2 Ocak 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Fransa Başvekili Akdenize açı!dı i Yazan: Nizamettin Nazif Fransa beşvekili Daladye, pariâmentodan yeni bir itimat reyi al“ dıktan, 10.009 tonluk bir kruvazüre binerek dün Tulondan denize açıldı; Bugün, Şu saatlerde Korsikanın idare merkezi olan"Ajaksiyoy ulaşmış bulurması Tâzım, Turus, Cibuti ve Korsika etralmdaki gürül” tülü mümayişler ! akabinde kararlaştırılan ve Musolininin Siclya'seya" hatine bir mukabele gibi telâkki edilebilmesi de dünyanın her taralım da'psk tabii sayılabilmiş olan bu söyahatte, Daladyeye, en modern Fransız harp gemilerinden yirmisinin relakat edeceği söylenmişti. İki gün evvel Fransız hükümeti bu rivayeti şu tarzda tekzip etmeğe lüzum TT ye A NR gördü: "— Başvekile 20 harp gemisinin fki gerginliğin âzalmasına zerre ka- refakat edeceği ve böylelikle bir se" (dar hizmet etmemekle beraber, teh" yahatin büyük bir deniz nümayişi İlikeyi gün ve sant meselesi olmak- manasını alacağı yalandır. tan uzaklaşlırmışlır. Şarki Akde- 2'— Başvekilin bu (seyahatile /nizdeki Fransız filosuna mensup Fransanın göze vuracağı deniz mü" | İbervil adlı torpidonun Beyruttan mayişine bir mukabele olmak üze- | Cibatiye kareket etmiş olmasını bi- <a İM e 00 | İRİŞ İŞ AM 1939 kışının ilk karmdan sonra İsfanbüldan iki maizara... ze İtalyanların «Fransız oSomalisi hudutlarına büyük kuvvetler yığ- dıkları yalandır. 3.— Romaya seyahati kararlaş- tarılmış olan İngiliz. başvekilinin. geçerken Pariste < kalarak Fransa hükümeti ile “Tunus, Cibuti ve » Korsika meselesi,, etrafında temas- — larda bulunacağına dair olan riva” - oyetler de yalandır... Bu tekzipte dikkati çeken'en mü — him cihet ikinci maddedeydi. Yani © Fransiz Somalisi hudutlarma İtal yanm büyük kuvvetler yığmış “ve ya yığmaya başlamış, olması key- fiyeti... acaba hakikaten, başvekile yirmi hârp gemisinin refakat etme“ si kararlastırılmıştı da İtalyanların ani bir emrivaki ile Cibutiye inme leri ihtimalinden çekinildiği için mi “vazgeçilmişti? Fransanm sadık müttefiki oldu” ğuna şüphe edilem'yen — İngiltere © den — bilhassa içinde bulunduğu ekonomik durumdan kurtulmak # çin — birçok yardımlar umduğu Söylenen İtalva, Romada yapılacak « bir yeni İngiliz * İtalvan Konusma © srarifesinde, İngiliz maliyecileri-d zerinde büyük bir sempati topla yamıyacak olan böyle bir dürüst harekete kalkısabilir miydi? Kal kışımazdı ve hattâ kâlkışımaz de © milemez. Zira Londra bankalarını el altından iskanı) etmekte oldur Bu söylenen bugünkü İtalyanın 2 yaktâ dürabilmssi için ma'i anlaş malara ne karlar ihtiyacı varsa si- © yasi hoyratlığını tavmda tulmağa © da o derece ihtiyacı vardır. Yaptığı ç bütün ânlaşmalara rağmen İspan- yadaki davasından en ufak bir fe- raşatte bulunmamış olması, gene «yal Frânkonun son taarrüzuna tam © kağrolu bir İtalyan kolordusunun iştirak etmiş bulunması buhun açık — bir