yapmadığın ri de tektir buyururlar! Nazır, naya hazırlamıyormut yüzünü buruşlardu ve elini tarafi olu. eğya salım zanmuştı ve ölünce de bütün bu mi'yonları, dilber, olmak, hissine kıza birakmıstı. seyahatlere başladı Fransaya, — Londuraya #ölfi, Bu arada, Pariste, 1133 senesi MM Harirantada İzeştci « lerden birl olan Prens Mid. ani ile evlendi Serseri Prens, bir senelik, karık? ca kavgalarından sonra, oAmerikt Ailberin!. Pariste bıraktı, Hindis » 'anda “Pol, oyramağa gitti, Babe,» Hötton, parasını yemekle meşgul olan "Prensin aleyhine boşanma di vası açtı ve ayrıldı Prens, bu hâdise ile alâkadar bi le olmadı; cünkü pek dilber bir ka dın bulmuş, İspanyada. onunla aşık atıyordu, Sonra da, bir olomobl kazasına karbam giti, — Sir, düpedüz istihza ediyorsu 43 şubeler aç huz, bsyelendi! Dedi ve kapının ra kasında kaybollu, Çervyakov “İstihzo bunun neresi düşündü. Burada hi çbir mahal yök, Nazır ol kadarcık bir Mademki böyledir, ben de bir ds” ha bu heriflen özür dileyecek le dilini! Cani eehe Bir tupla bildiririn gitmem” Vallahi gitmem” Eve dönerken oÇervyakov böy'e ordu, Lâkin nazıra mektu; . Düşündü, taşındı, fak» mektubu bir türlü tasarlıyamadı. Ertesi gün şahsengidin izahat ver mek icabet Nâzır, sual dolu gözlerini ona dil tiği zama — Dün, zatı devletlerini rahr* #imeye pelmisiim. diye ririldan dı, siyaretimdeki menksat, büyurdur! iban değil. Aksırd #m ve lükrğk osıçrattığım için xür dilemistim., İstibrs etmek ak -$'12 tımden “bile geçmemiştir. Ne half” dime? Eğer alay edecek (olursak yüksek şahsiyetlere | karşi hiç büğm bir « hörmet krlmaz,.. amme, karıko: Rengi moraran ve şıtmaya tutu! ğrwskliğı yoktu mas sibi titremeye başlıyan ie lar. MX dan sonrdöm zum Macer, hirdenbire: Bupdan sonrası Baba, oğluna kaçırmak istiyordu, — Defol k Mantı Bird. TE tarlın, Londura civarında bir Dehsetinden donan Çervyakow Şe yi köşkün gü mezi — Efendim? diye fısıllarlı. izler diki bali zeki a Nazır, tepinere Rülün dünya da, bu Volis roma 1 geçirdi — Defol! diye tekrar etti, ile e GL Çervyakovun (o karnında bir şe . " 2 : kopar gibi oldu, Hiç bir şey görmi | yardı. Amma, kont, arılar payına ik, hiç bir şer işlimiyerek, geğ kodu: İki milyon deler “mura' yerek, , eğ” ; ri geri kapıya dola: gitti, sokağı eksi, tazminatı aldı. Sonra, er çekin ve evim yolunu hatt. Eve geğhim bir şeri in koşmaşta: Bsbe Ur gelmez elbiselerini çıkarmadınj *962 den evvel evlenirse, çoendi kananeye uzandı ve, Od8, (Lâtfen sayıfayı çeviriniz) tüy gene Borba, Yay diye islibzay ğu hulde mayor Tal » şeyi ek emel kendim Barbara, ; gönlünün e Bunez gih İnriliz kontlarındı evlendi. oğlu “düny cn arasında. Boşanmadan yaşında İdi Reveniror'la geld”, yıldız bu ayl Diye bı Gyeteler, “Ls, ise