25 Kasım 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

— - T Ca L a aS e İi e 2 Düşündü w * gu ir gündelik gazetede oku- duk; Aksarayda oturan Burhaneddin isminde bir vatan- daşm Fatih Maliye Tahsil Şubesi, ne bilmem kaç lira kazanç vergil- si borcu varmış, bu vatandaş her halde bu borcu ödemekte biraz ih- mal göstermiş olacak ki maliye tahsil şubesi bu borcu haciz yo luyla tahsil etmek mecburiyetin- de kalmış, fakat borçlunun eşya- sımt hacezediyorum diye Burhan is- minde olan bir başka vatandaşın eşyasımı haeczedip Sandal bedes teninde sattırmış. . Bu vatandaş pek tabii olarak itiraz etmiş, malmı sattırmak is- tememiş, borçlu olmadığını anlat- mağa cabalamış ve buna da mu- vaffak olmuş ama,.. maatteessüf pek geç... Mallar satılıp elden çıktıktan ve eşyasma mahalle or- tasımda haciz komulup eşe dosta, konuya komsuya rezil olduktan sonra,, Şimdi biz, bu vatandaşa yapı- lan haksızlık acaba nasıl tamir e- dilir diye biribirimize sormadan daha evvel şu suali hatırlıyoruz: “Bu memurlar haksız yere malmı haczettikleri bu vatandaşm Ssöz- lerini niçin dinlememişler!” Bu sualin cevabı maalesef şır dur: Çünkü halk karşısmda dev- m gibi Memurlarımız halka nasil O müamele etmeli ? let otoritesini temsil eden memur- larımızdan bazıları sık sık halkçı bir devletin memurları oldukları- nı unutuyor ve asıl vazifelerinin halka hizmet olduğunu idrâk ede miyorlar, Halka karşı müsamaha- nm en iptidalisi olan “dinlemek” müsamahasını bile göstermiyor- lar. Ve halka karşı lüzumsuz ye- re sert ve merhametsiz bulunu- yorlar, Resmi dairelere işi olduğu için giden, kendi dilile “hükümet ka- pısma düşen,, halkı yıldıran işte hakareto çok yakm olan bu sert ve merhametsiz muameledir. Bazı memurlarm maalesef bu sert ve merhametsiz muameleye bilâistisna herkesi hattâ ve he. men, hemen bilhassa aaker aile- leri yardım maasi almak İçin res- mi kapılarda nöbet bekleyen em- zikli veya ihtiyar kadınları maruz brraktıkları görülmektedir.. Kötü bir nümunesini vatandaş Burhana karşı yapılmış olan mu- amelede gördüğümüz bu çirkin o- torife sulistimaline artık bir ni- hayet vermek lâzım geldiğini böy- le düşünen memurlara hakkile anlatmak için daha ne bekliyo- ruz, Suat Derviş Generalin evinde bu hâdisenin gizli kalması için karşılıklı sözler verildiği halde o akşam bütün Tifliste adetâ çalkanıyordu, Her . kes bir türlü tefsir ediyordu: — Hacı Murat iyi yanmış, gene- ral artık burada, V) — L_[esçle'yl _efia.fh düşünmeli: Mademki Hacı Murat Şamile düş. mandı, niçin onu müdafaa ediyor! — Evet.. Bu noktaya mum yapıştırmalı!,.. — Bakalım prens Voronsof ne" ye karar verecek? — Sanmam ki bu yüzden Hacı Muratla bozuşsun! — Elbet, devletin yüksek siya” seti ve menfaatleri her gşeyden üstündür. Prens Voronsof tahmin edildiği gibi hareket etmiş, generali azar. lamıştı. Ayni günün akşamı baş- kumandanm bir mektubu Hacı Muratla prens Tarhanofu ertesi gün yapılacak olan atlı kır gezin" tisine çağırıyordu, Biraz sonra da Hacı Muradım Vasvizenki'de genç | prens Voronsofa geldiği günden o zamana kadar — beşer liradan