17 Ocak 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

HAFTA SOHBET ieyzen Tevfik ve a —i—w Fazileti Sofiyane — Sonsuzluğa erişmek — “Fena, mertebesi — Bedii be. zeyan — Tevlik'e ociyanlar — Asi Seat bile kli N. wnin içtiği rah: 18,868 hele? — koyuna yatan artist — Üç asametli anemisi — Kihamm sarıyı ve tek zavallı kim — Hayyam ve Tagor — m — Çikolateden bir kalem sahibi — Huerysfı ve yaban — Vsrar ve afyon — Kö; nn — Şiir. vişme hoşa yanmurta — Kaldırım çıbanı, ie Koyun Yazan: MüNİR SİLEYMAN ÇAPANOSLU Neyzen Tevfik, “fazileti safiyas 3e, yi vuhunda duymuş bir inen. dır.Onda, hayret edilerek bir dere inkişaf çden siir, tasavvufa, Mevlânaya ve Hac ye bağlı bunun bir teceliisin” den baska bir şey değildir, O, ne gibi tesir ve terbiye İle bu dere. seyi bulmuştur? Bu sorguya böyle ksa bir maknle (o çerçeveri içinde cevap (verilemez, oYalnım, pek genç yaşta tekkelere devam etmge mi, daha o zaman ruhunda tasav. vula ve sanata — bir kelime le -- sonsuzluğa erişmek hevesi myandığını gösteriyor. Tevfiğin zekâsınm en mühim Meciyesi, namütenahiliğe ve tras. ta arşı beslediği iptilâ ve hicve er bare aşktır, Şürlerinde raf, tasavvuflu hayallerde > ir ssfvet vardır. Bunun # gindir ki ufkunun hayalleriyle kan. maz, hayalleri için ufuk tavmaz, Nami sanat yolunda yükselmeyi ruh; bir ihtiyaç olarak duyduysa Myni zamımet onu, “fena, mertee besi olan gayeye erişebilmeğe ser. ketmiş, bu arzuyu kalbinde tutuz, kamunun, Or amam wan eri ens | “esbit Tizir,, ber, dalına ba soktu Sariz toplanmaktadır. Ve Terfik “sbik fildeler,, ime bedii hemyaz Her, Esaiçn ovma Oüarimaş ağ “ Ütteynn işinde geçer Onun felmelesini, garip baheri Di, sait Sküeeni, meistkliğini kavrıyamıyanlaş, hakkında birçok Yes > söylerler, Sarhoş derler, #a-ilı derler, derbeder derler, bi. gere derler, Acırlar, merhamet e. Üstadım Ahmet Kurmiu Mediği gizi onun “bu mÜsemmalar. İn siâkası yoktar.,, Sermesti me. dam değü, mecmun deği, şarkın rind öndeperesti, bo diyarlarn sas Bs.kârı, metrek, munis, ryan ve Perirın, fakat cihana lâkayt bir Şair: hab nefaldir.., Neğzene seryanlar, onun büyük bir artist, me-hametlerin üstünde bir mevcut, bir fest oldu» Bunu arlıyamyan nsan, lardır, ki esdi zavs idir, » Tevfiğa göre dünyanm en bö. yük şairi (Ömer Hayyam) dr. 0, (Tagor) u dâ sever, Onun için di. yor ki: “Herif sedeften bir ik'im İnciden Hr ema yapmış, Fekat beni doyurmuyor; çikolatadan bir &nigm sahibi, ,, » Tevfik rakıya rami başladığını ds öyle anlatmıştı: — Çocukluk devrini o geçirmiş. delikan'rik çağına girmistim, Bak. tm herk: rakı içiyor; buhda ne Yâ” diye merak ettim, İçtim, mis yakla dişlerini vikıyan, yün ço * rapi, ayaklarmnı murdar kokusu, su gidermek için hacı yağı süren hocanm, biyiklarmı “sünneti seni, Ye,. tarif ce kestiren yobez'n tik. ain“i şeyde bir fenalık görme. dim, Dediğim gibi beni rakı içme. ğe teşvik eden olmadı. kendi ker* #kme başlari m, Hem de hürmetis, #azmle İçtim, bir zemzem gibi du. tdaklarıma değdirdim. Yıllarca ayık gezdiğim bilmi. yorum, Esasen hayatımda bir ke, re sarhoş Oldum, O gündenbiri mahmurluk bozuyorum. 