11 Ekim 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

İtalyanın yeni durumu.. Yazan: M. DALKILIÇ , Buğün, Avrupanm girmekte olduğu yeni durumda, İtalyanm İ yaziyeti dikkate şayandır. w Zira, süratle yürüyen vakayiin inkişafını dikkatle takip ede- G cek olursak, harbin yeni safhasında İtalyanm mühim bir rol oy. q enamağa namzet olduğunu aüliyabiliriz. ' Bugün İtalyanın, Polonyanm taksimini resmen ve otomatik, man tanımamış olduğunu ve Polonya elçisini henüz mühafaza et- tiğini görmekteyiz, Hitlerin son nutkunda İtalyadan ya.hııı müşterek mukadde- O yata dayaznmadıkça buğün hiçbir manası olmıyan dostluk kelime- | gile bahsettiğini ve hele . Kont Çiano görüşmelerini yaptıktan Ş sonra dahi . nihai bir sulh teklifinde İtalyan dileklerine en ufak | bir telmihte bile bulunmadığını bütün dünya görmüştür. $ Almanya lehine sulhe delâlet etmemiştir, ! Şu halde şu muhakkak hakikat beliriyor ki, bu sefer mütte- 'llkini İtalya değil, Almanya terketmektedir. Almanya bir tehli- ke karşısında daha büyük bir devlete dayanmayı tercddüd et- Mmeden tercih etmiş bulunmaktadır, *_ İtalya, tıpkı Almanya gibi bir sanayi memleketi olduğu için — dik hamlede eski müttefikinin cenubi Amerika ihracatını eline | îıhnaktıdn- Meflüç Alman sanayüi yerine İtalyan — sanayiine y gittikçe o kadar taleb olacaktır ki, İtalya fabrikalarınımn harb için ,_lıhmoyl bırakmak mecburiyetinde kalarak süratle Almanyanm <ihracat varisliğine geçeceği aşikârdır. Halbuki İtalyanm Almanyaya bu varisliği — yalnız ekonomik değil bugün ekonomik zaruretlerin tayin ettiği politik inkişafa : da şamil olacağı şüphesizdir. Yani İtalya, Avrupada büyük bir Almanyanımn kendisini bü. |— yük bir devlet olmaktan düşürdüğünü ve zaruri bir hayat saha, ı sı çarpışması olduğunu görmüştür. Halbuki bir deniz memleketi ı E=_cılı.ıı ve her deniz memleketi gibi İngilterenin deniz hâkimiyeti ; altına düşmüş bulunan İtalya, Avrapada, mağlüb bir Almanyanım ği tarihi varisidir. İ Almanya nasıl tehlike zamanında İngiliz - tüstemlekelerini , peşkeş çekerek devlet kazanmağa çalışmaktaysa, elbette ki, İn- M glltero de İtalyaya Almanya müstemlekelerini peşkeş çekebilir. - Ve Almanyaya karsı Avrupada kuvvetli diğer bir devlet ayakta wtııinlmık istenebilir. Esasen Ayrupada bugünkü durum karşısım- da bir İngiliz - Fransız , İtalyan müsellesinin vücuda getirilmesi | farihi bir zaruret gibi görünmektedir. Hele Hindistan ve Asya yo. İuyla Mısıra taarruz gibi ihtimaller tahakkuk ottiği takdirde bu İtalya L * . a r'ı", (j Lanlaşma hiç şiiphesiz bir emrivaki olacaktır. P Jalaf ga;,e/eı. Pt e diyovCovi, <. tda) y M. Zekeriya Sertel, —“Tuna ve şBalkanlarda çarpışan — ihtiraslar,, Daşlıklı makalesinde, Tuna ve Bal- ti nların Avrupa — mukadderatını fayin hususunda ötedenberi büyük Yoller oynadıklarını işaret ederek Bön vaziyet karşısında bu mıntaka- f gene Avrupa diplomasisinin a merkezi olduklarını kaydedi- tarlığı yaptıran Hitlerin, “Kavgam,, eserinin Ğ16 ıncı man milletine: öldürücü düşmani, aman lesini şöyle bitiriyor: uharrir, Tuna ve “Şimdi bu Fransızlar et ve Alman Balkanlarda menfaatlerinin dâlâ tezat halinde mi olduğu, yok ikl