1 Ağustos 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SÂLON ÇİÇEKLERI ANSİKLOPEDİSî Sadullah Ayaşlı Bahçeden mahrum. apartıman sakinl çiçek merakblarına 400 muhtelif cins oda çiçeğinin bakımmı oğretir. dmhuriyet 24 üncü yıi Sayı: 8249 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 248 Telefonlar: Umumi Santral Numarası: 24298. Yan İşleri: 24299. Matbaa: 24290. R I UĞU Te£sir: ÖMER DOĞRUL İNKILÂB KİTABEVİ KURUCUSU.'YUNUS NADİ Cuma I Agustos 1947 Birinci cild çıktı. 15 liradır. Udnci cild yakında çıkacak ve parasız verilecektir. İçerisinde hakiki Hafız Osman Hattı ile bir de Kur'anı Kerim vardır. AHMED HALİD Kitabevi Muhalefet, müstakbel lider namzedleri hesabına şimdiden çalışmalara geçilmiş kesmek istiyorlar, baskınlar yapıldı Bir çete grupumın Trakyada Karaağac istasyonuna hficun olduğunu iddia ediyor Hatta bazı muhalif yorumcular, C. H. P. de görülen hummalı 'aaliyeti "Halk Partisi içinde bazı şahsiyetler etrafıııda guruplaşma,, hareketleri olarak vasıHandırıyorlar (Muharririmiz Meiin Toker bildiriyor) Selânik 31 (Telsizle) Yunanlstandan gelen yeni çete grupları son gunerde batı Tıakjada faalıyetlerıni artırmışîardır. Bu çetelerden kuvvetli bir grap toplarla mucehhez olduğu halde; demiryolu boyunca Dedeağaca kadar ilerleauş ve şehri topa tutmuştur. Çetecıier muteaddıd hııcumlarda bulunmuşlarsa da şehre gırmeğe muvaffak olan»mı.îlar kanlı zayiatla püskurtulmuşlerdır. Yalnz top ateşi altına alınan degırmen yakılmıjtır. Geri çekilen çete. cıler yaralılarını da beraber gotürmuş.erdir. Aynı bölgede faaliyette bulunan Dimotiko, Sofulu ve Ferrel şehirlerın de baskınlar yapmışlarsa da püsiürtülmuşerdir. Bozgıma uğrıyan bu çeteler İskeçenin kuzeyinden hududu geçerek Bulgaristana iltica etmişlerdır. Çeteler büyük zaylara uğramışlar, 40 olu ve 60'yaralı bırakmışlardır. Batı Trakyada faaliyetbulunan çetelerın köylerde halkı öldurdüklerı, yangınlar çıkardıklan, köprülerl ve şoselerı talırib ettikleri haber verifmektedir. Bulgaristandan Yunan topraklarına gıren çeteler hududumuz yakınlarında. bulunmakt», Turkiye ile Yunanistan aSa. 3, Sü. 2 d« Halk Partisînin yeni Bulgaristandan giren yeni çeteler Dedcağacda ideri kim olacak? Çeteler Türk Yunan demiryolunu ettiği bildiriliyor, Rus vetosundan sonra Yunanistanda serbest bir hükumet kurulması ihtimali de ileri sürülüyor Ankara 31 (Telefonla) Bazı yeni oartılerm teşkil edılmekte olduğuna İ3İr haberlcr, muhalefet çevrelerınde cıddi telâkki edilmemektedir. Bu çe\ reler, ıktıdar partjsının yeni parLiler teşkılını desteklemek temayulunu kabul etmekle beraber, son gunlerdekı teşebuslerin, muhalefetı şasırtmayı hedef tutan manevralar olduğunu kaydetmektedirler. Gene aynı kaynaklara gore, bu haoerltT, Istanbulda misli görulmemiş dereeede harareth olan iç pohtıka uzerindeki çalışmaları avm zamanda maskelemeğe de matuf olabılır. Gerçekten asıl mesele, sayın Devlet Reisinin, C H P , Genel Başkanîığından ayrılarak, parüler üstünde tarafsız bir mevkide kalmasından sonraki C. HP. nın duıumudur. Cumhuriyet Halk Partisine yeni bir lider seçıleceğı malumdur. Aynı zamanda Başbakanhk vazıfesini de denıhde etmesi çok muhtemel olan bu hderın kim olacağı. bugün bizzat C. H. P. lıleri heyecanla meşgul eden bir sonıdur. Arkast Sa. 3, Sü. 5 te Hedefimize doğru ağdan soldan ileri sürülen bazan aşırı, bazan ümid kıncı iddialara rağmen, rejimimiz, kendini bekliyen ileri hedefe doğru sağlam adımiarla yiirüyor. Ne ifratçı Demokratlann dediği gibi bir aldatmaca hareketi karşısındayız, ne de sinirli Halkçılann