1914 sn. vaşmın sonuna kadar, 18,863 okka rakı içtim; Ne gülüyorsun?, He sap tuttum, hessp,. Fakat ondan monrasnı bimiy Rakulan başka, iç dört ton es rar içtim. Bir o kadarda &iyon yuttum, Bu Üç azemstM hekan, kafamda saltanat kurdular, sere. lerce kım İienmarlılar oradan, Bu 84 büyük kuvvetin sayesinde ber renge girdim, her boyaya boyun. dam, Serserllsrle dÜŞÜD kalktım, yarali, prasz geziim, Cami tarımda, mezarlıklarda, Yeticemi, iin artım tarafindaki merdivenlerin östimde köpeklerle koyun koyuna yetlam, Velhâmi, havatımda ..... #kten eviyelğn kadar her gey ok fun, Tar, yağınır, soğuk bana bir yapmadı, sapasağlam gc” bu aşk ona sazı da, sözlü de, giri de unutturdu, Tevfik o zamanlar bana Şunları söylemişti: — Söyle bol tereyağlı bir pi. iv, (Rafael) in tablolarını seyre, derken duyduğum heyecan kadar, belki daha fazla sevk veriyor, He. sk Bektaş Veli- | runk, bilmem hangi tablonun, han £İ renginde vardır, Vebu güzel rengi hanfi ressam tablosunda, hangi galr mansümesinde bu ka" dar muvaffekiyetle caslandırabilir. Hele kılıç balığınm lezzetini şair. lerimizin manzumelerinde bulabi » Ur misin? Brindeki lezzetle, öbü. ründeki burukluk ne kadar aşikir. | Üç yi var ki ağrıma bir katre rakı koymuyorum, Şimdi birleik zevkim, düşlinrem yemek, boğaz!., Dostlarımlan kime rasgelsem, sib- hatinden evvel bildiği güzel, ler” yeti yemeklerin isimlerini vena, sıl pisirildiğini soruyorum, Baz günler, çok, haddinden fazla yedi, Z'm halda bir türlü doymuyorum. Maamafik on beş günde bir mi, Gemde bir akademi *<;iânıyor, bu akademi Azâları: “Bugün artık az yiyeceksin, bir yumurta, biraz yo. Zurt kâfi!,, diyorlar, Bende «2 Yiyorum. Şurasınıda söyliyeyim ki, insanm iştikası olmak demek, muazşam bir çi?tliği, milyonlarca Serveti ver demektir, İspanyanm Elhamra sarayım bir yumurtaya değişmer?,, Neyzen derbederliğine, serseri üğine rağmen, rakıyı bırakıp, bos gazına düştüğü saman, derbeder, fi bırakmış, temiz bir insan ol. mayştu, Üstünde, başında lekeden, çumurdan er (yoktu, Kolları, paplalonu meze İekeleriyle dolu değildi, Odası, en titiz bir kadının oiasndan daha dertitoplu, daha pâk idi, Ve bir saray ahçısı usta. ğ' Ge yemeklerini pişiriyor, ve ça. wiyrlarımı gıcır gicir ykıyordu. Maalesef bu uzun sürmedi. Ve bir <ün geldi M, bu güzel yuva dağıldı, 'Tevfik koltuğunda ney, cebinde ve elinde mey, gözler fin. “can gibi büyümüş, yüz, göz kald ra çibanlariyle dolu, dudakları fare artığı yemiş gibi giş siş, ba. | Kışları dumanlı, göğüs bağır açik, sokağa, kaldırımın Üstüne düştü, Oradan başka yerlere, Bakırköy Akıl hastanesine, Pendikteki kar» deşinin ev'ne gitti, geldi, oturdu, yattı, fakat, bütün Türkiye ona bağrım açtığı halde, o hâlâ kaldı. rımdâ ve soksktadır, Ve o yıllarca üst üste — tabif tedavi altımda ve istirihalte bulunduğu günler müz. tesna — iki gece biribiri üstüne bir yerde, — Bele bir yatakta — yatmamıptır. | Neyzen rakıyı