gündeliklerini getirdiler, Cesur dağlı günleri parmeklarının yardr miyle hesapladı; altınları birer bi. rer saydı: — Tamam!... Dedi ve koynuna, gömleğinin İç bebine yerleşt'rdi; —bunlar ona i- lerde çok lâzım olacaktı. Prens Voronsofun yumruk me * selesini nasıl telâkki ettiği anlar gilmreti; gerek bu davet gerek paraların gönderilmesi baskuman. danm Hacı Mürada karşı kızgınlık değil sevgi ve saygı beslediğine i- şaretti,. Hakikatta prens Voronsof bu noktaya balmumu — yapış'tırmıştı. Evvelce Hact Muradın Ruslarla dost olabileceğ'nden sadece güp helenmisti; şimdi onun her şeye rağmen yurduna ve İmam Şarıile bağlı olduğuna adetâ inanıyordu; henüz müphem olmaktan tamemi le kurtulamıyan bu köşeyi aydın. latmak için neler yapmak lâzım. geldiğini düşünüyordu. Hacı Murat bunlardan haber * siz, her şeyi göründüğü gibi ka bul edenlerin hislerini hlsbiü'tün gizlemesini bilmiyenlerin gönül ra. hatı içinde uyudu, — 38 a RAPOR.., "Kafkasların şimalinde kim hbilir” ne yaman kar fırtmaları hüküm sürüyordu; fakat cenupta, Aras ve Kar nehirlerinin suladığı ye- şil ve cömert ormanlarında henüz sonbaharmım son günleri vardı, Hacı Murat her zamanki gibi | kendi atma binmişti; bu uysal ve gösterişsiz hayvan, Prens Voron- solfla maiyetinin, her taraflarm- dan pıril piril refah akan, cakalı, yüksek boylu, gemleri köpüklere bulanmış atları arasında büsbütün Bilik kalryordu.. En önde Kafkas üniforması giy- miş olan dört Kazak askeri gidi- yordu. Onlarm yirmi adım kadar gerisinde Prens Voronsofla Hacı Murat, at başı, lâkin biribirlerin- den bir kaç adım aralıkla ilerliyor- lardı; yarbay Prens Tarhanaf do- ru bir Macar kadanasma binmiş ikisinin ortasında, lâkin biraz ge- tiden geliyordu; böylece tercü- manlık vazifesini yanmak kolayla- şıyordu. İki at boyu geride bir ge- neral, dört beş yüksek rütbeli su- bay; en sonra yirmi kadar hey- betli Kazak askeri görülüyordu, Hükümet konağmdan çıktıkları zaman Prens Voronsof sordu: — Acaba ev sahipliği vazifesi- ni yapmakta kusur ediyor muyuz? — Prens Tarhanof — yabancı memlekette bulunduğumu unuttu- Tüyor gibi.., — Her türlü Aarzularmızı yap- mak için emir verilmiştir. — Başlıca iki isteğim vardır; on- lardan biri... | Heet Murat #özürü kesti ve Pren- se baktı; acaba böyle hir gezinti- de her şeyden bahsedebilir miydi? Prens Voronsof ona cesaret ver- di: — ÜÖğrenmek isterim, — Birincisini söyledim: Müm- kün olduğu kadar çabuk işe baş: lamak ve İmnm Şamilden irtikamı- mi almak,.. Bunun için her şeyden evvel..; — Biliyorüm; aileni kurtarmak iâzım,.. : — Evaet,, — İlkintisi nedir? — Ben ömrünün çoğu at Üstün- de ve dağlarda geçmiş bir ada- mım; Tifliste çok rahat olm (l beraber canım slulıyor; müritle- rimle b'rlikte hiç olmazsa sahnh- ları bir kaç saat kırlarda dolaş- mak ihtiyacmı duyuyorum. D Yeni ihraç maddelerimiz İsviçre bizden keçiboynuzu almağa başladı Saban ihraç ediyoruz Avrupa harbinin beynelmilel iktısadi vaziyete tesirle:. dolayı sile şimdiye kadar ihraç madde. lerimiz arasında bulunmayan bir takım maddeler yeniden ihraç maddelerimiz arasma girmiş