27 Eylül 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

TEE e La EE KEN ilem 5 LER dn ini sizi Büzsralarda SÖYLEYİNİZ Msiatistikler 1914 « 1918 dünya savaşınm 23 milyon İnsana mal ol. duğunu gösteriyor, Bunun içinde yolma ölenler yok, kaybelanlar dn mevcut, Sakat kalanlar başka, Ne olursa olsun, dört yıl siren bir savaşta 23 milyon imsanra ölü sü, tüyler rten korkunç bir rakamdır, Zaman zaman salsre halini alan ve tarihte birçek sözemeleri balu- nan tifo gibi, kolera gibi, vebm gi- bi hastalıklar bile beşerin bünye. İnde böyle uğuruz ve müthis tahribat yapmamışlardır, Bu has- talıkların ararları, bir harbin in sancı yaptığı zarar kadar kübarık yekün olmamıstır. Handan başka, bazı walgın has talıklar, zamanla kuvveticrini, si. rayst derseelerini kaybettikleri ve gitgide sarar vermiyecek bir hale £eldikleri halle harp, bun ak. “İne olarak, umemi harpten sonra, muhtelif fasılalarin — velevki ih- lâl seklinde dahi olsun — bese- riyeti tehdit etti, Birçok diyarlar dn, binlerce ve binlerin İnsanın ölümüne sebep oldu. Onun, harp denilen musibetin, Metin totumu ve gidişi de bütün bütün değişti, Evvelâ gün yap İn barpler, mahalle kavcalar &ibiydi; dim sarsmağı, başladı, Düşmandan bir maktnelitüfek aİmmea bu bir bilyük mavaffalı, yet şeklinde resmi tebliğlerde te- bariz ettiritirdi, Halbuki, begin mutlaka yfuyor, mutlaka parçalı. yor, mutlaka çökertiyor. Harpten dönmek vardı, buzün yok; mutle- ka ölüm var. Başmakaleler Yeni Sabah Hüseyin Cahit Yalçın bangümleü ma, kalesinde Lonura rudyosumun o şim Afrika hakkında yaptığı soyriyadi cdr. alarak “imali Afrikada yakım bir tie arrüz mu ?,, wehliki soruyor ve sell. de yöyle diyarı “Şu sırada Avrupaya yapılacak ci$ di bir İngiliz ihraç hareketiniR harbe nihayet verecek bir vüsat ve ciddiyeti haiz oldmıyasağı yüpbesizdir. Fakat sima Afrikada esk bir ta, arruz Itaiyanları Afrizadan sp sü, pürecek olursa bem bütün dünyada İngiltere ve mütlefieri lehinde emin bir cöreyan tiyandırır. kem de Akde» niz meselesini emin bir şekilde hallet imiş olur. Böyle bir darbe üzerine İtal yanın dahil politikn o batmımdan m» bale gireceği de düşünüzek icap © - ingilizi Avrupıya ihraç baret Kketini: gök daha kolaysa ve çok daba #3 tehlike ve iedakârirkla elde ödecek leri bu muvaffakiyeti “ımal edecekler midir? Nil ordusunun taarrıza geçmesi ka bilse ve bu Taarramın zaferle metiom . lenmasi ihtimali kuyvelilyse herkesten, evvel İngiliz genel © kurmayın onu takdir ederek harekeie geçeceğinde tabi şüphe yoktur. Luncra radyosu - num, tasrruz Adeta karırtaştırimış da havaların müsait gitmesi bekleniyor » muş gibi bu muharass firini zihin. lere telkin etmesi eğer bir maksat ve «as mülstenit ise bı anssk © genel kurmayın zâferdin 05 derecede 6 , min bulunmasından ve arlak işi gizle, meğa bile ihtiyaç (o bissetmemesinden Meri gelmiş olabilir, Şira Afrikada #eaklar henüz tamamen geçmemiş e tir, Yakat muharebeye mümit gün » Jerin çok yaklaşlığı mubakkaktır. Herhahle, önümüzdeki o mevsimde gımali Afrika kıydarı şiddetli bir mu harebeya seyirci kalacıktır, Miverin &n sayıl ve Eaasas noktası büurmatdır, İngiliz geneikurmayı bu fırsatı bile bile kagrımsa muhnikkak ki om büyük ösefi kendimi hisseder tir. der Lâstik ve çivi tevziine yakında başlonıyor İsa midürlüğü pazartesi günü otomobil