CUMHURİYET 23 Temmuz 1947 GUNUN MEVZULARI Endonezya hâdiselerine kısa bir bakış Yazan: Hasan Âli Ediz Bu sene son sıKısa suren bir sukunet*«n sonra, av Dunya Harbıne tasaddum eden yıllard» fratlar pek yüksek olduğundan Son günlerin Yazan: .••••••••»*n poliUka nıflanndan 2500 e Bi zamanda «Felem.«nk Hındıstanı» a Japonlar da Endonezya ekonomısıne Turkıyeaınde 1 dını taşrvan Enaonezyada jenıden sa buyuk bır ılgı gostermeğe başlamı; a*' ve teşkilât bulunmadığından jakın ilk mekteb ho demo'iratik bir g«' ve bazı ımtıyazlar koparmağa çalısrrış yabancı memleketlere meyva cası çıkması hesabvsşlar başlam ştır lışmeve rasl yoruz. lanan Koy EnstıtuHolandanın Endonezya umumî valısı lardır. Bu gelişrrenin., so! satılamıyor leri etrafınaa se\ınVan Mookun 20 temmuzu 21 temmuza *** \e sağ h^r çesid & baglayan geoey arısından ıtıbaren HaIkıncı Dunja Harbı patlak verdığı zadiricı, canlı bır alakaja ışaret eden gıbi basıt bır .şren ibaret olma jası ıdeolojılerle beslenmiş jeni fırka Yaş rrevvalarımızm dış memleketler nesrıvat devam ed:\or Bu neşrrvatm d 6mı gost«ren neşrıjata şımdi raslar ara yol açmasını temennı etmek lâ lanaa ordularınm Endonezya mılli hu man Felemenk Hındıstam Holandalılakume'ıne karşı hareket* g»çeceklerı rın bır mustemlekesı olarak bulunuyor pıjasalarmda arandığma dair son gun bir kısmınin bu seneki 17 nisan enstitu ması bu oakımdan pek manalı ve fav zımojr Zıra ancak bu temennınln ger haktondakı bır radyo yavımından son du Harb başladıktan kısa bır zaman lerde bazı elçılıkler ve tıcaret muşavir bayramlarında ifadesını bulan mılll dalıdır Bak nız Maarif Vekâletl Mıllı çekleşmesüedır ki yenl DIT sijasî nzam, ra gerçekten de Holanda ordusuna sonra, burasıle anavatan arasındakı bu lerımızden haberler gelmektedır Bağ t«rbije ve telkin temellerüe çarpışmak Tahm ve Terbıye dairesınde vazıfesı ıçtimal duzen peşınde koşmak ve çalış mensub hava bırhklenle zırhlı bırlıUerı tun muvasala yolları kesddığı ıçın, gıt dad elçıhgırın mutaleasına gore Irakta \e enstitulen 1946 dan önceki yanlış ve bjlunan bir zat davasuiı nasıl sofıstçe mai istıy«nlen Koy Enstıtülerine mu1 harekete başlamışlardır artmakta olan Japon tehlıkesı kar ıthalât mevsımı Irakın meyvadan mah zararlı ıstakametlerde lşletmek tema bır mukaddeme ile teşrih edıyor «Bu sallat olmaktan kurtaıabilecegiz. Hi Halbuki Endonezja kuvvetlerile Ho şısında bu bolgenın mudafaası, adalarda rum olduğu zamanlarda başlamaktadır. julıinü gostermesıne rağmen fikir hur tun koylulert okutmak gnzel f:kır ama şuphesız memleket davalarında, şu veya landa kuvvetlen arasındakı çarpışmanm bulunmakta olan mahdud Holanda kuv Ithalât sonbahar ve kış mevsımlermde rıyeti ve pedagojik meselelerde duşün sonra toprac.arı kım ekeceK' Kojun bu siyasl dünva goruşünü gütmek ku f en harareth bir zamanında genış salâvetlerıle, harb ıçmde kurulan ve sılâh vapıldığı ıçın soğuk hava tesısatına lu ce serb,es isi namina bunlan da aktife lan kım gudeces? Daha şehrr çocus 3ur değıl, her vatandaşta aranacak ve hıyetlerle Endonezjaya umumt valı okajdetmes mumkundür. larını doğru durust okutamıjoruz, kalk hıttâ besleneoek meziyetlerden bıridir zum gorulmemektedır Irak tacırlerı, gelandırılan verlı kuvvetlere bırakıldı 1941 lsrak gonderüen aynı Van Mook, yed) m şız koylulerı okutmaga' tnsan yorgaçen sene memleketımızden ıthal ettıklerı Enstıtuler etrafında yapılan teşrıyat a n.na gore bacağını uzatmalr Para yoi Ancak mizac ve kabillyet itıbarile bu sekıa av once Endonezva Iş Bakanı E vılı sonlarında Japonya Bırleşık Amerı elmanın sıparış edilen numuneje uymafeuzel istidadlan taşıyanlar telkin ve ırur Şerefeddın e godnerd ğı bır mek ka ile Buyuk Brıtanvaya harb ılân edın oıgmdan, malm çuruk oıuşundan, yaş rrsında ötedenben kov ogTetimi davasinı ogretmen jok, kı*ab jo< bınlerce ço propaganda sahasını iyi seçem yorlar r tubda, Enaonezvavı bagımsız bır mem ce, ba"=lıca taan az kollarınüan bırını Fe rr>ey\a vuklu bır vagonun sebebsız oîa benımsememış peoagojı ogretmenle ın cuğu toplayıp yanm yamalak ye'istiı mek.tebcılıge musallat oluyorlar. Bu leket olarak gormek arzusunu aç ga vur lemenk Hındıstanma çevırdı Felemenk rak bazı ısta^vonlarda eunlerce bekle den Munır Raşıdin bu hafta ıçmde