delilidir. Bu takdirde İtalyanın Fransız Somalisi hudutlarma bü © yük kuvvetler yığdığına dairolan © rivayetlere, hiç olmazsa Daladye- “nin son seyahatine evvel büyük “biz deniz nümayişi mahiyeti vermek istemiş olduğu kadar inanmak lâ- sımdır, Kaldı ki İtalyanların Cibu- ti şekerini Eritre ve Etiyopiya kah- vesi içinde eritmeleri için asla bü“ 3 pi ihtiyaç yoktur. © Büuişi bir Bersa'yeri veiki.Gal ti, umumi harpte, Japonlar tarâ “dan zaptedilmiş olan Çindeki Çang- © tavAlman müstemlekeciği kadar © dahi kendisini müdafaa imkânları" “ma malik değildir. Fakat Cibut'yi “bu tarzda işmal etmesi İtalyanın bu kıymetli limanı kendine maletmiş n tapusunu almak için şiamli Af- Akdenizde ve Alplarda kan göze almak lâzımdır tabii, ümeti, “anavatan uk topraklarırdan bir “nenin yapmış olduğu beyanatı fii- tekzip etmek istemezse, dereceyi bulmakta olduğuna « bulumsım, feterse ha'Taten bir “vavet olstm. nesine 20 hr “olması manasına ge'emez. Cibuti | le, “tehlikeli heticeler Od meihuz bir nümayiş, k cek derecede mülrit bir tahriküt vası içinde bulunan İtalyâh terleri ve bu gazetelerin müessir ol (duğu Roma Berlin mihveri efkârı u- mumiyesi, Daladyernin peşinde 20 Jbarp gemisini görseydi ne hallere girmez, ne hallere sokulmak iste mezdi? Daladyenin şeyahate çıktığını bildiren telgraflar, harekelinden ev yel lideri bulunduğu ra sosya” list partisinde bir söylev verdiğini ve Akdeniz turnesinde bir © ikinci söylev vermek vaadinde bulurdu: Iğunu da bildiriyorlar. Bütün inkâr İlara rağmen, Fransanın bir “impa- ratorluk nümayişi,, olduğu açıkça görülen bu seyahatin sik'et merke- zi bu söylev olacaktır denilebilir.” Bindiği gemi umumi harpte Fran save müttefiklerinin ordularını garbi Avrupada zafere ulaştırdığı birçok vesilelerle (söylenmiş olan maresal “Foş,un adını taşıyor. 132 mil yapıyor. Bu sembolik gemi içinde dolasan Daladyenin söylev vermek için ak lacâki çehesi, ufak bi elfkatsiztik (veya şuurlu bir iltizam)” öle İal- yan - Fransız geryinliğini çok daha tehlikeli bir kerteye ulaştırabilir. İşte hir çene ki şu anda, harp gemiciliğine gurur veren bir son sistem kruvazörün sai ateşli top larından milyon kere daha çok mü- Jessir olabilmek imkânlarına malik» tir. Nizamettin NAZİF | Kumar oyna'ılan kahvzler basılıyor Dün on dört kumarbaz yakalandı (Baştara 1 incide) Bunlardan kiri Samatyada tram, ivay caddesinde 345 numaralı Ha- İaıza ait kahvedir, Salonun dip ta rafında cam bölmeyle ayrılmış bir | | zamanla baskın yapmışlar ve baki. İda dört kişiyi cürmümeşhut halin İde yakalamıslardır. Suşlular kahveci Hâçikle bera - fber derhal mahkemeye sevkedilmiş, lerdir, | Bastlan diğer kahve Sirkecide İcevad, Sadık, Muhiddin, lbsan adında beş kişi kumar oynar. iken yakalanmış ve mahkemeye sev kedilmişlerdir. © Bantirastre murabiar feda edilemi- | Bundan başka Sirkecide Nöbet. — yeceğine,, dair hariciye nazırı Bo hana