13 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

| &e hiç kimseden emin değildir. Büyük ve küçük develtlerin H ? dir? Kim kiminle birleşecek veya birleşmiyecektir? Kim muzaf, £ Yer olursa kim için hayat kim için ölümdür? ve hakiki sirayet kabiliyeti meçhuldür, İhti. İ si, hakiki kadrosu İ maller son derece oynak. [. Harbin taliini kat'i surette ıİl'İill | ( Niçin olmasın ? _Dünya vaziyeti niçin müphemdir ? Yazan : ARB başladığı, yani hakikat ateş aldığı halde, ictler bitaraflığın teyakkuzu içine çekilmişlerdir. Hiç kim, Dünyanm meşimesi, pıtrak halinde birdenbire çoğalrvyeren ko— — tü urlar gibi, müthiş bir sürpriz ihtimalleriyle dolu.. mal dah düşünülse, bu son iki ihtimal dahi biribiri kadar müm. : Olmaz sanılan şeyler o kadar biribiri peşine olabilmiştir ki meselâ Almanyanın son bir hamleyle Rusya, İltalya ve hattâ Ja : ponya ile birleşivermesi nekadar kabilse, Sovyet Rusyanm harbe i / giremiyeceklerinden korktuğu İngiltere ve Fransanm fiilen harb ı açmış olmalarımnı ve Almanyanımm istilâ harblerine İ önüne alarak tekrar sulh cephesine girivermesi ve hattâ İtalyanın ! i.bdıhl bu cepheye iltihakı ayni derecede mümkün. Dünya iki taraflı bir uçurum üstünde yürümektedir. Hâdiseler onu her iki tarafa da bir anda yuvarlıyabilir. H Onuan için henüz hiçbir devletten nihai bir karar beklenemez. 4Onun için bıııgilıılıü bitaraflıklar nisbidir ve hakiki hiçbir manala, M. DALKILIÇ bütün dev- Ortada hiçbir muayyeniyet yok, bitaraflıkları hakiki ve nihai mi- Harbin hakiki gayer tayin edecek olan son iki zıd ihti- ! giriştiğini göz ;[(,K Gağe/efâ ti di e)ığ_ adır Nadi, Polonyanın maksa- nı Almanyaya karşı dört beş ay .,3_; vemet şeklinde görüyor ve e- r bu müddeti aşarlar veya bir ivalfakiyet elde ederlerse bunu ı;j.,.v sayacaklardır diyor. Neti- < Polonyanın harbi kabul , şerefli bir insanın esareti etmektense ölmeği tercih et- esine benzeten muharrir, Alman. nın Sigfrid istihkâmnlarına yer- irktaki işini bitirmek-için lâzım zamanı kazandığını bildiri- ı"l DU Ale) ! "'m: buna karşı Fransa ve İngil- min vaziyetini şöyle — tebarüz, ti yor " Bu iki devlet yavaş hareket ( ı; orîar Polonya ordusunun yar- mımna koşmuyorlar. Şu halde ni y Ridz mağlüp olduktan | a Almanya'ile anlaşacaklar ve il kabul edeceklerdir!! Demek bu itibarla yanlıştır. İngiltere ile Fransa ne Danzig' koridor için, ne de Polonyanın i gözleri için harbetmiyorlar. tevzuu bahsolan — dava çok daha ?'n Ş çok daha şümullüdür.,, Sabiha Zekeriya — Sertel hü- ümetin beyanatmdan şu manayı ÖC5e ansa, İngiltere, Sovyet Rus- " Balkan memleketlerile dost ol- uğ muz müddetçe bu harp badi- #sini asgari müşkülâtla atlatmak î;e arımız çoktur. Harp istemi- uz. Fa dkat harp gelirse, ona kar- ':" ıı için ordumuz ne kadar , dah'” vaziyetimiz de o L sağlamdır Başvekilin nutkundan — istihraç | *ıır imiz mana budur. Hiç telâş | den, vekar ve sükünetle hidi- Mrivyak «reriali V ; İ ;â;i n | Fakat yaman bir hırsız T CCUL, S2e ©- VAKİT Asım Us bugünkü — başmakale- sinde Almanyanın — iktisaden ne Vapurlar Akdeniz seferlerine başlıyorlar Şimdilik yalnız İzmire kadar gidecekler Son hâdiseler dolayısile tatil edilen limanımızla Akdeniz li - manları arasındaki yolcu ve yük vapurları seferleri bugünden iti. baren tekrar normal şekilde baş - lamıştır. Bugün