14 Mayıs 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

14 MAYIS — 1947 v HARER — Akanm Postası leyahat notlari 1947 Sonbalâ- rında Âvrupa hı 15, Yazıyı Amerikada çıkan İ mecmuasından o kısalta- yoruz, Muharriri Ame. İk, gazeteci Hanri Taylor, pada, bir seyahat yaptık» | halinde lg, Sonra 15 Birincikinun Rİ deNevyorka dönmüştü, b, St Almanyanın Amerika. ilânından evvel Al Yayı görmüş olan son A. alı gazetecidir, Diğer ta- iz üttarığı “ini alan bir tek gazete ypayılır, İ birinciteşrininde bir tay. ie Atlantik denzini geçtim, arasında İsveç prens ui,“ tanıştım, Prens bana İs. #urmam için yardım ede - « Zaten oda Stokholma du, Eermut ve di “iye Lizbona yeti ens Şarldan ayrıldım ve t Holandalt olan bir tay - İle İngiltereye doğru yol » i tayyare 1940 taf p, Pilot bana aşağ ye zle, baktım ve denisi dalgalarından başka bir Bötemedim, Pilot gülerek: A. dedi, Bişmarkın battı ladir... çireda Birleşik Amerika »€- pilerimie alâkadar oldu. Za Şarim müdahalesi sa. Ter buradaki İsveç sefirliği ; kımı kolaylık gösteril » | SİN emir almış bulunuyor» Arzım arasıra İskoçyadan 5 > Aareket eden diplomatlar *Pesinde yer. almaktı. Bir. e Üracaatlardan sonrâ bu tİ mükandeyi alabildim, Fe” is ayrı Vİ hüki nde ite bindi * Riğ ai Edimburga giden m, Buraya gelince bir i İstasyonun Seyahat a üç saat sürdü, Iş Yordu ve arkada: çiyan insanlardı, Ne okü e ne de uyuyabildiM sil DİP tayyare meydanında lite bizi bekliyen tayya - im, Bitaraf bir mem İN imiz için bu tay » "ihsredı, Teyyare hareket iy, etrafa baktım, mydan gp #hirde tayyareciye hare. ti, “tini gösterecek hiçbir ii” üç Birkaç dakika sonra £ Ni, Enizi » #izerinde yükselmiş *hy 15000 kadem yük- it © sonra tayyaresine yo Kasketimize bağlı oksijer *h nefes alıyorduk, Mo - b agiz daha kuvvetli çalışı - R Daha yükseğe çılamıy? ağ zon ka kk “adayız, Üzerimde insan tayitan teyyareci | gömle 5! İçin fena halde üşüye- araz sonra yüksek, irtifas tl görülen dağ tutmas he, * Musallat oldu, Gözlerim taç kafam işlemez o'muştu aç Parmağımı kımıldatacak Yoktu, Fakat bu hast: e Bşbırdan başka ilâer yok - Ni Sâat sonra tayyare İ£ iç larını tuttu, Sefakla be- z Biokholma indik, O vakti ba şPlândiyaya rötürecek İY YYareye bindim, Baltık “ÖĞ op Rectik, dönmüş göller ar üzerinden uçtuk, N tiye gelir gelmez cüm kay BİN sarayına sittim, Be. Mik ©den cümhurreisi Ri. — © Sözleri © old: »mdi gidip FUyuDUz ya Perişan bir haliniz ver K Ri Sonuşmaktan korkuyo» ği 'ada kaldığım bir haf » özeinde eümhurreisi fle bir İh İner konuştum, Cümh ia Finlândiyanın büt K barbetmekte oldı yi “İ, Finlândiyanm 3 hden 80,000 tanesin i A erkekleri beraber har tu dim, yşide bulunduğum mü | anda büyük kütüphane , Helsinki ciyarındak. garip tepelerde dolaştım, kıslaları ve karargâhları ziyaret ettim, Stokholma döndüğüm vakıt harbeden bir memleketle sulh bulunan bir memleket