bu lunmaktadır. Sabun son günlerde esaslı bir ihraç maddesi olmuştur. Sabun imali için hariçten lâüzımgelen maddeleri tedarik edemiyen Al, manya ve yeni nizama dahil memleketler şimdi sabunlarımı , za geniş mikyasta talip olmak- tadırlar, İ Son bir hafta içinde Slovakya üzerinden 50 bin liralık bir par- ti çamaşır sabunu güönderilmiş, bunu 200 bin liralık ikinci bir parti takip etmiştir. Yeni ihraç —maddelerimizden biri de süngerdir. Kauçuk bula- madıklarmdan artık sun'i sün . ger yapamıyan Almanya geçen hafta ilk defa yüz bin İiralık Türk süngeri almıştir. Şimdiye kadar bir ihraç mad. haş şimdi pek rağbette bir mad. dedir, Bunlardan Amerika çok miktarda almaktadır. i Almanyada yağ buhranı oldu- | şundan Almanlar mümktün oldu. gu kadar yağlı tohumlara, cü, rük fmdık ve ceviz içine rağbet etmektedirler. - Başka menbalardan civa te . darik ede;ıiyen Japonya son za- manlarda yüksek fiyatlarla ci . valarımızdan almaktadır. : Yeni ihraç maddelerinden bi. ri de keçiboynuzudur. İsviçre ,dün mühim miktarda keçiboy 4 nuüzü almiıştir. , BN —H Mahkümlar çalıştırılacak Hapishane 've ıslahhaneler hakkm- daki kanunun- tatbik şeklini gösterir nizamname projasi Devlet Şürasınca tetkik ve müzakere edilmektedir, Pro- Jede, mahkümlarım mahkümiyet müd- deti zarfında âtıl bırakılmıyarak ça- İıştırılmalarını temin edecek hüküm- leri ihtiva etmektedir. g ab Ücretli memurlar Ücretli memurların maaşlı memu- riyetlere geçirlimelerinin temini etra- fındâa çulışmak üzere Maliye vekâleti müsteşarı Cemal Yeşilin riyasetinde kurulan köomisyon mesaisi- ne devam etmektedir. Komisyon halen vekâletlerin ücretli memur kadrolarını tetkikla meşgüldür. Vakıt Asım Us, “Üçüzlü pakta iltihaklar,, başlıklır makalesince, Sövyetlerin Ü- çüzlü paklı tasvip ettikleri haklıında- ki İtalyan ajansının iddialarınt mev- zuubahs ederek, bu pakt hakkmdaki Soövyet gazefelerinin neşriyatmı hatır latryor ve Sövyetler birliğinin bu pak ta karşı bir itiraz ileri sürmediği faka! bunu tasvip de etmediği ve bu bahiste- ki sözünlü harbin neticesinden — sonra söyliyeceği anlaşıldığını kaydediyor. Yeni Sabah Hüseyin Cahit Yalçın, —Macaristan ve bunu müteakip Romca 1 ınm üçler misakmnı İmzalamalarmı tetkik etmek- tedir. Muharrir diyör ki: “Biz zannediyoruz ki bu işin içinde |bir vüzuhsuzluk ve karışıkllık — var, Çünkü üçler misakı Avrupa ve Afrika ile Uzak Asyayı, Almanya, İtalya ve Japonya arasında nüfuz mnantakaları na ayırınak gayesini istihaaf — eder Bu uuntakaların birinde Alm:ı.ıı:.'a' Ih İtalya, âlğerinde Japonya hükim ola caklardır. ve oraların nizamını bildik leri gibi tesis edeceklerdir. Şu halâe bu misak bir “efendiler ve — hükünr | darlar,, misaltıdır. Burada "tebaanın | ve kullarm,, yeri nedir? Üçler mlsa: 'kma imzalarmı koyan Macaristan ile ' Romanya Avrapa ve Afrikanm taksl- | minde, burada yaşamıslarına müsaade edilecek milletler üzerine hâkimiyette, kurulacak yeni nizamı kararlaştırmak |ta ve sonra bu nizamım hiçbir halele desi olarak görülmiyen m -i haş, | GEMİYETLERİ Kahraman ordumuza 100 bin parçadan fazla hediye