menln manası var mı? Köy Ens^ tule ıtıbarla siyasl fırkalar alanını alabıl neT»ttıgi «Kovun iç ve dış navatmm rlnde oku\anlar ko>de kalacaklar mı Hındmanı b»r Yandan Avustralvaya oce makta hıç bır rnahzur gormenus ı d^ğine genisleterek po'Jtilı mizac sahlbtıldığınden şıkâvet etmekte ve Irak pa bj'unlugu» ma<aıesi gorüluyor Ma> Gene avnı gunleroe aaeta Van Mook'u v andan Hındıstana gıden stratejık yol 7arlarmda hakıkaten aranmava başııjan ıe ««hıbı şimdıje kadar Koy Enstıtu bakalım' Sen olsan ka ır mıs n? Zorla lenni bu sahada at oyna'mağa davet b rakmağa da hakkımız yok Koylu ço etmek ve mektebcJığimıZd (ırkaJar ve cteateklercesıne Londra radvosu da Enu?ermde bulundugu ıçın, kendısını asıl Tur'< yaş mevyaİErırm bovle duzensız donezyalıların ısteklerile Holandalıların hedefe ulaştıracak olan bu bolgeye pek ve çırkın hareketlerden kurtarılmasını erıne verilen ıstıkanıet^e mucerred bır cuklarını şlmartıjoruz > Bovlece tahav sivasl goruşler fevkııde tutmak çok Bir aksam Fransiz Deniz Atasesi Denis teklıfleri arasında pek çok muş'erek fazla ehemmıvet verdı Kısa bır zaman ı^temektedırler Şam elçılıgı Bruksel el .ş terbıvesı mefhunr'unun hâkim oldl vul ettigi Koy Ens+ituleri muhalıfıne muvafii olacaktır Esasen korpe dımağ Albay M. Blanchard beni evinde jemeğunu ve bunun yanlış b*r temele dayanbu manas z lafları sov^+en vazar, koy noktalar bulunduğuna isar»t ederek er ds adalardakı mukavemetı kırarak buçılığı, Londra tıcaret muşavırlığı, Stock aıg nı sov edıkten sonra İl4ve edıyor Enstırulerını tverü bır ekonomik ve sos lara şu veya bu renktekl toplumsal dü ğe davet etmek nezaketini gostermiştL geç, iki tarafı sevindirecek bir andlaşma rasına tamamen hâkım oldu. şekıW Kadın, erkek baska Fransızlar da vardL holm t'caret ataşelığmden gelen haber «Kovdeki oğretmen, 1 5 ve lstinsal gibi jal duzen> kaynagı sayanların aldan zen> düşüncesınl doğmatik ya. varıîacagını yavımıamaitan çekinme. Japonva, buralarda kurnaz bır taktık lere gore ambalâjım en ıvı «ekılde j a p ıkt sadı mevzular uzennde sosjolojırun zerketmek ancak parti egoızmi ile izah Ev sahibcsı, beni orta yaşb bir bayanla madığını izaha çahşıjoruz «Turk inmıjıı takıb ederek «Asyalılı't> nufuzunu kul mak şartıle bu mem eVetlerın pazarları o^tava koydugu musbet bılgılen oğrentanıstırdı ve onun «Fransanın guzide kılâbma gerçekten inananlara yani edılebılj Bojle b r ego.zml, Turk Bu tatlı sozlere bu (rüael vaıdlere rağ Unmağa çalıstı Buralardakı ıktı^adî meden çaıişmağa kovulursa gavesıni a ımparato^uktakı toplum dılzeninln din, dagojisi sahasından kovmak ve Turk: gazetecılerinden Madame Dominique Turk tacırlerıne açık bulunmaktadır. n">n bu harb hânının manası nedir' En kudret kaynaklarmdan bır an once faymualllmınl olpunluk çafma geldikten Aucheres» olduğunu sojledi. çık olarak kavramaksizin çalışır Bu Ise donezva vı tam bır bağımsızlığa goture dalanmak içm, Endonezva j a 507de bır Buna mı'îabıl bır organıza«\onun sonunda beklenen netıcelerı \ermez (1) > ^rjc \e s nıf farklarmın tanhe kansma sonra sıyasî dutnva goTuşu seçmekte s>nı istiyenlere sol denmez m ı ' HalkçıKadın meslektaş, o zaman Istanbula r csk br andla'tnanın ımzalanması bek bağımsızlık verdı Hattâ verlılerden mu mevcud olmavışı ve dahılde go ulen pa Bır iddıaja gore kovlu tam mustahsil, aevletcıllk inkılâbcılık, lâıklik ^ur b ra<mak zarureti giin geçt.kçe da venı gelmi«;tı Bana memleketinuz \e İ s lecdigı bır sırada Holandayı bu beklen rekkeb bır de sozde bagımsız hukumet halılık mesn alarımızm ısteklı pıyasalara şehirli ıse tam müstehhk, daha heve hk cumhurıvetçilijc ve Atatürktin aç k ola ba çok artmaktadır. tanbul hakkında birçok snaller sordu. medık ve umulmadık harekete sevkeden ıhracına ımkân v ermemektedır csnlı bır ıface ile «kendi kendıne jet rak anlattiğı manada mllliyetçılik il^ce»e^kıl ettı Ben de kendisine saatlerce dil dokturn 1 âmıller nelerdır? mUen tufevll bır adam> imış Muhar leri sağcUgm rengi ile nasıl uzlaştınla(1) B*. Iş M»cmuas 1947 savı 67 Ikıncı Dunva Harhmm ^oniarma doğve meslekî tavsivelerde bulundum. AdBu soruvu cevablandırmai ve Holanrır Munir Raşid istıhsal mefhumunun bılır'» Bir başka yazar M T T azasın n ru Endonezva da Japonlara karşı ful! resfani de