arasmdaki farkın ne olduğunu daha iyi anlamıs bulunuyordum, İsveçte bulunduğum müddet zar fmda Avrupanm en iyi muzikli revüsünü şeyrettim, Prens Şarlia ve eşi ile tatir tatlı konuştum, Bol bol tereyağı yedim, Geceleri ışıklarla pırl piril yanan br şekrin gtrelliğini tattım, A seyahat etmek çok güç bir iştir, Fakat Finlândi Cümhurreisi seyahatimle şahs. meşgul olduğu için Alman *€ retinden Almanyadan geçmek çin bir müsaade istihsal edebil » zirebildim, tabi lerimin kontro; edildiğini söyle - | £ meğe ihtiyeç yoktur, Almanyada hayat pabeli de - Zildir, fakat venikasız hiçbir tey almıya imkân yoklur, ae yok gibidir, Hususi #rabâlar pok azdır, Umumi nakil vasıta » ları saat dokuzdan sonra İşle - mez, Binaenaleyh, motör klik. sop gürültüsü olmıyan sokaklar , yürüyenler içim rahat ve İr, Alman kadını kendini harp ik- tasadiyatma mükemmelen uydur. , Bugünkü Alman kadı - nmın yüzü düzçünsüz, tırnakla. ni ve dudakları boyasızdır. Fer. linin en Hi LR giri Horşerde 1 ve simokini indanlara r: il inmez, Pasa aki vize Berlin. de ancak bir hafta kalmama mi- gande ettiği icin hafta sonunda Stütgrad ve Liyona giden bir tayyare İle Berlinden ayrıldım, Liyon çük bir Fransiz tay. yaresine binerek ie, gittim, Yolda şiddetli bir sise vakalen. dım, im İı tayyare seyaha. sün (Devamı Sa, 2,Sü, 3 de) Onlara- bakarken Varkauın de uykusu geliyor; o, büyük bi »övkle yere yatardı, fakat anası Pelageya, yanmda yürüyer ve acele etmesini söylüyor, İkisi d* is sremek için şehre acele eği, orlar, Anası, yolda rastladığı insan. | 'ardan sadaka sutıyor, « — Tanrı rızasıyçin bir sin xa! Tanrı rızasıyçin! Bir ses ona cevap veriyor: — Çocuğu buraya getir! Aynı Bes, ku defa bhiddetir tekrar ediyor: — Çocuğu buraya ver! yorsun değ. mi, kahpe? Varka, ysinden fırlıya. ve et- rafma öaknımca meselevi anir yer: Ortağı ne şose, n: Pelare, ya, ne yolcu var, odanın ortz. amda, çocuğu emzirme;e gen kunduracınm karısı duruyor, Sisman, genis oruzlu kadın, ço cuğu emzirmiye ve susturmaya çalışırken, Varka ayakta duru. vor, göller ve tavandaki yeşil 'eke soluyor. Sabah yaklaşıyor, Kunduracmın karts”, göğsünü iliklerken: — Al! diyor, Ağlıyor. Anlaşı. lan göz değdi. di gu alıyor, beşiğe baş- Varka, ocufu k ve yine vr z iyor. Yesil leke ve yü vaş yavaş kayboluyor ve a 1 İN AD girip beynini u. yuşturacak hiç bir sey yok gibi, halbuki önceki kadar e var, dehşeti uykusu var! V: z aykuyu yenmek için başımı besi- #e dayıyor ve bütün vücudiyle he apamiya ve ba AA ie kapaniyor ve i Kapmm arkasından kundura — Varke, sobayı vak! Demek ki artık kalkmak ve ise başlamak zamanı gelmiş. Yarka, beşiği bırakıyor ve odun getirmek için odunluğa koşuyor, Buna memnun, İnsan, kostuğu ve yürüdüğü saman oturduğu zamanki kadar uyumak istemi. Uyu, dönen Fransız harbiye Hutzingerin tayyar #iac yakalanmış ve neralin ölümüne sebep General Hut: layını.da