4 Ekim 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

l i | Yazan: MAHMUT ATTİLA AYKUT dürdüm, Ani ta katm büyük salonuna çıkınca Çi bir lâhza durdum, o, facinsma burası shne olmuştu, Kulaklarımda hâ'â o sesler ve çığlıklar, Sö kak üzerindeki büyük misafir o- |* dasına girdim, Burada toz ve Tutubet kokuyor, Esya namma hiç bir sey yok.. Karsı odada tam takır, Bahçe üzerindeki vatak odalarından "birisinin ka. nıstnı açtım, Kibritin birini va kıp birini söndürüyorum, Oda kapısını açtığım zaman, kibritimin küçük bir kıvılcım parçası gibi işik vermeden boy. nunu büküp yere düştü, Yenisini yaktım, İlk ışiğiyle gördüğüm manzara büsbütün garip oldu, Yerde eski bir kilim üzerinde pis bir yatak serili, Yorganın üstünde evin kedisi kıvrılmış u, vüyordu, Yatakta kimse yoktu Tahta bir iskemle üzerinde de w fak bir zaz lâmbası vardı, Şişesi simsiyah olmuştu. Başka hiç bir eşya yoktu, Yanmdaki oOodanın kapısını actım, Burada hurdavat dolu, Eski sobalar, borular, masalar,, Boş bir kafes ve kocaman bir #onsol,, Konsolun mermeri bir parmak toz i de, çu “7 kulurum oümiğiyle içini karıştı. rıyorum, Gözlerin hepsinde ki- ten gazete ve mecmua dolu, Tek, tar yataklı odaya döndüm, Lâm- bayı aldım, İçinde bir parmak kadar gaz kalmış, Yaktım, S0. faya bıraktım ve konsolun gözle. dinde ne kadar kitap, gazete, mecmua varsa hepsini solaya taşıdım, Bu suretle sofada ya- nan lâmba ışığını dışarıdan gör, meğe de imkân kalmıyordu. Titiz ME a Üy me muru kitap arslarını ; bağladım; Bir gej öğrenebilmek, bir $€Y irlayabil, mek bütün merakım bu,, Küçük, meşin bir pot defteri buldum, Üç, beş sayfasında kur- şun kalemle yazılmış bir kaç sa. tır yazı var, Aradığımı bulmuş gibi gözlerim o satırlar üzerin, de, duruyor ve tekrar, tekrar okuyordum: “Artık tahammül edemi- yorum, Bir kişinin candan samimiyetini O görmesem, inanmasam (Ümitsizliğim büsbütün artacak, Zavallı kadın o benden de bahtsız, Sevdiği için inanıyor ve bilerek aldanıyor, Dün ak- sam Kemal, İhsanla bera. ber bize geldiler, Ona, beni buradan kurtar diye yal. varacaktım,.. Başka bir sayfada şu satırları okudum: “Canip beyden çok kor. kuyorum, Bu e a örünmeğe savaşan görünmeğe muvaffak olan kötü bir ahlâk hırsızı, O meş'um geceyi o unutmayacağım.. Zazallı kadın 6 da ber şevi biliyor”. paşa, benim n: belâlı bir in san olduğumu bilir. Eğer bu nu ben zindandayken yap - mış olsaydı, biz dereceye ka- dar makul olabilirdi. Halbu- ki benim zindandan çıkma - ma Ah—et Paşa bile yardım etmiştir. — Ne dedin, oğul.. Ahmet Paşa senin zindandan çık - mana yardım m ekti? — Öyle ya, Cafer ağa mey danda. Hele bir de onu din- le de bak. O zamn sözleri - me sen de inanırsın! — Zindanrlan çıkmana an cak bir rsaksatla yardım et- miş olduğuna inanırım. — Nedir o maksat?.. — Anlatayım: — Padişah, Sırbıstandan, Niğbolu muzaf feriyeti üzerine Tuna yoluy- la Bizansa iltica eden prens (Mirçe)nin Kostantaniyede Osmanlı devleti aleyhinde Hitlerin nutku Berlin, 3 (4.4) —DNB. sildiriyor: - Alman devlet reisi bugün 1941 - 1942 kış yardımının açıl ması münasebetiyle bilhassa de- miştir ki; Nutkumun hedefi vzun sükü. tuma geçenlerde hayret etmiş ©- lan devlet adamlarından birine cevap vermek değildir. Gün ge lecek, bütün dünya bu son aylar- da M, Çörçilin mıtuklar mı yok” sa Führerin icraatı ımı daha e hemmiyetli olduğunu ““recektir, Bugün burada tertip edilen