vererek herhangi bir ihtiiacı <îanm Endonezya'ya karşı be«lediğı hasozle \eva vasıtah şekıllerde Enstıtü dedıkler.ni tasrih edıyor «Koy EnstıGazeteciler Cemijetınin dun olursa, bana muracaat etmesini ve kenkıkl niyetleri anlamak içn, Endonezva Dir mucadele başladı Yavaş yavaş gızlı k8İburıından geçen bınlerce körpe dl tulerinde eğıtim flkri ruh ve mana itimukavemet yuvalan kuruldu Oyle ki verdiği zijafet disine elimden gelen yardjmı vapacanın gerefc iktısadl geıek strsteuk bamaga telkin edilen bu dar yanlış anH barıle soldur Çünkü amacı halk kütf Fransiz »efareti matbuat ataşesl Gaston ğımı sovledim. Çok dostane bir hava kımdan ifade ettigi değerl bılmek lâ daha Japonya te'lım olmadan ve Mu şıhşı tenkıd ediyor «Bızim anladıgitrfıklerl* mutareke ımzalamadan once, Fevkalâde blr top aı tıva çağırılan Çehır mıza gore istıhsal sadece tabiat ve £0İ lesıni kalkındınnaktır. Esasen bu maCs=teran m bir baska vazıfeye tayını ve mero içinde cereyan eden bu hasbıhal sıraBmdır rada ahn nca Turk Anayasası da, Partl leket mızden ayrılması munasebetıle İstanbul ecl'si dun saat 15 30 da ikmcı toplantısını Endonezva veva Felemenfc Hındistam, Endonezv adakı yerh kuvvetler, başlıca reıs vekıtı Abdulkadır Kar?mursehn başkan ku\\etıle bir şey, b'r eser, mahsul programı da soldur» GazeiKciler Cemı>eu Reısl Sedad Sımavi ta sında, kendisinin hangi gazete} e y a n Malava takımadaları adını taşıvan bır aaalardakı Japon kuvvetlerını sılâhtan hgında ^apmIstı^ Geçen toplantıja aıd tu mevdana geurme değildir Başka türlj rafından dun «aat 13 te Taksim Beledı>e Ga vazdığınj sormustum. Le Figaro olduğu zınomnda bır veda zıyafetı verilmıştır tanakla Butçe ve Kavanm Komısyonlarjnın sovlıjelım istıhsal elde cevabını alınca, harbden once, bir t a çok adalardan murekkebdır Endonez\a tecrıd ettıler. edılebilmetl Gorulü>or ki Koy Enstitülerinin daGazete sahıb ve basmuharrırlerıle Emniyet manlar bu gazetede de çalışan Madame Ikıncı Dunya Harbının sona erip Ja lutanağı ckunmus >ol vcrgısme yapılacak ıçın her zaman valnız tabiat \e köylıinın başlıca adaları Cava Madura, Suyandığı esasları çeşıdU zaviyelarden ele Mudurü Ahmed Demırın jabancı ve yerll ponların teslun olmalarından pek kı.a \uzde elh zam me<:eleçı hararetli muzakere run emeği jetmez Istihsalde insan zematra Borneo Selebes adalarıdır lerden sonra kabul edılmıştır c alanlar arasında bu muesseseleri objek basın men<rublarının bulundukları ııyafette Tabouis akluna geldi. O, orijinal obnak ka ve idaresınin de rolü düşünüimelidır tif bır ıhm gozile politika ve ıdeoloji İle muharrir Ercunıend Ekrem Talu fransızca için her dujduğu dedikoduyu yazan ve Endonezvanın vüz olc ımu 1904 000 ki bır zaman onra fakat Holanda ve InKavanın Mı lkı\e ve Bavındırlık Komıevnnlometre kare olup Holandadan 53 mlsll gılız kuvvetlerının bu bolgeye gelmele larının tutanakları okunmus Yeşılkoy Hava Boyle olunca şohirde oturanlardan ro alakası bulunmıjan bir maarifçllık adese olarak ırtıcalen bir nutuk «oyleınıj, Tıirk bir sürü kuyruklu yalan da uvduran btfvüktur Endonezva nın buvüklugu ve rmden once, Cava adasında, mıllî bır Mevdamndakı uçoklara benzm tevzılnde bu man vazan roman muharrirl ders kl sıle joklıyanlar meselenm heybetme ve Fransız ananevı dost! eksantrik bir kadındı. Soz arasında, ezcumle $oyle demıstır genıslığı hakkmda bır îıkır veıme* lçin nukumet kuruldu. Butun adalarda akıS hınmak ıızpre ıstasvon cıvarında ınçasına baş tabı vucude getıren öğretmen, il:m kıazamet^ne yabancıdırlar Münır Raşid Umid ederim k] siz, bu vatanda» Uzun yıllar aranrzda bulunan M Gasçu kucuk mukayesevi vapmak kafıdir: bulan bır mıllî kurtuluş harekeü baş lanan tanklara ruhsat verılıp verılmeme«ı hu tabı yazan âlim tablo yapan r«ssam, de bunlar arasmdadır Itiral edevım kl ton Casteran her halde memleketine gıder 51 nız ve meslelrtaşınız tarzında çalısmazsıısunda hTaretlı munakaşalar olduktan son 132 174 kılometre kare tutannda olan Ca ladı Hareketm başına, tanınmış mı'lî ra bu kabıl p tlayıcı depolırm sehırd"n ie beste \apan sanatkâr. Istlhsal yapan ken Turkı>eden i\ı intıbalarla avrılacak, do«t Gerek su son zamanlara kadar ben de bu ca Fransada bu ivı tahassuslerıni ber fırsatt» be' sınız. Övle olmadığını