görmek mukaddermi Amira! Darlan ölünün meziy lerinden erhseden bir nutuk söy ledi, Aynı günde Mapçcal Peter de gördüm, A masi bana iradeli ve kuvvet ründü, Veygantla da konuştum, i Tayyare ile tekrar Liyona dön düm ve Ger al Veygandın İsti, ren şifreli bir telgraf gönderdim, Bu haber gazetelerinde çıktığı spanyada bulunuyor » nazır: n va'at ben | dum, İspanyada eski diktatör Primo veranın oğlu Migel Primo ile konustum, Bu zat t nasirıdır. Bana yan toprakların da | hili harplerden sonra yüzde kırk azalmış olduğunu söyledi. İspan dahili harpte yalnız bir daş kay - ehli hayvan mn da ka; ir, Bugün yiyeceği eti A- dan getirtmek mecburiye ir, Halk arasmdaki gayla. , General Franko yili man askerleri gelecek O- onları o besliyemiyeceğini Almanya hükümetine bildirmiş - tir İspanyadeki İngiliz elçisi Sir Samosl Hor bunu Cebelüttarıkta iki gün İçalmak için müsaade ai- dı, Hakiki arker olan Gort (bu general birkse cün evvel Malta vali ve kumandanlığına tayin € dilmiştir,) bu kayanm müdafaş 6mı üzerine almıştı, Bana deniz ve hava komutanlarını takdim etti, Ertesi «gün.de . beraberce Cebelültarıkı uzun uzadıya do » GUNUN ADAMLARI Amir UNYANIN nazar, dikkali bir defa daha Amiral Frasuva Darlan üzerine toplan « muş bulunuyor, Piyer Lâvâl iktis! dar mevkiine gelmezden evvel Darlan Fransız Başvekil müsvi- ni ve devlet reisi Mareşal Pe tenin halefi idi, Lâvâl iktidar mevkiine geldikten sonra Darlar İksbineden çekimiş bulunuyor, fakat Mareşal Pelenin yerine göçmek hakkını o muhafaza et - mektedir, Fazla olarak da Fran. $iz kara, deniz ve hava kuvvet » lerinin baskumandanıdır. , Fransuva Darlan 1881 yılı & Buatosunun yedinci günü Gas - konyada Nerak kasabasında doğ» muştur, 21 yaşında bahriye mek tebine girmiş, mektepte ealıskan- lığından ziyade zeküsi ile şöhret kazanmıştır, 1914 de Fransuva Danlan garp cephesinde karada harbetti, bu harpte kendisine ka raya çıkarılmış deniz topların . dan mürekkep bir bataryanın &u mandanlığı verilmişti, Bu batar. ya sırasiyle Möz nehri kıyıla » rında Alanda ve Belçikada en sonra da Selânikte bulundu, Bu itibarla 1918 temmuzuna kader deniz subayı olan Darlan müte - bulunuyordum, Lord Gort sa; sinde Cebelüttarıkm yeni mil faa vasıtalarını da gördüm, Bo- eza hâkim olan yüksek kayslı. ga tank tuzakları, maynlanmış, yollar, alev saçma makineleri ile dolu müdafaa mevzileri arasın dan geçliyor Bu yüksek kayalı. #m bircok âemir kapıları var bö her kapımın önünde bir tek nö » betçi bekliyor, Buranm merke » zinde en mükemmel vesaiti haiz 500 yetakiz bir hastane, bir tek siz telgraf merkezi ve bir yiyecek deposu ver, Bu Kayalıkları mi. temadiyen tahkim etmek için 2.000 amele rinde 24 saat çalı. şıyor, İşe baslamadan evvel ka. valrkta ya'nız 2 mil uzunluğun. ** siperler ve yeraltı yolları , Bugün bu siperlerin uzun” 10 miidir, Bu s#iperlerde ,000 asker bu sarp