lâstiklerinin tevziine baş hyacaktır, Listeye dahli olup de vâktinde (o müraeat etmiyemi hakkı sıra bekliyenlere ve: tir. Ayrıca yakmda üç tonluk çivi tevsiatına — başlanacaktır. Bunlar mekteplere verilecektir. Halka çi vi tevzi için yeni parliler gelme” si beklenmektedir. Lort Halifaks Amerikaya dönüyez Londra, 27 (A.A) — Lord Hali, faka Aierliriya gitmek Ozere teyvare le Lixboma İüre'tot etmiştir. Müreni. | Jeyh #adjo ile İriziliz milletine hita . | ben tesel edici Bir mersi neşretmiştir. İ BAKALIM 2. Medeniyet. ilerledikçe, onun ya mında muhakkak harbi görece”i daha olgunlaşmış, O semirmis halde... Medesiyetin eli, koleralam, ve balara, tifolara çare, İliç, de man buluyor, Kültür, fen ilerle dikçe dalma geri kalıyorlar, hafif liyorlar, harp denilen beliyye İse medeniyetle. kültürle, İlimle. fer lg at bası beraber yürüyor. Veba, Hindistanda bir zaman. lar felâket, bugün şiddetli bir ishalden başka bir sey değildir. Eskiden günde saymı binleri bü tan adam ölürken, bugün bu mik. dar hemen hemen hiçe inmiştir. “Momlekette veba var, Wikkat!,, denilince, halk telâsa bile düşmü yor, Tabiatin, kendilerine mutlaka öldürmek vazifesini verdiği mik. roplar bile İmsafa geldi, sefkat" oldu, fakat harp hâlâ zalim, Hâl merhametsiz. Elinde orak, insan biçiyor. Bakalım. bu son boğuzlasma ka- ça mal olacak. (Tabii, simdiden buna kestirmek mümkün değildir, Fakat vaziyet bakılırsa, zayiat yekünu muhakkak ki akıllara sar. smta vercecktir, Medeniyet ilerliyor, dete, refaha ve eidiyor? Salrle bir olup tekrarlıyalını mu: dünya saa insanlığa doğru Medeniyet dediğin tek dişi kalmıs canavar! LAEDRİ dan hepimize bu yol Hierinde çalış mâyı emreden Köye! isatilef Eri taktı. Ankarada yükselen Dü, Tarih ve Coğrafya Enstitüsi — cümlemizin hırztcan edeceğimiz bu çek kıymetli vaziyetin bir âbidesidir. Dilimiz 973, tindeki çalışmalar devam ediyor ve hayatında Atatürkün en yakın arka. daşı ve bütün fikiriei ortağı ve yardımcım olan MM Şefimiz İsmet L. mönü dahi Su mill çalışmalara en He, ri himmet ve ehemmiyetlerle en cane dan allkalarını göstermekte balım - yor Müli dü değnek, weilii şuur ve idiri demektir. Zebt balita hay rafa birakarak Oz mihetin birliği ba iii dilde peyderpey tekâ, mül ve tahakhukunun en yilo kemu, ini Bulmuş otmesirtar, Azis Mi Se: mizdon «b diltevuti millet ferdimize kudur hepimiz bu eşsiz ve hakiki yük selişin mütemadi ileri bamlecileriyiz. Bilhasaa minevverlerimize düşen va, sİfenin My olduğus pek iyi bili. yoruz, Ne güzel ozyram. ve he mutlu Tür, ktm diyebilene Bu cümlemi duyan zaptiye na- arı oturduğu iskemleden ayak landı, hayretin son haddini “ö& teren bir göz acişile sordu: — Bunu bizzat ben mi yapa- cağım? — Evet. paşam. bizzat siz! — Yani zaptiye nazırı, gebrin erniyet servisine memur ben #y- temi? — Evet, Omuzlarını silkti, başını zeri - ye attı, söylendi: — İmkân: vok, bunu mam! Ben de iki elimi iki vana & * tum, boynumu büktüm. cevan verdim: yapa * Paşa, derin bir düşürceye dak 1, İleri attığı adımı hesablar gibi görünüyor, geri dönmek ve mi kabul © ğı işte sonuna şıklarını Bir müslde tekrar sordu: — Bürü akrab erek asla » Jar itmek ediyordu. ündükten sonra İ çok itim; dan hi: yaptırsam ?! “Olmaz,. bizzet büvü sahibi bu biberleri aşracak Zaptiye nazırı mütesesit bir tâvırin başmı sal'adı. söylendi: