11 Nisan 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

AIn"an Potan tevkif edil - &den 5 Ç İz. Dlm.mnr v .d"eee m Rhud.l * n“rdı W Yöni bir iş'a. ve İsveç kro- . € Yapılması. alara bil- Befiri tay. YA hâreket etmiş < ğ"â:ü Pfğem&mek Ho. lat ça TYeçin 4600 Te tonluk Pi Ha Ü40 tonluk Mime Vi | n mi“ko 'da I .1_ r : ! hülkı)e dö - %tk'ıll "'hhlıı Voinna | %1 old h'kat; ay sür. K “—eı USuru ve bilhas h Fıerın n İ Börüşüle - %k“u Ududun çizil - Sıkmıyacağını l'in_e kanunü lılla.m_ımuı tmiştir, Tik atığ“ıı,,, a hükümeti h“ Hne I andınavxa ! ,e ıw i lyı k de dahil ol- Bti%hln : âhara değin N '“'nıu, Mi ai BuL Nİ etmi ş - A?!n uıy“_a ait Mur. Ediş üna kadar î%':.â:?mîun söylediği ı,%:ı liğinden bah 'N.ıy R“l)'ân ilânı Or, Siğer bazı y"’:îliyü apvkklnıawa- Kİ '0 akat Rusya İ thla:ı “n'a müka - ., ğ ıa"'ln İtleri tetkik ta, ahi ry unutul . | '*ı%ıî“h eder:; Biri &a Ve Pi 8tm inlândi - îed%tımla Ve diğeri de ko'duğu Almanyayı İl H A B E R — Akşam Postası 3 WF eEELEKRO “gllterenın Balkan mümes- lllerı dün iki toplantı yaptılar I*' Müttetfiklerin harbi bir sene kısaltacak çok mül feşebbüse karar Ve haber veriliyo im bir dikleri Almanya, Romanya, Yugoslavya ve Macarista- na birer nota vererek Tuna üzerinde kontrol istedi Romen harıciye nazırının Roma seyahati ve Bulgaris'anda seterberlik şayiaları Londra, 10 (A.LA.) — İngilterenin Londrada bulunmakta olan — Balkan mümessilleri bugün iki toplantı yapa- rak cenubu şarki Avrupasının siyasi ve iktisadi vaziyetini tetkik etmişler- dir. İlk toplantıya iktisadi harp nazırı Kros riyaset etmiştir. Deyli Ekspres gazetesinin — siyasi muhabiri, mütte.iklerin yalnız harp- te katl bir dönüm noktası teşkil et- mekle kalmıyarak aynı zamanda har- bi bir sene kısaltacak olan — mühim bir teşebbüste bulunacaklarını ve bu- na ait haberin birkaç saat zarfında neşredileceğini iddia etmektedir. Avam Kamarasının dünkü içtimar- nın başlangıcında bir suale cevap ve- ren İktisadi Harp nazırı Kros, şimdi- ye kadar bir tek Alman vapurunun bir Yugoslav limanından hareket et- tiğini ve hükümetin bu nakliyata mâni olmak için lâzımgelen — bütün tedbirleri ittihaz edeceğini beyan. et- miştir . 7 ALMANYA TUNA ÜZERİNDE KONTROL TESİS ETMEK İSTEDİ Sofya, l0 — Almanya Macaristan, Romanya ve Yugoslavyaya şifahi bi- rer nota vererek, Tuna Üzerinde kont- röl tesis etmek istemiştir. Almanya bu köntrolünün bir polis vazifesi şek- linde olacağını bildirmiştir. Bu notaya yalnız Romanya cevap vermiş ve milli hudutları — dahilinde böyle bir kontröle müsaade edemiye- ceğini Almanyaya bildirmiştir. TUNADAKİ KILAVUZLARIN İNGİLİZ HİZMETİNE GİRMELERİ TEMİN EDİLMİŞ Bükreş, l1 — D.N,B, Alman ajan- | LU] p *"e—eım.. v.h B z ._!i ıın “" M Uni s"'“"—— . kn"'*—ü.no alkımızın sabırsızlıkla 'ün HAYAT| Fılmını Sİnema M dirv! ıklı elde etmiye muvaffak oldu. ıııl_MATlNELERDEN İTİBAREN Yet tarihinin yılmaz âbidesi " Ânita Luiz.. Donald Vuds'üan yaâarattığı şaheser _WWMmW LÂLE sineması ile birlikte gösteriliyor) İlâve olarak heyecanla dolu olan Dövüş binson... Betti Davis ««f VNit L” beklediği ğ HAYATI ,, a (l YARĞRARNAIKya AAA N AA AAA AAA LAİ kız uıı Ş ee & | P q%_..,gm SARA Tin hoşuna gitmek için çevrilen zların... ve AŞKIN.. Filmi #qheserı takdim ediyor Meşhur güzellerinin iştirakile RICE ALAN MARSHALL £ Uti .