ou tezahüre hazır bulunabilmek be- nim için cok külfeti olmuştur, Çünkü tam şu anda doğu cephe- sinde 48 saattenberi hazırlanan dehşetli yeni bir Kâdise başlamış bulunuyor, Yeni bir muazzam hareket başlamıştır, Bu hareket düşmanın doğuda ezi'mesini mu- «ip olacaktır, 22 hazitanda başlıyan savaş bütün dünva icin kati olan bir savnslir, Yeni bir devre açan bu hâdisenin bütün çenişliğini, bü“ tün şumulünü ancak bizden son. ra selecek nesiller görebilecek- tir, Ben bu savaşı da istemedim, Ben daima tek bir gaye güttüm, O da nasyonal - sosyalist parti sinin prozramında esas olarak tesbit edilen sayedir, Bu gayeye hiç bir vakit sadakatsizlik gör termedim, Progrumrmdan hiç bir vakit vazkeşmedim, Ben kendim ve biz hepimiz bu muha. rebeye muhtaç değildik. Sulh e- serlerimiz adımızı ebedileştirmi- ye yeterdi, Bu sahada esasen baslangıcta bulunuyorduk, Gayretlerimizi şu, esaslara da yadım; 1 — İçerde, Alman milletinin kuvvetlendirilmesi, 2 — Dışarda, hak beraberliği” nin elde edilmesi, ik 3 — Alman milletinin virliği ve ancak sun'i olarak asırlarca fasılaya uğrayan tabil bir devle. tin böylece tekrar kurulması, Bütün dünyaya yaptığım sulh teklifleri, silâhsızlanma (teklif. leri, yeni bir nizam ve makul ie ekonomi için yaptığım tek- er, hepsi, reddedildi. Bu devre esnasında, başta, kendisi ile derin ve samimi &ir dostlukla bağlı bulunduğum devlet adammı idaresindeki 1 - talva olmak üzere bazr mütte » fikler kazanmıya muvaffak ol . Japonya ile münasebetlerimiz > iyileşmekten hali Kalmamış- r, ALMANYANIN DOSTLARI Bundan başka Avrupada, iw zun zâmandanberi bize karşi de #işmemiş bir sempati ve bir dostluk göstermiş olan bazi mil- letler ve devletler vardı, Bunla, rin başında Macaristan ve bazı şimal devletleri gelmektedir. Bu milletlere başkaları da iltihak etti, Fakat maalesef hayatımda dostluğunu temine en ziyade uğ- raştığım millet, İngiliz milleti ile tihak etmedi, Bunun mesuliye- tini taşıyan, heyeti umumiyesiy” le İngiliz milleti değildir, Bu. nun mesulleri, vahsi ve budalaca kinleriyle, bu tarzda bir yaklaş- ma bahsindeki bütün teşebbüs- leri bozgunculukla yıkan birkaç adamdır ve bu birkaç adama, b işte, bu dünya düşmanı, hepimi: zin bildiğimiz bu enternasyonal dünya düşmanı, enternasyonal Yahudilik yardım etmiştir, ayet, tıpkı 1914 de olduğu gibi. büyük bir kararın alınması icabettiği gün geldi, Bu kararı HABER — Akşan postası almakta, muhakkak ki, tereddüt etmedim, Çünü şundan emindim ki, eğer benim aldığım tedbirler le ve benim yaptığım tezahür'er.. le, İngilterenin dostluğu elde ©- dilemeğiyse, istikbalde hiç bir zaman elde edilemez. O halde, çarpışmaktar başka bir şey kal mıyordu, Bu takdinde ise, bu sa- vaşm benim idarem altında Ve pılabilmesinden dolayı mukadde. rata minnettarım, BÜTÜN SUÇ ÇÖRÇİLİN Bu adamlara bir anlaşmanın bukikaten imkânsız olduğuna da kani bulunuyorum, Bir anlaşmaya varmak için gayretler aarfettiğim avlar zarfmda, Çörçil yolmz “Ben barb isterim,, diye bağırıyordu. Nihayet, Çörçil, kendi harbini bul du, Ve bunun “Tstir bir harp,, © lacağını iddis ve 1 eyidi 1009 da müstakbel “Tatlı harp, ten dola vi birbirlerini tebrik etmiş buhu- nan Çörellin bütün harpcü aris” daşları, bu “Tatlı harp, hakkmda simdi tamamiyle başka türlü dü. slinilyorlar, Ve eğer şimdiye ka- dar, kazara ba harbin İngiltere için bir hiç de tatlı bir is olmıyacağını