28 Temmuz 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Fatih Sultan Mehmet İstanbulu aidığı zaman, Galata surunun dışı bağ ve bostan, Beyoğlu sırtları, Yabani ormanlıktı, Galata frenk, leri avlanmağa oçıkarlardı. O ba- Yalinin ilk iskân ve imarı İkinci Beyazıâm ilk saltanat yıllarında, devşirme acemi oğlanlarının talim ve terbiyesine mahsus Galatasart. yaplılar A.) — Orta sark tag 27 (A, PAS Tek, i GİR olan iy eiruktan hareket ot- Hi, yınm inşasile başlar. Becel ey, Çi keşif kolu, ca- | Bu saraym inşası hakkımda gü. ğe aşa, <ire bir a. | 3el bir menkıbe naklolunur: © ku akin eğe Bu kol, biribirini | İkinci Beyamt, gençliğinde, bir mi veli gate düşmanın çok | kiş günü, Galata surlarının dışım. Nİ ei De Meveline Bücum ot. | daki kırlarda ava çıkmıştı. Çok ü- f şüdü, Sığmıp ısmacak bir ver & rarken, Tophaneden Beyoğluna çe» kan vadide bacasından duman tü. ten bir klübe gördü, Varıp İçersi, ne girdi: Ocakla gürül gürül ate* Barmizonları avlan “i e zlar Küvvetiyle püs - ZAyiata uğratıl « fi zi gi” > s, > İŞ hare olar, düsman mev- | Yanıyor, muhterem bir 'htivar pe gi aye era ediyornirdı, | teki secendesinin üstünde otur- tedir cok yet kolları düşme. | mus ibadette... Klübenin içi saksı il ap etmese evet »oktalarmı | sakar taze gül Fidunlarile ; ia ii gele kesif kolu ise | Beyazıt, böyle milmzeri detvi İN ağ Ef Ve kiymetli ma, | den pek hoşlanırdı, İhti Gi agi, <Emlztir, uzadıya konuştu. Elini öpüp ayr al Müz Mlükerie Zn bu cüretkğ - | lirken: ZN ve Ürerinyerİnin düşmanın a- | — Gülbaba!, Bender bir iste. Mİ mel bir ki tesiri, bu kolları. | diğin var m J * baraka rlaya tesadüf et.) Diye sordu, İbtiyar münzevi, eh doya ** Üslerine avdet et, | Kiübesinin kapısından karşıdaki altulyanlarm bütün | sırtı göstererek: YE 5 j Üs Bebiş İr ateş Açmış ol. — Padişahim!.. Su tepeciğe bir Mya hüda ir mektep yaptırt.. Oreda okutup ye hm Balenli topçularımın. | Hetirdiğin o çocukları devletinin g8 leri örtü bir nakliye ko. | hizmetinde kullan? yil Muya AaSsut mevkilerine | Dedi, Sarayına dönen İkinci Be. ne Ba oç 7OİU bir ateş age | Yazıt derhal emir verdi. Gülbaba hekaş,ePlkede ğe, keşif kolla- | Dn eliyle gösterdiği otuz bin zira. ik #ahanım etrafına duvar çekil, di, Evvelâ bir cami, ikiser yüz ki. sl alacak üç büyük koğuş, her koğuş İçin birer hamam, zabit da. ç 2 e vatiri bizdedir. | stlantikte Alın, #vesi ve mutfak insa edildi. Hepsi, 1.mj,; an ticaret ür birden, Galatasarayı adı verilen ” ed, e yakalandı bu milesesmin basına, o zaman. 4 Mia LAL) Amiral ga, |8E “Yeni Giray, adimi. taşıyan , Diyeyim ya ec | Topkapı sarsymdak! ek hadımlar. 2 ağ Yi yarar teşetbü. | dan biri ağa tayin olundu, Galata, NUN Aç, ademdski AZ İmrayı ağası, sarav tegrifatında Maaş, Ülkü, |, yaman İ kapı ağalığından miti derece aşa. Na e gi ğıda bir mansap itibar olundu, İn. #ant bittikten sonra, devşirme oğ. | lanlari arasında eli © yüzü güzel, endamı düzgün Wirkse yüz çocuk #eçİlerek Galatasarayına yerleşti. rildi. Bu sn mektebinin baş hocalığını da da, Ayrıca arabi türkçe, yazı, musiki hocaları tayin olun du, Çocukların tahsisat ve kıys. TORUN Kaşe Me far ; s ' yi |, m en İİ EZ PİİZ ma m sari GRİLZL İİİ dür dinlemez, | YİN am i kil etmektedir, Alman deniz mü- hendisleri bazı Fransız mühendis. dertle beraber Brestde yeni bir