çok defa bırak. miştir, Altmış yllk ömrünün » sinde böyle faslalar çoktur, Fa. kat, bu birakışlar uzun zamanlar devam etmem'gtir, Umumi harp sıralarında, Üskü. dardn bizim yalıda otururken, Tevfik, dört bep ayağıma içki koymadı, Kütüphansme kapandı, mütemadiyen okudu, Fakat bir gün, söyle biraz dolaşayım diye evden çikan Neyzen, bir hafta sorra geldi, Geki amma, Be ge. E3! Yüz göz, parça parça, elleri yara, bere içinde, Sokaklarda dür, mekten her tarafı yara İç'nde kal. mw, eskilerin tabiriyle o yüzünde Zaklırım çiçekleri açrmstz. mmm (9) Bundan evvelki yazıiar 33 gk. ! Kâsun, 6, 11 Sonkâmunda çıkmışlar. istilası HABER .- — İ Et meselesi Celepler ka kabahati Mürakabe Komis-| yonuna yüklüyor! | İstantulun eski dertlerinden biri ©. | ian et işi gene ehemmiyetli bir safha, | ya girmiştir. Perakendeci kasaplarda dağıcin kilosu 100, karamanım 90 kw. ruşa çıkmıştır. Ne koyuncular, Me ma. tavasmıtlar ve ne de kamplar (o fiya murakabe komisyonu tarafından X&o, nulan sarha riayet elmemekteir. Fi yat murakabe komisyonu bUgünkü et narının İstanbulda şimdiye ktdar gö. rülmemiş bir hadde çürmiş olmazda dolayı artik bu narh üzerinde tekrar durmak niyetinde değildir. Bunun için fiyat murakabe bürosunun bu İşte çok giğdetli hareket etmesi takarrür et. | miştir, Pazartesi gününden #ibaren | reesbahada ve şehirdeki besapiar dr giddetli kantrol başlayacaktır. Dün bu hususta kendileri görüştü #ümüz koyuncular da giyle derirkta &r “— Hata fiyat murakabe komisyo. , sunun bütün kasaplık koyunları ayn kaliteden sddedip bir tek fiyat koy - | lanan ümliler gerçekleşmez do Sirgapur #aponların eline düşecek | Alsam hostes, me Makarna fiyatı ! iki sürgün yükseltilmiyecek Fı örikülir lk makarnaları yüksek fiyatla Anadoluya satıyorlarmış! Fiyat murakabe komisyonunun son çiimunda görüşülmüş olan makama fiyatları üzerinde ticaret vekâleti nok. szarma: bildirmiştir. Vekâlet, ma. karna ve emsali undan marul madde, lere fevküihde Mzum olmadıkça sam yopumas :âsrmgelecapi Beltalesam . dn. Halen makama fabrikalarında büyük stoklar oldu”. yapdan tahki, kattan anlaşılmıştır. Fakat bakkallar. du makarna yoktur, Bunun fuvrikaların un fiyatlarına zam yapti, dığı gündenberş satışı durdurmuş ok. İ malarıdır. Bü şekilde fabrilnlar un &. yatlarma zam yapılmadan evvel imal sdilmiş clan makarnairı da yüksek İ fiyatlarin satmak tetemektedirler, Bu arada fabrikalar toprak mahsul leri ofisinin evvelce kendilerine vere Geğini üildirdiği un miktar; üzerinden yapımız olan ranliyet hesaplarının be. gün için muteber olamıyacağını ileri Hamatyiakii Buna sebeb olarak da 9. #isin muntazam ün vermemekte otu» şunu göştermektedirler, Bakkalar da fyat mürkabe bürosuna müra saatia makarna fabrikslarından ma , kurnajırın yüksek fiyatlarin Anado. iuym satılmakta olduğunu, bakkallar. dan da kilo başma O kuruş fazla fiyat istendiğin haber vermişlerdir. Büro, makarna fabrikaların sikıştırsemirter. ——— erime Kaymakamlar arasmda tayin ve nakiller Ankaradan bildirildiğine