“KB ÜU utamıyacağınız güzel bir film RNAL son dünya haberleri — AT "rş Wîl""EJ"'E.*]"î—(î':Il'iw Ü ıvm!'.ıı ll ı mğ DNK K Sınema sında — sının bildirdiğine göre, İngilizlerin Al- manyaya sevkiyat yapılmasına mani olmak için Tuna üzerindeki kılavuz- ları kendi hizmetlerine almalarının ö- nüne geçmek hususunda, Almanyanın müracaati üzerine Romanya ve Yu- goöslavya arasında mutabık kalınmış- tir. Gene Alman ajansının ilâve ettiği- ne göre, bulunan çare bu kılavuzla- rın mensup oldukları Romanya ve Yugoslavya hükümetleri taralfından silâh altına çağrılmalarıdır. Böylece Asker olacakları için İngilizlerin ve ya herhangi bir yabancı devletin hiz- metini kabul edemiyeceklerdir. BULGARİSTANDA SEFERBERLİK ŞAYİALARI YALAN Sofya, 10 — Şimall Avrupa hâdi- seleri başladığı zaman — Bulgarista- nım da seferberlik yaptığı hakkında ortaya atılan şayialar Bulgar siyasi ve askeri mahfilleri tarafından hay-ı retle karşılanmıştır. Bulgaristan se- ferberlik yâapılmasını — icabettirecek hiçbir vaziyet görmemektedir. —AL manyanın şimali Avrupadaki hareke- tine müşahit vaziyetinde bulunan Bul garistan tamaâamen bitaraf kalacaktır. Bütün Bulgaristanda tam bir sü- künet hüküm sürmektedir. Bulgaristan şimdiye kadar hiçbir zaman bu kadar kati bitaraflık güs- termemişti. ROMANYANIN TEKZİBİ Bükreş, l11 — Romanyanın seferber lik yapacağı hakkında dün akşam or taya altılan şayialar tekzip edilmek- tedir. RUMEN HARİCİYE NAZIRI ROMADA BEKLENİYOR Roma, l1 — Romanya hariciye na- zırı Gafenkongn bügün Romaya gel- mesi beklenmektedir. Mesajero gaze- tesinin haber verdiğine göre, Romen hariciye nazırının bü seyahati, İskan dinavya hâdiseleri ve büu hâdiselerin Balkanlar üzerindeki müuhtemel akis- leri ile alâkadar sanılmaktadır. İNİRZADIK ,:f Bıtaraf'arın aldıkları askeri tedülrler Isveçte “hava müdafaa- sı hali,, ilân edildi Londra, 11 — Müttefiklerin Hollandayı istilâya hazırlandık- ları yolunda Almanlar tarafından çıkarılan şayialar münasebetile dün Londrada resmi bir tebliğ neşredilmiştir. Bu tebliğde şöyle deniliyor: “Alman siyasi mahfellerinde, Büyük Britanymm, Hollandaya ve Belçikaya bir istilâ hareketi hazırladıgma dair şayialar çıka- rılmaktadır. Aynı mahafil, AL manyanın, böyle bir harekete mani olması muvafık olacağını i- lâve etmektedir, Almanya tarafından Norveçte ve Danimarkada soğukkanlılıkla yapılan istilânın, Hitlere has usul dahilinde, diğer bir bitaraf mem- lekete hücum için yeni hazırlık- lardan başka bir şey olmadığını bütün dünya tahmin edebilir. Binaenaleyh Büyük Britanya ile Fransanın bir istilâ hazırla - dıklarına dair olan iddialar hiç bir esasa istinat etmemektedir.” İSVEÇTE İsveçte, tehlikeli vaziyet nazarı itibare —almarak — bazı — as - keri tedbirlere lüzum görülmüş- tür. İsveç Kralı Vaziyetin veha- metine binaen dünden itibaren memleketin hava müdafaasını em- retmiştir. İsveç