de. nizaltı tipinin inşası etrafında ga. yet mühim ve gizli tecrübeler yap, tıkları sırada bu esrarengiz İnfi Yiklar birçok mühendisin hayatına malolduğu gibi faaliyeti de hayli zaman :z'aç etmeye ve sekteye uğ ratmaya muvaffak olmuştur, Zira mühendisler casuslera ve sabotaj darbelerine karsı fevkalâ,. dc tedbirler ittihaz etmişler, gizli tezgâhları &trafımı gayet sıkı bir abluka altına almışlar, hiçbir carl mablükun yanaşmasma imkân bi. rakmamışlardı, Bundan başku da tecrübelerini her defasmda her ihtimale karşi evvelden tayin ve tesbit etmeksi. zin, muhtelif binalarda âni olarak toplanmak ve faaliyete geçmek Su retile ve bu şekilde gayet ihtiyat, kür ve şaşırtıcı bir usul kullana . Tük yapmaktaydılar, Fakat hayret ve dehşetle gördü. ler ki, hangi pavyonda, günün ber hangi saatinde çalışmaya başlan . bata tayin olum. # Genç Oğman HAPBER,— Aksam postaa Kendilerine, eeklerinden maa, da yılda bir defa yirmi beş kuruş kaftan akçesi verilecekti, Her kos usta, oda i, oda bağı, nöbet, çibaşi, baminmesyaşı ve baş esk' isimleriyle beş 3 bulunacaktı, Bu sarayda terhis ve talim edi - ten çocukların “arasında sarayda padisah hizmetirde bulunmağıa Iâ. yık olanlar, Topkapı sarayındaki saray oğlanları koğuşlarına gönde. rileceklerdi, Gulatasarayındeki ço. cuklara, padişah hizmetleri ara smda bilhasen berberlik, ve tel - lâkirk da öj mekteydi, Ayrea hsorluk o talimleri y hizmetine İâytk gençler, Galatasaray mekiebindon yeniçeri © kıslasına gönderilir, ocağı kaydolunarak asker olur, bundan sonra yeniçeri ocaLI yolunca terakki ve tefeyyüz €derdi, Galatasarayınm — İnşasın « dân az sonra, etrafmda, yavaş ya, vaş islâm mahalleleri kurulmağa başladı. İkinci Selim zamanımda, sadra « #am Sokullu Mehmet paşanm ter. sibi ile, Galatasaraymâr bulunan zülürlü gılamların bir kısmı en derumu hümâyuna alındı, Bir kıs. Mi da yeniğeri ocğına verildi, Ga» latasarayı acomi oğlanlar mektebi kapatıldı; koğuşlar bir medrese haline konulda, Fakat bu hal çok sürmedi, Üçüncü Murat zamanm . da, Sokullunun gehadetinden 200» ra, Galatamarayı koğuslarmdaki sofalar çıkartıldı, İçine devşir. M3 çocukiamlan bir miktar zülü0ü yerleştirilerek Omcemi Oooğlanlar mektebi ya edildi, Birinci Ahmet zamanımda Gala. tasarayı mektebi ikine; defa ola. rak boşaltıldı; tekrar medrese haline konuldu, Lâkin içine giren talebel ulümun derslerinden İsti » İnde edemediği görüldü, Bü jse; burada bir “devşirme oğlanlar yapılmasını emreden ın kerametine, bir “hik. meti bafiyeye,, hamlolurdu, ikinel zamanında, Üğünel defa olarak eski haline konuldu, Galatesarayı acemi oğlanlar mek. tebi #hya olundu, Lâkin on yedin. i vi Mü keyfettik. Van: Gerimen; e a Vakat en e ÜN İİ Casus mektebi nrofesörlerinden 4. D. , İn, haşla vi. İsveçli —— ik e b, Z ring ve Ni Keabekeni “pi Tertip ve tanzimi oldukça ka. dıyen âyni Yerde aynı saniyede İva ola kan akmala, |) risik görünen bu faaliyet hakikat, korkunç bir bomba infilâklari vu. Gi İsim neslini idaz İİ te gayet basit ve kolay hir iş ter. kun gridi, Bu suretle birçok mühendisler berhava olduğu gibi plânlar ve ta, sisat du her dofasmda mahvedil. di, Brestteki bu saniyeli suikastler tabii surette büyük bir dehaçt a . yandırdığı gibi bu saatli bombala, rm bü yerlerde görünmiyen in , sanlar tarafından ânında Kasık kal. lantlabildiği bir