memleketin karşılıklı müsa- delerle bu sahada — menfaâatlerini gıştırmış mı olduklarının henüz çhül bulunduğunu kaydederek a ve Balkanlarda — İtalyan ve z menfaatlerinin de faaliyette olduğunu, herhangi bir istilâ ve nü- fuz tazyikline karşı Tuna ve Balkan gletlerinin aralarında birleşerek yük bir blok vücuda getirmeleri b 'ettiğini tebarüz ettiriyor. devam ederlers> kabahat dir?,, CUMHUÜRİYET ve manevi kuvvetlerini WENİ SABAH | Hüseyin Cahit Yalçın, “Hitlerin sulhu,, başlıklı makalesinde, Alman İ lei relsinin nutkunun melni ile dair Avrupa gazetelerinde gü- İzahatın Hitlerin maksadını aşikâr suüretle gösterdiklerini ; .hunlar okunduğu zaman, — İngi- |Başvekilinin nazilik ve bugün- kü naıi şefi Almanyada hâkim ol. ı1 ça sulh yapmak imkânı olmadı- Bi hakkındaki sözlerine hak verme- —mek elden gelmediğini, çünkü bu nulkun nasyona| sosyalizmin hik- eti vücuduna mugayir tezler İteri sürdüğünü kaydediyor ve: "Neye inanmalı? diyor, Hitlerin 80 milyon Almanma gösterdiği yola, telkin ettiği imana, vaadettiği icra, ata mı, yoksa bugünkü — sözlerine |. bun vt altında kalıp ezilmemek, Yazan: Nezihe Muhiddin venk TER mas Ürkek ve buruk bir yüzle hançeri KESLA 5 pş Muharrir, bundan sonra Hitlerin Mein Kampf isimli eserinden par- çalar alarak bugünkü nulkile karşı- dlaştırıyor ve aradaki büyük tezal we tenakuzları tebarüz ettiriyor, -— Hüseyin Cahit Yalçın, Alman dev et reisinin kitabında “gayeye vasıl olmak için her vasıtanın meşru ol duğuna dair,, teminatlar bulundu- Ün gibi istenen şeylerin — hepsini sirden talep etmiyerek tedricen i- erlemk — yolunda — tavsiylerin de öze çarptığını, binaenaleyh nazi ba esaslı premsipleri — dü. sülünce bugünkü hareketinin de İr merhaleden İbaret — olacağıına eline alan Lili biranda — zenbereği boşalan bozük bir çalgılı saat gibi ahenksiz bir kahkaha kopardı: 1i gülüyordu. Bununla mı öldürdün onu?! tin? la kan yok! — Sen ne dersen de hen hançeri ' madan yere serildi. 5 Belki frenk gömleği falan mıştır. izzarüre hüküm olunduğunu kay- ederek bügün Fransız siperleri | müş diye haykırmıyorlar mıydı*! P N | Pij e &€ GA karşısında oparlörlerle harp aleyh- ve döstlük propagandası . adlı | sayfasında Al, “Nihayet açık surette şu hakika- H idrâk etmelidir: Alman kavminin vermez düşmanı Fransadır ve Fransa kala- caklır,, dediğini yazıyor ve maka- Hitlerin bugünkü sulh tekliflerini ve Fran, - | saya karşı hiçbir düşmanlık besle- mediği yolundaki teminatını, gaye- yi temin Maksadile her çareye baş vürmayı meşruü ilân eden Hitlerin bir hilesi diye telâkki edip harbe kimin- Nadir, Nadi, “Büyük imtihanda muvaffakiyet şartları,, başlıklı ma- kalesinde, harbin milletlerin maddi ölçen bir imlihan telâkki edildiğini, bu imti- hânın yalnız muharipler için değil, onlar karşısızda alacakları vaziyeti tayin hususunda gösterecekleri ol- Bunluk itibarile bitaraflara da şa, P mül bulunduğunr kaydediyor ve bü arada büyük muharipler'a bacakla- kavga "yakalar, gene hâkimler insanı hapse — Bununla mı? diye sinirli sinir , — Bununle öldürdüm ne zannet- — Ayol bunun üzerinde bir dam, öyle bir sapladım ki nefes bile ala- |* — Mutlaka seninle alay