hazırlıyor İstanbul Esnaf Cemiyetleri müş, terek yardım teşkilâtı hudutlarımı, zt bekliyen kahraman askerlerimi, ze gönderilecek kış hediyeleri için hazırlanan nümuneleri Esnaf Co . miyetlerine tevzi etmiştir. Bu nü, muneler avcı yeleği, çorap, fanilâ ve eldivenden mürekkeptir. Bun. lardan maada bir postal nlimunesi de hazırlanmaktadır, Esnaf Cemiyetleri yardım teşki lâtı İstanbulda mevcut cemiyetle . re kayıtlı olsun olmasın bilümum esnafa müracaat edilerek verecek, leri hediyelerin alınmasını cemi . yetlerden talep etmiştir, Bu suret. lekahraman ordumuza yüz bin par. çadan fazla hediye vermek imkânı hâsıl olacaktır. Bu hediyelerin top lanma işi en çok bir içinde ikmal edilmiş olacaktır. Ayrıca cemiyetler müsşterek yar drm teşkilââ&inm mevcut yardım tahsisatından bir kısmı da kahra. man askerlerimize cemiyetler na, mına hediye tedarikine tahsis o - lunacaktır. Tramvaylardaki tecrübe bitti İdare müstahdemine tevziata başladı Arabalarda birer kişilik iki sıra oturacak yer bırakılacak Tramvay umum müdürlüğü, tramvayların fazla yolcu istiab edebilmesi için yaptığı tecrübe- tek ve çift sıraları kal, dırmişti. Bu şekilde tramvayla, rın orta kısmı fazla yolcu al, makla beraber giriş ve çıkışta methal dar olduğundan yolcula- rm hareketi müşkülâta uğradı. ğımdan bunun yerine tramvay. larda hiç çift sıra bulunmadan hep tek sıra yapılamsmma karar verilmiştir. Bu suretle arahala, rın iki yan taraflarımda 17 trişi- lik oturacağı tek stralar buluna, Ycak ve ortada geniş bir yol kala, Yalnız ikinci mevki arabalar. da yapılacak olan bu yeni tipin tatbikine gecçilmistir. —— Bir batında üç çocuk Hacı Hüseyin Önguğün eşi — Cemile, bir batında ikisi kız olmak üzere Üç evlât dünyaya getirmiştir , e »tramvayların :ortasındaki |: Tarsusun Tabakhane mahallesinden | Yün ipliği ihtikârı - Yerli mallar pazarlarına yeni partiler gönderdi Son günlerde, şehrimizde ve memleketin muhtelif mımtakala, da, gayritabil bir yün ipliği buhranı başgöstermiştir. Bu a- rada normal fiyatı 50 kuruş ol. ması lâzım gelef yerli yün çile, lerinin memleketin muhtelif yerlerinde 80 kuruşa kadar sa. tıldığı haber verilmektedir. Bu suretle yün ipliklerinin en ziya- de sarf ve istihlâk edileceği mevsimde ve bilhassa kahraman askerlerimize bütün — yurdun hummalı bir faaliyetle fanila, eldiven vesaire hazırlandığı şu sırada sebepsiz bir ihtikâr ha. reketi baslamıştır. Yaptığımız tahkikata naza. ran Âvrupadan yün ipliği gel, mememkle ve memlekette Av- rupa malr mevcudu kalm: ıakla beraber imal kapasitesi arttırıl. mış ve daha da artt ilacalh olan Bursa Merinos yün ipli#i fabri, kasmda cok büyük stoklar bu. 