sozlerinizden de va adasıle buna bağlı bulunan Madura lıder erden doktor Sukarno geçtı Bir anavollordan en az 500 metre uzokta buljn ınsanlar gibi düşunmelidifler hüler kafilesine mensub bulunuyordum anlıyomoı, dedim. tcpraktan gerek insan zeka ve elmden fidası Holardadan dort mish bmuk ol v andan Japonlardan ganımet olarak ması ıttıfakla kabul edılerek, lutarak reddelırtecektır » Ha>ır, dedi, fakat ben de alelâde bır iş QIT eser meydana getırmege is Fakat daha siyade bugunlerde yapılan dugu g bı 473 605 kılometre kare tuta ahnan modern s^âhlarla mıllî bır ordu oılmntır Ercumend Ekrem Talunun bu »Sylevlne Bundan sonra toplantıva varım sa"«t »ra tıhsal husule ge'en esere de mahsul sıstemli ve açık neşnyat karşısında ye nukabe'e eaen eski matbuat «tasesı de, yur vazılar yazmaktan ho^lanmam: orijinal rırda olan Sıımatra adası Büvük Bn teşkıl edılırke*^ oteyandan da 1945 yılı tanya adasırdan buvuktur Ingıltereve 17 ağustosunda Endonezya Cumhurıyetı verılmıs ve saat 18de Bı tçe "e Kav »nm Ko denir Bovlece şehirde yaşaj'an ve btrer tesıve avdınlandım Mesele, muall'mslz dumuz hakkında pek ı>i intıbalar edındığıni, tetkikler ve roportajlar vapmak âdetimmısvonunun tutanağı okunmuşhjr B»(t"i>e aid olan knmı haric olmak uzere Bor ılân olundu. Bagımsız Endonezyanin .1 ıc butçesınde zam karsılığı grtn\en dort h n alanda çalıjan başka başka mes'ek ve kove vazifesi sadece muallımlik ve bir TurkFransız ananevi dostlugunun ebedi ol dir. duğunu so}lemıştır neo adası ıse Fransava Ycnl Gıne ada Cumhur Başkanhğına da doktor Su meınur ve mustahd'mın bu zam'adon fstl sanatlardaki insanların yaptıkları he nevı yenl, medenl havat misijonerliğl Hakikatten ayrılmamak çartile de r olan okur yazar Turk tipini yerleştirC.H.F. İstanbul teşkilâtında iki hâdise orijinal olmak mumkundur. men hemen btitün işler, koyde oturup fadesi Içın komlsvonca hazırlanan rtpo u s^nm rloıandava aıd kısmı ıse Japonkarno seçıldı Bu arada 250 azadan mu komısvon cozcusu Bıırhan Felek zah v» m 1mek nisbl bir refah içınde koy çocuktopraktan buğday çkaran, yahud fmdık java musavıdır CH Partısı Bevazıd bucak başkanı Ne]ad Elbette, asıl marifet ondadnc <£,, rekeb bır d* mıllî medıs kuruldu dafaa ettıkten scnra ttıtınak ajnen ve 'T.U ve zevtm agaclarından fındık ve zevtin larını okutmasını temin etmek degil, Besıner hakkında C H P 1 1 ldare kuruluSon istatıstiklere gore Pelemenk Hinİlk devriâlem nçaği ile Amerikao gafakla kabul edılmıştır ayında Holan1945 yıhnın jenl bir «toplumsal duzen> kurmaktan nun 9 temmuz tarıhh oturvımunda bucak elde eden bir kovlünün yaptigı lşten djS'anının nufusu 70 mılvondur Bu numuhrunun Emınonu ilçe basksnlığına ladesi Tetecıleri Istanbula geldikleri zaman, dalılar, Cava adasma asker ç'karmak Lozan gunu farksızdırlar. Oerek köylü, gerek şehırll lbaretmis' Çehov un «Vışne bahçesı» nde hususunda fusun 50 mılvon kadarı, Ca\a ile Maverilen karara bucak bajkanı ltıjaşatılan bu duzenden bahseden bir raz ederek, kendısınin kongrece eeçilen idare Fransiz matbuat ataşesi pek nank, ve ı*teşebbu^unde bulundularsa da, yerlı bilgi zekâ ve iradelerınl kı,llanarak bi«Lozan barışı»nın 24 uncü vıldonuraıi ve oura adasında toplanmaktadır Felev kuvvetler tarafından puskurtulduler Bu Hukuk bav^amı munasebetıle perjembe gunu rer iş vapmışlar, birer eser veya mahsul Enstıtulü pivesm tezmi şo le belırtıvor' kurulu tarafırdan lntıheb edıldığıni llerl sur vimli dosrum M. Gaston Casteran'ın menk Hırnnstanındakı Amıpalılarm sasaat 16 da Üniversıte merkez bınasında bir Hadııe dikkate javan bir safhadad r ki maalesef memleketimizden aynl«Eser, hazır serveti ile emek sarfetmey sı 250 bmi gecmemektedır Bunun dı vazıyet karşısında Ingı'ız kıt'alan ada kutlama torenı yapılacaktır Bu torende Eam elde etmlşlerdır Bu böjle olynca şehırll Dığer taraftan Eyub Halkevi ba^kanı avu maktadır arzusn uzerine Madame Doden bo luk ıçens'nde havatlarım temln tufevll bır mahluk olmaktan çıkmış olara ıhrae olt.ndu Mıllî kuvvetler Ingısun milletvekıli Ord Prof Cemıl Bılsel «Lofnda 1.200 000 kadar da Çmli vardır. kat Taceddınin ilçe idare kuruljnca vazıfe minıque Aucheres'in de, Amerikan gaDemek ki geri kalan nufu.un hepsı de lızlere mukavemet gosiermedı. Işte bu zanda