göre, Perlek okaymakamı Hamdi Oray Kalan kaymakamlığına, Kalan kay» makamı Nuri Çalışlar Perteğe, Bo- söyüklen Ala Şükrü Ozmaneline, Yuylaklan Şahab Yalvaça ve Keşan kaymakamtığından vekâlet emrinde İ bulunan Fohri Yaylağa tayin edildi. İ Zira Pasifik Ofyanusu ile İ Okyanusu arasında kilit moktasmı / teskil elen Sinrapur İngiliz konte rolü altmda bulundukça İnziltere «önderebilir; bir kere demokrasi cephesi her türlü harp hazırlıkla. rm tamamladıktan sonra yine Sin. sapar Üssüne dayanarak Japonla » ra karşı mukabil hücum tedbirleri rlabilir, Fakat Singapur Japonla rm eline düşerse İngiliz ve Amer. kan donanması için Hind Okyanusu artik serbest bir deniz olmaktan | sikmiş olar, Hiç siiphe yok ki, böy, le bir vaziyet demokrasi cephesi » çin sirnte'ik bir zaf teskil eler, Yalnır Vaşinçtonda hazırlanan Çörçli . Ruzvelt plânı Almanyaya eğlüp olmamak için gerekime Mazapura gözden çıkarmağı bile hssaba katmıştır, Bu pfin İngilte. te ve Amerika müttefikisri ie be, reber bütün kuvvet kaynaklarını Japonyadan ve İtalyadan evvel A'» manyaya karsı birleştirmek mak, «adm görs kurulmuştur. Japonya. m uzak doğuda elde edebileceği «nfetlerin en parlağı İngiltere Ye * Amerika için ölüm demek olm'ya, nasıl hazmlandı RMA aeer2) Sosyalizm ki Alman ruhunun en ehlikeli tezahürü olmak lizım ge. Ur. Zira yeryüzünde (bilhassa Al manlardır ki hemen bemen ırkı o- larak Sosyalist temayüllere sahip bulunurlar, Tek bir Alman iş göremez, kav. #a edemez, hatlâ şarkı söyliyemez, Malbuki birkaç Alman bir arada yeni bir ruh alırlar, hiç kimsenin Söremiyeceği kadar mükemmel iş görürler | mükemmel döğüşürler, hatlâ mükemme! şarkı söylerler. Bu şimdiye kadar dünyaya gös. termelidir ki Sosyalist sistemleri, Almanyanın ruhuna bir elbise ka. dar uygun sistemlerdir. Bir Alman. ya ancak Sosyalist olduğu zaman dünya İçin korkunçtur. Zi. ra Sosyalist Almanya ruhunu bul mus bir Almaoyadır. Şüpbe yek ki komunist bir AL No:6 manya, Alman ruhu söndürülmeden vücuda gelirilemezdi. Alman ruhu parlatılmadan da Sosyalist bir Almanya vücut bule- mak, Nasıl ki Sosyalist e'bisesi giyen ve kendini ba üniforma altında her zaminkinden daha kudretli hisse den Nazi Almanyası, Alman heye. monyası altında yalnız Sosyalist bir Avrupa değil, fakat Sosyalist bir dünya yaratmak istemekedir. Bu sosyalist ruhunu duymuş Al, manytam hissettiği benliğin bir üniversalizasıyon humunasıdır, dün ya'aşma hamlesidir. Almanyaya bu hummanın gelme. si anyet tshliydi. Bugün Naziler, yan! Nostlonal sosyalist Wderleri yen! Almanyayı eokonmmik, endüairi ve sosyal cap ler. Osmaneli koymakamı Cemil Bingöl vekâlet emrine alındı, Çe rum burasi muhasebe müdürü Felk Giresuna, Kars müdürü Pertev. Amasyaym, Corumdan vekitet em. rinde Mehmet Ali Karsa ve Samsun varidal müdürü Hayri Çorum husus sl muhasebe müdürlüğüne tayin e dildiler, Emniyet müdürleri arasında Ankorodan— bildirildiğine göre Diyarbakır emniyet müfettişi hayri Gökçay, Çanakkale mıntakasına, em. niyet umum mödörlüğü dördüncü sınıf