özlediği gibi bir geri dönme manevrasına başvurmak Bİyetindeyiz. Bir defa yola çıkılmıştır. Önümüzdeki tepelerin ardında daha aydın ufuklara kavıışacağımıza eminiz. Hiçbir engelden yılmaksızm yolumuza devam etmckten gajrı artık ne yapabiliriz? Şimdiye kadar geride bırakhğımız mesafe, ö\ünülecek kadar uzundur. Başlangıc noktamız ncredeyse gözden kaybolmak üzeredir. Yoltın yansını hetnen^e ashğuııızı sbvlenjpk ınüba^ lâğaiPfâ^finSıfiaTıâır. Biitüfi gayretimizi ileriye harcamak için bundan daha haklı bir sebeb gosterilebilir mi? Dış'tehlikelere işaret ederek adımlarımızı kısmamız lüzıımunu ileri sürenlere şurada, burada rastlıyoruz. «Birliği bozmıyalım», «disiplinden ayrılmıyalım», «söz ayağa düşmesin» gibi klişeleşmiş tahirlere sığınarak bizi gerisingerij e hareket noktamıza çevirmek istiyenler var Onların bahsettiği tehlikeyi biz de gün gibi karşımızda görüyoruz. Fakat bu tehlike önümle tutulacak hareket çizgisi geriye dönmek değil, tam tersine ileriye doğru yürüyüşürnüzü hızlandırmak olacaktır. Rejimimizin kuruluş şartları bunu gerektirmektedir: Türk milleti, bugünkü üstün durumunun temelini yedi düvele karşı döviişe döviişe atmıştır. İstiklâl Mücadelesi kahramanları bu acayib dış tehlike mantığına boyun eğselerdi, biz sitfin sene padişahçı. halifeci, şerialçi ve ümmetçi olarak yaşamaktan kurtulamazdık. Büvük Millet Meclisi hiıkumeti, bir yandan isülâ ordularını denize dökerken bir yandan da saltanat arabasını hudud dışına atabildiyse, bunu her şeyden önce, yüreklerdeki millî egemenlik duygusunun hiçbir tehlike önünde gerilemiyecek kadar kuvvetli olmasına borcluyuzdıır. Toplum hareketlerinin taktiği ve stratejisi yoktur. Önemli olan o hareketin cevheridir. Cevher sağlamsa milleti yolundan alıkoymak kimsenin harcı dcğildir. Engin denize doğru koşan bir nehir gibi iilkü ruhları kaplar; kiitleler elektriklenir. Artık ne yapılsa boştur. Hiçbir dış tehlike hareketi geri çeviremiyecek, durduramıyacaktır. «Millî birliği bozmıyalım», «sözü ayağa düşürmiyelim», «disiplinden ayrılmıyalım» gibi korkak tavsiyeler ancak bu milleti tanımıyanlann ağzına yakışır. Bağımsızlığına ve millî varlığına kasdedenlere karşı Türk milleti daima birlik içinde yaşamış, kendi disiplinini kendi yaratmış. sözü de hiçbir zaman ayağa dü.şürnıemiştir. Türkün sağduyıısunu en iyi temsil eden Türk köylüsüdür. Tehlikeli zamanlarda, o, hayret edilecek bir dirayetle doğru yolu kavrar ve sonuna kadar ondan şaşmaz. Köylü efendimizdir. Diyen Atatürk, onun ayak olmadığını ve olamn acağını her zaman biliyordu. Bugün mukadderatımıza hiikmeden fikir cereyanlan, milletimizin gerçek menfaa«lerinin nerede bulunduğunu kavramışhr. Göze aldığımız yol vakıâ çetin ve dikenlidir. Taşh yokuşlara tırmanmak, sarp kayalardan geçmek, derin uçurumlardan aşn a k ferekiyor. Fakat ııe yaparsınız ki bî/î kurtuhışa nlaştıracak biricik >ol da işte budur. İstiklâl Mücadelesi başlangı Yunan şehirlerinde heyecan Vefo, bomba tesiri yaptı, Borsada fiatlar diişiiyor Yunanlılar, «Üçüncü dünya harbi bizim topraklarımızda pathyacak» diyorlar Numan Menemencioğlu Galata rıhtımında Selânik 31 fMuharnrimiz Meün Toker, telsizle bildiriyor) Güvenlik Kon» seyinde Rusyanın Balkan meselesi hakkînda «veto» hakkinı kullanması butü Yunanistanda, bılhassa Selânikte bomba gibi patlam:ştır. Gazetelerin bü: başlılüar altında verdıği haberi halk büvük bir heyecanla karşılamıştır. Bürün umuml yerlerde ve gazinolarda au mesele konuîujmaltta ve ajffla. endifs Arkaet Sa. 3, Su. 2 de Âmerikanm millî dış politikası "Amerika taahhüdkrmi