türlü aniaşılama. Nihayet görünmez bir ein or, dusunun istilâşma Uğramış gibi anlaşılmaz suikasilere Mârüz ka , lan Brestte faaliyeti tatil etmiye mecbur kalımdı, Panliyet, sabotaj sulkastlerine kareı daha #ıkı tertibatı olan Vil- helrashafene naklolundu. Fakat o. rada da ayn! görünmiyen bombar, drmanın devam ettiği görülünce, haklı bir dehset uyandı, Şüphe e. dilen birçok adamlar günahsız ye- re tevkif olundular, Yakat bütün bu siddet ve hid . detten hiçbir netice ekmadı, Nihayet bütün gizli polisin uzun uzadıya takip ve tarassutları neti, İ TARIH SAYFALARI ARASINDA Z—22—. Galatasarayının tarihi İs. Gala tasarayı, kaç dola acemi oğlanlar mektebi ve kaç defa medrese oldu ?. de innbatı muştu, Bursdaki gençler arasında törlü uygunsuzluklar, battâ kanlı alar oluyordu, İda ma kadar varan çok şiddetli ceza. larla bile bu vakaların önü alına. maymca, dördüncü Mehmet xama. mada memleketi bir diktatör'sa yetile idare eden Köprülüzade Fazıl Ahmet paşunm sadaretinde Edirne sarayı ve Sultanahmette İbrahim pasa sarayı acemi oğlan lar mekteplerile beraber Galata « sarayı da kapatıldı. İçinde saraya alınmağa lâyık beş on çocuk se, «İldikten sonra, diğerleri yeniçeri ktlasma (o götürülün kaydedildi. Galatasarayı tekrar medrese oldu ve içine softelar yerleştirildi. Bu bal, üçüncü Ahmet devrine ka. dar devam otti, Silâhtar Şehit Ali paşaam sadaretinde, Galatssarayı binası esaslı bir tamir görerek yi. ne a#emi oğlanlar mektebi haline konuldu, Alj paşa, saray civarında Padişah için büyük bir kasır yep. tırttı, Padişah da, sarayın etra. finda vücuda gelen islâm mahalle» si için güzel bir mescit yaptırttı. Bu sefer, Galatasarayı mekte, binin teşkilâtı da değiştirildi. Topkapı osarayımdn olduğu gibi, Galatasarayı okoğuşlarma da bü. yük, küçük ve orta ooda isimleri verildi, Her koğuşun hamamları ve diğer levazımı mükemmel bir şekilde tanzim edildi, Birinei Mah mut da harup olmuş olan hasta. Jar hamammı yeniden yaptırtlı. Saray ağası için bir daire, dershane, iki çeşme ilâve ettirdi, Bir de büyük kütüphane yaptırt. Wi, içini devrinin nefis kitaplarile doldurttu, yeni ders hoenlârı Ve hafizkütüpler tayin etti, Mektş » bin çocuk kadrosunu genişletti. "Yeni bir dahili nizamname koydu; Topkapı sarayındaki zülüflü ağu - lar nizamnamesini burada öynen tatbik etti, Değerli hocalar ve us, talar tayin etti, İkinci Mahmut zamanmda Gala. tamırayı binaları temellerine ka - dar yıktırıldı, Defterdar Hacı Yu. suf efendi bina emini tayin oluna. rak yepyeni bir mektep inşa edil. di, İnşaat hieri 1998 da bitti Bu binada bugünkü Omodern lisenin ilk temeli atılmış oldu, Fakat, 400 senelik parlak bir maziden gelen “Galatasarayı,, kelimesini balk o Kadar benimsemişt; ki, bu yeni İL p | May Sa mku fetleri teshit olundu: Entari ve ci asrın birinci yarisinda gocuk ven mi müesseseye de “Galatasurayı e) Müş, mi na ar |) aftan giyip bellerine kemer ku. mecnun hükümdarların uzun anar. mektebi”, daha sonra “Galatasara. © kaçı Dir şanacuklar, başlarına da kımı si devrinde, birçok milesseseler yı sultanisi” ve “Galatasmrayı Hi. #uhadan birer külâh giyeceklerdi. gibi aeemi oğl sesi, denil, cesinde tayyareden kücük paraşüt lerle atılan bir bombanm ele geç. mesi ve uzun zaman tetkiki neti - eesinde İrlandalı sabotajemm bu fovkalâda sistemi