bilmiyorlarsa, ben nasıl şimdi bu- rada karşınızda bulunuyorsam, 0 nunda aynı hakiki manasiye bunu aniıyacaklardır, Eski ve aynı zamanda yeni dün- vanm bu harpgileri, mihayet Po- lonyayı kullanmağı muvaffak Ya Sular O zamandanberi hakika! yalanım kars karşıya çarpıştığı bir mücadele. oluyor ve.her saman ol- duğu gibi.bu mücadele de bakiks- tin zaferi ile" sonalerecektir. En tornasyonal .Yahudillğin ve onun demokrat suç ortaklarının yalan - ları ne olursa olenn, bunlar, tarihi vâkıaları hiç değitirmiyeceklerdir. Tarihi vik ise, ikt yıldanberi, Al manyarm, birbiri ardına hasmn'arı, nı ezdiğidir. ARTIK, SULM TEKLİF ETMİYECEĞİM İlk çarpışmadan hemen sonr, yeniden elimi 'uzattım, Reddedil - dim ve o zamandanberi gunu gör dük ki harpeü Çörçil ve suç ortak” ları, benim bütün sulh tekliflerim- den, bunun zaafımızın bir buhra - namı teşkil ettiğini iMin için hemen derhal istifnde ettiler, Bu sebep - ten dolayı, bir kere daha bu yolde bir teşebbüste bulunmaktari vez - Bagli e ancak bir in mülahar si ce olabilir. Harbi gönişeiğini daraltmağa mütemadiyen geyret ederek 1999 samimi duygularımı. yenmek de - mekti, Bir anlaşma elde etmeğe çalıştım." Bu taahhütleri er Ba musla yerine getirdiğimi biliyor » sunuz. Toeaalf edilir ki başlaagı- tanberi öte taraf bu taahhütlere bağlı kalmadı, Rüsyanm bize karşı yürümek zumanmı kolladığını haftadan haf- taya hissetlikten, Mudutlarımızda birbiri ardından tayyare meydan - larmın o kurulmakta olduğuna ve muazzam Sovyet imparatorluğu - nun her tarafmdan getirilen tü » Wenlerin birbiri ardından hududs yığıldıklarna dair yavsş yavas mulümat aldıktan sonradır ki ben de çndişe etmeğe başladım, Çünkü tarihte, hata igin mazeret ole” maz, Almanyanın şefi #ıfatile kor” dimi Alman milletinin varlığı, bU- günkü hatayı ve mümkün olduğu kadar da istikbali hususunda Al- man milletine karşı mesui görüyo. rum, Bütün meseleyi bir kere dada aydınlatmak istedim ve bunun için de Mölotofu Berline davet ettim. Bana, bildiğiniz şu dört MÜ me İİ Yi — DE yn vi Yazan: İskender F. SERTELLİ - 148 - tahrikâtta bulunduğunu ba. ber almış, Geçen gün: “Bu prensi öldürecek birini bul « sam da Bizansa göndersem,, demiş. Padişahın hakkı da var, Zira, Balkanları karıştı. ran bu adam şimdi Kostanta- niyede tertibatla meşgulmüş, Biraz sonra bir fırsat bulup gene ortalığı karıştıracak... Belki de Tune boylarında yeni bir harbin açılma. sma sebebiyet verecek, Sırp ları ve Macarları tehdit eden bu adâm ortadan kalkarsa, bu iki memlek 4 halkı da ra- hata kavuşacaktır. — Peki bundan bana pe? Veli dayı çok şeyler bilen bir insan edasile gülümsedi: — Sana mı ne?! veziria. zam “bu işi ancak Rüstem yapabilir!,, demiş ve padişa- hın kafasına bu fikri sokmuş. Onun maksadı. benim anladı ğıma göre seni Edirneden u- zaklaştırmaktır i — Paşanın böyle bir fikri olsaydı, evvelâ bu plânını tatbik eier, beni Bizansa 1 — Finlândiyann Rusya tarafm- dan Laafiye edilme: Alınanyanm muvafakati istenildi İstenilen bu mu vafakatı reddetmek «n başka bir gey yapamazâm, 3 — Molotof, Ra mesyaya verilen gurantinin Du memleketi Rusyaya karşı da koruyup korumadığını sordu, Verdiğim söze burada da sadık kala mağa meobu idim. #unu böyle yap- miş olduğumdan dolayı esef duymu” yorum. Çünkü beh a Romanyada © zaman verdiği söz. hürükörüne sadık kalı General Antonemkunun şahsında yereli bir sdüm buldum. 