parlâmentosu geceleyin gizli bir celse aktetmiştir. Akdenizde bulunan -İsveç va- purlarına verilen talimatta her ne suretle olursa -olsun - İngiliz li- manlarına, uğramamaları ve İtal- yan veya İspanyol limanlarına girmeleri tebliğ edilmiştir. BELÇİKADA Belçikada askeri tedbirler art- tırılmıştir. Belga ajansı Belçika ordusunda bütün mMmezuniyetlerin kaldırilmasınr bildirmekte ve fa- kat seferberlik yapıldığı hakkın: daki haberleri tekzip eylemekte- dir. Sabahın ilk saatlerinde Kral Leopold, Başvekil Pierlot'u kabul ederek kendisile uzun bir mülâkat yapmıştır. Bunu müteakip kabine toplanmıştır, Kabinenin içtimamdan sonra aşağıdaki tebliğ neşredilmiştir : “Haritiye nazırı beynelmilel vaziyet hakkında kabineye izahat vermiştir. Hükümet, Avrupa har- binin bidayetindenberi kendine çizdiği istiklâl ve bitaraflık poli- tikasında azimle devam için bir kere daha müttehit bulunmuştur.” Belçika Kralı öğleden sonra da milit müdafaa nazırı Denis'i ye- nıd"n kabul etmiştir. Korveç Almanye ile — müzakerelere girişti mi ? Bu haber doğru çıksa bile müttefikler yardı- ma devam edecekler Londra, 11 — İngiliz harp ka!'. nesi dün toplanmış ve vaziyveti mü- zakere etmiştir. İngiliz Hariciye nazırı Noörveç'n JTondra elçis” : görüşmüştür- Fransada da Başvekil Reyno bahriye nazırı ve Fransız baş ami. rali ile uzun uzadıya görüşmüştür. Norveç hükümetinin Almanya i- le müzakerelere giriştiğine — dair bazı haberler dolaşmakta ise d: bunların doğru olmadığı sanılıyor. Çünkü bu haberlerin mahreci Ber. lindir. Buna mukabil meşru Nor - veç hükümetinin mukavemete de .. vam azminde olduğunu bildiren haberler gelmektedir, Esasen Nörveç müzakerelere gi- rişip Alman tekliflerini kabul et. se bile müttefikler Norveçe yar - dımda devam edeceklerdir. Çünkü bu takdirde müttefikler Norveçi tazyik altında Alman tekliflerini kabule mecbur olmuş sayacaklar. dır. lediği bir nutukta bu hüsusta de . miştir ki: Norveçin Almanya ile müzakere etmek üzere “bulunduğu — haberinin doğru olub olmadığını — bilmiyorum. Bu haber doğru dahi olsa hiç şüb. he etmiyorum ki mqttetıklur Norveç hükümetini böyle bir karara tevessül etmeye mecbur olmuş telâkki ede. cekler ve binaenaleyh gerek Norve. çin istiklâli namına gerek kendi he. sablarına Almanyanın bu yeni kuv. vetinin şimal denizine ve — Atlantike yayılmasına mani olacaklardır İngil. tere buna asla müsaade etmiyecektir. Son İskandinavya hâdiseleri gös. termiştir ki, Almanya kendi menfa. ati icab ettirdiği takdirde ademi te, cavuz paktlarına rağmen ve tahrik olmaksızın tecavüz ve taarruzlarda bulunmaktan çekinmiyor, İki memleketin istiklâlini İmhâ et. mek hareketinin bir mukabele bil. misil tedbiri olduğuna dünya efkârı umumiyesini kandırmak bizzat Göb- bela için bile müşküldür. Binaenaleyh vaziyet şudur: Kendi kendini müdafaaya muktedir olmayan herkes tehlikededir, Almanyanın hat. tı hareketi rastgele saldıran ve isiran İngiliz hariciye nazırr dün söy - l bir kuduz köpeğin vaziyetidir. ŞUNDAN, Kukla nedir? ENİ Adam mecmuasının sa- hibi İsmail Hakkı Baltacı- oğlunun hayranlarından