16 Kasım 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Ticaret Vekâleti mühim bir. meseleyi tahkik ediyor Bazı ihracat tacirleri imzalarile Romen sanayicilerine verilen bir vesika ile yapağılarımızın randıman dergoesi az gösterilmiş | Ticaret vekâleli mühim bir meselenin tahkikatın rat etmiştir. öğren | Çıkarılmağa (başlandı diğimize göre bu mühim mesele şehrimizde Romanya ile aramızda mevcut Henrete ve tediye anlaşmasına İstinaden yeni mukaveleler müzakereleri bit ükten sonra, İmzanm yapılacağı gün, Remenlere tevdi edilen bir taahhüt ve” #ikasına dalrdir, Piyasada söylendiğine nazaran, bu vesika bazı Uıracal ta” eirlerimiz tarafından tanzim ve Imza olunarak Romen heyetinda bulunan Romen sanayicilerine tevdi olunmuştur. Gene verilen malâmets göre, ba ve- sikada Romanyaya verilecek Türk yapağılarıncı randıman derecesi yüzde 40 olarak kabul edilmiştir. Halbuki yopağılarımızın sormal randıman dere | İ tesi yüzde 47 olduğu için bu suretle yün ve yapağılarımızm şimdiki değil İ Herideli fiyatlarına da tesir yapan bir hata yapıldığı ileri gürlümekledir. Tenret vekilimizin şehrimize son yaptığı seyahatte uftik ve yapağı ih İ east birliğinde vekilin riyaseti altnda vukubulan fevkalâde içtimada bu ma vin de müzakere edildiği anlaşılmaktadır. Nü Içlima çok münakaşalı ol- iü; hâdisaye ismi karışan ihracat tarirleri mesuliyeti yekdiğeri Ustüna st atişır. Vekdletin bu bususta bir karara varacağı zannolunmakta ve piyasa ga bu karar beklenmektedir. 88 Yazın: Kadircan- Prens Voronsof asıl karakterini kaybütmemiş olan hiçbir dağlının, hele Hacı Muradın yalan söyle © mesine ihtimal vermiyordu, O - mun söz söylerken biraz aksüma - sının sebebi alışkın olmamasından #baretti, Lâkin bü adam Rus düşmanlığı Opek korkunçtu; bu hislerini ber fırsatta açığa vur - muş, yurdunu çiğnemeğe çalışan Çar ordularına karşı hayalin bi. Te üstünde bir bhmçla saldırmıştı, Bu hmç hiç şüphesiz yalnız ge © neral Glukenav'ın bir düşüncesiz. liğinden Odoğamazdı; tohumunu doğrudan doğruya dağlının başm ia esen hürriyet rüzgürlarmda, tağlının yüreğinde alev alev tu - 'uşan sönmez hürriyet aşkında a. ramalıydı. Prens Vorotsof bunları düşün müştü; şimdi de düşünüyordu ve Hası Muradın Rus düşmanlığın . dan vazgeçmesine, hele Ruslara dost olmasma İmkân göremiyor * du. Hacı Murat bir kurt isş Voronsof tilki idi, Rus başkumandanı gözlerini Çar Nikolanın karşıki duvarda aslı o. lan bilyük yağlı resmine kaldırdı: — Ne kadar büyükse o derece merhametli olan Çar hasretlerine bu sözleriniz hemen bildirilecek, te. rafından da iyi şehitlik edilecektir, sizin tekrar hizmete kabul olunaca, mızı umarım,, — Sav bolasız!,. (1) Prens Turhanof bu sözrerr Dü. yük bir dikkatle rusçaya yahut t>. tarcaya tercüme ediyordu, Vöronsof artık doğrudan doğruya Hacı Murada değil, tercümana söy. düyordu: — Ona söyle, Çar hazretlerinden cevap gelinceye kadar benim aziz misafirim olacaktır; kendisine lâ, #mgelen para verilecek, her türlü rahatı temin olunacaktır. Prens geniş ve yüksek arkalıklı muhtegem koltuğuna oturdu; mis. firine de hemen oracıktaki koltuğu göstererek oturmasını işaret etti. Tâkin Hacı Murat bunu sanki