3 — Molotof, Bulgaristann garanti vermek Üzere oruü. garnizanlar bus hundurmak iiedi, Estonya, Letonya ve Litvanya bize bunun be demek ol duğunu öğrelmişti. Büy'e bir guranli- nin garanti edilmek istenilen meciler ketin arzusuna bağ” olduğunu ihtar ettim, 4 — Dözlünel testle o Boğazlara gitti, Biğer şimdi Molutof bunu tekzip etmek istiyorsa, buni bayret edilmez, Muhakizak olan şey be meseleyi onun ortaya koydağu ve benim de reddetti- gimdir. Bundan sonra Rusyay: dikkatle göz «tonda tuttum. Dah Mayıs ayında durum öyle iat ki, Kusyanm lk fır: sata üzerimize stlmek niyetinde ol. duğuna artıs hiç şüpbe kalmamıştı. O devrede susmak Zututda Idim. Bu, benim için çök güçtü, Fakat vatana karşı susmak dahe az güçtü. Çünkü nihayet vatan anlar ki, bütün mületi tehlikeye dlüşürneme için kokuşma- nın İmkânsız olduğu zamanlar vardır, Ancak amkerime' karşı sunmakta da- ha fazla güçlük çektin. Almanyanın doğu hududüna tümen, Ülmen dizil. miş olan assererim be olduğunu bile- miyordu. Ben İne asl onlar için ko" nuşamıyordum. Eğet bir söz Cımida. mış'olsaydım, vu, Btalini herhulde ka- rurından vazgöçirecek değildi, Fakat elinde son silâti olarık kalan baskın taayruru imkânlarm: kaybetmiş olur 'dum, İlk adımı atmağa katiyen karar vermiş olmama rağmen, işte bunun içindir Wi, yine sustum, Bugün söyl. yebilirim ki, bu karur bütün hayatı” mın cn çetin kararı olmuştur. DÜŞMAN KZİLMİŞTİR Düşman şimdiden ezilmiştir ve ar- tık katiyen kendisini kurtaramıyacak tır, Ormda, Avrupaya karşı bir kuvvet seferber edilmişti. Öyle bir küvvet ki, ekser kimseler bunu tahayyül bile e» demezlerdi ve bugün bile tasavvur dileme, İkinci bir Cengiz Han iatili- sı karşısında bulunacaklık. © Alias ordularının bebegi; külle” tn tebliğiğir. İdgilizlere güre, bir, doğuda, üç aydanberi mağiübiyet üse tüne mağiöbiyete uğradık. Fakat biz, ilenak'in doğusurdayız, Leningrad E angayis ve? Karağenisdryiğ. Biz Kr yun civarlarında bulünüyoruz, Ruslar Ren üzerinde değil Eğer Ruslar galip gelmekten başka bir şey yapmadılar” sn, o halde zaferlerini istismar ede. mediler, belki bizi Rus sebasmm de rimiklerine alıp şaşırmak Üzere, za- ferterinin ver birinden senra 100 ya. but 200 kilometre geri çekildiler. ESİR VE ZAPTEDİLEN SİLÂN Bu mücadelenin azemetini, esssen gu hir kaç rakam ön gösterir; Esir mikta“7, şimdi. i&i buçuk mnli- yona çıkmıştır, Zapiedilen vey tah” Zip olunan, öakat el'mizde bulunan top ndrdi gindiden yuvarlak hesap 22 bin, tank adedi 18 binden farla, tahrip edilen ve düşütülen tayyare s. dedi! 14.600 W goçkindir. İşgal edilen sshâ, 1933 ten dürt defa daha büyük” tür 4 Bolgovikliğin insanı ne hale getirebileceğini gördük, Bir ta. raftan kana susamış canavar g'« bi ve diğer taraftan da alçakça ve (o kömiserlerinin körkusiyle çarpışan bir düşman dalma tas, vir ettiğim işçi ve köylü cenne tini bu harp bittikten sonra m yonlarcâ asker teyit edecekti göndertir ve karımı ondan sonra kendi konağma kaçır. tırdı. Eğer doğru ise, pek is. tical etmiş demektir. Veli dayının sözleri Rüste min istırabını büsbütaün art. tırmıştı. O, Ahmet paşanın her şeyi yapabileceğine ka - niydi. ' — Paşadan her şey umu. lur, diyordu, bea Gülbeyaz onun elinden kurtarmak için azmı mücadele ettim? Niha. yet işi — Allah razı olsun — padişah halletti, emir verdi: “Bir Macar ca-iyesini benim adamıma çok mu görüyor. sun?,, dedi. Ve Ahmet paşa bu