'unmaktadır. Bu stoklar ve yer- li mallar pazarlarının stokları memleket — ihtivacmı gelecek mevsime kadar idare edecek va, izyettedir. Yerli mallar pazar. larr müdürlüsü, memileketin her tarafımdaki pazarlar subelerine veniden büyük vün ipliği parti. leri göndermiştir. —— ——— Sirkeci - Haydarpaşa arasında doğru otobüs seferleri Sirkecide yeni bir araba vapuru is kelesi inşa edilmesi kararlaştırılmış- tır, Ayrıca Haydarpaşaya da bir ara ba vapuru İskelesi yapılacaktır. Di yandan çarklı dört vapuru da tadil e- dilerek araba vapuru haline — konula- cak, bu iş bittikten sonra, — belediye İstanbulla Anadolu yakası arasında “doğrüu oötobüs seferlrei,, —yaptırma- sınt düşünmektedir. : ——— Yeşilay gençlik şubesi kongresi Yeşllay gençlik şubesi onuncu yıllık koöngresi dün Eminönü — halkevinde yapılmıştır. İstiklâl marşmı müteaki© Yeşilay gençlik şubesi başkanı profe- sör doktor Fahrettin Kerim Gökay açış nutkunu söylemiş ve — dünyanm bü .buhranlı zamanında alkolizmin oyna: dığı rolleri acı misallerile tebarlz et tirmiştir. Bundan sonra riyaset divanı seçilmiş, Millt! Şef ile diğer büyükle » rimize telgraflar çekilmiştir. Almanya ve İtalya ile aymı — haklara malik olacaklar mıdır? Üçler misakı- am Hİk mimarları için bu muahedena- me bir müsavat vesikasıdır. Misakım gayesi bu misakı yapan devletlere hâ- kimiyet temin etmektir. Büyle bir ml- saka mahküm milletler, kayıtsız ve şartsız nasıl girebilir? İşte İşin için- de bir vüzuhsuzluük — ve karışıklığın mevcudiyetinden bahsettiğlmiz vakit bu noktaya işaret etmek — isliyorur. Küçük deyletlerin üçler misakma gir- dikleri haklandaki haberler birdenbire anlaşılan mana ile doğru değlidir. On- lar üçler misakına — girmemişlerdir. Üçler misakımın kendilerine yüklediği tabilyet ve esaret aitına girmişlerdir.,, Hüseyin Cahit Yalçın şöyle devam ediyor: “Gerek Macaristanm, — gerek Roe- nanyanın üçler misakmı İmzalamak- la vatanın baysiyet ve şerefinden ne çoök şeyler kaybetftiklerini bilmemeleri imkân hnricindedir. Bu aneek başka türlü hareket etmeleri kabil olmadığı için zarurl! olarak kabul — edilmiş bir küçülmedir. Fakat bugünkü bu neti- ca dünkü hatalarm mahtulü olluğu düşünülürse Macaristan le Romanya- nm İmzaladıkları tYabiiyet vesikasr nm bütün maddi ve siyasi mesuliyet- lerini çekmeleri teblidir. İngilterenin galibiyeti takdirinde bu felâketi atla- "Devamı var) luğmnudun devamımı temin etmekte — tacaklarmı ve tekrar hürriyet ve 1s- « v el öşdlürm ç ai ü di ğ la yA P 'a D *i M ha a ı el z Meselenin beynelmilel siyasi - ve as- keri vaziyeto tesirine gelince, İngilte- rteye karşı mücadelesinde Almanyanın bu yeni yardımcılardan ne yardım gö- seceği pek meşkük bir iştir. Macaris- tan ile Romrnya zaten — kendileri aç durarak Berlini teslemeğe hizmet edi- yorlardı. Almanyanm şimdi — istediği zaman Macaristandan ve — Raomanya- dan kolayca asker geçirmesi kabil o- weağı düşünülürse Almanya — esasşen bu gibi zorluklara ve devletler huku- ku prensiplerine ehemmiyet verir tar kımımdan değildi ki... Onun için Ma- ecaristan ve ) manyanın imzaların. m ancak dahili ve harilci propaganda sa- hasında pek değersiz bir Istifade bel 'i elde edebilir.,, ,Muharrir, İngilterenin Romanyaya karşı esaslı bir akslüllâmöl göstermesi çin İyl bir vesile zuhur etmiş oldu: ğunu, Romanyanın mihver politikası- na girmeden evvel Sovyetlere terket- tiği Besarabva, ve — Bukovinanm bir kısmının terki keyfiyetinin İngiltere tarafından derhal tanmması ve İngiliz galcbesi takdirinde Romanyanın ta