Boğazlarn âmrne hukııku as stanı Dr ıur Koylü şehirlıye, iaşaması için lâ eden as Izadelerın verlerınl tab^atle bo =ıne nıha^et verılmış ve başkanm ihrazı uze zetecıleri »erefine İstanbul Beledivesl Tarık Zafer Tunava «Lozanın oneml», Dcvğuşarak naşrü neşrolan insanlar* bıraksıralarda, Holanda ile Endonezya mıllirıre kevfıjete CHP 1 1 idare k ınılu elkryyeı lıdır tarafından verilen rivafete davet edilen muştur n olan gıda maddelerini ıstıhsal edl tığını gastermektedu*» cılen arasında ilk tema'lar ve goruş letler Hukuku Turk Emtıtusu Dırektoru Ord Felemenk Hındıstanının en muhım, melcr başladı Endonezya mıllî huku Prof Muammer Rasıd Sevıg «Lozan gunu jorsa «.»hirli de kojluvü hastalıklarpek mahdud yabancı gazeteciler arasınen canlı, her bakımcan en faal adası metı başkanı Sukarno, yaptığı bır beya uonuları uzerınde konujacaklardır. da bulunmasına delâlet ettım Maksadan .olumden tabll lçtimal ve sijasl Tağmnr dolavuile tehir edilen Ekonomi Bakanı Cavadır Aıazi bakımından butün Feıedım, TurkAmenkan dostluk tezahurutehlikelerden koramak için ona ilaç ve natta, nullî hareketın, Holandalılara Zonguldak kbmur havzasında vaptıjı tet alet yapmakta mahsulune memleket ınenk HınoLstanımn ancak %7 sım teşne Turkiyeje dost olduğunu sandığım karşı muteveccıh olmadığını, Endonez kıklerden sonra sehrımıze donen ve bu tet+ kıl ettıgı halde Felemenk Hındistanınbir Fran«u gaıetecisinin bulunmasını kikınden memnun kaldıgını sovlıven Eko ıçmde ve dışmda muşteriler aramak a valıların «adece bağımsızlık ve Holandaicı bütun nufusun °İ69 unu içıne altemin etmekti. nomi Bakanı Tahsın Bekır Balta burada Su mah'ulunü nakle^mek içm vasıtalar maktadır Endonezya n n en m»şhur en dablarla eşıt şartlar ıçand« yaşamak 'J merbank te«ıslerinde çalısmalarına devam et bnlmakta, düşman denllen vabancı l i ve arkadasları KONSERİ tedılderını sojledı kalabalık şehırlenni t^şkıl eden Barrektedır Bakan jakında istanbul çorab sanlarm yurda ve sonunda köye saldırFransiz gazetecisi bavanın, «imdi bitsvya (435 bin nüfuslu), Surabaya f342 Holanda, onceleri, o zamanka Endo eanavıcılerını ksbul ederek kendilenne bır malarını onlemek için gunleree haftazim için, hic de nazık ve doğıu olmıvan bin nufuslıı) Bandung (155 bin\ S j ' a nezya hukumetınm terkıbme gıren oır gorı çme "\apacaktir Iarca ajlarca duşünup ösenip plânlar Millî Eğitim Mudurluğunıin kartd (165 bin) gibi şehırler h«p Cava çok bakanların, Japonlarla ışbırlığı y&p?e>ler jazdığmı okuvunca, Cumhurive tedbırler aranp bulmakta kovlunui B U A K Ş A M saat 21,30 da adasında dır bir tavzihi vefin Ortaşark muhabirinın Fas ishklâl m ş kım«*ler olduğu bahane«ıle bunçocugunu da okutup aasm etmektedir > Mllll EJıtlm Mudurluğunden dün pı mt»hareketi liderlerile \aptığı mulâkatlar Faüh Karagumruk 27 ncı okul, Okul Aıle Bırhğınin Endonezya Asyanın cenub dogusun Jarla m^zakerelere bıle yanaşmak ıstc tubu Maamaf Jı yazı sarLbinin bir noktaaldık uzerine savuı Fransiz Başkonsolosunun Yoksul oğrencılerı menfaatıre da Hind Okvanusu ile Pasifik Okyanu medı Bunun uzerıne doktor Sukarno, «Sayın gazetenızm 11 temmuz tarıh ve 8228 dan her nasılsa tegifül ett ğlni gorüızhar ettiğı hosnudsuzluğu ve bu yan»u arasmda Asyava, A'viıstralyava Hın Mehmed Hatta başkanlığandakı huku sariMnda (Sanat okullarına bu jıl ogrenci orua. Kov Enstıtulerinde şujrlu veya lan TurkFramız dostluğuna avkırı buldıstana gıden «tratefik vollar üzennd» metı değıştırerek yerıne tanınmış ve alınmıvacak mı?) baslıgı aitında b r vazı ortulu şekilde Ukib edilen köylüşehırll tışar etmlstır bulunmaktadır Bır taraftan Ingılterebır lıder olan Emır Şerafeddını duğunu hatırladım. Acaba muhtereın Sanat okullarımızın gelışme ve yukselme tezaddı zannedıldıği gtbi sadece ış terZengîn «ürprizler ve ilâveten ZİD KARDEŞLER ye ote taraftan da Birleşik Amerikava getırdı Bu defa Holandalılar, Endonez sıne çalısmakta bulunan Mıllı Egıtım Bakan bıvesi dar b j istıhsal t«lâkkisl fıknnbaskonsolos, kendi vataidaslarının TurDAVETIYELER Karagumruk Terzi tbrahim Guvençel Çarşıkapı *id bir çok müstemlekeler Endonez\a iaya ancak kendı umumî valılen lda lıiından bu yıl Istanbuldaki sanat okulla den Ilen geltıivor Bu tezad duşüncesi ki\e ve Turkler alejhındeki jaîiları