4 Haziran 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

HARBIN COĞRAFYASI Yeni kaledonya ve nikel harbi Yeni Kaledonya birünkü mev- gular:idan birisidir, Bugün bu a- da Hür Fransızlara tabidir ve a yağ Bu vahğiliğin sebeplerini a topraklarında aramak gerektir, hindyağı tohumu, mandalina, a- natas, biber, elma armut, üzüm, muz, patates, pamuk, hindistan cevizi, misir, vi servetini teşkil eden krom ve mi- kel madenleri bulunduktan sonra amele olarak adaya gedip yerleş- mişlerdir, , Nikel harp sanaylinin en mü- bim unsurlarından birisidir, Bu. gün terkibine nikel ve krom giren çelikler harp sanayiinde kulla nılan çeliklerdir. Nikel gümüş paraların (terkibine girer, ağır toplarda kullanılan bakırm ter- kibine, çeliğin terkibine girer, is” tihkâmlarda, mitralyözlerde kul- : TARIH KIRPINTILARI: KIRPINTILARI : insanı idamdan kurtaran kavuk.. Geşen asrın Osmanlı sadrizam, larmdun Mehmet Binin Rauf Paşa hakmda, vakarivis Abdürrahman Şeref elendi: “Tecrübesi çok, cür'et ve cesareti az bir zatis!.” diyor. İki üç #atmla bir şahsiye. | tin izahın: herkes beğenir!,, Bu, zengin bizi #ç görüş ufku gehiş. | Mğine vergidir. Mehmet Emir Rauf Paşa, ilk gadrizam olduğu zaman, hieri 1220 yılında, henüz otuz beş yüğ larmday'dı, Ve o zaman; Memle, kett, ıslühut yapılmasına taraftar, cesar, çalışkan bir vezirdi, Üç yı kadar, hükümetin başımda bulundu. Bin türlü müşkülüta göğüs gere rek namuskârane çalıştı. Padişsi askert ve mülki ıslâhat tavsiyele. | rinde * bulundu. Nihayet, İline Mahmudun gözdesi meşhur Halet (|, «ferdi; tarafından tehlikeli bir gs hs görüldü, azil cdildi, Halet e, fendi Rauf paşanın idamı fermanı. nı da almağa çalıştı ise de İkinti Mahmut; uzun koylu, yakışıklı, güzel bir adam olan sadrâzemma kıyamadı; “Kallâvi başma pek yarışıyor. Ben o güzel başa kıyamam, dedi ve Rauf Paşanm idamma katiyen razt olmadı. Dünya... Bir gün Halet efendi #ukut etti ve idam olundu. Fakat Rauf Paşa tam yörüm asır daha yaşadı, Heri 1276 da öldü, Bu ya- rım asirik devir içinde mühim memuriyetlerde, hattâ 12658 de ikinci defa olarak sadrâzamlıkta bulundu. Lâkin, ne zaman meclis te mlâhat ve yenilik gibi sözler | Eegerse, susuyor ve gülümsiyerek * “Gözel söylüyoremuz!.. Fakat ai bizi kurtaramaz!, sinde bulunan nikel madenleri harbe kadar Kanadalı bir şirke- tin elindeydi, l Bu istihsal ediler senelik nikel miktarına gelince: Kanada 110,000 ton, Finlândiya 6000, 3000, Yunanistan 1500 ton, N 1100 ton kalay verir, Yenikaledonyanm istik. sal ettiği kalay senede 10.000 tondur, Şu halde Kanadadan | sonra & İkinciliği almaktadır, Şu halde bugün müttefikler elinde bulunan nikel menbaları, mihve- rn elindeki nikel madenlerine nazaran çok fazladır. Kal ehemmiyetini arttıran ikinci maden krom'dur. Bu madenden Ka'edo'yada se nede 20,000 ton elde edilir, Amerikan okuvvetlefini Kale donyaya çeken sebeplerden en mühimi şüphe yok ki nikel ve krom madenleridir, Burada hatı ra bir sual gelebilir, Amerikali ların elinde senede yüzbin ton İlaimanlar lehinde nikel veren Kannda* madenleri varken niçin Yeni Kaledonya | nikellerine de el koymak istiyor. ! Bu suale cevap vermek kolaydır, İngilizler ve Amerikalılar burn. * da nikelden -istifade etmekten zi- HARER — Alrenm Pnatast © Yüzbaşı