emniyet o müdürlerinden Ser- med, Kars emniyet müdürlüğüne tayin edilmişlerdir. İlk tedrisat talimatnamesi: Manrif Vekâleti, ilk tedrisnt tali. malnamesinde bert değişiklikler yapmağa karar vermiştir. Maa'lirn mektepleri, köy enstitüleri ve eğit men kursları olmak Üzere üç mües, sese İlk tedrisat İçin eleman vetir- tirmekterdir. — —— cağı, fskat bir kere Almanya mw waffak olursa bütün demokrasi &le, minin tehlikeye düşeceği kararma varılmıştır. Bu ifibarla uzak doğuda Singa. yurun en son derecelerde mldafsa sü'leseği muhakkak olmakla bera, ber harp hareketlerinin gelişme « mobi | cezası verildi ea Malatyaya, Kâ. mil Ciridoğlu Zaraya sürülecek tacirlerinden Hüseyine *W Ürelik manifatura eşyasını 1900 iiraya satamık ihtikir yap - mak suçundan wliye İkinci ceza mahkemesinde muhakeme olunan Sultanhamamında, Çakmakçılarda #1 numarada manifatura taciri Kimi Giritoğlu ile tezgâhtarı Mus tafanm muhakemeleri dün bitm'e. mahkeme her İkisinin de beşer yüz Üre para coyesı ödemelerine ve &&i ter Sene de Zartda sürgün kalma, iarma karar vermistir, Mahkeme bundan başka bir muh tekir hakkmân dabâ sürrün cezası vermiştir. Bu ds manifatura tacir Ohannes Püracemyandır, Fincan » cılarda Mahmudiye hanmda mani, fatura Gcaretile uğraşın Ohannes, elinde #ki balye ve 84 top siyah sa- | kakmağa mahküm ötmüslir, Yalan. * Bir müddet evvel İlalyadan de. niz yoliyle limanımıza gelen İlel yan menşeli mallardan kâğıt lesmz diğerlerinin idheline müsaa- de gelmiştir. Küğıtlara vilâyeiçe el konmuştur, * Ticaret Yektleti, çuvalla yapı. İscak ihracat için bazı kayıtlar koy. muştur. Bu kayıtların, birtakım ih. râcaiçi tacirleri müşkül mevkide biraktığı iddia olunarak Ankaraya bir heyet gönderilmesine karar ve rilmiştir. Ba heyet, Ankarada Ve. kâleile temi ederek (o kayıtların hafifletilmesini istiyeceklerdir. * Ellerinde kâğıt bulunanların vermek sorunda oldukları beyan. Dame müddeli tamarılanmıştır. * Belediye muhasebecisi Müm- tar, hükümetin bir şubattan iliba- ren yapacağı yeni tamların ne şe. kilde tediye edileceği hakkında ve. kölelle temus etmek üzere dün ak. şam Ankaraya gilmişlir, * Bazı gnzeleler * Almanyaya id. halâiçılardan mürekkep bir heyetin gideceğini yazmaktadırlar. Simdilik böyle bir heyetin seyahati mevzuu. bahis değildir. # Limanımızdaki Bürhaniye vapo. ronda yüzlerce lira kiymetinde ka. çak manifatura eşyası ve olomobil Mâstiği bulunmuştur. * Üsküdar Parti salonunda kara Parti idere heyeti reisi LAtfi Aksoy leri karşımda muhtelif Whtimallari | tarefadan berün (ekmek kernele. ineelş“en bu mokfanm da hatırda * rinin tevsi işi) etrafında Parti o. tutulması İzm helerden Ode başlan başa yeniden teşkilâtlandırmışlardır. Hakikatte bugün oAlmanyonın #cvk ve idaredeki o teşkildi mekis nası herkesin bildiği gibi değildir, Herkes her şeyin fürerden çıkt Bini zonnediyor. Hakikatte ise, yan! hakiki fürer de bir ferd değil, bir sosyalist ca, mladır. İşte bürünkü Almanyamın yine Alman ruhuna uygun olarak tek ferilen İbaret olmıyan