duy. marmatı; düşünceliydi; sebebinin anlaşılması gecikmedi: — Cevap acaba ne kadar zaman, da gelir? Bin çok meraktayım. — Niçin merak ediyorsunuz? — Anam, karım ve çocuklarım İmamın elinde kaldı; onları kaç. mak için vakit yoktu; İmamın on. ları öldürmesinden korkarım. — Bunu da düşünürüz! — “Akçar” bana inanmalıdır. Ben on Üç sene evvel Çar tarafım. dan Avarm hâkimliğine tayin e. Yanduğum zaman pek İyi hizmet e, «iyordum. Lâkin bir alçağın iftira, Yarma uğradım, Ceners! Giukenav Ahmet Hanm sözlerine kanmasa;, dı beni at hırsısı imişim giti karlı yollarda ellerim bağli olarak sü. Yüklemeseydi İmsm Şazilin emrine (4) Sağ olunuz A girmezilm. — Evet, bunları bana söyledi, ler; hakir imişsin! Hacı Murat yeniden ağzmı açan, ken Prens Voronsof ons: — Oturunuz, oturunuz da öyle konuşunuz! Dedi, Lâkin koca dağlı heran u. yanık ve harekete hazir bulunmak İstiyormuş gibi yine oldırmadı, Prens Tarhanofa baktı: — Generale söyle, benim İmam Şamille düşmanlığım çocukluktan başlar, ben onun yanında on Iki sa, ne bulundumsa Ahmet Handan ir, tiksmımı almak, General Glukeno. vun da yanılmış olduğunu isbat et. mek içindi. Şimdi ikisi de yoldur, yalmz İmam Şamil kalmıştır. ve Sra ona gelmiştir. Bundan beşka Dağıstanlılar bu neticesiz harpler, den usanmışlardır; eğer benim de, diklerim yapılırsa az zamanda bü, tin Avar ve Çeçen ülkesi İmam Şa milden ayrılacak; “Akşar” m hi mayesindo #w'ba kavuşacaktır, Voronsof bunlarm teretlmenini gittikçe artan bir merakla dinledi, Sonra sordu: — Ona or bakalım, Dağıstanı büsbütün sle geçirmek için ne yap. mak lâzımgeldiğini düşünüyor, Sonra ilâve etti: — Söyle de, otursun!.. Haai Murat fki adım çekilerek koltuğa oturdu, Bacakları açıktı, sol ayağmı biraz ileri sürmüş, »» ğını koltuğun altma doğru çekmiş. ti, Sıkılı olan damarlı yumruklarını dizlerine koymuştu: — Dağlıların çoğu kaygıdan u. sanmışlardır; yağmalardan hoşir. nan birkaç yüz kişi İmam Şamilin etrafını almışlar; herkesi korkuta, rak onun saltanatını devam ettir, yorlar, Halk hem Şamilden zulüm görüyor; kem de onun yüzünden Rus düşmanlığına uğrayor; O©ğer firsat bulsalar hemen Isyan ede. eeklerdir, — Bu fırsatı nasıl vermeli? — Pek kolay... Eğer bir miktar askerle Leggistandan Grozni ze, rino yürürsem oradaki değliler a yaklanırlar. Bir çare daha var ki daha kolaydır; hem bir tek Rus a-. kerine ihtiyaç yoktur, hem de bir, kaç ay içinde zafete ulaşacaktır. — 9, nedir? — Bana para, silâh ve salâliyet verilsin; Dağıstan, idarenize geç. miş olan ovalık ve aşağı dağlık ye » lerindeki halk: silâhlandrayım; ei. Z! seksen yıldanberi uğraştıran bu mesele seksen günde bitecektir, General Voronsot Hacı Mursdm bakışlarında, yözlinde, sesinde bir takım esrarlı manalar okuyaaskımış gibi bakıyordu; birkaç saniye dal, gin kaldıktan sonra baştar befifçe saliryarak cevap verdi: — Bu çok güzel bir fikir, Hiç dö yabana atılemaz, Üzerinde durmak Hizm... Yalnız tatbiki o kadar kr. lay görllnmilyor. /Denamı vor). Gümrükdeki Alman malları 4 buçuk milyon çuval geliyor Şimdiye kadar gümrüklerde birik- miş ve son zamanlarda Almanyıdan gelmiş olan boya, trbül ecza ve kâğıt gibi maddelerin çıkarılması için