Jonson'un cüreti Amerikada, ihtiyar bir general h- mi, tam erinin "ehemmiyeti, buna tir, Yoksa, general HÜYE Jon. son, Amerikanın urun takdirere değer müteşebbis adamlarından biridir. General Hüyg Jonson, son Za- marlarda, cömhurreisi Ruzveltin, meşhur iktisadi kalkınma teşki- lâtı plânını vücuda getirmesinde İlbaytıca yardımcısıdır; fakat ge, neralin, mazisinde, öyle bir ha- reketi, Birleşik devletler Ameri kasmın mukadderatmı ülâkadar cür'etkârlığı vardır ki, # sayrlabilir, 1017 sönesindeydi, Büyük harp, ccreyan ödi- yordu, Bu ise, deyi Di bina gelmiyordu, manyanm cahibiyeti, Birleşik devletler A merikâsınm zararına (sayiliyor du, ermeni o zamanlarda, yüzbaşı Bir seferberlik ihtimalini ekb bir plân hazırladı, Bu plân, milli müdafaaya yaraya cak tegebbüsleri, bir mi göre, teşkilâtlandırmaktı, Generalin projesi, hükümetçe kabul edildi ve tasdik edilmek ü, zere meelise verildi, Hükümet, lim harp tekâlifi faaliyetine geçme tarihini 5 haziran olarak tesbit etmişti. Kongre, lüzumsuz mü- zakerelerle işi uzattı ve vaktinde işe baglıyabilmek ümidini sıfıra indirdi; çünkü 3 milyon harp tekâlifi bastırılacak, bunlar 80 bin resmi teşekküle gönderile- cekti, izbaşı Jonson, projenin ka" ranlaşmasındaki gecikmeyi mah, Bir milyon oyun topu Japonya, dünya kauçuk istih” #urlu gördü, Hiç dü büyük bir Denilyeti üzerine aldı, l Devlet matbaasına gitti kendisi. salâhiyetle mücehhez Röstererek 3 milyon kartla o ka- dar zarfın basılmasını İstedi, matbaa müdürü, yüzbaşıya ina, narak, derhal, işe başladı. , projeyi, kabul etme. mişti, Kâğrtlar, zarflar basılı yordu, Proje reddedilirme, kıya.ji met kopacaktı, Jonson da rezil olacaktı Bereket versin, lâyiha kabül 0" lundu. Yüzbaşı, geniş bir nefe 8. larak, basılmış olan kartları,ğ| zarflara (yerleştirdi. e Postayâ verdi, Bundan kimsenin haberi yoktu. Ertesi günü, âmiri bulunan ge neral Govder, bir kasırga gibi, yüzbaşının odasına girdi, “Telâş içindeydi: — Kanun çıktı, 5 haziran yak” laştı, Bu kadar kartla zarfı ne Suretle bastırıp göndereceğiz, Dedi, Yüzbaşı, âmirini selâmlı, yarak; — Kartlar, zarflar basıldi ge neralim, Deyince, gentral Govder fe. rahladı, mi İyi ama, yerlerine gönderi! meleri de bir mesele, — Buişde görüldü genera, General Govder, içinden mem- nun oldu, ama başka bir endişe. ye kapıldı: — Ya nazır, görülmemiş bi şey olan bu keyliyeti haber a İman ne der? — O da, sizin kadar haz du. yacaktır, generalim, iğ ze yanılma- mışti, anlaşılmen, yüzbasıya tekdirler, tebrikler yağdı, Pasifikde ölüm geçidi Pasifikte bir ölüm gecidi var, Fa ge kat buraya bu ismi verdiren bu, tutul, lan burdeniz i, canlı matlök Yine Tokyo * Yokohama mıntakasında, harp sânaylinde çalışan kadm ameleye de S15 dü- Bu kadın. üni lam Amerikan askerlerini uyandıran güzel kız Bugün Armerikanm en meşhur simalarından birisi Mis Jan Rut isminde 22 yaşında çok güzel bir keş Amerikalrlar bu genç k: saat lakabmı tak- maşlardır. Zira her sabah Logan istihkâmlarmda bulunan 28,000 - çürüyüp küflenme: yaşamaması #ünden bu ismi gir hada hayatın bi mi sebep olarak suyun erimiş halinde oksijen" ihtiva etmeme, #i ileri sürülmektedir. Eğer bu #ular bugün bir de deniz harbine sahne olursa bu isme iki defa lâyık olacaktır, e Amerikanın vesika deposu Şimdi, Birleşik