anlarrlebildi, İr. Vandalı Stuvikin radyo bombası bu gün şüphesiz, pek tehlikeli bir si. ih sayılmaz, Fakat muhakkak ki yeri ve mübim bir icattır. Bugün İçin hemen yalnız sabotaj casusla, rwm işine yarıyabilecek bir mahi. yette kaliyor ve süphe yok, ölduk. ça mühim ve büyük sürprizli işler, de görüyor, Ancak, bu yeni ;cadın da ilerisi için mo gibi inkisaflar göstereceği simdiden tahmin olunamaz. Şu kadar vür ki, radyo bombaları da, ba pratik hir hale konulacık ve Saha ziyade tekemmül ettirilecek oluraa pek mühim bir röl oynama. «ari mümkün olacaktır. Meselâ, bugünkü harpte, gerek ağır infilâklı, gerek hafif bomba . lar ancnir tayyare hücumlarile atl, makta, binsenaleyh düşman tara . fmdan görülmektedir. Yalnız toprağa gömülen kara mayalarıdır ki evvelden saklana - biliyor ve bir pusu teşkil edebili yor, Fakat bunların da kolayca te. wizlenmesinin çaresi bulunmuştur. Radyo tombaları ise, düşman hatlarının arkasma evvelden İste. nilen yere ve İstenilen zumanda serpilebilecek ve tam düşman kuv Yetleri ba sahaya gelir gelmez radyo vasıtasile ateşlenebilecek, ba suretle korkunç bir tuzak vası. tası haline girebilecektir. Her halde bugün dünyam en büyük teknik şabotajcıst olan Star. ve idareleri bozul -İ İ bilmersek de saytiy rezaletler, | unu bilenler meventtur, Bir kari Lâf Gemileri |, Tâfin peynir gemis yürümez” diye bir tabirimiz vardır, Bunu ol muyseak olamıyacık seyler için kullanınız. Fakat son günlerde gö. | rüyoruz ki, birer “lâf gemini” uden farksız olan zazetelerimiz “peynir” dçdikodusnile pekâlâ © yiri bil, mektedir, Bimenaleyh tabirin şüy lece tebdili de esir olacak “Af ge, misl peynirle yürür, . Bağlarbaşı ve Sivrisinek müubharrirler pek un Be oldu Yazdoyu, Bir mektubu bizo, savliyeyi yalız in, sanların değil, sivrisineklerin bile bildiğini öğretiyor: Bağlarlasında sivrisinek koryası varmış, klar... Gıpta edilecek Anne ve TERBIYE BAHISLERİ Son Posta 12 yaşında Son Posta refikimiz dünkü nüs hasile on Psinel yaşına basmış bu. Kendisini şahsın tobrik : rik eder, e Ekrem Usaklığil 11 yılda Son ns dair hesap alık: Bu miimaset dostumuz, si Postanın he » veriyor ve bir “Servet, şeref, mevk; hırsı hiç bir düşüncemizde #mil olmadı, HI sene evvel neysek (ne yediysek olacak) bozün yins oyuz.” diyor, Uşaklıril Anlaşılıyor ki E dostumuzun tevazı sahibi, isnretinin ak i ve ayni zamanda büyük bir mevki sayılması da sehir meclisinde 5- zaar. Kr. a. £ babalara terbiyevi öğütler Yazan : HALİS ÖZGÜ Hiçbir zaman çocuk terbiyesi meselesi zamanımızda olduğu ka . dar fazla çhemmiyet kazanmamış. tar, İçinde çırpındığımız ekonomik | müşkülât, her gür şiddetini biraz dabe arttırarak devam eden sayı - sız güçlükler ve üzüntüler, her ci. betten bizi kuşatan şüphe ve can sıkıntıları bizi daha fazla sinirli yapmışlardır. Akşam üstü binbir | türlü endişelerle içimiz dolu bir halde evimize döndüğümüz z hiçbir şeyin yerinden kımıidanını . gm istemeyiz, en küçük bir gürül. ti karşısında hiddetleririz ve kü - çüklerin yaşları icabı gösterdikle. ri canlilık muvacehesinde bağırıp — Sus, Gürültü yapma! AM... me vik radyoyu bugünün tahrip vasrta larına ilk tatbik eden adam bu lunmaktadır, Modam casus cihazları arasın . da, sikrettiğimiz teleobieklif de mühim rol oynıyacak gibi görün - mektedir, Vakta bugün için tele. objektir uzak mesafelerden, gsyet | yakmdan sltamış derecede net fo. İ toğraf almak hususunda ezsuslara!