güm- rüklere emir gelmiştir . Mal sahipleri bugünden (itibaren mallarını çekmeğe başlamışlardır. Di- ğer taraftan mmntaka tlearet mtidürln- gü de piyasanın Almanyadan getirme- &o ihtiyacı olan maddeleri tespite de yam elinaktadir. Bunlar yeni anlap- ma mucibince ithal olunacaktır. Dün alâkadarlara gelen bir telgraf” ta da Hindistandan satm aldığımız 3 mmliyon çaralın Kalkütadan yola çi xarddığı bildirilmiştir. Çuvaflar Bas raya oradan da trenle memleketimize gelecektir. Port Saltten gelecek olan 2.5 milyon çuvalla gelecek ay memis ketimizdeki çuval buhranından © kahmıyncaktır. Bu vaziyet Üzerine 200 kuruşa ka dar yükselmiş olan çuvallar 140 ku ruşa düşmilştür. ingiltereden manifatura getirilecek Ankaraya giden heyet şehrimize döndü Mezleklerine sit bazı teşebböslerde bulünmak Üzere Ankaraya giden ma ulfatara itbalât tacirleri birliği reisi Keızi Avunduk dün — gebrimize dön iniş ve şunları söylemiştir: —— Ankarada bilbasın yeni manifa tura ittalâtmı temin için teşebbüsler yaplık, Ticaret vekkdeti o bu hususta İngiltere ile anlaştı. İngiltereye İste- nildiği Kadar manifatura g'parişi Ve rebilecoğiz. Bunların © getirilmesine "Türk * İngiliz ticaret birliği tarasaut edecektir. Ticaret vekâleti yeni gel miş ve gelecek malinr için yüzde O ikinci ele yüzde 8 kâr kabul etmiştir. Uçüncü elin kârı ise pezartas! günü Muruxabe Komisyonu tesbit edecek” tir, SEK Millet Meclisinin dünkü toplantısı Ankara, 15 (A.A.) — Büyük Mi let Meclisi bugün Refet Canıtezin bag” kanlığında toplanarak hudut ve sahi ler shhat umum müdürlüğünün ve Divanı Muhasebatın 940 yrz bütçele rinde değişiklik yapıdmasma dair Ka” nunları tasvip eylemiştir. Mecils pa zartesi günü toplanacaktır. ———— Yün ipliği ihtikân Askerlerimize bediye örecek kadın Inrımız piyasada çok güçlükle yün ipliği bulabilmektedirler, İplilder giz“ M olarak çok yüksek fiyatlara entlr yor. Haxir yün çöraplar da gittikçe pahallanma ktadır, “ Fiyat Murakabe Komlayorunun bu «n menfur ihiikâr bhğimesi etrafmda derhal harekete geçmesi beklanmek” tedir, ' ———— Kızılay pullarını yırtırız Kızılay cemiystindeni - Cemiyetimiza yardım olmek Üze: vapur ve sinema gizelerinden biletler We beraber verilecek püllarımızın be hemehal yırtıtmasını sayın halkımız dan rica ederiz. * Bergamada evvelki gece Üç sani- ye stiren orta şiddette bir yer saran bist cimüştur. Hasar yoktur. * İzmir kuru meyva © İhracutçılar kirliği idare heyeti dün yaptığı o bir toplantıda çekirdekaiz kuru Üsümlerin ihraç fiyatlarmı aşağıdaki şekilde ta dilen tesbit eylemiştir. T numara 28 kuruş, 8 numara X kuruş, 9 numara 30 kuruş, 10 numara 35 kuruş, 11 Bumara 40 kuruş * Beyoğlu halkevi salonunda dür banna yazı ve eserleri derleme direk tör4 Selim Nüzhet tarafından matba- acılık mevzuu etrafında bir konferan verilmiştir. * Teylay gençlik guberi 2-110 pazar günü Eminönü helkevi binasın da 10 uncu yıllık kongresini yapacak tar, e mn yk SİİRİ Emirkan Gm nn al GM El AR m e piyasaya verilecek EV kiraları Su parasını kiracılara yüklemek ve kalori- feri daha az yakmak gibi Bolawbaçlı yollara sapanlar mahkemeye verilecek Ankaradan © verilen malümata göre ANİ Korunma Kanununa