okayalığı müuüalza igin-rahatça harbede İaştık, Şehir Ark Royal gemisin. | bilirler, den kurtarılan tayfa ile doluy » Yazan: yor, Odun getiren Varka, sobayı yakiyor ve uyuşan yüzünün dü” zeldiğini, kafasının aydınlan. mağa başladığını hissediyor, Kunduracmın karisi: İz Varka, semaveri koy! diye Yare, çira yarıyor, fakat ya kip semavere atacağı sırada ye- ni bir emir duyuluyor: — Varka, efendinin lâstikleri" ni temizle! O, yere oturuyor, Jâstikleri temiğiyor ve basmı, büyük, de. rin bir lâstiğin içine sokup. hiç olmazsa biraz uyku kestirmenin gilzel bir şey olacağını düşünü. yor... Ve birdenbire elindeki lâstik büyüyor, gişiyor ve bütün odayı kaplıyor Varka, fırçayı & linden düşürliyor, fakat o anda başmı silkiyor, gözlerini geriyor ve önündeki eşyalarm büyüme. mesine Ve hareket etmemesine celi Eer calışıyor, pe i leri vr iş arka, dış merdivenleri yor! 8sanm Ö- nünde durup patates soymak ka, dar ağır hiç bir sey tasavvur e dilemez, Bu güç İŞİ yaparken haşı masaya doğru düşer, pata. tesler' çoğaldıkca çoğalıyor, bı. çak elinden düşüyor, yanmdaysa kolları sıvanmış, #itman hanımı hiddetli hiddetli dolaşıyor ve öy” le bağırarak konuşur ki insanın irler, Cebelüttarıktan sonra Mala »- Cezayirden du, Bu gemi batarken Berlinde | kaya ve Madrite döndüm, Orada Uy.cum var Rusçadan çeviren: SERVET LÜNEL A. ÇEHOV ır. yi » dikiş dikmek de çok üzücü şeyler, Öyle dakika. Jar olur ki hiç bir geye bakma. dan yere yığılmak ve uyumak We geçiyor, Vark; n geçiyor. a, pencere, lerin karardığma bakarak odun laşan ştkaklarmı sıkıyor ve se. bebini kendisi de bilmiyerek gü, Iümsüyor, Alaca karanlıklar o nun yapısan gözlerini - okşuyor ve tez kemi bir uyku vade diyor, Akşemleyin ev sahibine misafirler geliyor. Hanım: — Varka, semaveri koy! diye Evsahiplerinin semaveri kücük olduğundan misafirler çaya ka, nmeaya kadar-onu en âşağı beğ defa tazelemek icabediyor, Çay dan sonra Varka, tam bir saat durarak tir! O, yerinden fırlıyor ve uykuyu Zak için mümkün olduğu Varka, turbüşon nerede? Varka, sardalyaları temizle! İste mihayet misafirler giti ışıklar sönüyor, evsahipleri yat yorlar, Son emir işitiliyor: — Varka, beşiği salla! Sobada hamam böceği ötüyor; tavandaki yesil leke, don ve ço. cük beslerinin gölgeleri yine varkanm yarı aerk gözlerine pi, al 5» madiyen kanada döğ 1918 de bir muhafız. gemi riliğine tayin edilebildi, Harpten sonra Datlan Hint denizinde bulunan Fransız fi suna kurmay subay olürak m mur edildi, Gerek ka rekse denizdeki bi Tİ dalma âmirlerinin kazanmıştı. Sonra Fnansaya ça riğı ve talebe olarak pilot me tebine kaydedildi. Darlan burt- da tayyareciliği » öğrendi, sonra tekrar harp gemilerine döndü, Bir. müddet sonra deniz yüksek süva kumanda kursuna talebe olarak |; girdi, binincilikle mektebi bitir- di ve çıkarken şahsına mahsus fevkalâde bir diploma aldı, Darlan tekrar deniz