İ ra edilmiştir. | | dirde önümüzdeki mali yı) kener yangınından | açıkta kalanlar Kızılaydan yardım parası geldi, pazarlesi günü dağıtılacak Son Fener yansnında evsiz. rarksız kalan o felâketzedelere Kızılay 'arafından tahsis olunan parası gelmiştir. Fener ye mi i felâketzedeler a- rasında yardıma muhtaç süeleri tesbit etmiştir Liste bugün akşama Kadar bitirildiği takdirde felâketzede iere verilecek bir aylık iaşe pa. yle giyecek eşyasının pazar. tesi günü dağıtılmam mümkün olacaktır. mama Bir kasabın parmakları kesildi Bişiiin Halâskirgızi caddesinde 394 numaraca kasap çıraklığı yapan Emin adında birisi gağı sağ eline indirmiş, parmaklarını Goğramıştır. Yaralı baygin bir balde Şişli çocuk hastanesine kaldırılmış tr. Gümrükler başmüdürü tetkikten döndü Gümrükler başmüdürü Methi A, dakan Avrupa hudut gümrük tes kilâtmeda yaptığı tetkikleri ikmal ederek sehrimize dönmüş ve rapo runu Gümrük ve İnhinerler Veki” İetine vermistir. Bu tetkikmi, bil, hassa Trakya hududunda münaka- dt sekli dolayısiyle gümrük mus. melâtmda bu vaziyetin icap ettir. diği değişikliğin yapılması için i6 -——e Cam ithali için akreditif Ticaret Vekâleti cam ithali £ çin gehiş bir akreditif vermiştir. Bu suretle birkaç aydenberi yapi. İamiyan cam ithalâtı tekrar yapı. Tsbidecelitir. —— —— Limanlarda batan vapurların enkazı anlarınm dahilinde vopür! önküzi © Gikartilicaktir. Bunlerm büyük parçalarının çıkar tılması münakasaya o konulacaktır ve diğer kilçlik aksam için de dal gıçlura kilo başma 8 kurus ücret verilecektir. —— Üsküdar - Kadıköy kanalizasyonu gelecek yıl yapılıyor Ankuradan bildirdiğine ç Nafia Vekâleti Üsküdar . K kavalizaayonunu yaptırmağa ka - tar vermiş ve etütlere başlamış - tar, Moctisten tahsisul alındığı tuk” baş langıcinda insaata başlanacak ve kısa bir zamanda İkmal olunacak « ter. Ev veya apartıman sahipleri dai re adedine göre ve bir (defaya mahsus olmak üzere toptan bir para verteekler, #enöğen seneye binaları için tak” edilen kanalizasyyan parasını et keserken be, ondan sonra da | Kütahyada Yeni bir Linyit madeni bulundu Kütabyanın Tavşanı kazası da, hilinde bir şahıs larafından yapi. Jan taharriyat müspet netice ver. imiş ve Küçük İlet nahiyesine yas | kım bir mevkide çok zengin bir Tinyit kömür madeni bulunmuştur. Domaniç /Jâsma yakm mevki - lere kadar uzayan bu geniş saha. dü araştırma hakkını halz Riza Benli isminde kömür madenini bulmuştur. Bu su, retle Kütahya civarında evvelce mâden tetkik ve arama enetitdüs tarafından bulunup belen Etibank tarafmdan işletilen linyit madeni. ne bir yenisi daha live edilmiş olmaktadır. Maden sahastnın mesahai biyesi 168.380 hektardır. Vekâleti bu geniş sahadaki made” nin işletme ve ihraç hakkını araş» tırma neticesinde madeni bulsna 90 sene müddetle ihale edecak . verilirken yeni nin süratle tesisat iler bi ha » Ie getirilmesi ve satışa çıkarılma. | sı'da sart olarak konulmaktadır. Aksi halde imtiyazmame kendi ” öinden infisah etmiş olacaktır * Fiyat murakabe Bürosuna dıköy yük srabacılarınn hiyelnde bir birlik kursak © makilya #eretlerini yükasitökleri haber verii miştir. Bu yeni şekil ihtkâr hakkinda tahkiksin girişitmiştir * Müseda, diği yolundaki haberin asi anlaşılmıştır. Bazdafır F olmadığı * Nohut flyatlarmda hafif sale başlamış, topta “iyatlar 