elmişlir. yırtıl. — Ya © gürüllü neydi? Biri &- HABER — AKşam Postası" Sinemalar sınıt- lara mı ayrılacak Belediye, şimdiki fiyatları fazla buluyor Belediye İktısat Müdürlüğü yaptığı tetkikler neticesinde, si. nemacıların iddialarına rağmen bilet fiyatlarında lâzımgeleri ten- zilâtın yapılmadığı kanâatine var mıştır. “—Müdürlüğe göre, sinemacılar tenzilâtı yalnız loca biletleri ü . zerinde yapmışlar ve duhuliye ile diğer mevki fiyatlarını eskisi gibi bırakmışlardır. Buğün tekrar bir toplantı ya. pilarak vaziyet gözden geçirile . cektir. Belediye iktısat müdür - lüğü sinemaları üş sınıfa ayırma. ğı ve ona göre fiyat tesbit etme. ği düşünmektedir. Üniversitede münhal profesörlükler Bazı ecnebi profesörlerin istila etmeleri Üüzerine — üniversitede münhaller olmuştur. Tatil dola. yısile Avrupaya giden bazı pro- fesörler de geriye dönememişler. dir. Üniversite rektörlüğü —ders senesinin açılmasrna az vakıt kal dığından vaziyeti Maarif Vekâ . letime bildirmiştir. L S İfRe TORn Şehrimize gelen Bulgar talebeleri Bugünkü Konvansiyonel trenile Bulgaristandan altı talebe gelmiş- tir. Bulgar talebeleri İstanbul üni. versitesine bağlı Dişçi mektebinde tahsillerini yapacaklardır. ——— Mühendis mektebine girmeğe talip olanlar Mühendis mektebinin kabul imtiharılarına her seneden fazla olarak bu yıl 480 kisi girmiştir. Kazananlarm mikdarına göre, bır sene almacak yatılı ve gün . düzlü talebeler tayin edilecek - tir., — Savarona yatı tamirde. Savarona yatı dün sabah te. mizlenmek üzere İstinye havu - zuna alınmıştır. ——— Valinin tetkikleri Vali ve belediye reisi- Lütfi Kırdar dün Taksime giderek ÂA. yaspaşa tarafında yıkılmakta o. lan binaları gözden geçirmiştir. sonunda istiklüllerini masun bulun- düurmak kaygusunun cenuübu şar-i devletlerine dikkatle takibe mecbur | oldukları birtakımı vazifeler yükle- diğini ve bir aydanberi — vaziyetin bü devletler için müsait imkânlar vaadetmekle olduğunu söylüyor. Romanya, Yugoslavya ve Maca, ristan anlaşmatının — lüzum ve e- hemmiyetine işaret eden muharrir, hu imtihandan muüuvaffak çıkmaları için cenubu şarki devlellerinin men faatlerini A--uzanın ümümt mer- faatleri İle telif etmeleri nu tebarüz eltiriyor. lüzüm-- — Kalil sehyor, kaçın — diye de haykirıyorlardı. Zizi sukuluhayale uğtamış — gibi başını iğdi. Lili hâlâ gülüyordu.: — Ne de'olsa ortada — bir vaka var elbelte seni arayacaklar. — Bu kadarcık bir şey için mi? — Na zannediyorsun ya.. Bu az bir şey mi? Bir kız hançerle — bir delikanlıyı vuruyor. — Ama öldüremiyor. — Zarar yok gene insanı polisler tıkarlar, gene gazetelerde — üç dör! gün resimlerin çıkar. — Daha ne is. tiyorsun ? — KNe mi İsliyorum”.. O beni lerk etlikten sonra ben haftalarca üyü- madım, Mükemmel bir senaryo ha- zırladım.. Halbuki.. — Halbuki hu da bir senaryo iz. te, — Ama feci değil gülünç.. Ber, komedyalardaın nefret ederim. Lili cığgarasının sön neflesini çe- kerek: A — Haydi, dedi. Bu kömedyanın ben de ikinci bir — kahramanıyım. | Komedya kömedya her neyse bizi | İtalyanlar Dört milyon liretlik Türk pamuğu alacaklar İtalyan mensucat fabrikalarının bir mümessili geldi Bugünkü Konvansiyonelin yol. cuları