ir Ünaden koordinasyon heyetinin ev kiralarınm arttırılmaması hak, kında almış olduğu karara birçok ev sahipleri tarafından riayet © - dilmemekte olduğu yapıdan şikâ . yetlerden anlaşılmıştır. Tetkikler neticesinde bazı ev sahiplerinin kira bedellerini doğ * rudan doğruya değilse bile bazı dolambaçlı yollardan — yürüyerek arttırdıkları anlaşılmıştır. Evvelce tenvirat ve tanzifat gibi vergiler ev sahiplerine aitken bunların ki, racılara ödettirilmesi, ve paralar nm kiracılara tabmili, apartıman dairelerinde verilen sıcak suyu a. saltmak veya kaloriferi daha az zsman yakmek bu dolambaşlı yok Jar arasındadır, Bundan #onra yapilan teftisler, de bu hususlar da nazarı dikkate almacak vo ieap ederse eski kon turatlarla yenileri karşılaştırıla . rak bu yollara saplıkları anlaşı * ian ev sahipleri dörlal mahkeme, ye verilecektir. Ankaradan bildiriliyor: Sakarya demir madeni Üzerinde esaslı tetkikler yapılmaktadır. Ma denin ihtiva ettiği demir miktarı, em bir an evvel tesbiti hakkmda nlüikadarlara kati emirler veril © miştir. Bu maksatla bu işe bazı eonebt mütehaasıslar da momur 6. dilmştir. Yapilan tahliller netire- sinde buradaki demir cevheri mik. tarı yüzde 44 tür, Buzhanelerdeki beyaz peynirler Tacirler saklamakta! devam ederse mmm ay — İşman aman çim İRİ iü alanin amm İl aşamayan EŞ Hükümet tarafından çıkarılarak "Toptancı peynir tacirleri fiyat murakabe komisyonunu tazyik ve fiyatları yükseltmek için yeni bir çareye başvurmuşlardır. Toptancı peynirciler soğuk hava depolarına yığdıkları peynirle, ri çıkarimamaktadır. Bu suretle tacirlerin bakkalları - peynirsiz bırakmak İstedikleri zannı hâsıl olmaktadır, Fiyat murakabe ko. misyonu buna karşı tacirlere bir ihtarda bulunmuş bu vaziyet de, vam ederse başka türlü tedbirler almağa mecbur kalmacağı ken. âilerine bildirilmiştir. Komisyon âzasından bulunan mmtaka ticaret müdürü Avni Sakman bu hususta demiştir ki: “e Soğuk hava depoları u- mumun menfaat ve sihhatile a, lükadar müesseselerdir. Bu iti, barla bir tacir “ücretini veriyo, rum, diye, bu depolarda uzun müddet malını tutamaz; bilhas, sa bu hareket; fiyat yükseltme meksadma makrun olursa Dahili piyasanın ihtiyaçlarını karşılamak için gümrüklerde bulunan ve eshabı tarafmdan çekilmiyen mallar nasıl bedeil tediye olunarak hükümet tara- fnelan çıkartılıyorsa o buzhane, lerde bulunan mallara da aynı gekilde muamele yapılabilir.,, — Matbaacılık sergisi bugün açılıyor Türk omatdaacılığnm 5dÖ nel yıldönümü münasebetile İnkılâp müzesinde hazırlanan gergi, bugün öğleden sonra vali ve belediye reisi Doktor LAtfi Kırdar tarafından ayılaz Sergide, müteherrik harfler. den evve) "asıları kinografi, İlk müteharrik harflerle basılane, serler teşhir edilecektir. menim m al mM i gvsi idnre aidatı tenzil edildik. TOMOBİL Kistiği gri e O astağn çıkaralım Çe i rin anlattığına göre, kalabalık... Baş vara vi Bize öyle geliyor ki, a Asker ailelerine yardım şekli Dün Şehir Meclisinde tesbit edildi Dün toplanan Şehir Meclisinde 45 ker silelerine yapılacak yardım teh silâtının muntazam bir şekilde tedviri için elli tahsfidarm tahsil şubeleri kad- rosuna lâveslne sit tezkere okunmuz