sosyalist fi. rer'i hakiki Mit'eri! Yani Hitler bir taraftan erkânıharbiyeye, bir taraf. tan da mühendis Tod ve partiye beğlı bulunmuktadır. Bunların hepsi de S. $. der tara fından himaye olunur. S. 5. teşkilâ Hitler, Tod, erkin harbiye ve parlinin doğrudan dol» ruya devletle millet arasında işle, yen icra vatıtasıdır. S,A.larda $, $, Teri kms el. mekte ve hak sımı'lermin daha içerilerine girmektedir. Busün ordu dışında cephe ardım $. S.ler konirol etmektedirler ve heh sosyalist prenstnlerine göre. Pir Alman dostum $. $, ları bene söyle İzah efiiz — Almanyanın berfin açtığı ha seket bir o sosyalisi ibtilâlidir. Ve İ cak reislerine izahat verilecektir. se elbetle Xi bu ihtilâl bölün prensip. lerini dünyada kuvvetle tesis ede €ek ve dönyadeki bütün diğer İde. olojl sislömleriyle çarpışacaktır!.. Biz şimdiye kadar ihtilâllerin da. ima sivi) kuvvetlerle yapıldığım üi için bir milletin orga. tilâ) yarattığını ve muzaffer kıldı Bını il; delin görmüş olacağır!, Muntazam ve mükemmel ordular ve bükün hic saiilet helinde şınırlu bir di için bu ihtili'in müzgller olmuk şansımı, elbette ki, sivi: doğınık ihtilâllerin muvaf, fak oimak şonsından çok yüksek. tir! İşte 5. 5. Ter bizzat Almanyanın içinde bu ibi teşki'ğlıdırlar! Bu Almanın söylediği hiç te mü- balda deği 1S. S, ler hakikalen bugünkü Almnaya İçinde çok büyük salâhi, yeti Bö'ün cephe miret baystinın tanzimi, kontrol ve sevk ve idsre bunların elinde Bir yin bakıyorsunuz, pınikın sap çalınıyor. İçeriye bir ibtildlel - gözlerine “evet vehim gözler ve son derece elddi bir yüzle tanımadığı. wz hir adam giriyer, spartma» 18 SONKANUN 194 “Elem Orgun,an be güğeü eseri” GL em e e ün &er memlexe'i do aksettiriyoe; temiz, peni peri, şeri şeri bir sadak eiğini ve çiğdem akisleri gibi, KADIRCAN KAFLI DOĞAR ile elele İ Aydın günlere Dövizlerin vasati fiyati Ankara, 18 (Telefonla) — Borsa. da kote olan dövizlerin önümüzdeki şubat ayı zurfındaki vaseli fiyatla rı tespii edildi, Buna göre bir siler. lin $ lira 22 kurus 75 santim, yüz dolar 10 lira, 39 karuş, 25 sanlini yür perzcta 12 lira 90 kuruş, 50 tan, tim, Yüz İsveç frangı 80 Hira, &İJ küruşlur, Bu adam kendisini şöyle prezân. te ediyor: —Ss. Ss Hans". — Buyurumuz!,, Du insana çekingenlik ve kor. ku veren vakarlı adam parmağını tadyonuğa uzatarak sert bir neza. ketle: — Bay! Siz memnu olduğunu bil diğiniz halde OLondra radyosunu dinliyorsunuz!., Dediği zaman meseleyi inliyor. sunuz. Zira bunun cezası hiç meçhulü. söz değildir: İdam. Hemen acele cevabınızı veriyorsunuz: — Fakal, muhterem bay, ben e€- nebiyim!, — O halde affedersiniz! Şef aynı korku ve seri nazi seli miyle çekilip gidiyor. Fokal eğer bir Amerikah yerine bir Yahudi olsaydınız, ba vakarlı şel sizi derhal kurşuna dizmekir teredrlöt etmiyecekti, Vakıa bütün Almanyada Londr4 radyosu dinlenilmiyor değil. Futat bunu dinliyenler ekteriya kadınlar dır, Tabil, yine bu. kadının da & parlmanının kapısı bir akşam syn şekilde çalınıyar, teşkilât şeflerinden (Deva