ilk olarak Bartın vapuru yolcu alarak Ayvalığa hareket etmiştir. Pazar günü de İzmire Kadeş ve İmroza Tayyar vapurları ha. reket edecektir. Şilepler de Ak - denize işliyebileceklerdir. Yal . hız şimdilik İzmire kadar sefer - lere müsaade edilmektedir . ŞAİ aet A A, İngiltereye ithal edilecek mallar Hakkında ticaret Vekâletinin tebliği Ankara, 12 (ALA.) — Ticaret vekâletinden- 1 — Bundan böyle Fransa ve Polonya hariç olmak — üzere her- kadar bozuk olduğunu ve Alman- yanın uzun süren bir harbe da- yanamıyacağını anlatarak, — diğer memleketlerin de tasarrufa başla- dıklarını söylüyor ve diyor ki: “Harp içindeki — memleketlerde görülen bu şiddetli tasarruf hare- ketleri ve tedbirleri henüz ateş hat- tı haricinde duran — memleketleri derin derin duşundurecek bn' ıb ret levhasıdır; zira bugün sulh i- çinde olan Mömleket ve milletleri |- harp tehlikesine karşı sigorta eden hiçbir teminat mevcut değildir, ,, YENİ SABAH Hüseyin Cahit Yalçın “1914 hu- dutları,, başlıklı yazısında Alman- yanın çaresizlik içinde kalınca sulh tekliflerinde bulunmaya başladığı- nı ve 1914 hudutları — kabul edil- mek suretile harpten vazgeçeceği- ni mevzuubahs ederek bunun basit bir şey olmadığını ve her şeyden evvel Çekoslovakyanın, Arnavutlu- ğun — terkedilerek Lehistanın da tahliye —edilmesi lâzımgeldiğini söylüyor.,, 14 Yaşında Perapalas otelinde oturan Japon elçiliği ticaret kâtibi Nisin Yama öcekiran Lüksemburg — salonunda | bilârdo oynarken ceketini dıvara asmış, bir müddet sonra ceketinin cebindeki, içinde dört yüz lira para ve muhtelif evrak bulunan cüzda- nnn çalındığını anlamıştır. Polis derhal tahkikata başlıyarak Kadı- köylü küçük Necati ismindeki hır- sızı bir iki saat sonra — Sirkecide trene binerken yakalamış ve cüz- dan sahibine iade edilmiştir. Hır- sız cürmü meşhut mahkemesine hangi bir Avrupa memleketinden İngiltereye sevkedilen eşya, İngi- liz konsolosluğu makamları tara- fımdan verilecek bir “menşe ve menlaat — şahadetnamesi,,ni haiz bulunmadıkça İngiltereye ithal e- dilemiyeceği alâkadar makamlar tarafmdan bildirilmiştir. 2 — İngiltereye —mal gönder- demek istiyen:ihracatçılacın #kendile- rine bu şahadet'nîme sistemi hak- kında etraflı malmat veretek olan en yakın İngiliz - konsolosluğuna müracaat etmeleri tavsiye olunur: ——— Ecnebi ve ekalliyet mektebi muallimleri Vekâlet tayin edecek Ecnebi ve ekalliyet okullarında- ki türkçe dil ve kültür derslerinin muallimleri maarif vekâleti tarafın dan tayin edileceklerdir. Bu tayin- lerde kanunen müallim vaziyetini haiz olmak şarttır. Ayrıca müraca- at sırası da gözününde tutulacak- tır. Bu gibi mekteplerde bir mual- limlik açıldığı zaman, mektep ve sınıf kapanması yüzünden açıkta kalmış muallimlerin tayini tercih edilecektir. Muallimlerin haftalık ders saati 24 ü geçmiyecektir. ——— Matbuat bürosu kuruluyor Ankara, 13 — Başvekâlete bağlı olmak üzere müstakil bir matbuat bürosu tesis — edilmektedir. Büro umumi kâtipliğine Bükreş elçiliği müsteşarı Selim Rauf tayin edil- miştir. ——— Bütçe encümeni toplanıyor Ankara, 13 — Meclis iktisat en- cümeni dün toplanmıştır. Buğgün- eri bekliyebiliriz. îr l“ HLA BER İNİ JEDİEBİ “ROMGANI | >> . V E UAİ V t Yazan: CAHİT UÇUK — 14 — .'Bu' aralık başml çevirerek, ar? _akı yeşillikelre baktı, Çimen lerin üzerinde