arasında bulunan — başlıca İtalyan mensucat fabrikaları mü- | messili M. Ringöli, — memleketi- mizden dört milyon liret değerin: de pamuk satın almak üzere geldi- Hini, buna mukabil Türklerin İ- talyadan her nevi kumaş ve pa. müklü eşya getirtebileceklerini, ikı memieketin ticari münasebetlerini genişletmek için İtalyada büyük bir istek mevcut olduğunu bir mu«- harririmize söylemiştir. Bir müddettenberi Moskovada müzakere ve temaslarda bulunan yedi kişilik bir Çin heyeti bugün Sovyet bandralı Suvanetia vapuri le İstanbula gelecektir . Heyet için Çin sefareti tarafın: dan Parkotelde büyük bir — daire tutulmuştur. Heyetin seyahatine ehamnıyet verilmektedir. Burada ne — kadar kalacakları ve ne' yapacakları he- nız belli değildir. Bugünkü Avrupa — trenlerile de altı Çinli talebe — memleketlerine dönmek üzere gelmiştir . ——— ——— Elektrik malzemesinde ihtikâr var mı? İhtikârla mücadele — komitesi ,dün toplanarak elektrik malze - mesi satanı tüccarlarr dinlemiştir. Tüccarlar Almanyadan mal gel. memesini fiyatların artmasma se bep göstermişlerdir, Neticede tüccarlara eylülden evvel gelmiş mallara zam yapıl. 'maması vVE ayrıca Cümhuriyet bayramımndan istifadeye kalkışma | maları tebliğ olunmuştur. —e Otomobil yedek aksamı gelmiyor Son zamanlarda piyasada oto . | mobil yedek aksamı bulunmama. ğa başlamıştır. Bu yüzden tatili faaliyete mecbur kalan otomobil ve kamyonlar vardır. Yedek par. çalar Amerikadan ve Almanya - dan gelmekte idi. Almanya ile ti caretimiz tamamen dutmuş, Â . merikalılar da döviz güçlüğü yü. zünden mal göndermemeğe baş. lamışlardır. Bu vaziyet devam ettiği takdirde piyasadaki oto - mobillerin yavaş yavaş işlemez bir hale gelmesinden korkulmak. tadır. Aynı zamanda bazı yedek par. ça satan ticarethaneler de clle . rindeki parcaları saklıyarak çok yüksek fiyatlara satmağa, böyle- likle ihss#Â: yapmağa Laslamış « lardır. utlaka arayacaklardır. Burada miskin miskin — yakalanacağımıza bari meseleye biraz daha - fantezi katalım. ç — Nasıl fantezi? — Nasıl olacak zalen — uykumuz kaçtı. Kolaro da beni barda bek- liyor.. Bekledikçe — ateşlenmiştir, Daha çabuk kaflese girer. Haydi ça, buk çabuk hazırlanıp bara gidelim. Bari bizi orada yakalasınlar. Zizi mahzundu şimdi.. Bu fikir de fena değildi ama., yümüuşamıştı, * | Lili onu kolundan tutup kaldırarak: —Haydi, dedi. Yüzünü yıka da hazırlan. — Hançerimi de yanıma alaca- Bım, , — Bstlersen bir de tabanca al.. Dedikleri gibi yapltılar. Bir çey- rek saat sonra sokağa çıkmışlardı. .Tam köşeyi dömdükleri zaman ev. lerinin bulunduğu sokaktla hızlıca bir ayak sesleri duyarak dıvarın ka ratnlığına sindiler. Gelenler üç ki- şiydi. Tam evin önünde durup kâ- piyr çaldıklarını gördüler. — Uzun gece Tuyvaletlerini manlolarının al, tından kaldıran ellerinde küvvel ke e aü Kız kaçırma hâdisesi Kaçıranı — yaralayan adam tevkif edildi Topkapı dışında Âyazma mev. | kiinde bir kız kaçırma yüzünden GU LA K ILERE vukua gelen yaralama vakasının , dün Sultanahmet sülh üçüncü te. zada sorgusu yapılmıştır. İddiaya göre, Topkapı dışında otufan Bahaettin isminde birinin uşağı, Ali adında birinin kızmı kaçırmış ve Bahaettin bu