biriyim, Yanlış anlamayın, ilminin, ihtisası. nm değil, enerjisinin, inadımın, ça- lışkanlığının hayranlarından. Üni- versiteden çekilince bu mecmuayı çıkarttı, bütün güçlüklere rağmen onu yaşattı, İlmine gelince: itiraf edeyim ki onu anlamaktan âcizim: Kaç defa mecmuasında bu çeşit yazılara raslayıp anlamaya yelten- dim, fakat bir türlü sökemedim. Muharririn kalemi başımı alıp en- ginlere girerken, idrakim yarı yol. da slop etti, Geçen gün mecmuasını karıştırı- yordum: (Kukla nedir?) başlıklı bir yazısı gözüme ilişti. — Eh, bunü anlarım ya artık! Dedim: ve okumaya başladım. Ne gezer! İsterseniz biraz da siz tecrübe edin: 8 Kukla güzelliği otomatik, düz, geometrik, mihaniki, sarsak hare- ketler, ritmler güzelliğidir. $ Kukla güzelliği gayri meş'urda kalan, henüz içtimaileşmemiş olan, grotesk, masum, sakar mahlükla- rın güzelliğidir- 8 Kukla güzelliği sözden çok ha, reket ifade eden fazla aksiyonu... Oh, artık yetişir! Eskiler: “Her şeyin ilmi güzel cehlinden!,, Derlerdi, fikrimi değiştiriyorum : “Her geyin cehli güzel ilminden!,, * * * Sözümü geri alıyorum! EÇEN hafta, Bay Mazhar Osmana bir açık mektubla şiirlerinden bahsettiğim Asaf Ha- let Çelebiyi yakından tanımak fır- satına kavuştum. Pek sevimli, pek değerli ve pek nazik bir genç... (Öyle zannettiğim gibi pek de genç değilmiş ya, neyse!) Molla Camiye dalr bir escrini bana he., diye etmek nezaketinde bulundu. Yalnız kalınca kitabı karıştırdım: Vay, vay, vay! O ne tetkik, o ne ihata!.,, İngilizceden arabeaya ka- dar birçok dillerde bu büyük ada. mın hayatı araştırılmış., Farsça, arapça, fransızca, İngilizce birçok metinler alımmış, tercümeler yapıl- mış. Eski Türk edebiyatı tarihine, tasavtuf bahislerine temas edil- miş, Hasılı İlmin bir kenarından dalmıp öbür kenarından çıkılmış. Kitabın üstünde, nadir hattatla- rın yazacağı bir talik yazı iİle mü- ellifin ithafı ve İmzası: Bir de farsça kıt'a.., Sözümü geri alıyo. rum: Artık Asaf Halet Çelebinin o şiirlerine akılsızca diyemem, olsa olsa ukalâca diyebilirim! . * * İstanbulun imarı l STANBULUN imarma baş- lanalıdanberi bir türlü ne- üÜcelenmiyen bir çalışma yer yer devam ediyor. Eminönü meydanı hâlâ bir şeye benzetilemedi. Bir meraklı zat hesab etmiş: Nevyork sergisine bizim Eminönü meydani- HafladaBiğ BUNDAN.. le beraber başlanmış. O, yapıldı, açıldı, kapandı, bizimki hâlâ de- vam ediyor, Taâaksim meydanı da böyle. Hummalı bir faaliyet, A, ma, sade faaliyet, Birkaç gündür meydandan otomobiller, otobüsler de doğru dürüst geçemiyor: Tak- sim bahçesi de Karagözün göster- meliği gibi kaldı. İçimden: — Artık ne olacaksa olsa! Diyorum, fakat bir türlü olamı- yor ki.., Gazinoyu belediyenin işti- rakile bir şirket işletecekti, o me. sele de karışmış, Geçen gün gazetede okudum: Belediye tekrar birçok yerler yı- kacak ve birçok yollar açacakmış. Hayır, teşekkür ederiz. Şimdilik bu kadar kâfi- Kiıymetli belediye reisimizden bir müddet için İste. diğimiz şey, iİmar değil, sadece İk- malden ibaret! # # ** Bekarlık vergisi EKÂRLARDAN vergi alm- mak meselesi ortaya çıkı . yormuş. Doğrusu