kurmaylı. Zi vazifesine başladı, Bu siyasi hayata girmesini kolaylaştır, - yordu, 1929 da Jorj Leyk bahri. ye nazırı İken Darlan nazirın hu susi kalem müdürlüğünü yaptı ve 1980 Londna deniz konlerans'n- de müşavir olarak bulundu, Bu konferansta Fransaya büyük hizmetler gördü, Bu konferans » tan sonra kruvazörler filosu ku - mandanı oldu ve 1934 de öl ya. şmda iken tuğamiral rütbesini Sir Samuel Horin çizdiği prog - rama, göre Lizbona, Lizbondan da yine hava yoliyle İngiltereye «döndüm, Londrada 62 snat kal. dıktan sonra yeniden Lizbona geldim, Orada Portekiz bagve » kili Dr, Antonyo Salazar ile gö- füştüm Ertesi günü Japonların Hono-| Juluyu Bombardıman etmiş ol - duklarını haber aldım, 11 Biri cikânunda Portekizdeki Ameri kan sefiri Mösyö Bert Fişin ya. tak odasında otururken Hitlerin 40 dakika devam eden ve Alman yanın Amerikaya harp ilân etti- Kini bildiren nutkunu radyodan Aynı günün “tayyareye yar akşamı te; binerek Amerikaya ma ae iğ ket ettik, bu tayyarede harp ter tpleri" alınmıştı, Mürettebat iki misline çıkarılmış. yâtaklar kal, dırılmıştı, e Binaenaleyh yerde yattık. Radyo da süsmuştu, “15 Birincikânunda kazasız belâsız Nevyorka varmış bulunuyordum, riyor, göz kırpıyor ve kafasını dumanlandırıyorlar. e Varka: (Dandini, dandini destana diye mırıldanıyor, danalar gir miş bostana, . Çocuk bağırıyor ve bağırmak- tan sesi kısılıyor, - Varka, yine samurlu şoseyi, torbalı insanla, rı, Pelâgeyayı, babası Yefimi görüyor, Her şeyi anlıyor, hep sini tanıyor, fakat yarı uyku 3- rasmda kol ve ayaklarma zin. dir vuran, ağır bir taş gibi ezen ve yaşamasma engel olan kuv vetin ne olduğunu bir türlü an İryamıyor, Bu kuvvetin esarelin. den kurtulma” arzusiyle etrafı na bakmıyor, onu arıyor, fakat bulamıyor, Nihayet, bitkin dü. gerek bütlin İrwvwst ve metane,| tini topluyor. tavanda kendisine göz kırpan yesil lekeye bakıyor ve çocuğun sesine kulak verince arlan ncak | aldı, Atlantik filosunun komutanı ola rak igtirak ettiği 1035 büyük de. niz muharebelerinde iyi bir ami. ral olduğunu isbat etti ve 1936 eniz kurmay başkanlığına di, 1939 harbinde bu vazi feyi muhafaza ediyordu, Aynı da Fransız deniz kuvveğe. rinin başkumandanı idi, Darlanm hayatı, Peten hükü- 2 ye kadar hususi mez, Bu, tarihe bir amiral, ma bir denizci, dürüst bir san olarak sakin ve Mütevazi * bayat geğirmiştir, 19 Haziran 1940 tazihi Darla. nın hayatında çok mühim bir gündür, Bu gün Darlan bütün Fransiz filosuna şifreli“ve busu. sİ bir emir göndermiş filonun bütin komutan, subay ve erlerin den “her ne olursa olsun sonuna kadar enerji ile herbetmelerini,, istemiştir, Aynı günde Britanya amirallığına dr bir şilre yazarak De olursa olsun Fransız filosu »- num teslim olmuyscağını, harp felâketlerinin bu filonun gayre. tini artırmıya bir sebep olacağı” nı bildirmiştir. 