105 tan 13 ku * Üniversite rektörü Örmil © Bilsel bugün Ankaraya gidecek ve bir halta kadar kı k vekletir o tsmastarda bulunana; * Terim inasya Fk terimlerin teshitin» & çikmarşter mayt, * Karameiicilarin nlgitir, * Dün wi emniyet müs Tantı yapılmıştır lara Topu tramvay 0 çocuklarla, p rle z edilmiş . lencilerie, sörasri kör Ve için asus İcnrarlar We ue *E cuda lediye bir rmata hizm.stçi bilrosu) vi kârur vermiştir * Karideniz mnlakar denberi piyasamıza | da olma getirtimiştir. P vak szende r elmasın ki, maktâdırlar rab ie gez 8 12818 ki birisi bu zengin | Ka. | ribisar me teamvav bandajları gele heyeti biyola, i 100 kitim «yonel di, | mücade | i Oduna yeni narh Odancuların çifte file ihtikâre yaptıkları anlaşıldı Belediye iktrsat müdürlüğü o dun meselesini yeniden. tetkike başlamıştır. Oduncuların bilkas, sa çifte fire, gek'inde iihtikâ yaptıkları anlaşılmış olduğun- dan bunu menedecek tedbirler a» macaktır, Odun narhı veniden tesbit olu- nacaktır, ——— | Bir çocuk arkadaşının gözünü çıkardı Camikebir o mahellesinde Bö rekci sokağında oturan 11 yâş'n. da Süreyya ile 12 yaşında Hü. seyin adında İki çocuk dün oyun yüzünden kavgaya tutuşmuşlar. dır; kavga sonunda Süreyys yer- den kaptığı bir tası Hüseyinin başına atmış, taş sol gözüne İsa» bet ederek akmasına sebep ol. muştur, Hüseyin Şişli Etfal hastahane, sine kaldırılmış. suçlu vaka'an. mir meşin Mauallimlerden muvaifak olanlar ve olamıyanlar Maarif Vekâleti (tarafından 1840 - 1941 ders yılı esnasında 588 orta tedrisat muallimiyle 41 mesleki tedrisat (o muslliminin dersleri teftiş ettirilmiştir. Orta tedrisat mual'imlerinden 505 ve mesleki tedrisat mnallimlerinden 34 ünün mesai'leri müsbet oldu. ğu görülmüş, 68 orta tedrisat | muallimiyle 5 mesleki tedrisat mual'iminin vaffak olamadıkları, 13 orta ted. risat müuallimiyle 2 mesleki ted. risat mualliminin muvaffe" tesbit edilmediği anlartimiş Vekâlet müfettisleri ve â, halli idare makamları tarafından verilen raporlara göre 7 muallim vekâlet emrine almmıstır, ies Bir ihtikör çürmümeşhudu ” miğmurlari dün Ba » ıükâr <Urmü, ! linde bir ©eza deposu - | da müracağt eden murakabe me - murlarmdan birisi vazelin almak istemiş, fakat depo sahibi bir ki, İe vazelini kendisine tam 250 kus rusa bir faturayla vermiştir, Me bi m Üzerine kendis'ni mu kom!syonuna sikâyet cdr» esğini ve aldığı paranın fahiş ol. | duğunu söyleyince dero sahibi bu ela da 150 kurusa inmiş ve 150 ış -izernden bir de fatura ver miştir, Bu faturayı da alân memtr ierhel hüviyetiri £ l | Kamyonet çarptı | Garemapasa Yergeça vanda İ tan 50 yaşımda ? küf ZandanKapıd: F dö: isarır. 100 tw iü ptelif yer lerinden yaralanan ha sa,, Osrrahpaşa hastüstsine Küleerimisr. İMADIŞ TEV . ıl gi? ve Maliye, Vekkleti Mü Mtiyaslarına geçenlerde yirmi beğ m iasarruf bonosu w VA Devlete bir sene vadeli er İni? getiriyor ve vergi alınmıyor. parasi ret Ve endüstri işinde X tasmmıyan majlar& pek coğu bu geliri teta PEğ. bu itiharle tasarruf DU. yö kenarda parası , kürh, dertsir ve ranç yoludar; okurun şirketler sezi dolduktan sonra W bonolarmda pesin tekilere göre fajs maktadır, Bu bona NN xw si, ti 3 Em İRİDİR ÜRE İnme KAN bir tahtada alim» para kazandı, Siradi letinin bu rağbet har beş milyon Tiralek My nr öğreniyoruz. Dat rnm yüksekliğini dan daha kuvvetli “© a Inmaz, Geçen Pale tikrazı dahili güçlükle — piyasay* dei batarlıyalarımız a“ 4 Devletin örs tie verde yüksektir: yeriyle İlen büyük — devle" İ mükemmel siyasi “e İ hatâ zedinrı telif İ eder, Devietlerin w İ toriteleri arasındaki dür onların kudret “© ölçüsüdür. 