icın Guzel, Karakoy Merkez Eczanesı (Nsım Demırbağ^ ve Beyoğ1unda: Ue «kı bır temas hahndedır Ikinci resmdc bır domınyon hakkı verebnle rına oğrenel alınmnacağma dair bir emir duşunc€>e gerçekleşme sahnesl ne du'unuvor"» \\m ho«nudsuzluğu gosteşkll Bırman Ticarethanesı Hayreddın Yenenturkten ve Dunva Harbi arıfesfiKİe Japonjanın da cek.ermı ılen surduler Endonezyahlar gelmemıstir tererek bu \azilann TurkFransız do«teden Enstitülerde tıpkı Amertkanın, Y ırd çocuKİarına her sene olduğu g bi bu Rusyanın merhum Hıtler Almanyaabu bolgelere sıkı ve yakın bir alftka gos tam bır bagımnzlık uzerınde ısrar ettıklıığuna ajkırı olduğuna dair onlann da •i BU AKAŞAM bahçe gi^esinden de ahnabilir. W sene de sanat okullarımız ıçık bulunmaktermisi Ecdonez^ a'nın stra+ejtk ehem lerınden, kısa bır zaman ıçın sona dıkkatını çekti mı? dıje nterak edıyonın »yem nizam» lanna benzer bir «yetadır Zamanı gelince nğrcnci ka>dma da m.ve i mi büsbutUn arttırmıstı eren silâhlı mucadele yenıden başladı başlanacaktır » nı okonorruk \e sosyal duzen» için vasıta Ama, Endonezyanin ehemmiyeti \al (1 nısan 946) Ingwz ve Holanda kuvolarak kullanılmaktadır Vazıfesı muıuz bunun stratejık durumunda değıl. vetlerı, ustun sılâhlar kuLanarak, Enallim gttmecJgi lddla edilen ki bu ldRamazan 5 Çarşamba dır Felemenk Hndıstanı tabıî servet donezyanin başlıca adalarını işgal ettıdıa sadece bır romantlzm vesilesdir ka\nakları bakımından dunjanm er ler Ama, mıllî mukavemet de bır turıü her turlıi musbet esaslardan mahnıme Duzgün, yumuşak bakımli a « * zengm yerlerınden bırıdır Endone?ya kırılamıyordu. B S Bu arada Endonezya dur Turk kbjnıne mekteb hocası tedasaclar.^ & 4S g Sıcak yaz aylarında guzel manzarası, se m hava ve temız sujile meşhur nın ekonomısınde, bılhassa strat»>jık mılli hjkumetı, Bırleşmış Mılletier Kurık etmekten ibaret olan Ensü+üler >< a mesiremızin her gun açık bulunduğuriU sajm halkımıza gorduğunuz değen haız bır ıptidai madde olmak ruluna da başvurdu ve bağımsızlık hak>O 20 dunya ölçüsunde blr «ekonomik ve sos13 Vasatl 17 18 20 34 1 22 29 3 39 luzum üzerıne ılân ederız baktmmdan kauçuğun, petrolun ve kakının tanınmasını ıstedı. val duz»n» in haarhlj sahalan oluyor Ezanl 4M 8 43 12 00 1 54 7 95 Uyın rolu pek buvuktur Fakat Endo. Enstitü davasınm valnız köve hoca tesacla'daki peıişanhğın duşmanıdır. nezyadakı tabıî servet kaynakları yal Sılâhlı bır mucadele' ile Endonezya nız bununla kalmamaktadır. Buralar mıllî mukavemet hareketıni kıramıyadukları verde bakalım nasıl ıcalnorlar da aynca, demır, loksıt. bakır, komur caklannı anlayan Holandahlar, 1948 yılı Eski derd dıye gorup zev'ilenmei içm aH'ndasl altın, gumus gıbı madenler de mevcud riianında kesılen goruşmelere, 1946 yılı arabavı b t r zafer arabası gıbi dort nala Ilacını büdıgimiz birbirimize bol 3dur Ama Felemenk Hındıstanım teş eylulunde yenıden başladılar. Müzakesurebııirdir • rekrın bu safhasında Holandahlar büğüdlerle anlatıp durduğumuz halde tatkıl eden adalarda yapılmakta olan aMeselâ ağnklı ayaklannı guçlukle kal rajfrmaların henuz tamamıle sonu a >uk bır uysalhk gosterdıler. Yazımızın bik edip kurtulamadıgımız blr eskı der! dıran yaşını başını almış baban verınl s olduğundan. bu bolgenın ta baş tarafında da ıjaret ettığımiz gibi. dimiz vardı 1 oe bır ihtıjara, kapıdan çojle uzanıp, bıî sevet kajmaklarının hakıkî dur ı bu devırde Holanda tarafından EndoDüşman memleketimlze saldırınoa ooynunun dsmarlarmı gere gere «H37p~u da tavın edılmış değıldır Bugun nezya>a gonderılen umumt \ali Van kendımızi mudafaa ederdik, \ahşl derdı, cabuk ol bakalım moruk'» emrınl elde mevcud rakamlara gore, dunva kı. Mook, Endonez>anın bağımsızlığmı ta lerdi, sınırlanmizın içinde, besledığımiz \erir bu talâkatine etraftan al< s beknın ıstıhsalâtınm vuzde 90 r dun%a nımayı vadeder yollu beyanatlarda bu ıiargalar gozumüzü ojmağa kalkardı lıven bakış arınla arabanı, cakalı cakalı karabıber ıstıhsalâhnm vuzde 80 ı, Jundu Ingılız radjoları da bu beyanatı gagalarını törpühjeLm, pençelerlni küt r.klı zat çağır Adı Rısa Efendldlr sesAferin çırağa sürebı ırdm' kerdır ı=tıh=alâtının vuzde 80 ı kalav destefeledıler Holandahlar, prensıp ıtı teştirelım de bize zarar veremesinler len, bır