söz üzerine Gülbeyazı ba- na çırağ etti, — O Kalde benim görüşle rim yanlış değil, Şimdi biraz daha inandım ki. Gülbeyaz > paşanın konağında - rr. Onlar bu cennetin yolları üzm rinde y vorlar, Bu cennet hal, sı zararına olarak si ik Wwrupaya fabrikası halindedir. iz böyle müthiş le zalim vahşi bir düşme. arşıdır ki zaferler kazanmış. tır, Askerierimizi övmek'için kelime bulamıyor Askerleri, mizin cesaretle, yiğitlikle,* kıyas götürmez gayretle başardıkları. ni tasavvur etmek bile imkânsız. dır, Her smıf asker aynı derece. dedir. Yaln piyadesi hepsinin j a, k 2,500, 5 müştür, Yıldırım harbi mi yıldırım denilmeğe lâ o askerlerin haterekleri amafih onların bu hareketlerini sür'atle aşan bir Haç tarihi yü. dirm ricatlar olmuştur, Fukat bu ricatlarda büyük imesafeler voktu, Çünkü toplu olarak hep deniz kerarlarında di du, Bunu söylemekle tahkir etmek istemiyorum, Mak sadım sadece A'man askerine lâyık olduğu mevkiin verilmesi. dir, Alman askeri irişilemez menkibeler yaratmıştır. Bu cephenin gerisinde yapılan gayretler de aynı derecede mm, azzamdır, 26,000 kilometreden fazla Rus demiryolu tekrar işle. tilmeğe başlanmıştır, Raylaris. rasındaki genişlik 15,000 kilo. metreden fazla ka b man raylarının geni y rulmustur, Ve burcephânin” sinde daha şimdiden 'yeni idâr kurulmaktadır, o Buyidare, eğe harp uzarsa, bu muazzam truhuyor,, düşmanı için iembedeni müttefiklerimizin faydalanması , Bu topraklardan edilecek istifade dan kimse şüphe edemez, Artik bugün, elimizdeki cep, hane ile mağlüp edemiyeceğimiz tekbir düşman bulunmadığını heel sa devletlerin mu- azzam Yı, neler yapmağı tasarladıklatı hakkında söyle nenleri bozan . gazetelerde oku. yorsanız, milyarlara varan-para- lardan bahsederlerse, aziz.va, tandaşlarım size şu söyledikleri. mi hatırlayınız: 1 — Bu savaşa bütün bir kie tanın kuvvetlerini tahsis ettik, 2 — Biz sermayeden değil ig- ten bahsediyoruz ve bu işi yüzde yüz başarıyoruz, 3 — Eğer bundan bahsetmi- ğildir. , Diğerlerinin de bizim kadar iyi yapmasını bildikleri beli, Önlar mukavemet edilmez tank, lar yapıyorlar, Bu tanklar . bi. zimkilerden daha sür'atlidir, da- ha iyi zırhlanmı daha iyi si. lâhlandırılmıştır. benzinsiz. yürürler, Fakat'savaşa göldi mi önlerı devirdik ve işte kat'i olan da budur, Ve gelecek sene yürü yecek, ateş edecek, uçacak ma, Kinelerimiz bu sene yürüyen, â- teş eden ve uçan makinelör'ol. mıyacaktır, Bu harp bitiği vakıt, Ez a man askeri, milletimizin “iğ mını temsil öden askeri mış olacaktır. Ve Almani riyle birlikte vatan ve onun mil. yonlarca ieçisi zaferi elde” ; olacaktır, Bu harp bittiği evvelce olduğundan daha muta. assip bir nasyonal - sosyalistto, larak döneceğim Bu harpten eski parti prozramımla dönece. &im ve bu programın gercekleğe trilmesi bana ilk günlerdekin. den belki de daha ehemmiyeti bi geliyor, Rüstem: — Ben bunu kolayca öğ - renebilirim, Veli dayı! 1 Benim, paşanın konağında elim vardır. Ona haber gön- derir, işi çarçabuk anlarım. GÜLBEYAZ, VEZİRİAZA- MIN KONAĞINDA MI? Rüstem o salah Veli dayı dan bu malüma'ı alınca ev » den çıktı. Saraya gitti ve Ahmet pesanın konağın adamını gizlice saraya çağrıt tı, Ahmet paşanın iki ahçısı vardı. Bunlardan Ahmet us- ta, Rüstemin eski adamıydı. Ahmet usta, Rüstemi pek se- verdi. Evleneceği zaman bile konakta dönen entrikaları Rüsteme hergür © haber ve- rirdi, ” (Devamı var)