devletler Ame. rikasmda, “Hürriyet ilânnanyeti” ile “Birleşik devletler testiltt esesiye kanunu” nu, Vaşington kongresi kütüphanesi nde telkik etmiye imkân yoktur; çünkü bu vesikalar, İngilterenin 1939 se- nesinde gönderdiği derlet vesi, kalarmı elçilikte, veraltında, hu- susi bir surette inga edilmiş olan muhfuz bir mahalle konulmuş Bu mahfuz mnhalde, evrakın sine meydan (Baştarafı 2 incide) Evvelâ mevkuf olanlar ayağa ; kaldırıldı, Bunlardan siyah, ak « rep bıyıldı olanı adınm İbrahim Erdinç oldağumu, 74 yaşımda bu- İunduğumu, O Hinsm O içerisinde doğduğumu, şimdi arabacrlık yapıp Edirnekapıda, Sultan mahallesin » de 13 numara oturduğunu söy. ledi, İkinei mevkuf da 19 yaşında bulunduğınn, admın AN Haşhaş olduğunu, Balıkhanede knşercilik yaptığını anlattı. Üçüncü suçlunun da adı İbra. himdi, Soy adı Seldi ve 22 yaşın. daydı, Mesleki de koltukçuluktu. Meis sordu: — İsmail neye gelmedi? — İsmall Ankaraya gitti, efem. ıra dâvâciya gelmişti, — Kalk bakalım Ceslle, Sen wahkemeys istida verdin mi? efendim, ısın demek, Vini yukarı kaldredı: — Müşâ, oğlumdan ne diye dü- wâer olayım, Düvâcı olan banende Cerhiledir, — Bu da ne demek, neye Zel, din mahkemeye öyleyse, — Te bu adam İsmimi çağırma. damıki.. İş anlaşıldı, ihtiyar kadm Ce mila diye .çağrılmen, kendisi çağ» rliyor o zannederek mahkemeye dalmıştı, Reis gülümsedi: —- Çık dışarıya ve mtbaşire dö. öerek — Asıl dâvüri gelmemiş, mi? — Gelmemiş, efendim, Dâvücı banende Çemilenin gel. mediği anlaşılınca muhakemeye başlandı ve (sorgu hikimliğinin son tahkikafm açılmasına dair 0. lan kararnamesi okundu, Bunda söyle deniliyordu: İ “Yol keserek gasptan ve kaçır. mağı teşebbüsten maznun İbra - him Erdinç, İbrahim Sel, Ali Haş. has ve İsmi, 1Z.1Bİ2 gecesi Çeınberlitaştaki Aile bee / sarhoş olduktan sonra, dışarı çık mıslar ve bahçede hanendelik ya- pan Cemilenin yolunu beklemiş - lerdir, Biraz sonrâ yanmda Âdil adında birisi ile bahçeden çıkış i eadlede yiirüyen kadm'a erkeğin " yanlarma. gelerek, Adili bir nin içimle beş yüz lira bulman çantasını kapıp kacmis, id İk rahim ve İsmali de bundan sonra hanendeyi kollarımdan yakalıya rak karanlık solağı, sürüklemek östemişlerse de muvaffak lama - muaslariir. Suçları biribirlerinin &. nın istirdadı ile kabahatli oldak. / Barr anlaşılmıştır, AH Oo Haşhaşın i gasptan, diğerlerinin le zorla Hn srmağa tşçbhilsten vanhakeme - erine karar verilmiştir. Evlenme teklifleri: . Yaş 17, boy 1BI, kilo 5 esi. zerine atmaları Ve zabıtaca çanta. © mi HAZİRAN 12... HAZİRAN — 1942. ev işlerinden gâyet iyi anlayan V” kurarai Bİ bayan 20,21 yaşlarında aleğt 353, * Kaş 28, bay 1,0, al GM 4, içki kullanmıyan, hayatin b ürat olmayan, mahallesinde iyi ME Müikir olarak tanremaş, di evi ve 70 ira kazancı olan bir Pİ mazisi temiz, kanaatkâr, ev anlıyan bir bayanla evlenmek 9” mektedir. (Ş.UJE,) remsine at, — 354 * Yaş 47, boy 187, kün 70. MÜ bast meslekten ayda net 70 478 ber zanan bir bay, sevimli ve terbiyeli veya iki çocuğu cinn bir bayanla “© Jenmek geye (Şermet) res na müracaat, — * 30 yaşında, Kinlni ven kali mıyan, bir, şirkette çalışan bir vw sişmazca, iyi bir allayo maasıp can) Temzine müramaaz, — 856 İş arıyanlar * Ortamektebin son #mıfms imiş, hayatta kimsesiz hir bir ailenin