parça teşrif buyursunlar, gorüBir vatasan çıragı kendis^ne *alim oğıst'hsalâtınm vuzde 20 sı, şeker ıstıh barıle Endonezyanin bağımsızlığını ta derdık, kalnat a'evhımıze kıyam ederdı şecegim şey var. Meselâ son su r atle gidern.en arabanm Mehmed »egirtmlş Bıraz sonra, odaSEİâtmin yuzc'e 5 ı çav i'hhsalâtının nımakla beraber bu arada Endonezya Gelirimize kanşırlar, gidertmize kanşirreten usta vatmanm nezaretı aitında OTund<»n uçan sıneği ezmeme< içn a? dan Içeriye, hakikaten bir sanklı zat yu^de lS ı, kah\e ı«tıhsalâtmın bır tramvay arabas nı surerken, mini zızhk olsun d'je zmkKsdak durjr yolnin malî ve ıktısadî kalkınmasına «ya1 lardı. lt gırmiş Gırmiş ama, bizJm efendlnin gö efendim' 6 ^ı Fflf"ri"nk Hındı tanının nısse^ıne ınınl bir çocuğu çığnemış Yavrucak cularm barsaklar nı ağızlarma getıredım» etmek ış,ne ıştırak etmek ıstedıkDunkü Cumhuriyet'te okumııssunuz ruşmek istedıği ahpabı degil Lftkln, sldııTiektedır bJırdın' Allah Allah' BeUd adama blr sey kaldırıldığı hastanede ölmuş lerını, bunun ıçın de «şımdılık> Endonez dıır l£i frenk gazeteclsl, Istanbulu A den ne g«lir' Bir kere olan olmuş, asoıacaktım Vatran olmavıp b'letçi olsavd n 0Aferin vatman çırağı' Hındıst?nı kauçuk ij*ıh=:a vada tkuçuk bır ordu» bulundurmak 5aret ett.kten sonra, gammazlık varışı damcagız çağırılmış, gelmls Çaresi, Buna sordunuz da, cevab veraemın da kendıne nnh'us zeık^eri vardı. c f Senı, gupcgunduz halkın fı^ır fık'r na gırrruşler Parıste çıkan gazetelerine :«Tektıgmı ajrıca Endonezvanın kultulStıno^, Brıtanva Mola^ a mdarj sonra gulerjiiz gos «rilecek di m l ' ia t naştıgı caddeye, aitında her dakiıia Meselâ trannajda sigara ıçme ya*ağ'ura ona Turkıve>ı tasvır eden kotu dunjada ıkncı gelmektedır Dıın\a jel kalkınmasına da «ılgısız» kaıamıyaEv sahıbi davranm.15 buyur etmiş Mehmed beni kızdJiyorsun BeUı katıl 1 olmağa namzed bır araba ile ka na ragmen sahanhğı esrar Inhveslne nıvet dolu vazılar vazmaja başlamışla kauçuk ıstı^s?!âtının yuzde 3740 ını caklarını ılen surduler. ieafıri başkoşeye oturtmuş Dereden onun bana bir soyayecegi vardı! p p koyuveren daha soka<ta, acğru çeuren densiz volculara tpşvilc dolu baburast temı^ etmetedır. 1939 yılında Ilacımn çok mık^arda propaeanda tepeden hoş beş etmişler ev sahıbi yanc şlannıa pür tebessum bakar beledıye Holandanın bu son harb hareketı, Olsun efendim Bu söyledi de din durust yürumesini bilip bllmedıgıne bak < kaucuk ıhracc ı 348 bin ton ıken bu bundan oncekı muzakere ve musaade olduğunu bıMıgımiz eski derd depreşi lışlıktan dolayı ozür dllemiç sanklımn lemedıniz ml? emlrlerının nasıl hiçe sav lacağını bizmadan, etrafıru gorme intıkal surad rr tf'ar 1940 yi ında 554 bin tona kadaı kârlıkların «oyalama \e vakıt kazanma» vor rru dersıniz? gonlunü alm ş. Misafir, biraı sonra çe Yahu, ne adamsm sen be! Ben bel sogukkanlılık gibi mezijetlere «ahib 0 zat ögretebilirdln, juksslmıştır Kendjnizi etrafa tanıtmadıkça, fena UJip gıtmlş ki Riza E^endiye para verecektlm, sıyasetınden brşka bır jey olmadığını Evden çıkarken karınla cekıştiğin İçin, lup olmadığını araştırmadan «yurü ya maksadlı kalemleri kırmağa gammaz Felemenk Hındıstam kalay istıhsalâ ecıkça go'tertnektfdır O gidlncp efendi adamakıllı haşla Buna verdiniz de almadı mı efen kulum'> dıye öne suren idareje senin acısmı volculardan almak istcrcesire, tında da Bııtanva Mala\a>ından sonn mak kararile uşak Mehmedi huzuruna dim' Soz jenıden sılaha kalmıştır Bu mü dıllerı siLtuımağa ımkân volktur kadar musemmel ders veren bır hoca çantan bozuk para dolu olduğu halde dun\ala ıkıncı gelmektedır Kalay yaı cadelede, butun Endonezya halkının An atısa gore fetv» verllir sözunü u çağırmış Hay Allah belânı \ersln! Be herif şımdıye kadar çıkmadıydı. para bozmaz h r çıkarır zile asıl r, nız Sumatra adp^ında mevcuddur n\ıtmamalı Istanbula gehp Bejoğl'i 'ıatramvavı durdurur yolculan tatıl sa Be herıf sen adam olmıvacak mı belki o bana para verecektl! l ı ı h i olduğunu, Hındıstanın gerek M°Zavallı bir çocuğun havatına mal olan atını beklnen memur gibi dakıki's'ca ası koklamakla kalan ecnebi gazeteci sın? dpmış Bu tanımadığım zatı ne diEndorpzyanın petrol ıstıhsalîtı da Burdan istediniz de vermedl ml cusı, gerek musluman hderlerının, Enbu acı dersı tatamlamanı pek isterdım b°kletebılır arkadan gplen trannavları oldukça >uksektır Yılhk petrol ısUhfetvasını vermeden e\vel, kımden, han \e alıp getırdın de beni utancimdan beyefendiî donezya ha'kına buvuk bır sempatı Yanlış anlama 1 Daha başkalarını e sıra sıra caddeje dızer hallerine baiar, salâtı 8 mılyon tonu bulmaktadır kı bu gi aavajı, ne lısanla dınL°di acaba' verlere geçırdın' *•• zerek daha başka canlara kıyarak dcğ.l kıs k^s guleb.