1 Osmanlı inparato" İ selme devirlerinde Ni r z | mesaillerinde mu. dekru i Wet duha senri İ üyenin düz! İ icik çare bir ve bu usul du; jhtilâllere. , sehep oldu, ; 1854 de bir okka nee kesiliyozüi İ asırlar ini beri ancak bes YÜ Li enizdi Bundan bye dirhemi yalnız İKİ, e bu da on on il HESSEN içindey ket sıkıntı edil maaşı verilemiy0 Mr a, sarraf bir gün delta Ci Efendiye “Heparin vw kadar ince ve SİGN dar hafif,, bir yi ii — Manslarm ys Söyle para kaba e gf vüz Win akte ürer Dedi, Kabul zerine padisah tan pasıyla — det tüsveti'aldı ve gelen emirleri ver V alan yenice! e er Mehmet paşn y0d* tarı istediler: “Yeh, Hattğ yenleerile”. gen // öm başını top # rarak gt mevdsii e düler; iketködmi W verdi dn NöNde gömdü, K dire” — Pekâlâ,, devam edin! — Biberleri aşıracağınız bak. kollar müslüman olacak, sonra relikanız hanimefendinin haberi olmadan saçından bir tutam ke sip bu biberlerle beraber bana ge tireceksiniz... Nazır, bunları bir kâğıda not etti, Gitmeğe davrandığı smade verimden kalktım. Yine bizim sanatte bu fasılda kullanılan maddelerden yedi tane kuru im ir aldım,. paşaya uzattım: — Bu incirleri yedi gece birer tane yatacağınız zaman refika - oz hanımefendire yedireceksi » BiZ, Paşö tekrar durakladı, söylendi: yediremem! n m titiz hir mahi"& ol mu öllmezsiniz Sizi tm ir ederim, hayatında kü» r çare buluna bilir paşam — Ne gibi meselâ? — Meselâ mı? Bu incirleri a» in, saklayın, dışardan da incir aldirın,, yedi gece yatacağı. nez n bunlardan bir tanesi» ni refikanıza verin i birisini de siz yeyin, O zaman tiraz edemez — İtiraz meselesi mevzubahs değil, hocafendi,. karım böyle seyler yemez diyorum, Olabilir., ama, nun bir hassası olduğunu söyleyin, yine meselâ: bir hafta geceleri yatar len kumu incirin mide duğunu teri si uklar dikten sor biberleri getirmek küs hanımın odamdan; Büyük Röportaj serisi - 20 - Röportajı yapan: R. YAVUZ tiye nazırmı paytah: bakkalla. rından biber ga sevkeden bu kudret işte üfürükçü adı ta kılan bir şeyhin tahakkümü al. tında bulunuyordu, Ve, Ben, tanımadığım bir kadınla bana baş vuran zaptiye nazırının geçim. sizliğini izaleyi deruhte etmiş tim, Bunu nasıl yapacak, ne su ret'e muvaffak olacaktım? Biraz evvel izah ettiğim insan dimağında mevcut yüksek seyyalenin bir tezahürü de bu. rada kendini . gösteriyor, Gerek ateşe koyduğum levha, gerek verdiğim incirler, ve gerekse yerine çalışacağım biberler. düşünceyi bir noktaya teksif e deh bir hareketin müteferrik parçalarından ibaretti, Derdine benden çare bekliyen zavalı nazır saatlerce bükük boy- niyle mütevekki! bir tavr takı. nsrak intizarla bulundu Sonya biberleri kendisine verdim ettim ğı sltıma Koy” N da bir kör Uy” i Artık evinize diye” Diriyle neticeyi Misir yanımda GE gi sonra bu, işle O Da Paşanın bite! il r den bir; haft e! gi ziyaretçilerin. Sey müşteri ile ji hârikulâde KÜ” sındaki gekğ” ölçüsü ilk celbediyardu. Bu «vsaftak! için en tehlikeli xi na güç, ruha i sa kabiliyeti SO yat insanlar ça En e gördürmek! sanatımız” mek, dia etmek der'er,,