yanmda evlâtlık “ “an veya bir müeamesede çalışmak ii mektedir, (Yeni sabah gazeteri yasi da 18 sumarada algı Emin yaam” mümcant, - 8 * istanbul sesi onuncu mil yö besinden 17 yaşımda bir genç * “Ticaret Waeninin son husurt dir müssnosede çalışmak wi mektedir, CALR, 19) remzina gifi 4 Lüinenin birinci arıtında oki bir genç, tat imtldeletince! senmi Vİ hünust bir mülemsemede, yakıt teli sartralmda çalışmak © haterekii” UPM. O) rerezine müracaat, * Aldırımz: tarı hariç) bergün sabahtan | Sadr ve saat 17 den e (8.CE) (Gar) (B, Uray wi (EH. Örme) (ŞU) (8, her (R.R.C,) (Bayan Vürter) © CN (829) (AM) (EL) (GB) “emdi | (Mibracey (Tekben) (Yeğek pa (TARZ) (B.A) (Naziye (GAL) (AYAĞI) (katender) NİMAT ŞAZI (SE) (82) (Gün ©) 4 (Yarm bitecek) (2888 rensam) (ET, 4) A Tatvan Malmüdürlüğünden: 1 — 20.6.0427 anlı günü saat 10,5 dn malmtdürlüğü dalresinde çak olan ekailime komisyonunda (80020) llra 57 kuruş keşif bedelli hükümet konağı ikmali inşaat; İanpal z47f usuli, münakasaya bar, Eksiltme üyn: saatze yapılacak, 7 — Mukavele elsitma, genel ve yapı işleri umüz! fenot şartmı keşlt bulâsman, vahidi fiyât cetveli, ölçü defteri parasız olarak nafla gi > lanılan çelik de nikeldir, yade Japonyayı bu nikelden " Vermemek için havayı ve kurulu. Dünyada nikel veren memile, | mahrum Mondi Bu sebebin Ku âynı halde bul yı te. |) Hü8ü ve Tatvan malmüdürüğü dairesindö görülebilir. ketlerin haritasmı çizmeğe kal. | yanmda iktisadi sebepler de hit |İahenkli sesiyle her sabalı 50,000 min eden hususi cihazlar vardır. 3 — Muvakkat teminat (2319) lira 4 kuruştur, kavsak. başla Kanadayı görürüz, | küm sürer, Kanadada amele ücre- |Jor uyanmakta, naşeli hasihatle- O Bilgi ve terakki, ne iyi sey. 4 — İstekliler bu ipe benzer iş yapmış olmaları we ihaleden eni as anadadan sonra Pinlândiya ge- | ti pahalıdır, Yeni Kaledoiyada || ini dinlemekte ve daha sonra gü. İler şey, yapılıyor ve hiç bir geyğ| gün evvel Bitiş valiliğinden ehliyet vesiknet almaları ve (3 yılma &lt tir, gü Yenikmledonya | ucuz. Bu yüzden Kaledonyadanı | İzel kızın ceplerindeki fotoğrafla. ziyaa uğratılmıyor, Bu harp, bi.İ| caret odası vesikası ibraz etmeleri Jzimdır. alır, bunu Rusya ve Yunanistan | ç'karilan nikel nakil masrafına |İsına bakarak neşe ile gündelik zim İçin no kadar istifadeli bir takip eder, ve nakil zorluğuna rağmen se- | (islerine başlamakla imişler, derstir, 5 — İrtekierin kanımun emrettiği belgelerle ihale saatinde Komi” Petsamo havali" | nayjin daha iyi işine gelmektedir. As grimeleri 1 . — Fakat efendim nereye gide. ceğiz?, Görliyorsanuz çok (bitki. nim! Yürüyerek halim yok. Goliniz diyorum size! Ferhat beyi istemiyor musunuz?,, Çabuk geliniz öyleyse, Kızcağız bütün saşkınlığına Tağ- men kendisini sürliktiyen genç ka. dinm sesinden ve elinin temasın dan ürker gibi olmustu, Çeldnc. rek durdu: Gönül Ferhadin bu ewmada sokağı çıkmasından plân. arının ve bu umulmaz tesadifin berbat olmasından korkuyordu, Mümüün olduğu kadar sesine sof- kai, hareketlerine tatlılık Vere - Peki: Zavallı yavrıcuğum, dedi eder peri bir haline ver? Çek perişanım hznmefen , Yazan: NEZİHE MUHİDDİN kımı sokak buşında durduğunu gör düğü bir otomobile doğru adeti sürükledi. i Arahanın içine önce baygm bir Kalde sürüklenen kızı