kaçır. maya yardım etmiştir. Kızın ba - bası Ali de bu yüzden Bahaettini bıçak ve tabanca ile âğır surette yaralamıştır. Suçlu Ali dünkü sorgusunda! “Kızım kaçırıldık « tan sonra Bahaettine gittim. Ba. na ancak bir kefil gösterdiğim takdirde kızımı vereteğini söy « ledi. Kavgaya tutuştuk. Brçak ve tabancamı çektim. Sonra da polise teslim oldum.” — demiştir. Ali tevkif edilmiştir. ——— X — —— Berlin ve Bükreş hava seferleri Bir müddet evvel tatil edilen İstanbul . Berlin hava seferleri . nin tekrar işletilmesi için teşeb- büsler yapılmaktadır. Almanlar Ankarada teşebbüslerine devam ve bir haftaya kadar seferlerin başlayacağını tahmin . etmekte . dirler. Seferler havalar müsait olursa kışın da devam edecektir. Romanya havayolları tarafın . dari yapılmakta olan İstanbul . Bükreş hava seferleri havaların bozulmasr yüzünden dün tatil e- idilmiştir. İlkbaharda tekrar baş. layacaktır. w b —e A Almanya ile iş yapan Atüccarlar Ticaret Odası, Mmanyı e !; yapan tüccarlar arasında bir an. ket açmıştır. Oda tüccarların a. lacak ve verecek vaziyetleri ile Alman gümrüklerinde bulunan Türk mallarınm mikdarını sor - maktadır. Si — ——— ” Kepek ihracına / müsaade isteniyor Değirmenciler belediyeye ü. racaat ederek un imalinden elde edilen kepekleri satamadıkları i. çin un fiyatlarını pahalılaştırma. ğa mecbur olacaklarmır bildirmiş- lerdir. Belediye kepeğin müsaa. deye tâbi olarak harice gönderile | bilmesi için Ticaret Vekâletine başvuracaktır. ——— — Üniversite binalarında sığınak yapılacak Üniversite binasile hariçte bu. lunan fakülte ve enstitü binala . rında hava tehlikesine karsı ko. runmak için birer sığınak -yapıl- ması kararlaşmıştır. Tetkikler yapılmaktadır. İ PHHA Bi lunu luttular. Ve gene Lili onu çe. kerek Tepebaşına çıkan dar ve ya- rı karanlık sokağa sürükledi. Şim- di eteklerini kaldırmağı düşüngte. den koşuüyorlardı. Arka cadde ten- haydı. O taraflarda daima bu tarz- da kadınlar yötmeğe alıtanların dik kat nazariına çarpmadan “Gece kuü. lusu, HHun kapısına vardılar. Biraz hafiflemiş gibiydiler . Methalde bir saniye durarak ne- fes aldılar. Dağılan saçlarına heyecandan tit riyen parmaklarile biraz düzen ver dikten sonra İç kapıyı ilterek içeri girince iki ciddi bakışlı — erkekle karşılaştılar. Bu iki adam içeri gir- melerine mani olacak gibi önlerin. de durunca, her zaman onları şa- kacı bir yüzle karşılıyan xenci ka- pici somurtkan bir suralla başını ö bür 1farafa çevirdi. Biraz sonra te- lâşlı bir halle bar sahibi de kapıya doğru geliyordu. Önletine dikilen- lenlerden ©iri bu Gece — kultusunun nüşterilerine t---amiyen bir cid. diyetle evvelâ Ziziye hitaben söze başladı: — " yoktür. RSİİN aB DİEBİLİR:OM-AİNI| :.i]di y:ılmz şiddetle biribirinin ko- TI BİRİNCİTEŞRİN — 1939 — AKŞAM POSTASİ Sahibi ve Neşriyat Müdürü : Hllâl') Rasim Us |* İDARE EVİ: tstanbul Ankara tadıfasi Pusta kutusu — İstandul 214 Talgral adras İstanbal HASCU Yan işleri teletonu : . 23872 — idare . 