yeriıte getirmeğe azıtıetmiştir» Amerikan basımnda dış siyasete dair ileri sürülen şayanı dikkat mütalealar Washington 31 (a a.)) Amerikan kongresinin son oturumunda dış isleri hakkındaki kanunlara dair yapılan mü zakereler Amerikan basımnda birçok yorumlara yol açmaktadır. St. Louis Post Dispatch gazetesi şöye demektedir: «Kongre şunu göstermiştir ki, hedef açıkça çizüdıkten sonra, Amerikan kongresi dış sıyasette tek taraflı bir sıyaset lehindedir. Kongre, dış siyasete verüecek istikamet tecrübesi olarak Turkiye ve Yunanistana yapuacak yardımı tasvıb etmistir.» Wılwaukee Journal şunları yazmaktadır: «Birinci derecede ehemmiyetli olan mesele her iki paıtinin dış siyasetteki yakınlığının idamesidır. Bu birliği yıkmak içın infıradcılar tarafmdan sarfe. dılen gayretler suya düşmekle netieelenmiştir. Hk barış andlaşmalarının, yabancı memleketı'ere yardım pıogramının ve Başkan Trumanın Turkiye ve Yunanistana yardım hakkındaki programınin tasvıb edılmesi, ddnyaya şunu ispat etmistir ki, Amerikan milleti taahhudlerine sadıktır ve mesuhyetlerini yerine getirmeğe azmetmiş bulunmaktadır. Başmakalenin bir kısmmda Yunanistan ve Turkiyeye yapılan yardımı yorumlayan «NewYork Times» gazetesi şunları yazmaktadır: «Her iki parti de, Avrupada harb patladığındanberi, Amerikan dış siyaseti sahasmda alınan bırıncı derecedeki her tedbırde olduğundan daha buyük ve goze çarpar bir çoklukla bu programı tasvib etmistir. Şunu candan arzu ediyoruz ki, aynı çoğunAıklar, Marshaıl plânı kongrenin kararları sahasmda Truman doktrini takıb ettiği zaman, gene hâkim olacaklardır, Evening Star şöyle demektedir: «Yabancı memleketlerle münasebetlerde, kongre, millî menfaatleri her turlu parti mulâhazasınin üstünde tutmaktadır » Paris büyük elçimizin basına VErdiği demec Dün şehrimize gelen Numan Menemencioğlu: «Turkiye, adı bütün Fransada en yüksek tutulan memlekettir» diyor Mezuniyetini geçirmek üzere dün fahri başkanlığını da M. Herriot bizsabah Ege vapurıle gelen Paris Buyuk zat deruhde etmistir. Bu gTupun sevgi Elçımiz Numan Menemencioğlu kendi ve selâmlarını Buyuk Millet Meclisıne sile gorüşen bir muharririmize şu de ben getirmış bulunuyorum. Turkiyenin adı, butun Fransada en mecde bulunmuştur: • Turk Fransız münasebetleri yüksek tutuı'an bir memlekettir. Bu her zamankinden çok daha iyidir. Bu sebebledir ki, Turkiye Buyuk Elçisine dostluk yalnız hükumetler arasında de karşı da bütün mahiıllerde aynı dostğıl, iki milı'et arasında da çok samimî luk hisleri izhar edılmektedir. Fransa, bir alâka ile devam etmektedir. Fran yayaş yavaş yükselmekte ve normale sada parlamentoda teşkil edilen Turk doğru yürümektedir. Ticarî münasebat dostluk grupunu biliyorsunuz. Bu gru bu nortnal vaziyet tamamen avdet et ArUası Sa. 3, Sü. 6 da pun bugün 360 azası vardır ve meclis Gl. Eisenhower ve Türk ordusu Amerikan Genelkurmay Ba§« kanile yapılan bir mülâkat Iran Efcitim Bakanı Dr. Sadık İran Eğitim Bakanı ve İran Elçisüe Çalısma Bakanı dün bir mülâkat konferanstan döndti Şehrimizde bulunan Bakan. iki memleket arasındaki kültür münasebetlerinin arttınlmasını çok arzu ediyor Bir müddettenberi şehrimızde bulunan dost İran Maarif Vekili Dr. Sadık cumartesi günü uçakla memleketine donecektir. Dıin İran konsolosluğunda bir muharririmiz Ekselâns Dr. Sadıkla örüsmüştür. Bu zlyaret sırasmda orada bulunan tran büyük elçisi Nurl Isfendiyari, Maarıf Vekilinin bu sevahati Arkast Sa.. 2, Sü. 7 de General Eisenhower j Valî dün geldi Lutfi Kırdar: «Avrupada gezdiğim ve gördüğüm yerlerde devletimizin