24 saat sonra Amiral Darlan fikrini değiştirmiş ve kendisini Peten hikümetinin başma geti . recek yeni düşüncelere sahip ol « muştur, Bugünden itibaren Dar « ken hayatı bir asker hayatı de- ğil bir diplomat hayatıdır, Darlanm siyasi haysia eski » denberi meyli vardı, Bunda âile sinin de tesiri vardır, Zira baba. #1 adliye nazırı olmuştu, bu İti. barla amiral Fransuva Darlanm Fransız siyasetine karışmış bir çok arkadasları vardı, Bahriye naziri Jorj Leygin hususi kalem müdürlüğünü kabul ettiği vakıt siyasi hayat bir kat daha hoşuna gitmiş ve bu sahada çok işe ya. rar bir adam olduğunu göster « miştir, Zaten denizden ziyade karada, geçen meslek hayatı onu böyle bir istikbale doğru hazir » İamıya yardım etmiştir, Darlan nezaretinde bahriye çalışırken şahsi meziyetlerini tebarüz ettir mek için de uğraşmıştır, Bahri ait geniş bir propaganda açtır « nuş ve Fransız umiye » sinin dikketini deniz meselelerine çekmiştir, O vaktin gazeteleri de niz işlerine geniş sütunlar ayır. mwlar ve bu sütunlara Darlanın ismini ve resmini &ık 8k geçir - mişlerdir, Hattâ Fransız gazete. yenileştirmiye muvaffak olan bahriye nazırı Jorj Leygin dima. ğı olduğunu dah! yazmışlardır, Bu gazetelere göre Darlan Lond. gazeteler Darlanı bazan pipo içen, bazan da tütün çiğniyen htiyar bir deniz kurdu olarak tanıtnışlardır. Darlan Fransanın ikinci mü » yaşamasma enpel olan düşman:İi bulduğunu aniryor, 'Bu düşman, çocuktur, Varka, gülüyor, Bu kadar ba, sit bir şeyi daha evvel anlıyama" miş olduğuna saşıyor! Yeşil leke gölgeler ve hamam böceği de sanki gülüyor ve hayret ediyor- Bu yanlış düşünce, Varkanır benliğine hakim ölüyor, Varka, sandalyadan kalkıyor ve gözleri, ni kırpmadan rülümsiyerek oda da dolaşıyor, Kol ve ayakların" bağlıyan çocuktan şimdi kurtu labileceği düşüncesi ons hoş ve Mitif görünüyor, Çocuğu öl. dürmek, ondan sonrada uyu mak, wi ve uyumak... Gillerek, yesil İskeye göz kır- parak ve parmağiyle onu tehdit ederek Varka usulca besiğe yak. laşıyor ve çocuğa ( doğru eğili yor, Onu boğduktan sonra he- men oracıkta yere yatıyor ve ar. bir dakika hile germedey derin bir uykuya dalarak ölü gibi w vayor,., — SON — ve yine propaganda işlerinde kullanmıştır, Darlan dini emıf aleyhtarı o- Tan Franmasonlardandır. Fakat Fransada iktidar mevkiinde bu - nin kapanmasını emretmiş ve “ransanın en koyu Katoliklerin den birisi olmuştur, Franstz boz. zunu başladığı sırada Rönonun fikrine işlirik ederek Fransız hükümetinin Afrikaya çekilmesi izumunu müdafsa etmiştir, Fa kat 17 haziranda Peten kabine « sinde bahriye nazır: olunca bu fikrini değistirmistir, 1040 da Darian Fransız hükü - metinin basma reçtiği vakıt dün va Darlanın Almanlaria daha kı bir isbirliği yapacağını ve Almanların Fransız filosundan istifade edebileceklerini sanmığ» lardı, Fakat Darlan ne Almanya. nın nede Fransanm tek bir Fran sİsiz gemisinden bile istifade ede - silmelerinin oimkânsz