mamen teminatsız bırakrılacağınm - lânı halinde beynelmilel siyaset saha- sında Romanyaya haklkıı olan mevledin verilmiş olacağmı ilâve etmektedir. M — 25 İKİNCİTESRİN — 1970 . aa ği Rasgele Ne demeli? A.NÜ Akşam'da “No ü?"” başlığı altında dil Yi ” lışlarma işaret eder, Bazı £t 4 ler de onun yazılarmda görü im€ ve yanlış telâkki ettikleri KOT A lere — takıldıkları için LÜ . benziyor. Dünkü fıkrasma d'w,f reciye satılan tere” diye SÜ, karmıya savaşıyor. ; Her neyse... pilâda bir kaşığım bulunsun ve K©Ö nin pek de tereciye benzemt' di i, ai &| | işaret için değil de öyle ’ _ den bir noktaya İşaret € k tedim: Dünkü “Ne demeli?” ya? gl göyle bir cümle var: «Ajetin a kemmelliği anlatılmak icin |V bezene şöyle cümle yazılmıs. gl Türkçede üzenmek diye bf olmadığıma göre: j f Üzene bezene Dememeli; Özene bezene Demeli. Rehine usulü-de faydasızdır. (GEXE (va.Nü) diyor Kit 4, “Meselâ bir hükümdâfw: diği sözü tutacağına karşi t ikna için onun nezdine oğlunu * — Ial'dl.” S 4 Fi “İşte yeni ahval, bundan $07 , ki devletler müumbuuerll a böyle olmasını icap om'“cc"f gil Rejimlerin üslübu —böylem — 4, muahede kabul edildi mi, unâ zasmı koyan hariciye nazırl ııe M iyeti, çoluklarile, çocuklarile ** tarafa emanet” aV &Sanırım er geç bu usule d€ “iğ det olunacak.., Bundan başlâ, bir garanti bulunamaz 5an ı Buna ben diyorum ki: ge * Yeni ahval karşısımda eski F /, ranliler de çaresizdir, Ha p hırsları uğrunda milyon tandasm hayatını, rahatmı, hf rTunu hiçe sayıp hnrcay!“'w İ muahede altına imza kuîağı 5 e nazırile maljyetini, çolu j Zukhrlle olsa da harcamakt& #Fi & ; rece tereddüde düşmezler. Tramvayamelesilt yeni elbise — Elektrik, tramvay ve tünel : mum müdürlüğü bu üç idaretif y letçi, vatman ve kı)ı!ıt’.!'olöl'w'i gi Veski tramvay ve tünel kumP” 'ipi, /zamanındanberi devam edel ptife seler yerine yeni elbiseler YET 4, mış ve bu elbiszlerin tevzüllı’;nvı' lam itir. Yeni elbiseler M Tei IÇ Vekâlelince posta müvezziler vay kabul edilen tip ve renkted"' ye nız bu gri renk elbisenin üsü LN nefti yaka ve kasket ı:-.ıı-ııi—*alââ’ğ,,ı ; bul edilmiştir. Yakanm bir ) e, fmda numara, diğer tarafmw Ba lektrik . tramvay , tünel kel e rinin baş harfleri bulunmak'i , Yeni elbiselerle beraber eski T ıg panyanm İabul etmiş old kasket şekli de terkedilmis, " S yerine bütün dünyadaki kasktt " — munesi ikame olunmuştur. İ Cumhuriyet e Yunus Nadi, Sovyat « Alm di — nasebetlerini tahlil ederek dT Yunus Nadi, MMMM lerin tasvibile üçüzlü pık“îw, ör lemiş olduğu hakkımda bİF * iinai' zetesinden naklen Amerikan nm verdiği haberin Bövyetler dan resmen tekzip edilmiş | kaydederek diyor ki: N “Demek ki üçüzlü paktın PS)' "gi tevölile tesisi tasavvur OlANüN Olaye dünya niamama Sövy katleri almabilmiş değildir.. “Moskoya tekzinlnin bilhassi caristanm üçüzlü peakta | . J “| * tanın üçüzlü ittifaka dit etmek istiyen bir mana — DAi vardır. Cenup İslavlarınım €t * ll mümessili Yugoslavyayı tehdit ç bir vaziyetin Sovyetlerce BÜYE " Cç olunduğunu Nlân eden bir haberi çe kova elbette sükütla Biğ siyasetine uygun bulamazdı..r.