ıirdln dunya petrol ıstıh^alâtmm yuzde 2,5 nu be«ledıklerını, nıhayet, Endonezyalıla Korkarım, ondan zıvade kabahat bizde Mehmed cevab vermiş' rın elmde en modern sılâhlarla teçh z Fıgaro gazetesının muHarrlri ile ötsxi namvayın butun öteki hususijetlenni teşkıl ctmektedır * * * Daha neler yapmazdın ki' Bende kabahat yok efendim çagır tdjlmış 100 bin kışılık bır ordu fcnılunmeslektaç şımci bu hazır cevab uşak oğrenmege yeltenip kıjasıya tatbU eIkıncı Dunva Harbnden once FeleSan zamanlarda geçım riarhSı vüzün' dediniz çağ rdım. Bır fıkra vardır Mehmed gibi tu*up da biz* derek aenk Hındıstanma yatınlmış olan ec duğunu unuhnamak lâzımdır den bılet al şverısınSe hî^ıl olamağa baf Efendı, koşe pencereslmn önUne 0 Oglum çağır ded'.m ama şu giden Memleketınıze geldik, gazetecivia Hasan Âli EDİ7 Meselâ elinden İlk hamlede bu kaza layan aca;ib pazarLğa sen de avak uy «ebi iermayesının tutarı, 500 mıhon ııımuş b r elmde çubıık obur ehnde sar klı Riza Efendivi ça^ır dedım elbette bır çejler vaîacagız Blze kendıçıkmasavdı önünde dıkız aynası dardu durmağa çal şır t Hrasına Târmalrts İ < M Bu mıktatramvay idaresinf ıryakı fıncanı ıkindi kevfı ça'nakıa Sarklı değıl mı efend.m' Ha bunızl tanıt'm z biz şovleviz biz bo'levlz Resim serjfisi ğu hilde arkadan araba'a binen lh*ı tramvay mus*aTİ«ımI denilen insanlarıa nn yarısından bıraz fazlası Felemenk O sırada sokak'an bir sariKİı clrruş ha başkası dedımz bızım'e ve k«=ndın zl» alâsıdar var bir nırevı karnı burnunda bir gebe Bahkeslr Lısesı re< m cgretmem Ahmed meşgul »ermajedarlarına aıddı Burdan sonn da yaşamak için vemek lçmek zorund* A canım öteki benim ahpabımdı oldunuz da vszmsd k m ı ' de lerse, içiHemen ei üzelll 23/7/1947 çarsamba gunu sabahından gecmiş Efend^nm ahpabı k'îdını bacak kada bir minlmlniyi ell canlı mahluUar o'iuğunu belkı de an* sıra ile Ingılız, Amerıkan, Fransiz ve ıtıbaren bır şej sovlıvecek+ım Emınonu HaLke\nnde bır rftsim eer* çirpmıs uşağ nı çağırmiş mızıen hangi tafca^iS t cs\ab verebile degnekli bir alili tekerietderin a't na latrn^ia mu^ffak olur, en buu us ei Belçıka 'ermayeleri gelmektedır rkınc, gisı açmıştır Sergı 15 süi de an. soîleamız de l Koş îîehmed aejıiş Ş j geç3i sayuvaxlanma tehlu.es.ni duşunmeden olJ beseri d«rsl de HÂDİSELER • DÜSÜNCELER ÜSÜ Sehir haberleri Köy Enstitülerinin Yaş meyva ihracatı Dayandığı Esaslar Prof. Fındthoğtu Bizi çekiştiren Fransiz gazetecilerine dair * | ki misaflr Fransiz gazetedsinin t s II tanbuldan gazetelerine yazdıklan II yazılarda. manastnı anlıyamadığımız bir Turk duşmanlığı gosterdiklerini dunku Cumhnriyefte okumttşsunuzdur. Bu acayib nhniyet ve bu haçlı husumeti, arasıra, Fransiz gazetelerinde tepen muzmin bir hastahkto. Fransu gazetecilerinin bir kısmı, hakikati gorup yazmak için değil, Tnrke ve Turkiyeye dusmanlık etmek için, bu memlekete gelirler ve hartâ tenkid mahijetinde olsa dahi, realiteden Ilham alan, objektif guzel yazılar jerine, bayağı ve kokmus bir edebijatla dedikodu mahijetinde masallar nydurnrlar. Heiefleri Bozde orijinal olmaktır. Kudretli gazeteci odor ki gerçeği ve doğruyu orijinal yapar. Orijinal olmayı yalanın, iftiranın lutfundan bekliyenler, beceriksiz zavallılardır Bolşevik ve komunıst gfazeteciler gibi, ideoloji gayreti ve kinile hareket edenler, valan ve dolanı bir silâh olarak kullanırlar. Kotn de olsa, kor de olsa bu, onlann silâhıdrr. Fakat otekiler, sadece, mesleğimizin kadir ve kıymetini duşüren kalparanlardır. Onlara bu çeşid gazeteciliğin artık modası çoktan geçmij olduğunu hatırlatmak isteriz. Şehir Meclisinin dün yapfığı toplantı MÜNİR NUREDDİN Gağaloğlu ÇİFTESARAYUR Bahçesinde İstanbul Semlinin İlk Yaz Konseri =S SARIYER Ikindl HÜNKÂR SüYU MESİRESİ BRİYANTİN PERTEV Yazan : | Hamdi Varoğlu