5 24370 ilân — . ürdi 20335 Tariltetet Galkan Birtği sçin üydü ötü karal düşülür Pozia birliğise girmeyen yarlart aydü Notlar AİR ile nâzım arasında bi | fark gözetmek evvelâ kimil aklıua gelmiş? bilmiyorum; f böyle bir fark gözetmek, düş v | te kolaylık arıyanların pek — işint | geliyor. “Falan bir şair değil, belki bir nâzım'dır,, derken, derin bir sör w söylemiş gibi, hakimane bir tavif | takınıyorlur. Şair kimdir? nllî'l kimdir? bunu anlaltan bulunmu.’f“' Birtakıra şanmat. Hiğişeler MA cuda getiren, aruzla — arzühal yâf | mağa kalkan adamlar vardır; ıı#n: ce onlara nâzım dense anlıyacaği* Ama muallim Naci gibi, Tevlik ret gibi adamlara da nâzım j ğe kalkıyorlar ve o zaman iş karışlı yor. | Anladığıma göre “Rakik veya — teşin hissiyat,, sahibi şair, kelâmın güzelliğine, pnı-nııl" lüğüne ehemmiyet verenlere ise ll.' zım diyorlar, Yan" sanatkârlara kâf” şı besledikleri istihfaf hissini b? 1 | ndâdzım — kelimesi ile ifadeye oıW | yorlar. Şekle itibar ettiniz mi? * kimselerin tarizine uimw' “Rakik veya âteşin hissiyat,, dh bi olmayi zor — bit iş halbuki öyle bisler herkeste IIW nür; zaten bütün hisler herkıi" malıdır ve kimsenin onlar üzerind? bir mülkiyet hakkı iddia etmesi €8 iz değildir. Müşkil olan © hili!fl İ güzel, pürüzsüz kalıplara dökm“' şekli bulmaklır. Bir şairin — nelef | hissettiği, heyecanları beni alâkö” — C.r elmez; hislerini, heyecan M nasıl söylüyor, bt ehemmiyetlidir — * * Sanlati, yani güzel şekiller yarat | 'mayı beceremedikleri için hor Bös | rüyörlâar; his, heyecan herkese vt gi olduğu için hürmetlerini kazall'- yor. Ancak kendilerinin de ellııdî“ İ gelehilecek şeylere kıymet veri!f"' lar. Nâzım dedikleri adamları ğenmemeleri, kedinin ycllşamedw ciğere pis demesi kabilindendir. — BİR manzümede, beyitte fikrt benzer bir şey sördüleı'ml' | bemen omuzlarını silkip: “Nabiyf” ne!,, deyiveriyorlar. Nabi şair döe ğilmiş de boyuna hikmeller savii” ran bir adammış.. Halbuki keudı W leti şiirin hikmet: savurmak ollİ' “1 dığını anlamış!lar... ' Çok güzel beyitleri olduğunu bilr rmeme rağıncu onlara karşı M müdafaaya kalkacak — değilim; on ö | ben de büyük şairlerimizden $â9“ mam. Fakat şiirde fikre, hikmett | karşı göslerilen hürmetsizlik d su sinirime dokunuyor. Fikrin, metin de ifsanda zevke hitap mesi kabildir. Sanatin hududu İ tür, Her şey onün içine girebilirr | akıl, hikmet insan oğlunun mali q ğil midir ki tam insanın ifadesi ©* lan sanalte girmesin? İ | Şiirde mana aramamağı da Iİ'] | rim, fakat şiirde — manasızlığın Ü — yeri vardır diye ondan manayı bütün kovmağa kalkmanın lüz Nurullah ATAÇ — i | Di — İsminiz nedir? Kapının yanındaki kırmızı ve yüuldızlı kâğıtlarla dekoöre miş dıvara solgun ve bitkin dnîd mış olan suzlu kı> titriyen dudakli” rınıt arasından-güç işitilir bir le mırıldandı: afı — Zizi y — Yani Zeynebten muhaffef de ğil mi? Asıl isminiz Zeynep ? NU Lili haykırdı: — A nereden biliyorsunuz 09"’ sahici adını?! Genç adam ciddiyetini l:ıozmld"lı duüdağının ucunu kıvırarak bü 8€ ona döndü: — Sizinki de “Fli,, — Ama bana da Lili derler. ! — Zarâr yok sizin isminiz Pi ğ Diyamandis kızı Eli? j — Ne de çabuk öğrenmişîi"” Ki hepsini, ama vallahi billâhi hiçhi' i suçum yok benim, — Haydi buyurun ikinizi de ll' rakola götüreceğiz. ü — Benim süçüm yok diyorum B ,—a%? | | P “ -| * Devami var) —— <TLLLE Yi ;':_. Di