mavi mineler, sarı üzlü beyaz kanatlı papatyalar gamber çiçekleri aşmıştı. *nqı. birdenbire kuçuk bir A 'ğı' terzda bakınca, üstü turun- ı:ı benetti, büvük kanatlı siyah kelebek gordu Sevinçle Zey- — YAK ee alaman hat - * ı— l 1 verilmiştir. nebe dönerek: — Ben sana — söylememiş miy- dim ki kelebek gözeceksin?.. Zeynebin gözleri yaşarmiştı: — Kara kelebek!... Ak olsaydi yüreğim rahat olurdü Ali., — E artık buldun da bunaldın Zeynep!.. Fakat onun da içine bir kurun tu düşmüştü. Su tasını alarak dol durdu Son yudumuna kadar iç:- ti. Sonra gene dolduüurarak, — Zey” nebe uzattı. Önun — üzüntüsünü dağıtmak için: — Zeynep, dedi. İki gün son de bütçe encümeni toplanacaktır. — Nikâh için... Zeynep, dalgın dalgın — önüne bakarak, düşündü. Demek ki, köylerinde nikâh olamıyaca'slardı. Ali, bu sözlerin de Zeynebi se- vindirmediğini görünce, doğacak çocuklarından söz açtı. Bu bahi: Zeynebin üzerinde büyülü bir te sir yapıyordu. Hemen yüzü değiş ti. Gözleri parladı. Oğlan adı bu!- mak için, isimler- aradıar: Ali, çöcuğun — Zeynebe; basma benzemesini istiyordu. Konuşur'arken; vakit ilerlemis öğle olmuş, ağaç gölgeleri diple- ra şehre gideceğiz. — Şzhirde ne yapacafız? rine toplanarak, sonra uzamağa yerlere yatmafa başlamıştı. Parti Meclis grubunda Hariciye Vekilimiz uzun izahatta bulundu Umumi heyet hüküme- tin siyasi tedbirlerini memnuniy-'c şayan gördü Ankara, 12 (A.A.) — Bugün. kü Gurup içtimamın bildiriği: Cumhuriyet Halk Partisi Bü- yük Millet Meclisi Geupu bu . gün 12 - 9 - 1939 öğleden sonra reis vekili Hasan Sakanın reıslı. ğinde toplandı. İlk söz alan Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu Meclisin tatil mebdeindenberi cereyan eden si- yasi ahval ve vakıalar üzerinde, bugünkü siyasi mesailin her salf- hası hakkında uzun izahat ve be. yanatta bulundu. Birçok hatipler aynı mevzular üzerinde fikir ve mütalâa beyan etmişler ve hü - kümetten bir çok noktalar hak - kında sualler sormuşlardır. Bu suallere Hariciye Vekili ve diğer alâkadar vekillerimiz ce . vap vermişlerdir. Umumi heyet memleketin müdafaa ve emniyeti için olan kararları ve siyasi ted- birleri memnuniyete şayan gör . müş ve hükümetle guürup arasın- da tam bir tesanüt olduğu bir daha tezahür etmiştir. Hüküme- tin izahatı müttefikan Gurupça tasvip olunduktan sonra saat |'Vapurların Âkdenizde — sefer yapamaması dzerıne İtalya ile bir müddettenberi ticari temasları - mız durmuştu. Dün ilk defa ola. rak trenle İtalyaya 300 sanldık yumurta gönderilmiştir. İtalya - dan da aynı yolla muhtelif mal gelmiştir. Böylelikle eniz nakli . yatı karaya çevrilmiş olmakta . dır. Ce— — — ——— Çorapçılar İpliksiz kaldı'ar Çorap fabrikatörleri. ipliksiz kalmışlartddır. Bu yüzden 31 ağus. tos akşamına kadar Almanyadan gümrüklere gelen, fakat paraları bankaya yatırtılmamış bulunan ipliklerin idhaline müsaade edil - | mesini vekâletten istiyeceklerdir. — Maarif cemiyeti piyangosu Türk maarif cemiyeti gelirile ta: lebe yurdu ve mektep tesis etmek üzere piyango hazırlamıştır. sözeleilü ğğti Yaşları küçük ve büyük talebeler Maarif vekâleti mekteplerde tali- matnamenin emrettiği yaş ve şart- ları haiz olan talebenin kayıt ve kabulü yapıldıktan sonra yer kalır sa yaşı küçük veya iki yaş büyük talebelerin de alınmalarını bildir- 18,45 de