caddesinde viran bir kale i- | el Mevsimin ilk karı Karadın:zde şiddetli bir fırtına var Birkaç gümlenberi düzelmiş olan | hava dün birdenbire bözmüş ve dün | | akşama kadar yağan yağmur akşam saat 18 den sonra kara çevirmiştir. Bu suretle yağmağa başlayan kar gece sabaha kadar fasılalı bir sur Tette devâm etmiştir. Buzün İstan- bul sokakları ilk karın beyazlığile spa c İ Kandilli rasatharesinin verdiği | malümala göre, dün başlayan kara ! yel fırtması bugün şiddetini daha | ziyade arttırmıştır. Saniyede 22! metre süratle esmektedir. Düü akşam saat 21 de 751 mili” metfe olan barometre bu sabah sa“ at $ de 758 olmuştur, Hararet aza mi 9 ve asgari sıfırın alımda 1 dir. Râsathanece karm devam etmi- yecski zannedilmektedir. Karaleniz le fırtına Dündenberi Karadenizde'de şid- * idetli bir karayel fırtınası o hüküm bürmisğ4 başlakırştir! Kikük Sapur”" İar boğazdan dışarıya çıkamamış* lar e Büyüklere önlerinde demirle” mişlerdir. Karadenizde seferde bulunan ba» / zı vapurlar da limanlara sığımmış- | Jardır,. Maamafih alâkadarlara hiç ' bir kaza haberi gılmamiştir. : Fırtıma birdeniire çıkmayıp ya” vaş yavaş başladığından o gemiler ihtyatlı davranmıştır. Yalnız dün gice Tarabya önlerin de bir yelkenli kazaya uğramış fa | kat civardan yetişen motörler tara | fından kurtarılmıştır. Bu, Kabataş | ta.cturan Saite a't 3 tonluk Suat yelkenlisidir. Karadenizin gelir ken dün gede saat 19,20 da Tarab- ya önlerinde fırtına yüzünden bat- mak tehlikesi geçirmiş, fakat yeti- , İ şen 65 numaralı Şirketihayriye va” ! dan sahile çekilmiştir. e Ankarada Kecati ihtifeli Ankara 2 — Sabık Maarif vekili © yük'kuvvetler kullanmalarına da ikızımda poker oynandığını haber | Neratihin ölümünün .dönüm yılı lümunuzdur. Bugünkü rejim, bak İnan memurlar dün en müsut bir münassbetile dün kabri ziyaret « kip rejimi, hak için kurulmuş re- dir, dilmiydir. İhtifalde, maarif vekili taburunün yapacağı bir gese bâPİİ” keten burada poker oynamakta o- va Al Yücd” Mil müdafen “Onun için kendi öy eserini” © na 24 saatte halledebilir. Zira C3DU- İfa Nubar, Artin, Ai, Kâlos adın. | vEİİ Kâzım Özalp, maarif vekâleti erkân, dostları hazır bulunmuştur. vE PE Macar sanatkâr'arının ilk konseri Şehrimizde bulunan Macar sanat- dır. Bütün devlet adamlarının da Cumhuriyet enddesind? 105 numa- kârı Jsan Ban ve Merni Van Hof“ Tonl, tali Mehmedin kahvezidir. Burada ler yatın azam sent 20.30'da Fran- |t Cemil ve $iz tiyatrosunda ilk konse:lerini ve | reji reciderdir. İ Konserin hasılatı fakir çocuk” iş ittir. Konserden sonra Jean kü Macar milli muşiki- bir de könlzrans vere Ba i,, alında cektir. çinde kumar oymtyan dört kişi daha © yakalanmıştır. Bu sdamlar dün gecenin müthiş 'de fekambille kılınç oyüzü oynamış- iohe etmemelidir. Başvekil Dalad- tardır. Memurlar cürmümeşhüğ ha, ! © yenin, İster evve'ce karar werilmiş iinde yafaladıkları dört kemerbezr | 4 