soktu. He dia yumşak döşemeye bitip bir halde çöktü ve zavallı hası arka- ya doğru kaydı, Günni şoföre bir aüres söyledi, Bedianm yanma at Iyarak kuptyı öekti, Pir dakğenlık yol aldıktan son ra Bedis gözlerini açtı, Sakın be “ları, dişi kaplan hiyanetile"üze. ve kanlı gözle karsılaşarak ilikle- rinç ködar titredi, Dişlerinin bi ribirine çarpmasına mâni olama - dığı kısık Ve korkak bir sesle! — Forhat bey demek burada oturmuyor? « diye » mırıldandı, Bir sokağın dönemecinde imnmev ra yapan genç şoför Ferhat keli. mesini duyunca sürafle dönerek arabadaki kadmlarm baktı, Fakat önüne çıkan bir beyzir arabası «laha fayla işitmesine mâni oldu, vahsetilş cevap vermeden Zenç kıza halıyordu, Oh, ne müthis bir Mutikam alacaktı! o Sevdiği erkeği elinden alan bu masum kızı mim. kün olarsa bir gete içinde bir da. ha yilzline bakılmıyacak bir pa - çavm hâline getirecek, onu kirk bir bohça gibi Perhadın önüne a tacak; — İşte nl! diyecekti, o Masom sevellinin, ilk sevgilinin ne halş geldiğini gör! Bn feaadifün bu harikulâde Jütfuna hayran oluyor du, Pedia cevap alamaymca daha ba korkak, daha titrek bir sesle: — Ferhat bey merede?* diye Pegi Sonra ttriyerek sor - — Fakat niçin yüzüme böyle ba karyorsumuz??1, Gönül kurumuş boğanmı güclük le hareket ettirerek yulkundu: — Nigin mi yüzünüze bakıyo rum?, Size scıyorum kısmı da o, nun için öyle bakıyorum! Aomuak kelimesi Bodianm şiş # kin yüreğine dokunmuştu, Güze! görlerinden iri &öz yaslan dökük meğe ime Gönül hâkimanc: — 'amayınız, deği, nu şhreceksiniz!,, Ti Sözlinü © müstehziyane bitirdi. Birar sonra araba bir sokağa gir. di. Gönül pencereden dikkat gor tikleri tamfa bakiyordu, Birden elini uzatarak şoföre dokundu: r durunuz! Geldik.. diye seslendi. Ataba durdu, Gü » mül derhal parayı uzatarak dısarı atladı. Sonra elini uzatap Şenç ke #A inmesi için yardım etti, Zile dokunur dokunmaz kapı açılmıstı, İçeriye girince Gönül Kapıyı örttü, Bu ic katir eskice kârgir bir ev. di. Taşlıkta. onları bir genç kıt karsıladı, Ak saçlarına ve şişman baraklarrız rağmen merdivenler » len koşup gelen bir kadin Gönlü. lün boynuna atılarak: 2 — Bonjar masçr Gönül, Nars den böyle? Nekadar sevindim bil sen?. Bed'a yorgun başıyla bu sözle. rin mânüsından fena halde ürk - müstü, Bunlar ne demekti? Hani ya Ferhadm evine gelmişlerdi, Halbuki bu peltek konuşan kadan neler söylüyordu? Kapıyı açıp kaçmak için davranırken Gönül o. Bu kolundan tutarak madam Ro « #aliye bir işaret yaptı: — Ferhat geldi mi madam? Seytan karı derhal bu Tsaretin mânfsnı sermiş ve hiç hozmuya - rak: — Ferhat bey mi? Evet, Siz buyrunuz ile, Önlerine düşerek bir kat mer. diven çiklektan sonra arka faraf- ta karanlık fakat güzel döşenmiş genis bir odaya onları soktu, Ken disi dısarda kalmıştı, Bela bitkin ve şaşkın bir hal de saruyordu: — Neye acele ediyorsunuz *“ mm? Hele biraz oturunuz kon“ * salım sizinle, — Fakat ben sizinle!, on ri” ederim, beni nereye ml yırtan bir aıkaba af işlerini bilen, orta harlı bir sile ME | si ile evlenmek istemektedir, 1s g0” 7 na söyleyiniz, kimsiniz wiz?. > Ve Mei Me — Nasıl anlıyablirim?, — Caram, van mal ne var? edi kiz benn e ml hat beyi de tanıyorsunuz, O de wiz kimsiniz? — Bende söyliyeyim arti erhağın hale Ben Fi —.. (Devamı var)