celseye nihayet veril . | dirilmiştir. Anlaşmanın tamam miştir. metni bugünlerde tebliğ edilecektir $ — — ——— İtalyaya Memleketimizden 300 Sandık yumurta tütün alacaklar gönderdik İzmir, 13 — Amerika firmaları ;bu yolda hazırlandığa —hıiıhmlmdn lik halinde hangi memur ve müs- tahdemlerin askerlikten tecil edile- cekleri hakkınla tetkikler yapıl- maktadır. Bazı madenlerde şanlar da tecil edileceklerdir. Ha- zırlanan proje Milli müdafaa ve- kâletince tetkikten sonra bugün- ihtikâr mar çten gelen mallar üzerinde Lâyihalar yakında meclisten çıkaca Ticaret Veğâleti kontrolörleri tarafından ihtikâr vazt'yeti hak kındaki tetkikler tamamlanmış tır. Yerli maddeler üzerinde faz la fiyat yüksekliği görülmemiş yalnız haricçten gelen mallar ü - zerinde bazı kimselerin ihtikâr yaptıkları anlaşılmıştır. Hazırla . nan rapor vekâlete şönderilmiş- tir. Hazırlanan lâyihalar yAnkaradan gelen haberlere gö. re, hükümet tarafından ihtikârla mücadele için hazırlanan iki mü- him kanun projesi bugünlerde Meclisten çıkacaktır. Gümrüklere tebligat yapıldı Türk * Fransız anlaşması hak: kında dün gümrüklere bir tebliğga! yapılmış ve 2-2007 numaralı ka- rarnameye göre ve bedelleri kliring usulile yatırılmak suretile Fransa ile mal mübadele edilebileceği bil- 16 milyon kilo kadar tütün satın alacaklardır. Fransız rejisinnin de: tedir. e KA Dördüncü asliye ticaret mahkemesi işe başladı Yeni teşkii edilen dördüncü as- liye ticaret mahkemesi dün Posta- ne binasının üst katında eski ikin- ci hukuk mahkemesi salonunda i- şe başlamıştır. Tapu dairesinde te- şekkül eden difer mahkemeler de bugünlerde derhal işe başlıyacak- lardır. Si gae Muhacirler rıihtımda yardım bekliyorlar Bulgaristan ve Romanyadan ge- len bir kısım yurtdaşlarımız gün- lerdenberi Galata rıhtımı üzerinde bakımsız kalmışlardır. Alâkadar- ların bu yolda derhal tedbir alma: ları beklenmektedir , — Askerlikten kimler — tecil edilecek? Ankara, 13 — Umumi seferber- çalı- Zeyneb bi - miştir. Akşama doğru, artan yiyecek- leri, sofrabezini heybeye yerleşti- rerek halıyı topladılar. Köy yor lunu tuttular, Sabah gelirken yollarda kimse bulunmamasına karşgılık, dönüşte birçok tanıdıklara rastladılar. Ali önde, Zeynep arkada, ken- dilerine bakanları gözmemezliğe gelerek eve döndüler, Bahçeye girdikleri vakit; ikisi de rahatladı. Evlerinin büyük as ma kiltdini açıp, kendilerini içer de bulunca, yüreklerindeki bütün üzüntü eriyerek dağıldı. Zeynep, ayağından kundurala- rı, çorapları, başından örtüsünü lerde Meclise verilecektir. L L L D İEHA BRİR SĞ EDİEBİRİR OMA N ( fırlatıp atarak, ocağı yaktı. Ali, şehirlik rubalarını çıkardı. — Bu akşam ne pişirelim Zey- nep? Zeynep, süzülerek erkeğine bak- S , — Sövanlı bulgur pilâvı. Erik hoşalı, — Başka? — Başka can sağlığı!... — Ali,, pilâvın sovanını kıyarken Zeynep eriğin çöplerini ayıklıyor- du. İkisi de gelip geçen, yürekle" rine dolup boşalan dert bulutlarırı dan uzak, mavi bir gökün temiz- Niğini, içlerinde bularak açlışıyor: | Fakat doğrusu ben buna imkân '5' ginlarda, umumi bir din halini kım ihtiyaçlarımı düşünüp l:ıiı'liı""“ı hakemleri o'acalıtı. (Dcvaff“ AKŞAM POSTAS! Sahibi ve Neşrigat Müdürü Hasan Rasim US İDARE EVİ: Istanbul Ankara caddesi Petlâ kutvsu: İzianbel 218 Tagrer süren: İstanbul KABLÂ Yanı işlari telelonu: — 23872 idara . ğllmi 24370 lân - ü !