prile tahlisiye motörleri tarafım de. iz'eteler ve merhumun 'rum, Başvekilin Nutku Ceğâi t ayar Köy ve Zırai kalkınma hareketinin ehemmiye'ini tebarüz ettirdi Ankara, 2 — Birinci köy ve zirai Çünkü halkla konuşmak, halka ica: | Kalkırma kongresi delegeleri şere- bında herap vermek demektir, On- fine Ankara halkevinde verilen bir ların sepetlerinde bu hesabı verecek #iyalette Başvekil Celâl Bayar mu ıparauk yoktu, Halktan korktuk'arı tahhasların nutuklarından (sonra İçin kaşarlar. Biz, halkı sevdiği İ i bir nutuk söylemiştir. Başvekdi &r- | miz için. halkin içinden olduğumuz cümle demiştir kiz için bilâkis halkla konuşuruz. Ele | Arkadaşlar, , geçirdiğimiz her ftrsat, ancak bizi z enize katılmak, yeni: yılı” ( kuyvetlendiriyor. Şu dakikada bizi niz: kutlulamak için © buraya Gel: (esimize sevkeden yenilmez kuvvetin miltim. Nutuk söyleme “aklımda | tester de Bunda aramalı: bunda yoktu. Fakat o kadar gürel. şeyler bülmlsidiz, söylediniz ki, ben de kendimi zapte- demedim. Birkaç kelime de ben) Kardeşlerim, 1989 yılma milli ve söyliyeyim. Sözüme bir halıra am Je bir dava ile giriyoruz. Si- latmakla başlıyacağım. zinle söz birliği, kafa birliği etği Bilmiyorum, nasıl bir . vesile ile (miz bu dava, çok büyüktür. Fakat, birgin birisi Atatürke . varlığının. buzünkü rejimin ademları, şakirt bu, millet için Hizumlu olduğundan Teri, Atatürkle İnönünün ari sarı ve büyüle Türke milleti, — bö; 18 ül z ikbürük, ları yenmez sevk ğer sisi li ksrlentkde İL iy kalkinma dât olan Mustala Kemalin varlığını yazı, büyük mitlt dâvalarımkzın eri kastediyorsamız o, Jastidir; zeval bü | başında gelir. r latokhır. Fakat fikir olarak bir Mustaja Kemal ve bir Atatürkün | Mümkün olduu (kadar süratle ölmiyeceğinden, dama (o yaşıyağa |hare »rek kararlarınızı yek Hindan şüpie etmemelisiniz.) ne getirmeğs çalışacağız. Bunların Arkadaşlar, içinde yapılmıyanları veya geç kal- Onun fani olen varlığını aramiz- “mış o'anları olursa, ihmal ettiğimi" dân kaybettik, Bu acı ve sstirabı |ze d-Yil, şartlarının henüz ele geç” İğimizden götürecek gün, olinıya” |msd'fine hükmediniz. iz me çipi Bununla bera'er esaslı bir köy ve ! v bara İziraat kalkınması, esaslı bir mem A GüL amli AR ileket kalkınması demek olduğu için Kemali de unutmıyacaktır. bl Plaçi ” € İdtıralarma, esselerine ve direktif- femme da iri ni Salışa lerine olduğu gibi, daima bağlı ka" lacaktır. Aklınızda tutacağınız sey şudur: Manevi Mustafa Kemal, içinizde İİrönü başımızda, Atatürkün göster yakıyor ve müsbbeden yaşıyacaktır (diği üstün varlığa, üstün refaha gi- İdiyozuz. Mutlaka muvaffak olaca" İçinizde Cumhuriyetten öneski “İğız ve mutlaka erişecsöiz ve siz, be- devirleri yaşamış olanlar vardır. /piniz, dünyanın en üstün, en refah” İstibdat, Meştutiyet ve Cumhuri- (lı halkı olacaksınız. yet... Bunların farkı ve tarihi ma- Veni sümen kütük Hepiniz ze muvaffakiyetler ve saadetler