tur. Muhasebeci Muhtar, 100 liradağ 200 Uraya kadar kazancı olanlardan yüzde 1, 200 liradan 400 liraya kadar kazancı olanlardan yüzda 2, ve aylık kazancı 500 Ilradan fasa olanlardan serede 100 lira olmak Üzere tahsilât yapılmasına ve toplanacak © paradan asker ailelerinden büyüklere 5, kö çüklere 2,5 ve ayrıca meskeni olm yanlara da 10 lira mesken parası verii mek suretile yardım edilmesine karar verildiğini ve tahsildürlerım Uâvesile ge süratle kaşlanabileceğini bildirmiş” tir, ENİ tahslldarm Dâvesi kabul edi ig, ancak müteakip Içtimada bu tek fin tahakkuk şekli etrafında mecils azasma malümat verilmesi tensip ©“ dilmiştir, Doğanların yarısından fazlası ölüyor Son nüfus sayımından çıkan acı bir hakikat sonra çıkarılan her ii iyi Mi : ii V 3 ş başmlişaviri ve bütün müş# saplara (Ogöre, memleketimizde, dir. Içtimalarda y her sene binde 44 doğum olması. m b EN iye na rağmen nüfuz artişinm ancak gözden geçirilmiş, vilâyet” a binde 18,5 olması nazarı dikkati enihetiriş ve yapılan telim aç | vaka Sayda arar nunda ölüm nispetinin binde 28,5 EE kâi olduğu görülmüştür. Bu netler, | Afyon inhisarı €” # çöcük vefiyatınm < önlenmesi için men'i muhakem© Y yapılması icap eden İçtimei yar. dım teşkilâlmm bir an evvel vücu- da getirilmesi zarurelini doğur » muştur. Çöcük Esirgeme Kurumu reisi, Kırklareli mebusu fuat Omay de r ki: Her geçen gün yurt için mübim nilus zay'atına mal olan çocuk vefiyalını önlüyemeraek büt, çe darlığını yükletilemez, Vergi- ler çoktur, yeniden vergiye mille. tin tahammülü yoktur, gibi müta- lealar da varit olamaz. Zira halk bu hususta tenvir edilirse, teklif edilecek bir çocuk vergisinin hiç, te ği i ederim.,, en İnbisarlar varidat, artıyor İnhisarla. ..aresinin mavı 940 gayesinde sona ereı 1939 « 40 mali sene zarfmdaki iruame, lâtına önir ihzari rakamlar tes. bit edilmiştir. Bu munmelâta| nazaran, İdarenin muamelâtında bir kaç senedenberi görülmekte olan inkizaf bu mall sene zarim. da da devam etmistir. İdarenin safi varidatı 45 milyon lira o. up biadan tavyare resmi ve hu- kararı aldı o Eski afyon inhisar mahat adındaki kt ve kızı bir gece ci tanlardan birine gü baha kadar yanında tur. Sekizinci asliye kemesine verilen ay müddetle hepi mahküm edilmiştir. — o t İtalyaya ihrac : deri Yuracatma mi onlı ve çarşamba günleri İ rin ihracatçıları matla | dürlüğünde, Mi 2 izahat verilecei gökleri bazı hususlarda d8 tr. ter sonra hazineye 43,9 milyon lira devir edilmiştir. Bir sene evvel saft varidat ancak 424 milyon bra, hazine hissesi ise 41,4 milyon lira idi. YERLİ MALLAX PAZARLARI Hususi müesseselerin mamulâtı da satılacak Sümer Bank Yerlimallar Pa. zarlarında, ay başmdan itibaren, kıtasma gayri resmi müesseselerin ma, mulâtı da Satılacaktır. Bu mal, ların üzerlerine menşe ve fiyat- larını bildirir etiketler konacak, tr. Böyle devlet fabrikaları ma, mulâtile hususi fabrikalar.ma, mulâtı arasmdaki fiyat farkı da bir anda müşteri tarafından an, Vaşılabilecektir. Japonya ile ticaretimiz Ticaret Vekâleti, Japonya ile olan ticaret anlasmamızı hetmistir. Fesha sebep, anlaşma müddetinin bitmiş olmasıdır. Yeni anlaşma icin temaslar mi? müsabaka, KUp9Rl