ıııııııâıeıı ıı â.! Törürya ı Ü Sevelik — 400 kr 1700 Ka K ? # aylık 1340 « 400 » y Bayhk sün . &.00 « ı 1 ııı-ıı 8.00 J Huya:a datt: » Mf * . Geç rdiğimiz. .. q ATLEN bülyorduk, fakat şim- di daha iyi — anmınyoruz ki ikincileşrininde — başlayiP — 1959 eylilümde kapanan devre AY cüpa için bir sullh değil, ancak bif mütarcke deviresi onlü. suln, Spim9” zanın dediği gibi, sadece — harp öl- maüması demek değ.İdir; emniyt! içinde, normal şarslar — içinde 34 şamak, yurin değişlirimeğe m._.._-b_ııf op yacağınlızı. bili g niz - Gdeller sümebilmek demekütir. Halbuki BE çen yirmi bit sene içinde — DÖN bir şey kabıl değildi: — hergün bal ihtilal çıkmasında büyüz. dev- letlerin iç ve dış siyasetle,iniü dev gişmesinden korküyorduk Almal” yanın, İtalyanın halıne normal, 18 oli diye bakmak kabil — değldi: ? şüldet siyasetinin, 1914 — harbini? Jevamından başke Ut şey olmadi” di belliydi. İngiltere ve Fransa gibi. memilt” xellerde suln haline benzer bir $e vardı; fasat bü " zahtriydi. Böyl€ olduğunu anlamak için yirmi bir söenen n edebiyalına, fikir işlt’f'”e bakınak kâfidir. — Edebiyatçılarımı Mmütefekkirlerin hemen Lepsi est7” lerinde harplten, kendi — milletler” nin diğer millellerle olan münas?” betlerinden - balısetmeğe - alıvnl'” j zoru ile - mecbur oluyorlardı. Hef müharririn harbe — karşı bir vazi” yel alması icap ediyordu. Ü J""" sene İçinde harp fikri, harp İh" mali bıran bile uzaklaşmamış, zi" “ hinleri biran bile lerkutmemli' Zalen o devreye “harp sonrastaştı di verilmemiş miydi? Harp - 507 rası terkibinde harp kelimesi YÜĞ o devrede harbin hâkim' — oldü belli. Birkas ay evvel Fransad! bir kitap çıklı; okumadım, — faki? adı insanı düşünmeğe — davet ed” yordu: La Fin de VAprös - Güert? (Harp - sonrasının sonu); yani zı kimseler arlık dünyanın — hüfP havası içinde — yaşamaktan kuürlü lacağımı — sanıyorlardı. — Meğer dece mütarekern' — sonu gelmiş- Bu harbin sonunda — gerçeklef sulha erecek miyiz? — Bilmiy Z KPT remiyroum, Dünyanın hiç olmâ iki asır sürecek bir sikıntı de ne girdiğine kaniim: harpler, İbt ' lâller, her türlü çarpışmaler. pün ya kendine yeni bir muvazene '" yor; bunu bulması kolay değil Çabuk olamaz. Türlü türlü n yelerle bocalıyacak, bugün l:ııl'*'Iııı ğunu yarın yıkacak, bugün :llll'îl"'ı Bi hakikatleri yarın İnkâr ed medeniyetler biribirlerile çarplPa,' kaynaşacak da ondan sonra inst lık bir muvazene, bir sulh du'l'“İ ne erecek. Anlik âlem nasıl Götl ise, Orta - Zaman âlemi nasıl ç tüyse, Modern dediğimiz âlem dî öylece çöküyor. Bu inhitat, bu zulma, yeni bir din. doğuncaya dar devam edecek. Şimdi komit nisma giİbi, fascisma gibi ve da bilmem ne isimlerle çıkan iİd g mak için lâzımgelen vasıflar yo: çünkü onlar iİnsanın ancak — birti (Karşiki sayfaya geçiniz) İnsanların duyabilecekleri ğ nül birliği, vücut anlaşmaSl. sevişme saadetinin —en —w a. ae d S e aH e— d — —— , — w erişiyorlardı. I Birkaç gün sonra, “Uçan da kötü bir haber duyuldu- kötü haber, bir rüzgâr gibi yvere girdi, en uzak köşelere uzandı. Ali ile Hasan kahvede müşler, biribirlerini ağır M l yaralamışlar. köydeki JM lar, onları bir yük aral::oaâlî’ı 80'_ ; tırarak şehre götürmüştü. Tik ce, yaraları bakılacak, sonrâ m;'; kadaf döğü —a Z B A A LL A A l Z—- — gel -.