| bliylik bir hizmet görmektedir. Zira bu ölet vasttasile bir bina içinden diğer bir binanın içindeki | her türlü faaliyet mükemmel su , rette fotoğrafa almabiliyor. Şifreler, mektuplar, bâzı mü him evrak ve gizli içiimaların bu suretile fotoğrafı çekiliyor, Fakat bunun için, içinden resim simacak binanm mutlekz pençereleri olma, s1 lâzım gelmektedir. Vâkıa her binrem mutlaka pon, geresi olması tahii ise de, bugünün casusluğuna kartı gayet hassas ve dikkatli davranılması ihmal edil , miye gelmediği için asıl mükim İş. ler ekseriya peneöresiz ve kupalı yerlerde yapılmaktadır. Kapalı bi nalarm teleobjektifin ehemmiyeti, Bi sıfıra düşüreceği aşikârdir. Pakat bugünün gayet İleri tek, niğine ve mütofennin modern ca. suslarma karşı kapalı binalarm de esrarını saklamaları pek uzun za“ man Kabil olacak gibi görünmüyor. Zira o teleobjektif Röntgen ve radyum cihazlarilç işleyenleri üze. rinde &x Gok muvaffak olan teşeb. büsler yapılmaktadır. Bu hususta tam bir muvaffoki, yet elde odilmesi le pek imkâna İir gay değildu. (üzvamı ver) — Yeter artık Kos sesini? — Ah şu yumurcaklar ne çekil mez azap yarap! ilâh. Doğru bu bir azaptır fakat bü. yüklerden ziyade küçükler icin. Tabii olarak büyüyen ve gelisen her çocuk gürültü yapar, krmıldar, durmadan İfnaliyetle bulunur, Bi , yöloji ve ruh'yata ait kanunlardan baherdur - olmadığımızdân © veya bunları bildiğimi; helde işimize gelmediğinden eski durumumuz - dan ayrılmayız, Bunun icindir ki, nevilerinin bütün küdretlerini ta, gıyarak dünyaya gelmis olan vara, tirşlarile uygun bir #ekilda ve ken dilerine his durumlarla oluşlarma devam eden çocukları yaşayış tarz. ; larmızdan aymıldıkları İçin azarla. rız ve bazan da daha ileriye gi - derek Onlara “deli” “alem. “sersem, gibi sıfatları yapıştırırız. Bütün bunlar çok zarerir ve tehli, keli şeylerdir. Artık çök iyi anla gilbiştir ki, insanların bütün ba - yatlarında. çocukluk devirleri çok büyük Tol oynamaktadır. Çocuklu. Bunu fena geçirmiş > kimselerden Hüyük seyler ve işler beklemek hemen hemen imkânsız bir şeydir, Şiddet ve dayak içinde büyümüs bir çocuk ilerde hirsız, yalaner, do. landırıcı, münzevi, insenlğn düş man, merhameisiz olabilir, Aksine olarak çok gevşek terbiye gören - ler de teşebbüs kabiliyotinden mahrum, işten kaçan, tenbel, bas kasınm Sirtindean' geçinmeyi sever bir varlık haline girebilir, İlk çocukluk çağı İse aile oca ğmda geçer, Şu halde fertlerin dderatmda mühim bir yer tx tan bu kısa zamanın iyi veys fene bir şekilde iklare edilmesi iie mey, Anna gelecek neticeden mesul olr. cak kimselerin, spa ve babanın ole cakları aşiieârdır. Bunlara, üzer lerine düzen bu hayati ehemmiye. Hi halz işi kalayıkla ve İyi bir $€- kilde başsrabilmeleri için yardır etmek hepimizin borcudur. Anne ile bahalar her geyden evvel yar. rularıım terbiyelerinde. bilgİy& muhtaçtırlar, Bunun için bu e buradan başlamak lüzmmdir, ».. elit vücut sağliğı meselesini ere) Vücut sağlığma lâyık olduğu önemi veren her terbiye sistemi çocuğa yalar sağlam bir vücut kazandırmaz ayet zamandı karakterinin tam ahenkli bir ge , kilde gelişmesine de yardım eğer. Beli samarlardı beleyisi ve ce. şitij gida alan, acık ve güreşi ha. (Lütfen sahifeyi çeviriniz)