ve milletimizin itibarı çok büyüktür» diyor Dr. Sadi Irmak, Cenevrede toplanan Beynelmilel Çalışma konferansmin müsbet neticeleri hakkînda izahat veriyor Cenevrede toplanan beynelmilel ça konferans içinde ve dışında duyurullışma konferansına, memleketimiz na. masma, görüşümüzü açıklamağa büyük mına iştirak eden Çalışma Bakanı Prof. önem verdik. İlk iş olarak dünya ba Arkast Sa. 4, Sü. 7 de Dr. Sadi Irmağın başkanlığındaki heyet dün Ege vapurile şehrimize gelmiştir. Akşam Ankaraya hareket eden Çalışma Bakanı, hareketinden evvel, konferanstaki tetkikleri etrafında aşağıdaki beyanatta bulunnıuştur: < Milletlerarası çahşma konferan. sına kırk sekiz devlet bir iki yüz kadar delege ile iştirak etmistir. Konferans 19 hazirandan 14 temmuza kadar devam etmiştir. Büyük devletler hemen kâmilen Çalışma Bakanlıklarmın başkanlığındaki heyetleri'e iştirak etmişlerdir. Bütün itnpat ve prensipleri açık bir memleket olan Türkiyemizin sesini «Son Saat> refikımızın New.Yorfc muhabiri, Amerikan Genelkuırnay Başkanı General Eisenhower'le bir mülâkat yapmıştır. Muhabir, Amerikanın en yüksek askerî otoritesi o'.an General Eisenhower'e memleketimizi alâkadar eden meseleler hakkînda dört sual soımuştur. General, bu suallera şu cevabları vermiştir: Turkiyenin komünizm cephesin» Arkast Sa. 3, Sü. 5 te Endonezya meselesi Konseyde meselenin müzakeresine dün başlandı NewYork 31 (Radyo) Güvenlik Konseyi bugünkiı toplantısında Endonezva meselesini gündeme almağa oybırlığile karar vermi'rtir. Meseleyi Avustralya murahhası açmış ve Holanda ile Endonezya arasındaki ihtilâfın hakem yolu ile halli için memleketi tarafmdan snrfolunan gayretin boşa gıtmesi dolayısile meseleyi Güvenlik Konseyine takdim etmekten başka çare kalmamış olduğunu söylemiş ve Endonezyanın bir murahhns ponclermesinin istenilnıesi gerekle^tüini bildirmişür. Hındıstan hukumelinin murahha'ii da a"nt tarzda hareket etmış ve Sovyet m rahhası bu dılekleri desteklemiçtir. Holanda murahhası Von Klefen En Arkast 5a. 3, 5u. 6 da Amerikalı atletler dün geldiler Kafile reisi: «Buraya gelen ekîp Norveçte müsabakalar yapandan biraz daha kuvvetlidir» diyor Öğretmenleritı maaşları Kıdemlerile maaşlan denk olmıyan öğretmenler için hazırlanan kanun tasarısı Bujuk Millet Meclisi azalarından Emın Çehkoz, Hifzı Oğuz ve arkadaşları tarafmdan }kı ay evvel Meclıse verilen takrır mahsulu olarak hazırlanan öğretmenlerın maa'larını ayarlama kanun tasarısı önümuzdekı devrede ilk muzakere edilecek projeler arasında bulunmaktadır Projeyı destekh>en İstanbul Mualhmler Bırligi B M M . dekı ogr rcen mıllet\ ekıllerile muhabere halinde Arkon Sa. 4, Sü. S do Lutfi Kırdar karşılayıcıları arasında yeti Reisi Sedad Simavi ve idare kurulu adma bir heyet Egeye giderek Vali ve Belediye Reısini karşılamış ve refıkasına bir bııket sunmuştur. Dr. Lutfi Kııdar diın kendisile f ıü=en bir arkadaçıınua Eçyahati etıafında demistir ki: « I?tanbullu!arı ve siz arkada=lanmı hakıkaten ziyadesıle göreceğim geldi. Aranızda bıuunmakla buyuk bir Bir müddettenberi Londrada bulu. nan ve oradan Parise geçen Vali ve Belediye Başkanımız Dr. Lutfi Kırdar, ıefıkasıle birhkte dün Ege vapuııle şehrimize gelmiştir. Vali ve Beledıye Ba^kanı, rıhtımda Sağhk ve Sosyaı Yardım Bakanı Doktor Behçet Uz, Sıkıyonetim Komutanı, Vılâyet ve Belediye erkânı, Emniyet NADİR NADİ mudurü Ahmed Demir tarafmdan kar Arkast Sa. 3, Sü. 4 te şılanmıştır. ttanbul Gazeteciler Çemi. a. 3, Sü. l dt > Amerikalı atletler hava meydanında karşılayıcıları arasında Yaz\s\ 4 üneü »aM/emizde ^