bugünün en mü- him meselesi budür, Baksanıza, Almanya 48 milyonum diye ellerle ni böğrüne dayamış, Avrupanm ortasında bütün dünyaya meydan okuyor. Kahraman Finlândiya üç buçuk milyon olduğu için Sovyetle. re baş eğdi. Bir milletin hayatı ve istiklâli için keyfiyet kadar kemi- yetin de ehemmiyeti var, Nüfusun arttırılmasma ben de şiddetle ta. raftarım. Fakat bunu yalnız be- kârları korkutmakla — yapmamalı, evlileri de sevindirmenin bir çare: sini bulmalı, Bir gün bu kanun çı- karsa onu, bir risale sşeklinde sü- kaklarda şöyle satabilelim: Evlileri sevindiriyor! Bir şey daha aklıma geliyor: Bu yeni bekârlık düşmanlarile eskile. ri biribirinc karıştırmıyalım, Bu- günküler, eskileri kendilerine hâlâ taraftar sanmasınlar, Aradan şöy- le böyle on beş yirmi sene geçti. O zaman ateşli evlenmek tarafta- rı olanlar şimdi böyle şeyleri alul- larından bile geçiremezler! * * * Gene Afrodit OY boy, çeşit çeşit Afrodit tercümesi kütüphaneleri, mizi dolduruyor. Tâbiler Tekabet halinde Afrodit basıyorlar, Bir gün İstanbul seması, İngiliz tayya- relerinin Alman topraklarına attık. ları beyannameler gibi, Afrodit yağmuruna tutulabilir. Bizim için bunu bir rahmet mi, yoksa âfet mi telâkki etmeli, bilmiyorum, Geçen gün Transızca resimli bir Afrodit nüshası elime - geçti. Fa- kat ne resimler,., Tübilerden biri, bu türlü bir Afrodit basmayı akıl edemedi. Tercümeye bile hacet yok. Sade resimleri basılsa kapış kapış gidecek! Bu suretle yalnız e- debiyat heveskârlarının — değil, re. sim meraklılarınm da bilgisini art. tırmış olurduk, Çünkü bunlarm 1- çinde pek çoğumuzun görmediği ve bilmediği neler var! Orhan Seyfi Örhon Garp cephesinde tam sükünet | Paris, 11 — Garp cephesinde iki gündenberi tam bir sükünet vardır. | $ yalnız münferid piyade faaliyetle- ri olmuştur. İngilterede İskoçyanın şimalin de bazı Alman tayyareleri görül müştür: İngiltere Kralr Duvrda yaptığı bir teftiş esnasında hava tehlikesi işareti — verilmiş, * fakat kral daha sığmağa gitmeden tehli ke vaziyeti geçmiştir. Pazar günü yukarı Sarda düşü rülen ve yere derin surette gömü len bir Alman tayyaresinde araş - tırma yapılmış 9 ceset bulunmuş . tür, Cenazeler Fransanm Belfor kasabasında, askeri merasimle kal dırılmış ve bir Fransız müfrezeri ihtiram resmi ifa etmiştir, Acele satılık kâgir ev Üç oda mutlak, bahçe, elektrik, terkoz, kuyu, Adres: Şehremini Veledi Kara- baş mahallesi Hacı Evliya camii- şerif sokak 17 No. Sinemamızda bugünkü YILMAZ ALİ filmi Açık Davetiye Taksim Sineması Müdüriyetinden: Perşembe günü saat 18.30 da münasebetiyle tertip olunan hususi seansı gazete sahip ve muharrirlerinin, film ve sinema mün- tesibinin teşriflerini rica ederiz. - “Yılmaz Ali,, filmi Arkadaşımız Vâ - Nü'nun &e. naryosunu hazırladığı ve Halil Kâ- mil stüdyosunda Faruk Kenç'in rejisörlüğünde çevrilen “Yılmaz Ali” filmi bugün saat on sekiz bu. çgukta Taksim sinemasında matbuat mensuplarına gösterilecektir, Baş rollerde Suavi Tedü, Refik Kemal, Nevzat Okçuğil, Feride Canan ve Celâl Çağdaş vardır. Resmimiz bu filmden bir sahneyi gösteriyor, B —rr |