di- leşim. Temiz millstimize lâyak duv- | öte şularınıza teşekkürler ederim. Si- | nin ig *v.. Yin gidi fertlere malik bir “zmöller, | jiminizle öğünmenizi haklı BE ete da di en büyük milleti Biz, halktan zak kalman yel j5” niz zatarlı olacağına kani alamla” | rız, Bizim için esgs, halkm fikirle ri, halkın istekleridir. Atatürk böy“ le yapardı; İnönü böyle yapmaktır i ! tatürk dedi kiç , | 8 iie; hale ile'kurulmuş * Terios nedan kesildi İstanbulun muhtelif semtlerinde iki gündür terkos suyu kesilmiştir. idaresine halkın bu sıkıntısının ö- devlet adamları halkla konuşmazdı. : a ee biran evvel geçilmesini bildir- Su kesilmesinin, terkos ” Tenton smcn Isp rtzme — ileri geldiği zannedilmektedir. İ | , Is'anbul et piya- sasını tanzim Ziraat Kurumu işi ganşieliyor İstanbul mesbahasında bir mild- dattenbari hayvan kestirerek İs £ tanbul piyasasmda nâzim rolünü oynamak üzere tecrübsler yapan devlet ziraat işletmeleri kürumu yalnız bu sahada değil, memleket kasaplık hayvan Ücaretinde de nâ- zı rolüsü Ifa edebilmek için ter. tibat al Ja başlamıştır. Kurum, memleketin kızaplık hayvanı en u-” cuz olan mintakalarnıdan hayvan #larak getirtmek Için teşkilât yap- maktadır. Devlet çiftliklerinde de kasaplığa yarar sürüler bulundu - rarak İcab ettiği zaman İstanbul pis yasasına sevkedilmesi üzerinde tet- kikler de yapılmaktadır. Devlet ziraat işi*meleri — kürü. mugun son günlerde et gelışını di. ğer Gib kömizyonduler gibi-ayni Mat üzürinden yapmaktâ ollışy ha 2 nügyiyat ve dedikodulara sebebi yet vörmiştir. Filhakika kurum bas © günler daha düşük flatlarin et Batığı gibi, bazı günler de ayri fi- atlarla satış yapmaktadır. Et fiat- larının esasen düşük olduğu ve ku- rumun piyazada tecrübe devresla- de bulunduğu bu zamanda bir mii, dahaleye lüzum görülmemektedir. Fakat fiatların hormal haddon faz. In yivseldiği görülecek olursa derhal müdahale edilecekür. — Devlet sermaye- sile kurulmuş müesseseler Kontrol Kanununun tatb'kine başlanlı Devlet sermayesile kurulmuş 0, lan veya sermayesinin yarısı dey. let tarafından konulmuş bulunan müessessierin murakabesi hakkın. daki kanunun, mücaseselerin gek- ine alt hükümleri dünden itibaren meriyet mevklino girmiştir. Fakat, dün pazar olduğu için fili tatbikat bu sabahtan itibaren başlamıştır. iz Bu sabahtan itiğaren, bü evi. müesseseler bütün muamelelerini yeni kurulan hükmi şahsiyeti haiz ve mahdut mes'uliyetli idareler na“ sek murakabssi de devlet sermaye” sile kurulmuş müesseseleri mura- kaba heyeti tarafından bugünden iibaren fülen başlarmış olmaktadır. Birer şirket halinden çıkarak 4 dare haline gelen Türkiye yünlü mensucat ve yün ipliği, Türkiye pa muklu mensucat ve pamuk ipliği fabrikaları Türk anonim şirketleri- le Böykoz deri ve kundura fabri - kast Türk anonim şirketleri buzün ortadan kalkmış ve yerlerini bu sabahtan itibaren yeni idareler ak. mış bulunmaktadır.